CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
1.1. Khái niệm
Khí hậu là tổng hợp của thời tiết được đặc trưng bởi các trị số thống kê dài hạn
(trung bình, xác suất các cực trị v.v...) của các yếu tố khí tượng biến động trong một
khu vực địa lý trong một thời gian dài, trung bình thường là hang thập kỉ.
Biến đổi khí hậu có thể do các yếu tố tự nhiên, như là thay đổi lượng bức xạ
mặt trời, nhiệt độ, áp suất, .. hoặc do các tác động của con người.
Biến đổi khí hậu là sự thay đổi trạng thái khí hậu có thể xác định thông qua các
thay đổi về giá trị trung bình hoặc biến thiên (dao động) của các yếu tố khí hậu trong
một thời gian dài, có thể hàng thập kỷ hoặc lâu hơn (IPCC, 2007).
1.2. Hiện trạng
1.2.1. Trên thế giới
Biến đổi khí hậu đang gây ra sự nguy hiểm cho tự nhiên và ảnh hưởng đến đời
sống của hàng tỷ người dân trên toàn thế giới. Bất chấp những nỗ lực nhằm giảm thiểu
rủi ro về việc biến đổi khí hậu, trong 50 năm qua đã có hơn 11.000 thảm họa liên quan
đến thời tiết và thiên tai, khiến hơn 2 triệu người chết và nền kinh tế thế giới thiệt hại
3,64 nghìn tỷ đô la Mỹ. (IPCC 2022). Mức thiệt hại này còn có thể tăng nhiều hơn
trong tương lai, khi việc Trái đất nóng lên là chắc chắn và những thời tiết khắc nghiệt
và thiên tai sẽ tăng lên theo.
1.2.2. Tại Việt Nam
Dưới tác động của biến đổi khí hậu, tại Việt Nam thời tiết cực đoan có xu thế
gia tăng cả về cường độ lẫn tần suất. Mưa cực đoan hầu như tăng hầu hết ở các vùng
trên cả nước, số ngày nắng nóng nhiều hơn cùng với đó là hạn hán thường xuyên. Số
lượng các cơn bão mạnh trên biển Đông có xu thế tăng và thời tiết thất thường diễn ra
mọi nơi trên cả nước, trong đó điển hình là hiện tượng khô hạn và mưa cực đoan ở
miền Trung, rét đậm và rét hại ở miền núi phía Bắc; hạn hán và xâm nhập mặn ở miền
Nam (Tổng cục khí tượng thủy văn, 2021).
1.3. Nguyên nhân dẫn đến biến đổi khí hậu
Biến đổi khí hậu đã xảy ra từ hàng triệu, hàng tỷ năm trước bởi các yếu tố tự
nhiên, có thể từ hiệu ứng Milankovitch-Croll, sự tiến động, các quá trình địa chất, hoạt
động núi lửa hoặc thay đổi nội tại của các thành phần hệ thống khí hậu,… Tuy nhiên,
với sự tác động của con người, biến đổi khí hậu mới dần xảy ra theo hướng ngày càng
tiêu cực. Các bằng chứng khoa học về biến đổi khí hậu được dựa trên nhiều nguồn
khác nhau như các dấu hiệu từ lịch sử và khảo cổ, sông băng, v.v. Các nhà khoa học
nhận ra có sự biến động tuyến tính giữa nhiệt độ Trái Đất và các vấn đề như mực nước
biển, băng tan và độ phủ của băng tuyết, đồng thời có mối liên hệ mật thiết giữa nhiệt
