Ạ Ọ Ế Đ I H C HU

ƯỜ Ế TR Ạ Ọ Ư Ạ NG Đ I H C S  PH M HU

Ị KHOA Đ A LÍ

Ậ Ể TI U LU N

T  CH C LÃNH TH  CÔNG NGHI P

NGHIÊN C U KHU CÔNG NGHI P SINH

THÁI  NG D NG VÀO XÂY D NG KHU

Ệ CÔNG NGHI P HÒA L C

­1­

ế Hu , 12/2011

Ờ Ả Ơ L I C M  N

ờ ầ ử ờ ả ơ ế ắ ầ L i đ u tiên cho tôi g i l ả   i c m  n sâu s c đ n các th y, cô giáo gi ng

ị ườ ạ ọ ư ế ạ ậ ả ạ viên khoa Đ a lí tr ố   ng Đ i h c S  ph m Hu  đã t n tình gi ng d y trong su t

ọ ừ ờ th i gian h c v a qua.

ế ễ ầ ưở ạ ả ơ Em xin chân thành c m  n đ n th y Nguy n T ề ng  đã truy n đ t cho em

ư ươ ữ ứ ế ả nh ng ki n th c chuyên ngành, cũng nh  ph ế   ạ ng pháp gi ng d y, giúp em  ti p

ượ ề ế ặ ớ ệ ọ ậ ầ ớ ờ ậ c n đ ứ c nhi u ki n th c m i. Đ c bi ậ   t cùng v i th i gian h c t p th y đã t n

ướ ể ẫ ậ ỡ tình h ng d n, giúp đ  em hoàn thành ti u lu n.

ả ơ ị ạ ế ấ ữ   Xin chân thành c m  n đ n các anh/ch , b n bè đã góp ý, xung c p nh ng

ề ể ể ậ ượ ố ấ thông tin xung quan v n đ  ti u lu n đ  em đ c hoàn thành t t bài làm.

­2­

ộ ầ ữ ả ơ M t l n n a, tôi xin chân thành c m  n!

Ừ Ế Ụ Ắ DANH M C CÁC T  VI T T T

KCN                             : Khu công nghi pệ

ệ KCNST                        : Khu công nghi p sinh thái

STCN                            : Sinh thái công nghi pệ

DN                                :  Doanh nghi pệ

­3­

ệ ọ STHCN                         : Sinh thái h c công nghi p

ươ

KCNC                           : Khu công ngh  caoệ Ch

ng 1

Ơ Ở

Ệ   C  S  LÍ LU N NGHIÊN C U KHU CÔNG NGHI P

SINH THÁI

ệ ệ 1. Khái ni m khu công nghi p sinh thái

ổ ế ệ ả ẳ ằ ị Ph i kh ng đ nh r ng mô hình khu công nghi p sinh thái đã ph  bi n trên th ế

ớ ừ ầ ữ ở ề ẫ ớ gi i t đ u nh ng năm 1990 tuy nhiên, ẻ   ấ  VN đây v n là v n đ  khá m i m .

ế ớ ủ ơ ở ạ ầ ệ ệ Theo khái ni m c a th  gi i, trong khu công nghi p sinh thái c  s  h  t ng công

ượ ế ế ỗ ệ ể ạ ộ ệ nghi p đ c thi t k  sao cho chúng có th  t o thành m t chu i h  sinh thái hòa

ớ ệ ự ệ ầ ợ h p v i h  sinh thái t ệ    nhiên trên toàn c u. Khái ni m sinh thái công nghi p

ượ ở ệ ệ ạ ạ (STCN) còn đ c xem xét ả    khía c nh t o thành mô hình h  công nghi p b o

ế ượ ấ ổ ể ớ toàn tài nguyên là chi n l ệ   ằ c có tính ch t đ i m i nh m phát tri n công nghi p

ữ ế ế ữ ệ ệ ướ ế ả ằ ề b n v ng b ng cách thi t k  nh ng h  công nghi p theo h ứ   ng gi m đ n m c

ấ ự ứ ố ế ấ ả ả ấ th p nh t s  phát sinh ch t th i và tăng đ n m c t i đa kh  năng tái sinh ­ tái s ử

ệ ượ ộ ướ ớ ế ế ụ d ng nguyên li u và năng l ng. STCN là m t h ng m i ti n đ n đ t đ ạ ượ ự c s

ể ề ằ ố ư ứ ụ ữ phát tri n b n v ng b ng cách t i  u hóa m c tiêu th  tài nguyên thiên nhiên và

ượ ể ự ả ấ ả ồ ờ năng l ng đ ng th i gi m thi u s  phát sinh ch t th i. Hay nói cách khác, khái

ế ệ ế ệ ầ ạ ả   ni m STCN còn bao hàm tái sinh, tái ch , tu n hoàn các lo i ph  li u, gi m

ử ể ườ ấ ả ả ừ thi u chi phí x  lý, tăng c ệ ử ụ ng vi c s  d ng t t c  các gi i pháp ngăn ng a ô

ấ ạ ề ử ả ả ố ườ ễ ồ ơ ố Ở nhi m bao g m c  s n xu t s ch h n v  x  lý cu i đ ng  ng. ả    đây s n

ấ ạ ơ ướ ớ ễ ở ứ ơ ở ả ấ xu t s ch h n là h ng t ừ i ngăn ng a ô nhi m m c c  s  s n xu t riêng l ẻ   ,

ướ ớ ễ ở ứ ệ ệ trong khi đó STCN h ng t ừ i ngăn ng a ô nhi m m c h  công nghi p.

ụ ệ ả ấ ộ ộ ồ ị ố   KCNST là m t “c ng đ ng” các doanh nghi p s n xu t và d ch v  có m i

ế ộ ợ ướ ớ ạ ộ ộ ệ ậ liên h  m t thi t trên cùng m t l i ích: h ng t i m t ho t đ ng mang tính xã

­4­

ế ườ ấ ượ ệ ộ h i, kinh t và môi tr ng ch t l ả   ự ợ ng cao, thông qua s  h p tác trong vi c qu n

ề ề ấ ườ ạ ộ ồ ợ lý các v n đ  v  môi tr ằ ng và ngu n tài nguyên. B ng các ho t đ ng h p tác

ẽ ạ ượ ẽ ớ ặ ộ ồ ả ổ ệ ộ ch t ch  v i nhau, “c ng đ ng” KCNST s  đ t đ c m t hi u qu  t ng th ể

ạ ộ ớ ổ ừ ề ệ ệ ơ ả ớ l n h n nhi u so v i t ng các hi u qu  mà t ng doanh nghi p ho t đ ng riêng

l ẻ ộ ạ  g p l i.

ắ ầ ệ ượ ể ừ ầ Khái ni m KCN sinh thái (KCNST) b t đ u đ c phát tri n t ữ    đ u nh ng

ơ ở ủ ế ỷ ủ ệ ọ năm 90 c a th  k  20 trên c  s  c a Sinh thái h c công nghi p (STHCN): H ệ

ự ể ệ ẽ ộ ổ ể ả công nghi p không ph i là các th c th  riêng r mà là m t t ng th  các h ệ

ư ệ ạ ố ố ừ th ng liên quan gi ng nh  h  sinh thái; STHCN tìm cách lo i tr ệ    khái ni m

ụ ấ ả ấ ả “ch t th i” trong s n xu t công nghi p. ơ ả ủ ệ   M c tiêu c  b n c a nó là tăng c ườ   ng

ạ ộ ả ủ ệ ệ ệ ả ườ ả hi u qu  c a ho t đ ng công nghi p và c i thi n môi tr ng: gi m thi u s ể ử

ể ể ạ ả ấ ộ ụ d ng tài nguyên thiên nhiên không th  tái t o, gi m thi u các tác đ ng x u môi

ườ ự ủ ự tr ệ ng, duy trì h  sinh thái t nhiên c a khu v c,...

ạ ượ ể ầ KCN Kalundborg, Đan M ch đ c coi là KCN đi n hình đ u tiên trên th ế

ớ ứ ữ ụ ứ ệ ộ ộ gi ủ   i   ng   d ng   C ng   sinh   công   nghi p,   m t   trong   nh ng   nghiên   c u   c a

ộ ệ ố ể ệ ổ ượ STHCN, vào vi c phát tri n m t h  th ng trao đ i năng l ậ   ng và nguyên v t

ữ ệ ừ ừ ượ li u gi a các công ty t năm 1972. Trong vòng 15 năm (t 1982­1997), l ng tiêu

ụ ủ ả ượ ấ ầ ấ th   tài   nguyên   c a   KCN   này   gi m   đ c   19.000   t n   d u,   30.000   t n   than,

ướ ả ấ ả ố 600.000 m3 n c, và gi m 130.000 t n cácbon dioxide th i ra. Theo th ng kê

ượ ợ năm 2001, các công ty trong KCN này thu đ ệ c 160 tri u USD l ậ i nhu n trên

ầ ư ạ ộ ơ ở ệ ọ ổ t ng đ u t 75 tri u USD. Mô hình ho t đ ng KCN này là c  s  quan tr ng đ ể

ệ ố ế ớ ậ hình thành h  th ng lý lu n STHCN và các KCNST trên th  gi i.

ế ớ ệ ầ ớ ằ ở ướ ả Hi n nay trên th  gi i có kho ng 30 KCNST, ph n l n n m n ỹ c M  và

ạ ạ ướ ộ ố ệ ớ châu Âu. T i châu Á, m ng l i công nghi p sinh thái v i m t s  các KCNST

ượ ể ở ậ ố Ấ ậ ả ộ đã đ c thành l p và phát tri n Nh t B n, Trung Qu c,  n Đ  và m t s ộ ố

­5­

ướ n c khác.

ớ ự ự ứ ề V i s  nghiên c u ngày càng sâu v  STHCN và các lĩnh v c liên quan khác,

ộ ượ ậ ủ ế ệ ậ ọ ỹ ớ v i các ti n b  v t b c c a khoa h c k  thu t và công ngh , KCNST đã tr ở

ể ệ ộ ớ ế thành m t mô hình m i cho phát tri n công nghi p, kinh t ợ   ộ  và xã h i phù h p

ề ữ ầ ể ớ ế v i ti n trình phát tri n b n v ng toàn c u.

ụ ệ ả ấ ộ ộ ồ ị ố   KCNST là m t “c ng đ ng” các doanh nghi p s n xu t và d ch v  có m i

ế ộ ợ ướ ớ ạ ộ ộ ệ ậ liên h  m t thi t trên cùng m t l i ích: h ng t i m t ho t đ ng mang tính xã

ế ườ ấ ượ ệ ộ h i, kinh t và môi tr ng ch t l ả   ự ợ ng cao, thông qua s  h p tác trong vi c qu n

ề ề ấ ườ ạ ộ ồ ợ lý các v n đ  v  môi tr ằ ng và ngu n tài nguyên. B ng các ho t đ ng h p tác

ẽ ạ ượ ẽ ớ ặ ộ ồ ả ổ ệ ộ ch t ch  v i nhau, “c ng đ ng” KCNST s  đ t đ c m t hi u qu  t ng th ể

ạ ộ ớ ổ ừ ề ệ ệ ơ ả ớ l n h n nhi u so v i t ng các hi u qu  mà t ng doanh nghi p ho t đ ng riêng

l ẻ ộ ạ  g p l i.

ượ ự ứ ử ệ KCNST đ c hình thành d a trên các nghiên c u và th  nghi m trong các

ế ấ ạ ư ệ ệ ả ọ ự ấ lĩnh v c c p thi t hi n nay nh : sinh thái h c công nghi p, s n xu t s ch; quy

ữ ự ế ề ạ ế ệ ượ ợ ho ch, ki n trúc và xây d ng b n v ng; ti t ki n năng l ng; h p tác doanh

ư ộ ự ệ ạ ắ ằ ộ nghi p. Các lĩnh v c này đang t o nên m t trào l u r ng kh p b ng các nghiên

ụ ể ứ ự ằ ỏ ứ c u, chính sách và d  án c  th  nh m ch ng t ể   ắ ủ  các nguyên t c c a phát tri n

ề ữ b n v ng.

ạ ộ ụ ủ ệ ế ồ ả ờ ả M c tiêu c a KCNST là c i thi n ho t đ ng kinh t ể    đ ng th i gi m thi u

ộ ớ ườ ủ ệ các tác đ ng t i môi tr ng c a các doanh nghi p thành viên (DNTV) trong

KCNST.

ể ệ ề ớ ố ườ Song hành v i phát tri n công nghi p truy n th ng, suy thoái môi tr ng và

ệ ề ệ ặ ả ỏ ạ c n ki t tài nguyên thiên nhiên là đi u không tránh kh i. M c dù hi u qu  kinh

ế ạ ư ữ ể ế ị ườ t do SXCN đem l i đã rõ, nh ng không th  không tính đ n ch a tr  môi tr ng.

ướ ự ể ể ả ắ ỷ ề Nhi u n ả c phát tri n và đang phát tri n ph i tr  giá đ t cho s  phá hu  môi

­6­

ườ ủ ả ố tr ng và suy gi m tài nguyên thiên nhiên c a qu c gia mình. Chi phí này có th ể

ừ ộ ủ ế ậ ổ ỗ ố ố ở ệ ế chi m  t 1 đ n 7% t ng thu nh p qu c n i c a m i qu c gia, Vi t Nam là

ệ ả ậ ườ ề ể ở 7,2%. Do v y,  b o v  môi tr ố   ữ ng và phát tri n b n v ng đang tr  thành m i

ủ ể ể ầ ạ ộ ộ quan tâm hàng đ u c a nhân lo i. Không th  có m t xã h i phát tri n lành

ế ớ ữ ề ạ ộ m nh, b n v ng trong m t th  gi ạ ị i còn nghèo đói, đ i d ch và suy thoái môi

ườ tr ng.

ệ 2. Mô hình khu công nghi p sinh thái (KCNST)

ệ ượ ọ ỹ Khái   ni m   KCNST   đ c   hai   nhà   khoa   h c   M   là   FROSCH   và

ế ỷ ủ ề ấ ố ữ GALLOPOULOS đ  xu t vào cu i nh ng năm 80 c a th  k  XX. KCNST hình

ấ ạ ơ ở ả ọ ạ   ệ thành trên c  s  Sinh thái h c Công nghi p (STHCN), s n xu t s ch, quy ho ch,

ữ ự ề ế ế ệ ượ ợ ki n trúc và xây d ng b n v ng, ti t ki m năng l ng và h p tác các doanh

ệ nghi p (DN).

ệ ệ ơ ồ ứ S  đ  ch c năng h  sinh thái công nghi p

ệ ố ự ằ ả ọ Các nhà khoa h c cho r ng: H  th ng CN không ph i là các th c th  đ n l ể ơ ẻ

ệ ố ư ệ ể ổ ố ự mà là t ng th  các h  th ng gi ng nh  h  sinh thái t nhiên (STTN). STHCN

­7­

ạ ừ ệ ấ ả tìm cách lo i tr  khái ni m "ch t th i" trong SXCN.

ệ ự ồ ạ ụ ủ ả ệ ố ự M c tiêu c a STHCN là b o v  s  t n t ủ i sinh thái c a h  th ng t nhiên,

ấ ượ ố ườ ự ồ ạ ả ả đ m b o ch t l ủ ng s ng c a con ng i và duy trì s  t n t i mang tính kinh t ế

ươ ắ ơ ả ạ ớ ủ ệ ố c a h  th ng CN, kinh doanh, th ng m i, v i các nguyên t c c  b n:

ộ ậ ệ ệ ệ ậ ợ ­ T p h p các doanh nghi p đ c l p vào H  Sinh thái công nghi p (STCN).

ế ậ ử ụ ế ằ ầ ­ Thi ầ   t l p chu trình khép kín tái s  d ng và tái ch , cân b ng đ u ra và đ u

ậ ủ ế ệ ấ ả ớ vào v i kh  năng cung c p và ti p nh n c a H  STTN.

ả ệ ử ụ ớ ượ ­ Tìm ra các gi i pháp m i cho vi c s  d ng năng l ậ ệ   ng và nguyên ­ v t li u

ế ế ệ ố ớ ự ể ế trong CN. Thi ậ t k  h  th ng CN hoà nh p v i s  phát tri n kinh t ộ    và xã h i

quanh vùng.

ệ ố ạ ộ ơ ồ ả S  đ  trên hình 1 ph n ánh mô hình ho t đ ng SXCN theo h  th ng, các

ượ ữ ể ậ ấ dòng năng l ẩ   ầ ng và v t ch t luân chuy n tu n hoàn. Nh ng bán thành ph m,

ặ ả ấ ượ ừ ố ch t th i ho c năng l ơ ộ ng th a có c  h i quay vòng t i đa ngay bên trong h ệ

ứ ế ả ấ ấ ấ ả ố ườ ự th ng, gi m đ n m c th p nh t các ch t th i phát tán vào môi tr ng t nhiên.

ụ ứ ậ Do v y mô hình này đáp  ng hai m c tiêu:

ơ ở ả ấ ượ ồ ợ ề ế ­ Các c  s  s n xu t thu đ c ngu n l i v  kinh t ể   ổ  do trao đ i, chuy n

ượ ụ ủ ặ ả ẩ nh ng ho c bán các s n ph m ph  c a mình cho các XN khác trong cùng h ệ

ệ ầ ố ố ợ th ng trong m i quan h  Cung ­ C u, đôi bên cùng có l i.

ụ ự ố ử ữ ể ả ắ ườ ­ Gi m đáng k  nh ng chi phí x  lý, kh c ph c s  c  môi tr ố ớ   ng đ i v i

ả ấ ch t th i.

ể ể ủ ừ ầ ậ ộ ợ ị T  đó có th  hi u m t cách đ y đ  KCNST là t p h p các CSSX và d ch v ụ

ế ả ấ ượ ườ ệ ả ố tìm ki m các gi i pháp nâng cao ch t l ng môi tr ng s ng và hi u qu  kinh

ế ằ ố ợ ả ườ ằ t b ng cách ph i h p qu n lý môi tr ng và tài nguyên. B ng cách này, các

ẽ ề ớ CSSX trong cùng KCNST s  thu đ ượ ợ c l ớ ổ   ơ i  ích chung l n h n nhi u so v i t ng

ợ ơ ở ạ ượ ừ ố ư ạ ộ ệ ả l i ích mà t ng c  s  đ t đ c khi t i  u hoá hi u qu  ho t đ ng riêng c  s ơ ở

­8­

mình.

ụ ủ ệ ệ ả ả ế ủ M c tiêu c a KCNST là c i thi n hi u qu  kinh t c a các DN tham gia

ả ấ ồ ờ ộ ườ ể KCNST đ ng th i gi m thi u các tác đ ng x u lên môi tr ư ậ ng. Nh  v y, yêu

ặ ớ ầ c u đ t ra v i KCNST là:

ả ươ ấ ử ụ ề ệ ­ Ph i t ế ng thích v  quy mô di n tích chi m đ t, s  d ng nguyên ­ nhiên

ệ ẩ ấ ả li u, bán thành ph m, ch t th i,...

ơ ở ả ả ả ấ ữ ­ Gi m kho ng cách gi a các c  s  s n xu t.

ậ ệ ế ấ ạ ổ ­ H n ch  th t thoát nguyên v t li u trong quá trình trao đ i.

ế ợ ữ ể ệ ậ ớ ệ   ­ K t h p gi a phát tri n CN v i các H  STTN lân c n: vùng nông nghi p,

ồ ư ộ c ng đ ng dân c .

ề ấ ố ớ So sánh mô hình KCN truy n th ng v i mô hình KCNST cho th y: mô hình

ề ề ề ậ ấ ả ố KCN truy n th ng v n hành theo quy trình, phát sinh nhi u ch t th i là đi u khó

ệ ố ậ ỏ tránh kh i. Trong khi đó, mô hình KCNST v n hành theo h  th ng khép kín trên

ự ệ ế ắ ấ ầ ộ ổ nguyên t c: c ng sinh CN, th c hi n trao đ i ch t, tái sinh tái ch , tu n hoàn

ượ ể ậ ấ ằ ấ ả năng l ả ng và v t ch t nh m gi m thi u ch t th i, đem l ạ ợ i l i ích kinh t ế ồ    đ ng

ờ ạ ượ ệ ả ườ ủ ậ th i đ t đ c hi u qu  môi tr ng là không ph  nh n.

ủ ể ề ề ổ ợ Phân tích và t ng h p các quan đi m v  STCN c a nhi u nhà khoa h c t ọ ừ

ự ồ ề ậ ấ ậ ố ọ ậ   nhi u qu c gia, nh n th y có s  đ ng thu n: Các nhà khoa h c không nhìn nh n

ộ ẻ ễ ả ề ả ặ ộ SXCN thông qua m t công ty riêng l ấ    ho c vi n c nh m t dây chuy n s n xu t

ơ ậ ọ ổ ư ủ ứ ệ ậ ứ đ n l p, mà nh n th c SXCN nh  là H  sinh thái c a m i t ổ    ch c ­ trao đ i

ượ ấ ớ ậ ớ ườ ủ thông tin, năng l ng và v t ch t v i nhau và v i môi tr ng c a chúng.

ươ ự ệ ậ 3 Ph ng pháp lu n xây d ng mô hình khu công nghi p sinh thái ở ệ    Vi t

Nam

ự ệ ậ ấ ả ỹ Mô hình k  thu t: Xây d ng h  sinh thái KCN không ch t th i (hay g i t ọ ắ   t

ố ướ ậ ệ ướ ứ ấ ồ KCNST) g m có b n b c chính. B c th  nh t là phân tích dòng v t li u và

­9­

ượ ướ ứ ứ ế ậ năng l ệ   ng liên quan đ n KCN nghiên c u. B c th  hai t p trung vào vi c

ả ạ ừ ấ ủ ế ướ ứ ồ ị ngăn ng a phát sinh ch t th i t i ngu n. B c th  ba ch  y u xác đ nh, phân

ế ế ươ ử ụ ấ ả ồ tích và thi t k  các ph ng án thu h i, tái sinh và tái s  d ng các ch t th i còn

ạ ấ ạ ữ ụ ệ ả ấ ả ơ l i sau khi đã áp d ng các bi n pháp s n xu t s ch h n. Nh ng ch t th i không

ử ụ ể ạ ẽ ượ ử ụ ở ữ th  tái sinh, tái s  d ng t ồ i ngu n, s  đ c tái sinh tái s  d ng nh ng nhà

ướ ặ ố ỏ ị máy khác trong KCN ho c bên ngoài KCN. B c cu i cùng đòi h i xác đ nh

ấ ả ầ ạ ầ ử ợ ướ ả ườ ph n ch t th i còn l i c n x  lý h p lý tr c khi th i vào môi tr ng xung

ệ ử ố ườ ấ ữ ụ ử ệ ố quanh. Công ngh  x  lý cu i đ ng  ng r t h u d ng trong vi c x  lý hoàn

ễ ấ ạ ự ổ ợ ủ ướ toàn các ch t ô nhi m còn l i này. S  t h p c a 4 b ộ   c nói trên hình thành m t

ươ ệ ố ự ph ng pháp có tính h  th ng cho phép chúng ta phân tích và xây d ng mô hình

ậ ủ ệ ệ ấ ả ỹ k  thu t c a h  sinh thái công nghi p không ch t th i hay KCNST.

ệ ệ ủ ướ ế ề ệ ộ Trong đi u ki n kinh t ­xã h i và công ngh  hi n có c a n ậ   ớ c ta, v i nh n

ứ ề ấ ề ả ệ ườ ệ ạ ủ ả ấ th c v  v n đ  b o v  môi tr ng hi n t ư ự   i c a các nhà s n xu t cũng nh  th c

ế ế ề ụ ệ ạ ả ừ t khó khăn và h n ch  v  tài chánh, vi c áp d ng các gi i pháp ngăn ng a và

ứ ự ư ẽ ể ấ ả ử x  lý ch t th i theo th  t ả   u tiên nói trên s  ít kh  thi. Hi n nhiên đ  đ t đ ể ạ ượ   c

ế ượ ữ ụ ề ể ệ ả ấ ả m c tiêu phát tri n b n v ng, chi n l ả c qu n lý ch t th i và b o v  môi

ườ ủ ướ ả ế ớ ẽ ố tr ng c a n c ta cu i cùng s  ph i ti n t i mô hình nói trên. Tuy nhiên, trong

ệ ạ ề ụ ủ ể ắ ạ ạ ệ đi u ki n hi n t ế i, đ  kh c ph c và h n ch  quá trình h y ho i môi tr ườ   ng

ễ ờ ấ ả đang di n ra hàng ngày hàng gi ệ  do ch t th i công nghi p đã và đang phát sinh,

ả ấ ẽ ụ ế ễ ả ấ ả gi i pháp tình th  có tính kh  thi nh t, d  áp d ng nh t s  ph i theo th  t ứ ự ư     u

ử ụ ớ ấ   tiên khác v i mô hình đã trình bày trong Hình 6: (1) tái sinh và tái s  d ng ch t

ố ườ ả ế ớ ầ ầ ố ự ừ ệ ử th i, (2) x  lý cu i đ ng  ng, và (3) d n d n ti n t i th c hi n ngăn ng a và

ả ạ ể ấ ả ề ả ệ ậ ồ ườ gi m thi u ch t th i t ứ ề ấ i ngu n khi nh n th c v  v n đ  b o v  môi tr ủ   ng c a

ấ ượ ệ ả ấ ượ ả ế ư ả các nhà s n xu t đ c nâng cao cũng nh  công ngh  s n xu t đ c c i ti n.

ươ ự ệ ậ ấ ả Ph ng pháp lu n xây d ng mô hình khu công nghi p không ch t th i phù

­10­

ệ ớ ế ệ ệ ạ ủ ộ ệ ượ ề ợ h p v i đi u ki n kinh t xã h i và công ngh  hi n t i c a Vi t Nam đ c đ ề

ố ướ ơ ả ư ự ấ xu t xây d ng theo b n b c c  b n nh  sau:

ướ ố ượ ầ ị B c 1: Xác đ nh thành ph n và kh i l ả ấ ng ch t th i

ướ ố ượ ầ ả ủ ấ ả ấ Trong b c này, thành ph n và kh i l ng ch t th i c a t t c  các nhà máy

ứ ộ ươ ử ả ệ thu c khu công nghi p nghiên c u, các ph ng pháp x  lý và qu n lý hi n t ệ ạ   i

ư ủ ế ộ ườ ả ượ ị cũng nh  các tác đ ng c a chúng đ n môi tr ng ph i đ ạ   c xác đ nh. Bên c nh

ượ ế ề ả ấ ủ ệ đó, nguyên li u và năng l ầ ng c n thi t cho dây chuy n s n xu t c a các nhà

ử ụ ệ ả ọ ấ   máy cũng đóng vai trò quan tr ng trong vi c đánh giá kh  năng tái s  d ng ch t

ả ừ ệ ủ ế ộ ể ầ th i t nhà máy đ  thay th  m t ph n nguyên li u c a các nhà máy khác trong

ố ệ ơ ở ự ệ ệ cùng khu công nghi p hay khu v c. Các s  li u thu này là c  s  cho vi c đ ề

ụ ệ ắ ấ ướ ế xu t các bi n pháp kh c ph c trong các b c ti p theo.

ướ ự ọ ươ ử ụ B c 2: Đánh giá và l a ch n ph ấ   ng án tái sinh và tái s  d ng ch t

th iả

ả ủ ử ụ ệ ấ ộ ổ ộ M t cách t ng quát, vi c tái sinh, tái s  d ng ch t th i c a m t nhà máy này

ể ạ   cho các nhà máy khác (offsite reuse and recycling) có th  phân thành hai d ng

ấ ủ ử ụ ự ế ả chính: (1) tái s  d ng tr c ti p trong quy trình s n xu t c a các nhà máy khác và

ớ ướ ử ế ệ ặ ử ụ ề (2) x  lý ho c tái ch  thành nguyên li u m i tr c khi tái s  d ng. Đi u quan

ầ ạ ọ ượ ả ầ ử ầ ầ ấ ị tr ng c n xác đ nh là lo i và l ng ch t th i c n x  lý và nhu c u c n thi ế ủ   t c a

ơ ở ế ệ ả ậ ấ ả ả ấ   các c  s  có kh  năng ti p nh n các ch t th i này làm nguyên li u s n xu t.

ụ ể ể ự ạ ộ ướ ấ ả M t cách c  th , đ  xây d ng m ng l ữ   ử ụ i tái sinh – tái s  d ng ch t th i gi a

ữ ệ ầ ậ các nhà máy trong khu công nghi p, nh ng thông tin sau đây c n thu th p:

ượ ế ư ả ấ ẩ ậ ệ ­ Nguyên v t li u và năng l ầ ng c n thi ả   t cũng nh  s n ph m và ch t th i

ủ ấ ả ệ ả ồ ạ t o ra c a t t c  các nhà máy trong khu công nghi p (bao g m c  các nhà máy

ể ử ụ ấ ả ấ ả ộ ầ   phát sinh ch t th i và các nhà máy có th  s  d ng ch t th i làm (m t ph n)

ệ ả ấ nguyên li u s n xu t). Trong đó:

­11­

ậ ệ ủ ầ ặ ấ ả ượ + Thành ph n và đ c tính c a dòng ch t th i, v t li u và năng l ng có kh ả

ủ ế ổ ờ ị năng tái ch  (tính  n đ nh c a chúng theo th i gian)

ượ ậ ệ ượ + L ng v t li u và năng l ả ng th i

ậ ệ ố ủ ự ượ ả ờ + S  phân b  c a các dòng v t li u và năng l ng th i này theo th i gian.

ụ ả ỉ ạ (liên t c, gián đo n, th nh tho ng).

ơ ở ệ ả ồ ồ ồ ọ ­ Các c  s  (bao g m c  nhà máy công nghi p, khu tr ng tr t, ngu n n ướ   c

ậ ệ ử ụ ả ặ ượ ả m t,…) có kh  năng tái s  d ng v t li u và năng l ữ ng th i. Nh ng thông tin

ị ầ sau đây c n xác đ nh:

ậ ệ ử ụ ề ượ + Ti m năng tái sinh tái s  d ng v t li u và năng l ả ng th i

ế ế ệ ử ầ ế ể ể ả ấ ơ ộ + Công ngh  x  lý s  b  hay ch  bi n c n thi t đ  chuy n ch t th i thành

ầ ủ ơ ở ệ ế nguyên li u theo yêu c u c a c  s  tái ch ;

ầ ượ ơ ở ệ ả ủ ề ậ ệ + Nhu c u v  v t li u và năng l ng th i c a các c  s  hi n có trong khu

ự ệ công nghi p hay khu v c....

ướ ự ọ ả ố ườ ố Đánh giá và l a ch n gi ử i pháp x  lý cu i đ ng  ng và th i b ả ỏ B c 3:

ố ớ ệ ấ ả ạ ả ợ h p v  sinh Đ i v i các ch t th i còn l i (không có kh  năng tái sinh, tái s ử

ệ ử ố ườ ẽ ố ả ể ả ả ụ d ng), công ngh  x  lý cu i đ ng  ng s  là gi ạ   i pháp chính đ  b o đ m lo i

ừ ủ ế ả ộ ườ ế ớ tr ấ  hoàn toàn tác đ ng c a ch t th i phát sinh đ n môi tr ng và ti n t i mô

ệ ử ể ự ệ ấ ả ọ ợ hình khu công nghi p không ch t th i. Đ  l a ch n công ngh  x  lý h p lý,

ầ ượ ữ ộ nh ng n i dung sau c n đ c xem xét, đánh giá

ố ượ ặ ả ­ Đ c tính và kh i l ấ ng ch t th i;

ườ ể ễ ầ ẩ ­ Tiêu chu n môi tr ả ng và yêu c u gi m thi u ô nhi m

ệ ử ế ố ẵ ườ ố ớ ệ ử ­ Công ngh  x  lý s n có: Y u t môi tr ng đ i v i công ngh  x  lý, ví d ụ

ư ươ ử ụ u tiên ph ấ ng án ít s  d ng thêm hóa ch t

ệ ả ­ Hi u qu  kinh t ế .

ấ ạ ủ ệ ử ự ấ ả ệ   ệ ố S  thành công và th t b i c a các h  th ng (công ngh ) x  lý ch t th i hi n

­12­

ự ế ứ ằ ữ ệ ề ấ có là b ng ch ng th c t và kinh nghi m h u ích nên xem xét khi đ  xu t gi ả   i

ệ ớ pháp công ngh  m i.

ả ọ ự i pháp l a ch n B ổ ợ c 4ướ  ­ T  h p các gi

ướ ơ ả ươ ụ ậ Mô hình các b c c  b n trong ph ng pháp lu n xây d ng mô hình k ỹ

ậ ạ ệ thu t KCNST t i Vi t Nam.

ể ế ể ư ứ ủ ơ Vai trò c a các c  quan ch c năng và th  ch  chính sách. Đ  đ a mô hình k ỹ

­13­

ậ ế ế ự ế ụ ề ể ầ ọ thu t đã thi t k  vào th c t áp d ng, đi u quan tr ng là c n xem xét và hi u rõ

ệ ữ ế ố ố ớ ế ầ m i quan h  gi a các thành ph n trong mô hình v i các y u t kinh t ộ , xã h i và

ể ế ệ ữ ể ỉ th  ch  chính sách hi n t ệ ạ ở ướ i n ố c ta. Ch  có hi u rõ m i quan h  gi a KCNST

ự ả ớ ướ ề ệ ườ ơ xây d ng v i các c  quan qu n lý nhà n c v  công nghi p và môi tr ng, v ề

ế ậ ệ ề ổ ứ ộ kinh t tài chính, v  chính sách lu t l và các t ớ    ch c xã h i khác, chúng ta m i

ế ố ả ở ệ ụ ự ữ ể ị có th  (i) xác đ nh nh ng y u t c n tr  vi c áp d ng mô hình đã xây d ng vào

ự ế ể ượ ụ ể th c t .Mô hình triad­network do Mol (1995) phát tri n đ c áp d ng đ  phân

ầ ủ ệ ữ ứ ơ ố tích m i liên h  gi a các c  quan ch c năng này và các thành ph n c a KCNST

ự ự ế xây d ng theo ba lĩnh v c chính: (1) kinh t (economic network), (2) chính sách

ộ ố   (policy network), và (3) xã h i (social network). Economic network phân tích m i

ệ ữ ệ ậ ệ ệ ấ ớ quan h  gi a h  công nghi p v i (i) các nhà cung c p nguyên v t li u và ng ườ   i

ụ ả ệ ệ ặ ẩ ả ấ ớ tiêu th  s n ph m; (ii) v i các h  công nghi p khác s n xu t cùng m t hàng,

ư ệ ộ ớ ơ cũng nh  các hi p h i ngành hay chi nhánh; (iii) v i các c  quan tài chính khác

ứ ư ế ể ệ ả ườ (nh  thu , ngân hàng, b o hi m,…) và các vi n nghiên c u, tr ạ ọ ng đ i h c,…

ế ố ự ự ớ và (iv) v i các y u t t ố    nhiên khác trong khu v c. Policy network phân tích m i

ươ ữ ệ ệ ướ ậ t ng quan gi a h  công nghi p và nhà n c (industry – government), t p trung

ậ ệ ẩ ị ượ ụ vào chính sách, lu t l , quy đ nh, tiêu chu n đang đ c áp d ng và th c t ự ế ự    th c

ủ ằ ổ ứ thi. Social network nh m phân tích vai trò c a các t ư ộ   ộ  ch c xã h i (nh  c ng

ư ộ ự ụ ữ ế ộ ệ   ồ đ ng dân c , h i c u chi n binh, h i ph  n , đoàn thanh niên,…) trong vi c

ơ ở ệ ế ẩ ườ ủ thúc  đ y các c  s  công nghi p quan tâm  đ n môi tr ng. Vai  trò c a các

ươ ư ề ệ ề ạ ph ng ti n thông tin đ i chúng nh  báo chí, truy n thanh, truy n hình , quy

ư ệ ẩ ơ ị ứ ị đ nh, tiêu chu n,…) và các c  quan ch c năng ch u trách nhi m đ a mô hình k ỹ

ự ế ứ ụ ự ậ thu t KCNST đã xây d ng vào th c t ng d ng

ả ứ ệ ụ 4. Hi u qu   ng d ng mô hình KCNST

ặ ế ự Các KCNST đem l ạ ợ i l ề i ích nhi u m t, thi ụ ể t th c, c  th :

­14­

ủ ầ ư ố ớ KCNST a. Đ i v i các DN thành viên và ch  đ u t

ả ả ằ ế ệ ệ ­ Gi m chi phí, tăng hi u qu  SX b ng cách ti ử ụ   ế t ki m, tái ch , tái s  d ng

ượ ử ụ ế ấ ả ậ ệ nguyên ­ v t li u và năng l ng: tái ch  và tái s  d ng ch t th i.

ệ ả ạ ế ụ ẻ ơ ờ ị ­ Đ t hi u qu  kinh t cao h n nh  chia s  chi phí cho các d ch v  chung:

ệ ố ự ấ ả ạ ả ấ ồ qu n lý ch t th i, đào t o nhân l c, ngu n cung c p và h  th ng thông tin môi

ườ ụ ỗ ợ ị tr ng cùng các d ch v  h  tr  khác.

ợ ệ ữ ­ Nh ng l ị ấ ộ   i ích cho các Doanh nghi p thành viên là làm tăng giá tr  b t đ ng

ợ ủ ầ ư ậ ả s n và l i nhu n cho ch  đ u t KCNST.

ố ớ b. Đ i v i SXCN nói chung

ộ ộ ự ể ế ủ ự ­ KCNST là m t đ ng l c phát tri n kinh t CN c a toàn khu v c: tăng giá tr ị

ầ ư ơ ộ ạ ị ườ ộ ụ SXCN, d ch v , thu hút đ u t ệ , c  h i t o vi c làm cho ng i lao đ ng.

ỗ ợ ệ ề ạ ỏ ị ể ươ ­ T o đi u ki n h  tr và phát tri n các ngành CN nh  đ a ph ng, làng

ồ ạ ề ề ể ố ngh  truy n th ng cùng t n t i và phát tri n.

ứ ứ ụ ự ẩ ổ ớ ­ Thúc đ y quá trình đ i m i, nghiên c u và  ng d ng các thành t u khoa

ố ộ ể ệ ớ ọ h c, tăng nhanh t c đ  tri n khai công ngh  m i.

ợ ộ c. L i ích cho xã h i

ộ ộ ự ể ế ủ ự ạ ộ ­ KCNST là m t đ ng l c phát tri n kinh t ­ xã h i m nh c a khu v c lân

ớ ướ ướ ạ ớ ậ ậ c n, thu hút các t p đoàn l n trong n c và n ệ c ngoài. T o vi c làm m i trong

ự ị ụ các lĩnh v c CN và d ch v .

ự ỗ ợ ủ ị ở ộ ự ể ạ ộ ươ ­ T o đ ng l c h  tr  các d  án phát tri n m  r ng c a đ a ph ề ng v : đào

ự ể ể ồ ở ả ạ ấ ạ t o và phát tri n ngu n nhân l c, phát tri n nhà ệ ố   , c i t o và nâng c p h  th ng

HTKT,...

ộ ọ ặ ạ ớ ộ ườ ạ ẫ ­ T o m t b  m t m i, m t môi tr ấ ng trong s ch và h p d n cho toàn khu

ố ữ ủ ế ả ổ ộ ồ ố ớ   ệ ự v c, làm thay đ i cách nhìn thi u thi n c m c  h u c a c ng  đ ng đ i v i

­15­

SXCN lâu nay.

ệ ề ạ ơ ớ ướ ệ ợ ­ KCNST t o đi u ki n h p tác v i các c  quan nhà n c trong vi c thi ế   t

ậ ệ ề ườ ứ ậ l p các chính sách, lu t l v  môi tr ớ   ng và kinh doanh ngày càng thích  ng v i

ề ữ ế ộ ể ậ xu th  h i nh p và phát tri n b n v ng.

ợ ườ d. L i ích cho môi tr ng

ễ ả ồ ườ ượ ấ ả ­ Gi m các ngu n gây ô nhi m cho môi tr ả ng, gi m l ng ch t th i cũng

ầ ử ụ ư ả ứ ớ   nh  gi m nhu c u s  d ng tài nguyên thiên nhiên thông qua các nghiên c u m i

ấ ề ễ ế ạ ồ ế ệ ượ ả nh t v  SXS, bao g m: h n ch  ô nhi m, ti t ki m năng l ấ   ng, qu n lý ch t

ạ ả ươ ườ th i, tái t o tài nguyên và các ph ả ng pháp qu n lý môi tr ng và công ngh ệ

ớ m i khác.

ả ằ ả ố ể   ­ Đ m b o cân b ng sinh thái. Trong su t quá trình hình thành và phát tri n

ừ ệ ể ạ ọ ị ổ ệ ố ứ KCNST: t vi c ch n đ a đi m, quy ho ch, XD, t ự    ch c h  th ng HTKH, l a

ạ ộ ề ệ ả ọ ợ ớ ề   ch n doanh nghi p, quá trình ho t đ ng, qu n lý,... đ u phù h p v i các đi u

ự ế ệ ủ ự ể ặ ấ ki n th c t và đ c đi m sinh thái c a khu đ t XD và khu v c xung quanh.

ấ ả ườ ể ỗ ụ ­ T t c  vì m c tiêu môi tr ộ ng, m i KCNST có m t mô hình phát tri n và

ơ ả ủ ư ừ ề ể ả ặ qu n lý riêng đ  không ng ng nâng cao đ c tr ng c  b n c a nó v  BVMT.

ơ ộ ụ ứ 5. C  h i và thách th c khi áp d ng mô hình KCNST

ơ ộ * C  h i

ổ ừ ề ộ ố ể ­ Chuy n đ i t mô hình KCN truy n th ng thu c VKTTĐPN sang mô hình

ề ả ủ ị ệ ầ ấ ộ   KCNST trên n n t ng c a v  trí khu đ t hi n có, không c n hình thành trên m t

ể ậ ả ớ ưở ớ ỹ ấ ị ị ị đ a đi m m i, do v y không  nh h ng t ố   i qu  đ t đô th  và không b  chi ph i

ướ ủ ạ ị ớ ấ ở ự b i s  bành tr ng c a quá trình đô th  hoá và không xâm ph m t i đ t đai nông

ệ ị nghi p có giá tr .

ả ủ ệ ố ử ụ ạ ầ ệ ậ ẵ ỹ ­ S  d ng có hi u qu  c a h  th ng H  t ng k  thu t có s n.

ử ụ ạ ướ ữ ủ ể ậ ­ S  d ng m ng l ế ố   ệ i giao thông v n chuy n hi n h u c a Vùng và k t n i

­16­

ướ ỷ ườ ộ ườ ườ ạ ớ v i m ng l i giao thông thu , đ ng b , đ ắ ng s t và đ ng hàng không

ố qu c gia và qu c t ố ế .

* Thách th cứ

ườ ấ ủ ợ Tr ng h p trên khu đ t c a KCN cũ:

ự ượ ố ớ ụ ệ ẩ ẩ ­ Khó xây d ng đ ấ   c H  STCN đ i v i bán thành ph m, ph  ph m, ch t

ệ ả ượ ở ầ ộ ố ể ầ ậ th i nguyên li u và năng l ng đ u vào, đ u ra, v n chuy n trong m t s  DN

ệ ữ ệ ả ệ ể ổ ườ hi n h u và chuy n đ i thành công ngh  B o v  môi tr ng.

ả ự ớ ữ ế ẫ ẵ ­   Khó   gi i   quy t   mâu   thu n   gi a   các   DN   có   s n   hay   tham   d   m i   vào

KCNST.

ự ủ ệ ố ạ ầ ệ ậ ỹ ị ữ   ­ Khó xác đ nh chính xác năng l c c a H  th ng h  t ng k  thu t hi n h u

ệ ố ệ ố ạ ầ ụ ể ổ ỹ ị ậ   ể và các h  th ng d ch v  khác đ  chuy n đ i sang H  th ng h  t ng k  thu t

ườ ố ớ ậ ự ủ ị ủ ề theo ch  đ  môi tr ng đã đ nh. Th t s  khó khăn đ i v i các DN không đ  tiêu

ủ ể ề ẩ ờ ổ ả chu n là DN thành viên c a KCNST ph i di d i hay chuy n đ i ngành ngh  SX

ể ở đ  tr  thành các STCN.

ườ ợ ớ Tr ấ ng h p trên khu đ t hoàn toàn m i:

ậ ợ ệ ố ủ ề ạ ầ ể ậ ỹ ườ ­ Thu n l i tri n khai H  th ng h  t ng k  thu t theo ch  đ  môi tr ng đã

ị đ nh.

ầ ư ệ ố ộ ấ ẽ ấ ụ ề ­ Chi phí đ u t ề    cho h  th ng này s  r t cao và ph  thu c r t nhi u vào ti m

ạ ầ ậ ỹ ự l c H  t ng k  thu t toàn vùng.

ố ư ượ ụ ệ ả ộ ­ T i  u hoá dòng năng l ng và nguyên li u còn ph  thu c kh  năng t ổ

ch c.ứ

ệ H  STCN trên quy mô toàn VKTTĐPN.

ự ỗ ợ S  h  tr

ụ ữ ự ệ Xây d ng mô hình KCNST cho các Khu / C m CN hi n h u đòi h i s  h ỏ ự ỗ

ợ ủ ướ ề ủ ươ ả tr  c a Nhà n c v  chính sách, ch  tr ng và các gi ư ụ ể i pháp c  th , nh :

­17­

ễ ả ấ ườ ấ ­ Mi n gi m chi phí thuê đ t cho các DN và ng i thuê đ t.

ỗ ợ ự ệ ạ ồ ổ ­ H  tr  tài chính trong quá trình thay đ i công ngh , đào t o ngu n nhân l c.

ế ­ Khuy n khích các DN tham gia KCNST.

­18­

ị ướ ề ữ ủ ể ệ ộ ­ Các tiêu chí đ nh h ng phát tri n b n v ng CN c a B  Công Nghi p.

ươ Ch ng 2

Ứ Ự Ụ Ậ NG D NG LÍ LU N KCNST TRONG XÂY D NG KHU CÔNG

Ạ Ệ NGHI P HÒA L C

ệ ạ 1. Khái quát khu công ngh  cao Hòa L c

ể ớ ượ ả ổ ủ ệ ố ạ Theo b n quy ho ch t ng th  m i đ c Chính ph  phê duy t cu i tháng 5

ệ ệ ạ ớ ổ ứ   ừ v a qua, Khu công ngh  cao Hòa L c có t ng di n tích 1.586 ha, v i 4 khu ch c

ủ ứ ể ả ẽ năng chính là Nghiên c u tri n khai (s  là "trái tim" c a c  khu), Khu công

ệ ụ ầ ạ ệ nghi p công ngh  cao, Công viên ph n m m ề  và khu Giáo d c đào t o.

ớ ặ ụ ệ ạ ạ ấ ớ ọ So v i quy ho ch cũ, Hòa L c m i đ t nhi m v  quan tr ng nh t là nghiên

ơ ậ ứ ứ ụ ệ ể ạ ứ c u tri n khai, là n i t p trung các vi n nghiên c u  ng d ng và đào t o, trong

ế ố ướ ấ ờ khi y u t này tr ụ ể ạ c đây r t m  nh t và không c  th .

ạ ẽ ữ ề ạ ộ ớ ộ ỉ M t đi u ch nh n a so v i quy ho ch cũ là Hòa L c s  có riêng m t khu đào

ề ướ ư ượ ề ậ ớ ặ ớ ự ạ t o nhân l c, đi u tr c kia ch a đ c đ  c p t i ho c không rõ ràng. T i nay

ườ ạ ọ ặ ụ ở ồ ạ ọ ạ ọ đã có hai tr ng đ i h c đ t tr ọ    s , g m Đ i h c FPT và Đ i h c khoa h c

ệ ệ ộ ọ ệ ủ ầ ư ụ ớ công ngh  Hà N i (do Vi n Khoa h c Vi t Nam là ch  đ u t ), v i m c tiêu

ộ ườ ở ạ ọ ẳ ố ế ấ tr  thành m t tr ng đ i h c đ ng c p qu c t .

ứ ẽ ề ả ạ ớ ơ ấ   ầ Hòa L c m i cũng s  có công viên ph n m m ­ là n i nghiên c u, s n xu t

ư ư ề ầ ệ ự ữ và gia công ph n m m ­ cũng nh  có các chung c  và bi t th  cho nh ng ng ườ   i

ệ ở ư ừ ề ệ ố s ng và làm vi c đây, đi u ch a t ng có trong các khu công nghi p khác.

ơ ở ồ ộ ấ ộ ử ạ ầ ệ ộ ạ Ngoài h  t ng c  s  đ ng b  và hi n đ i, chính sách m t c a m t d u, các nhà

ệ ượ ư ủ ấ ị ầ ư đ u t vào khu công ngh  này còn đ c  u đãi cao nh t theo quy đ nh c a pháp

ư ễ ế ế ệ ậ ả ầ lu t hi n nay, nh  mi n thu  4 năm đ u và gi m 50% trong 9 năm ti p theo, ch ỉ

ả ộ ế ề ế ầ ấ ị   ph i n p 10% trong 15 năm đ u tiên ch u thu ... Đi u duy nh t khi n các nhà

­19­

ạ ầ ố ừ ự ế ư ộ ỉ ầ ư đ u t còn e dè là h  t ng n i t Hà N i lên ch a hoàn ch nh. D  ki n sau 2010,

ườ ạ ẽ ở ộ ố ồ đ ộ ớ ệ ố   ng cao t c Láng ­ Hòa L c s  hoàn thành m  r ng, đ ng b  v i h  th ng

ướ ệ đi n, n c, cáp..

ế ạ ầ ư ớ ổ ự ệ ố Đ n nay, t i đây đã có 28 d  án đ u t , v i t ng v n đăng ký 587 tri u USD,

ướ ạ ộ ạ ả ộ ố ầ ả ấ ẩ b c đ u có m t s  nhà máy ho t đ ng, s n xu t ra các lo i s n ph m nh ư

ệ ử ượ ặ ờ ế ị ơ chip đi n t , cáp quang, pin năng l ng m t tr i, đèn led, thi t b  c  khí chính

xác...

ệ ệ ạ ạ 2. Hi n tr ng khu công ngh  cao Hào L c

ạ ằ ạ ạ ồ Ph m vi quy ho ch KCNC là 1.586 ha g m các xã Phú Cát, Tân Xã, H  B ng,

ẽ ạ ấ ồ ỉ ủ   Th ch Hòa, Bình Yên, Đ ng Trúc, t nh Hà Tây. KCNC s  mang dáng d p c a

ứ ệ ế ệ ộ ớ ị m t “đô th  công ngh  cao” v i 10 khu ch c năng liên quan đ n công ngh  cao

ở ư ả ể ụ ể ố và các khu nhà , văn phòng, chung c , gi i trí, th  d c th  thao. Dân s  trong

ừ ả ườ ệ ườ ẽ KCNC s  tăng t kho ng 11.100 ng i hi n nay lên 143.500 ng i (năm 2015),

ườ 229.000 ng i (năm 2020).

ệ ế ệ ấ ớ ệ Trong đó, Khu Công nghi p công ngh  cao chi m di n tích l n nh t (549.5

ấ ả ơ ậ ả ả ẩ ha hay kho ng 35%). Đây là n i t p trung các nhà máy s n xu t s n ph m công

ụ ệ ề ệ ạ ị ngh  cao. KCNC Hòa L c cũng dành nhi u không gian cho các d ch v  ti n ích

ư ệ ể ụ ự ể ế ấ ạ nh  khu bi t th  cao c p, sân golf, trung tâm th  d c th  thao, r p chi u phim,

ơ ả ự ế ả ườ nhà hàng, khu vui ch i gi i trí, c nh quan, cây xanh. Xây d ng tuy n đ ắ   ng s t

ế ố ớ ườ ộ ắ ộ ế ạ ộ n i vùng k t n i v i đ ố   ng s t n i đô Hà N i ­ Hòa L c (tuy n UMRT s  3)

ượ ự ộ ươ ệ ể ệ ậ ự ế d  ki n đ c xây d ng là m t ph ng ti n v n chuy n hành khách hi u qu ả

ạ ộ    ố n i KCNC Hòa L c và Hà N i .

ạ ượ ự ố ệ Khu Công ngh  cao Hòa L c đ c xây d ng theo mô hình thành ph  khoa

ấ ơ ở ậ ự ầ ồ ế ớ ấ ọ h c cung c p c  s  v t ch t và ngu n nhân l c c n thi ế ỗ ợ  và th  gi t h  tr i.Ban

ể ả ỗ ự ệ ế ả ả ạ Qu n lý Khu Công ngh  cao Hòa L c luôn n  l c h t mình đ  đ m b o cung

­20­

ơ ở ạ ầ ấ ạ ệ ố ệ ạ ườ ầ ư ấ c p h  th ng c  s  h  t ng hi n đ i nh t, t o môi tr ng đ u t thu n l ậ ợ   i

ầ ư ữ ằ ấ ơ ự ề nh t nh m thu hút nhi u h n n a các nhà đ u t trong các lĩnh v c công ngh ệ

ố ắ ậ ố ượ ự ỉ ạ cao. Trong c  g ng đó, chúng tôi mong mu n nh n đ ạ   c s  ch  đ o, lãnh đ o

ự ỗ ợ ủ ủ ộ ợ ố ướ ủ c a Chính ph , các b  ngành, s  h  tr  và h p tác c a các đ i tác trong n c và

ạ ộ ệ ể ấ ả ứ cho các ho t đ ng s n xu t và nghiên c u ­ tri n khai công ngh  cao ph c v  s ụ ụ ự

ấ ướ ệ ệ ệ ạ ẩ nghi p công nghi p hóa, hi n đ i hóa đ t n c và thúc đ y quá trình hình thành

ế ứ ệ ề ắ ế ề n n kinh t tri th c, giúp Vi ả t Nam rút ng n kho ng cách v  kinh t và khoa

ệ ớ ướ ự ướ ự ủ ọ h c­công ngh  v i các n c trong khu v cn c ngoài vì s  thành công c a Khu

ệ ệ ệ ạ ạ ộ Công ngh  cao Hòa L c nói riêng và công cu c công nghi p hóa, hi n đ i hóa

ấ ướ đ t n c nói chung.

ọ ự ệ ệ ể ạ Khu Công ngh  cao Hoà L c chú tr ng phát tri n các lĩnh v c công ngh  cao

ề ư ư ề ệ ệ ầ u tiên nh  Công ngh  thông tin, truy n thông và công ngh  ph n m m; Công

ụ ụ ỷ ả ệ ệ ọ ế ngh  sinh h c ph c v  nông nghi p, thu  s n và y t ệ ; Công ngh  vi đi n t ệ ử ơ , c

ệ ử ơ ệ ử ự ộ khí chính xác, c  ­ đi n t , quang đi n t và t ệ ậ ệ    đ ng hoá; Công ngh  v t li u

ệ ệ ớ ườ ệ ượ m i, công ngh  nano; Công ngh  thân môi tr ng, công ngh  năng l ớ ng m i ...

ộ ố ệ ặ ệ ớ ổ ệ và m t s  công ngh  đ c bi t khác.V i t ng di n tích 1600 ha, Khu Công ngh ệ

ạ ẽ ượ ọ ớ ầ ủ ự ố cao Hoà L c s  đ c xây d ng theo mô hình thành ph  khoa h c v i đ y đ  các

ụ ệ ị d ch v  ti n ích.

ổ ệ ể ạ 3. Mô hình t ng th  khu công ngh  cao Hào L c

ơ ố ệ ệ ả ấ   Khu công nghi p công ngh  cao n i b  trí các nhà máy là trung tâm s n xu t

ự ể ế ệ ẩ ế ủ ả s n ph m công ngh  cao và đóng góp tr c ti p vào phát tri n kinh t c a Vi ệ   t

ẽ ượ ố ệ ệ ạ ạ Nam.Theo quy ho ch Khu công nghi p công ngh  cao s  đ c b  trí t ấ   i khu đ t

ớ ườ ủ ầ ạ ồ phía Đông Nam c a Khu CNC Hòa L c cách xa h  Tân Xã g n v i đ ng cao

­21­

ạ ườ ạ ố t c Làng­ Hoà L c và đ ng vành đai Hoà L c.

ệ ệ ệ ổ ổ T ng di n tích đã phân b  cho Khu công nghi p công ngh  cao là 550 ha và

ẽ ượ ệ ể ạ ổ 140   ha   s   đ ế   c   Phát   tri n   trong   giai   đo n   1.   T ng   di n   tích   550   ha   chi m

ể ủ ệ ầ ả ạ ổ kho ng g n 34,7 % t ng di n tích phát tri n c a Khu CNC Hòa L c.

ơ ố ệ ệ ả ấ   Khu công nghi p công ngh  cao n i b  trí các nhà máy là trung tâm s n xu t

ự ế ể ệ ẩ ế ủ ả s n ph m công ngh  cao và đóng góp tr c ti p vào phát tri n kinh t c a Vi ệ   t

ẽ ượ ệ ệ ạ ạ Nam. Theo quy ho ch Khu công nghi p công ngh  cao s  đ ố c b  trí t i khu

ủ ạ ầ ồ ấ đ t phía Đông Nam c a Khu CNC Hòa L c cách xa h  Tân Xã g n v i đ ớ ườ   ng

ạ ố ườ ạ cao t c Làng­ Hoà L c và đ ng vành đai Hoà L c.

ệ ệ ệ ổ ổ T ng di n tích đã phân b  cho Khu công nghi p công ngh  cao là 550 ha và

ẽ ượ ệ ể ạ ổ 140   ha   s   đ ế   c   Phát   tri n   trong   giai   đo n   1.   T ng   di n   tích   550   ha   chi m

ể ủ ệ ầ ả ạ ổ kho ng g n 34,7 % t ng di n tích phát tri n c a Khu CNC Hòa L c.

ủ ứ ệ ệ ồ Các không gian ch c năng c a khu công nghi p công ngh  cao g m các khu

ự v c sau:

(cid:0) Nhà máy

ấ ả   ả Nhà   máy   s n   xu t   s n

(cid:0) ph m CNC Trung tâm s n xu t

(cid:0) H i quan, ki m đ nh, kho hàng...

ả ể ấ ị ả ẩ ạ Kho ngo i quan

ỉ ế ỹ ệ ệ ậ ượ Các ch  tiêu kinh t k  thu t cho khu công nghi p công ngh  cao đ c quy

ụ ể ư ị đ nh c  th  nh  sau:

ệ Ký Di nệ MĐXD HSSĐ Di n   tích   sàn Tỉ TC t i đaố hi uệ tích (ha) (%) t i đaố (m2) lệ

­22­

5­>5 34 CN 549,5 40­60 3,0 16.485.000 ể ấ đi m nh n ,65

ự ủ ế ầ ấ C u trúc thành ph n không gian c a khu v c là công trình ki n trúc ph c v ụ ụ

ệ ệ ả ấ ạ công nghi p công ngh  cao, khu s n xu t, kho ngo i quan, các vùng cây xanh,

ườ ụ ả ụ ể ệ ạ ấ ẩ ớ đ ả ng d o, đ  ph c v  s n xu t các s n ph m công ngh  cao. V i các công

ư ể ể ấ ầ ơ ề ỏ trình đi m nh n có th  cao h n 5 t ng, nh ng không đ ượ ượ c v t qu  chi u cao

ố ủ ầ t ng t i đa c a Khu Trung tâm.

ụ ế ể ầ ả ị Có 2 ph n chính đ  áp d ng qui đ nh: (1) Các công trình ki n trúc, (2) d i cây

ớ ặ ằ ử ụ ẽ ả ổ ị xanh, ranh gi ấ   ạ i xác đ nh trong b n v  Quy ho ch t ng m t b ng s  d ng đ t.

ạ ầ ự ủ ậ ả Các công trình xây d ng, cây xanh, công trình h  t ng kĩ thu t ph i tuân th  theo

ặ ằ ạ ị ổ t ng m t b ng quy ho ch và theo các qui đ nh chung.

ử ụ ướ ấ ấ S  d ng đ t và kích th c lô đ t:

ế Các công trình ki n trúc

ượ ư ự ể ấ ạ Đ c phép xây d ng các công trình t o đi m nh n nh ng không đ ượ ượ   c v t

ề ầ ố ủ ệ ớ quá chi u cao t ng t ợ i đa c a khu trung tâm phù h p v i công nghi p công ngh ệ

ứ ạ ấ ị cao... ch c năng chính theo lô đ t quy ho ch xác đ nh.

ượ ạ ộ ễ ệ ả Không đ ấ c phép có các ho t đ ng s n xu t công nghi p gây ô nhi m không

ướ ự ư ả ở ị khí, n c và rác th i, xây d ng các công trình l u trú, nhà , d ch v  th ụ ươ   ng

ạ ố m i, ăn u ng.

ị ạ ệ ế ả ả ồ ỏ Khuy n khích tr ng cây xanh, th m c  và các ti n ích đô th  t o c nh quan

ệ ầ ả góp ph n làm tăng hi u qu  khu CNC.

ả ầ ườ ề ộ D i cây xanh là ph n hai bên đ ớ   ng D, chi u r ng 10m­ 20m, song song v i

ườ ườ ặ ằ ạ ổ ị đ ng D và hai bên đ ng Láng Hoà L c xác đ nh trong t ng m t b ng quy

ượ ứ ự ạ ấ   ho ch khu CNC. Đ c phép xây d ng các không gian xanh theo ch c năng lô đ t

ượ ị ượ ấ ả ạ quy ho ch đã đ c xác đ nh. Không đ ạ ộ c phép có các ho t đ ng s n xu t công

ạ ộ ủ ễ ệ ệ ướ nghi p­ th  công nghi p và các ho t đ ng gây ô nhi m không khí, n c và rác

­23­

ơ ở ư ự ả ở ị ụ ươ ạ ố th i, xây d ng c  s  l u trú, nhà , d ch v  th ng m i, ăn u ng. ế   Khuy n khích

ụ ụ ộ ệ ả ỏ ồ ồ ố tr ng cây xanh, th m c  và các ti n ích ph c v  c ng đ ng có đóng góp t t vào

ả ả ệ hi u qu  c nh quan khu CNC.

ỉ ớ ự ề ả Ch  gi i xây d ng, kho ng lùi, chi u cao công trình:

ủ ệ ề ệ ả Các công trình trong khu công nghi p công ngh  cao đ u ph i tuân th  các

ỉ ớ ạ ườ ừ ự ả ấ ch  gi i xây d ng và kho ng lùi theo t ng c p lo i đ ề   ng giao thông, theo chi u

ớ ổ ự ế ợ ố ứ cao công trình xây d ng (kh i ki n trúc chính) và phù h p v i t ch c không

ạ gian quy ho ch khu trung tâm.

ủ ả ạ ượ ị Kho ng lùi c a các công trình so v i l ớ ộ ớ ườ  gi i đ ng quy ho ch đ c quy đ nh

ổ ứ ề ạ ộ tùy thu c vào t ế    ch c quy ho ch không gian ki n trúc, chi u cao công trình và

ề ộ ủ ộ ớ ư ả ố ể ả ỏ chi u r ng c a l gi i, nh ng kho ng lùi t ẩ   i thi u ph i th a mãn“Quy chu n

ệ ự ạ ượ ự xây d ng Vi t Nam Quy ho ch xây d ng QCXDVN 01: 2008/BXD” đ c quy

ả ướ ị đ nh trong b ng d i đây.

ả ả ị ố ề ộ ủ ể B ng Quy đ nh kho ng lùi t i thi u (m) c a các công trình theo b  r ng l ộ

ự ề gi ớ ườ i đ ng và chi u cao xây d ng công trình

ố ớ ổ ợ ầ ồ Đ i v i t ế  h p công trình bao g m ph n đ  công trình và tháp cao phía trên

ề ả ị ượ ố ớ ụ ầ thì các quy đ nh v  kho ng lùi công trình đ c áp d ng riêng đ i v i ph n đ ế

ố ớ ự ầ ầ ươ công trình và đ i v i ph n tháp cao phía trên theo t ng cao xây d ng t ứ   ng  ng

­24­

ầ ỗ ừ ặ ấ ố ỉ ủ c a m i ph n tính t m t đ t (c t v a hè).

ậ ộ ự : M t đ  xây d ng

ậ ộ ỉ ệ ệ ặ ằ ự ế M t đ  xây d ng các công trình ki n trúc là t  l di n tích m t b ng công

ạ ố ệ ấ ể ố trình trên di n tích lô đ t khuôn viên công trình, đ t t i thi u 40% t i đa 60%

ự ố ớ đ i v i các công trình trong khu v c này.

ự ầ ạ ệ Ph n không xây d ng còn l i là không gian ngoài công trình và các ti n ích

ụ ợ ề ả ộ ồ ph  tr công trình (sân, th m, sân có mái che di đ ng, b n cây, th m c , b ỏ ể

ỗ ể ầ ắ ẩ ỹ ố   ứ ả c nh, và ch  đ  xe) yêu c u có hình th c th m m  cao, không che ch n kh i

ủ chính c a công trình.

ế ắ ố Hình kh i ki n trúc và màu s c công trình :

ố ơ ứ ế ệ ầ ả ạ ự   Yêu c u chung là hình th c ki n trúc hi n đ i, hình kh i đ n gi n, xây d ng

ố ườ ữ ế ạ ử ụ ặ ả ặ ớ ề b n v ng, h n ch  các kh i t ng đ c ho c m ng kính l n, không s  d ng các

ế ế chi ti ổ ườ t ki n trúc r m rà, hoài c .

ở ế ử ụ ớ ườ ế ề ậ Khuy n khích s  d ng nhi u không gian bán m  ti p c n v i đ ng ph ố

­25­

ướ ộ ử c a có kích th c r ng.

ế ử ụ ạ ố ề ặ ặ H n ch  s  d ng các màu t i ho c màu gây chói cho b  m t ngoài công

trình.

ầ ề ổ ứ ạ ấ Các yêu c u v  t ch c cây xanh, ngo i th t và không gian ngoài công trình :

ự ấ ộ Không gian xung quanh công trình thu c khuôn viên khu đ t xây d ng yêu

ẹ ồ ồ ự ặ ồ ứ ầ c u tr ng cây có hình th c trang trí đ p, tr ng t ồ  nhiên ho c tr ng trong b n.

ử ụ ế Hàng rào cho khuôn viên các công trình khuy n khích s  d ng hình th c ứ ướ   c

ệ ằ ả ồ ỏ ượ ử ụ ả l , b ng b n cây xanh, m ng c …Không đ ặ   c s  d ng hàng rào có m ng đ c

ữ ầ ườ ố ổ cao che t m nhìn gi a công trình và đ ể ế   ả ng ph . C ng và s nh đón có th  ti p

ả ả ả ả ỏ ưở ế ớ giáp v i ch  gi ỉ ớ ườ i đ ng đ  song ph i đ m b o không  nh h ồ   ng đ n lu ng

ườ ố giao thông trên đ ng ph  bên ngoài công trình.

ử ụ ế ế ả ạ Khuy n khích s  d ng màu sáng cho công trình, h n ch  các m ng màu t ố   i,

ể ử ụ ố ớ ủ ệ ạ màu gây chói. Có th  s  d ng các gam màu m nh đ i v i các ti n ích c a công

ư ể ệ trình nh  bi n hi u, mái che.

ầ Các yêu c u khác:

ố ệ ệ ả ộ ở ượ Các l i đi b  và kho ng m  trong Khu Công nghi p Công ngh  cao đ c xác

ộ ộ ạ ỏ ế ị đ nh đ  r ng và ch  gi ỉ ớ ườ i đ ự ng đ  trong các d  án quy ho ch chi ti t. Trong khu

ượ ạ ộ ừ ụ ự v c trên không đ ủ c phép ho t đ ng c a ô tô và xe máy (tr xe chuyên d ng).

ố ở ử ụ ả ặ ầ ượ Các l i đi và kho ng m  s  d ng các m t lát có yêu c u trang trí cao, đ c phép

ử ụ ể ả ế ắ ộ ồ ỉ ố b  trí các gh  ngh  chân, b  c nh, b n cây di đ ng, mái che n ng. S  d ng cây

ợ ạ ủ ả ị ưở ế ộ ạ ch ng lo i phù h p t i các v  trí không  nh h ồ ng đ n lu ng đi b .

ạ ượ ệ ể ạ ổ Theo quy ho ch t ng th , Khu công ngh  cao Hoà L c đ ự c xây d ng thành

ứ ệ ầ ộ ố ỡ ớ ồ ị m t đô th  công ngh  cao t m c  qu c gia, v i 10 khu ch c năng g m: các khu

ứ ệ ệ ề ế ầ ể liên quan đ n ph n m m, nghiên c u tri n khai, công nghi p và công ngh  cao,

ụ ổ ụ ạ ợ ị ở ế ợ giáo d c và đào t o, trung tâm, d ch v  t ng h p, khu nhà k t h p văn phòng,

­26­

ư ệ ấ ấ ồ ể ạ chungc Di n tích đ t còn l ạ ượ i đ c quy ho ch phát tri n không gian, đ t h  và

ả ồ ệ ấ ả ự ữ ể ố vùng đ m, đ t cây xanh đ  b  trí và b o t n c nh quan t nhiên, gi gìn không

ơ ở ạ ầ ậ ồ ờ ỹ ượ khí trong lành cho toàn khu. Đ ng th i, c  s  h  t ng k  thu t cũng đ c xây

ớ ệ ố ạ ườ ộ ườ ườ ự d ng v i h  th ng giao thông, liên l c đ ng b , đ ắ ng s t và đ ủ   ng th y.

ủ ươ ủ ủ ạ ị Ch  tr ng c a Chính ph  hình thành khu CNC Hoà L c đã xác đ nh: Khu công

ự ể ệ ọ ọ ố   ế ứ ngh  này có vai trò và tr ng trách h t s c quan tr ng trong s  phát tri n qu c

ự ụ ệ ể ệ ệ ệ gia, th c hi n nhi m v  nhanh chóng phát tri n ngành công ngh  cao Vi t Nam

ệ ạ ụ ở ạ ứ ự ệ Hi n t i đã có 18 vi n và trung tâm nghiên c u đăng ký xây d ng tr  s  t i đây,

ướ ữ ẽ ề ấ ơ ộ ớ ị ỉ và c tính s  có ít nh t 30 đ n v  đăng ký. M t đi u ch nh n a so v i quy

ạ ẽ ự ề ạ ạ ộ ướ ho ch cũ là Hòa L c s  có riêng m t khu đào t o nhân l c, đi u tr ư   c kia ch a

ượ ề ậ ớ ặ ớ ườ ạ ọ đ c đ  c p t i ho c không rõ ràng. T i nay đã có hai tr ng đ i h c đ t tr ặ ụ

ạ ọ ạ ọ ệ ệ ọ ộ ở ồ s , g m Đ i h c FPT và Đ i h c khoa h c công ngh  Hà N i (do Vi n Khoa

ệ ủ ầ ư ộ ườ ụ ớ ở ạ ọ ọ h c Vi t Nam là ch  đ u t ), v i m c tiêu tr  thành m t tr ẳ   ng đ i h c đ ng

ấ c p qu c t ố ế .

ứ ẽ ề ả ạ ớ ơ ấ   ầ Hòa L c m i cũng s  có công viên ph n m m ­ là n i nghiên c u, s n xu t

ư ư ề ầ ệ ự ữ và gia công ph n m m ­ cũng nh  có các chung c  và bi t th  cho nh ng ng ườ   i

ệ ở ư ừ ề ệ ố s ng và làm vi c đây, đi u ch a t ng có trong các khu công nghi p khác.

ơ ở ồ ộ ấ ộ ử ạ ầ ệ ộ ạ Ngoài h  t ng c  s  đ ng b  và hi n đ i, chính sách m t c a m t d u, các nhà

ệ ượ ư ủ ấ ị ầ ư đ u t vào khu công ngh  này còn đ c  u đãi cao nh t theo quy đ nh c a pháp

ư ễ ế ế ệ ậ ả ầ lu t hi n nay, nh  mi n thu  4 năm đ u và gi m 50% trong 9 năm ti p theo, ch ỉ

ả ộ ế ề ế ầ ấ ị   ph i n p 10% trong 15 năm đ u tiên ch u thu ... Đi u duy nh t khi n các nhà

ạ ầ ố ừ ộ ỉ ầ ư đ u t còn e dè là h  t ng n i t ư  Hà N i lên ch a hoàn ch nh.

ậ ợ ự ệ 4. Thu n l ạ i và khó khăn khi xây d ng khu công ngh  cao Hòa L c

ầ ư ề Thu hút nhi u nhà đ u t

ị ơ ở ạ ầ ầ ư ế ẩ ớ Song song v i công tác chu n b  c  s  h  t ng, công tác xúc ti n đ u t cũng

­27­

ượ ầ ư ữ ế ẩ ạ ớ ủ ớ đ c đ y m nh v i nh ng đoàn đi xúc ti n đ u t cùng v i Chính ph  và B ộ

ớ ề ề ố ờ KH&CN t ờ i nhi u qu c gia. Nh  đó, trong th i gian qua đã có nhi u nhà đ u t ầ ư

ừ ứ ầ ậ ồ ỹ t ế    Nh t, M , Canada, Ph n Lan, Đ c, Singapore, H ng Kông, Đài Loan… đ n

ơ ộ ầ ư ạ ể ố ố ầ ỉ tìm hi u c  h i đ u t t i đây. Và ch  trong 6 tháng đ u năm, s  v n đăng ký

ỷ ủ ế ầ ư ệ ầ ư ạ đ u t đ t trên 1,2 t USD, ch  y u là các nhà đ u t ư ậ    công ngh  cao nh : T p

ỳ ự ị ầ ư ự ấ ả đoàn V­Cap Hoa K  d  đ nh đ u t xây d ng nhà máy s n xu t chíp đi n t ệ ử ớ    v i

ự ệ ậ ả ấ ố ố s  v n 185 ­ 225 tri u USD; T p đoàn Samsung xây d ng nhà máy s n xu t máy

ệ ấ ả in và các thi ế ị ệ ử t b  đi n t (50 tri u USD); Công ty TNHH Nobble s n xu t linh

ệ ử ỹ ệ ự ộ ệ ệ ki n đi n t ậ ố , k  thu t s , robot t đ ng hoá trong công nghi p (10tri u USD);

ệ ử ậ ấ ạ ệ ạ ộ ả Công ty Thu n Phát s n xu t bo m ch đi n t ệ    và đi n tho i di đ ng (70tri u

ầ ọ ư ấ ự ớ ổ USD); Công ty c  ph n tin h c và t v n xây d ng (CIC) liên doanh v i Hàn

ố ả ể ỏ ấ ế ị ệ ử Qu c s n xu t màn hình tinh th  l ng và thi t b  đi n t …

ủ ộ ụ ắ Ch  đ ng kh c ph c khó khăn

ạ ượ ặ ạ ướ ữ ế ắ M c dù Khu CNC Hoà L c đã đ t đ ữ c nh ng b c ti n v ng ch c, song

ở ướ ề ệ ặ ỏ ạ tr  ng i phía tr c cũng không nh . Hi n công tác GPMB cũng g p nhi u khó

ệ ượ ư ự ề ế ế ị ế khăn, do thi u v  tài chính, thi u d  án tái đ nh c . Hi n t ấ   ng tái chi m đ t

ế ố ớ ạ ầ ự ự ễ ạ   ẫ v n di n ra. Các d  án xây d ng h  t ng bên ngoài k t n i v i Khu Hòa L c

ế ậ ộ cũng ch m ti n đ .

ạ ớ ộ ế ế ố ấ ầ ữ ồ ộ ẫ ấ K t n i gi a Hòa L c v i Hà N i v n r t kém. M t g n m t ti ng đ ng h ồ

ớ ượ ượ ườ ế m i v t qua đ c quãng đ ng xóc dài 30 km. Không bi t bao gi ờ ườ  đ ng cao

ạ ạ ớ ở ơ ở ệ ủ   ố t c Láng – Hòa L c m i hoàn thành, b i khi Hòa L c tr  thành n i làm vi c c a

ứ ệ ườ ẽ ọ hàng trăm nhà máy, vi n nghiên c u, tr ấ   ng h c…, thì hàng ngày s  có r t

ề ượ ườ ề nhi u l t ng i đi v .

ồ ườ ừ ệ ể ạ ậ ộ ơ R i đ ng t Hòa L c đi N i Bài, làm sao thu n ti n h n đ  thu hút đ u t ầ ư

­28­

ướ ư ệ ậ ủ c a các t p đoàn n c ngoài cũng nh  Vi ề t ki u ?

ộ ấ ợ ệ ổ ị ạ ơ Đi n không  n đ nh cũng là m t b t l ư i cho khu CNC nh  Hòa L c. C  ch ế

ư ư ế ậ ờ chính sách cho CNC ch a rõ ràng, đ n nay Lu t CNC ch a ra đ i.

ề ậ ộ ả ặ ằ Khi Hà Tây sát nh p v  Hà N i, khó khăn trong gi i phóng m t b ng s ẽ

ữ ế ề ế ổ ượ ố ủ ủ ỏ nhi u lên n a. Đ n h t năm nay, t ng l ng v n c a Chính ph  b  vào đây đ ể

ự ỷ ồ ộ ườ ư ơ ở ạ ầ xây d ng c  s  h  t ng là 1.001 t đ ng. Nh ng toàn b  đ ử   ng sá, nhà c a,

ướ ệ ố ử ướ ế ả ỉ ỷ ồ ạ ệ đi n n c, h  th ng x  lý n c th i ch  chi m 434 t đ ng, còn l i là gi ả   i

ặ ằ ả ố ầ ấ phóng m t b ng, rà phá bom mìn. Gi ạ   i phóng n t g n 800 ha đ t cho Hòa L c

ừ ộ ượ ế ố ỏ ủ ề ướ t ẽ  nay đ n 2010 s  “ng n” m t l ng ti n không nh  c a Nhà n c.

ủ ụ ườ ữ ế ườ ọ ở Th  t c r m rà cũng khi n nh ng ng ứ i nghiên c u khoa h c ạ    Hòa L c

ọ ạ ứ ệ ộ ươ ả n n lòng. M t nhóm nghiên c u công ngh  sinh h c t ạ   i Trung tâm  m t o

ử ệ ễ ạ ướ ế ộ ồ công ngh  Hòa L c xin x  lý mi n phí n c H  Văn (Văn Mi u, Hà N i) cũng

ả ọ ố ầ ế ị ớ ượ ph i h p ba b n l n m i quy t đ nh đ c.

ự ư ấ ả ấ ố ớ ồ ộ Nh ng, m i lo l n nh t là ngu n nhân l c. M t nhà máy s n xu t chip khi

ỹ ư ệ ử ầ ả ạ ấ ọ ầ ư đ u t vào đây yêu c u ph i đào t o cho h  ít nh t 1.500 k  s  đi n t ẫ    bán d n.

ạ ứ ưở ẽ ệ ả ớ Ông L ng cho bi ế ắ ớ t, s p t i ông s  ph i làm vi c v i Th  tr ng GD­ĐT Bành

ế ườ ệ ề ấ ư ề ề ớ ỉ Ti n Long và 10 tr ng ĐH v  công ngh  v  v n đ  này. Nh ng đó m i ch  là

ạ ự ấ ừ ầ ộ ộ m t nhà máy, còn m t lo t d  án khác cũng yêu c u cung c p t ế  500 đ n 1.000

ồ ắ ớ ự nhân công. R i s p t ở i, khi Công ty VinaGame kh i công xây d ng trung tâm

ệ ử ứ ề ấ ầ ả ấ ơ ả s n xu t ph n m m, nghiên c u và s n xu t các trò ch i đi n t mang th ươ   ng

ệ ệ ự ế ạ ộ ớ ổ ầ ư ố ị hi u Vi t Nam, d  ki n ho t đ ng d p 30­4 năm sau v i t ng v n đ u t 22

ẽ ầ ớ ệ ỹ ư ầ ự ượ ề ẽ ạ tri u USD, s  c n t i 680 k  s  ph n m m. Ai s  đào t o ra l c l ng này?

ể ấ ả ườ ạ ị ươ ồ ấ Công nhân s n xu t chip có th  l y ng i ngay t i đ a ph ạ   ng r i đào t o

ỹ ư ậ ư ầ ớ ạ   ề vài tháng, nh ng khi Công viên ph n m m v i 37.000 k  s  l p trình đi vào ho t

­29­

ự ở ễ ả ờ ữ ỏ ồ ộ đ ng thì ngu n nhân l c đâu? Đó là nh ng câu h i không d  tr  l i.

ặ ả ố ộ ố ượ ả ấ M i lo cu i cùng là đ i ngũ qu n lý. “M c dù đ ề   c đi tham kh o r t nhi u

ướ ế ớ ổ ọ ậ Ấ ả ộ n c và vùng lãnh th  trên th  gi i, sang c  Đài Loan,  n Đ …h c t p mô hình

ổ ứ ạ ộ ư ư ẫ t ề   ủ ọ  ch c, ho t đ ng các Khu CNC…c a h , nh ng chúng tôi v n ch a có nhi u

ề ướ ệ ạ ế ớ kinh nghi m”, ông L ng nói – “Nhi u n c trên th  gi ể   ớ ắ ầ i cũng m i b t đ u tri n

ể ọ ỗ ướ ạ ữ ệ ế ấ ỏ khai khu CNC, r t thi u kinh nghi m đ  h c h i, thêm n a m i n c l i làm

ạ ơ ủ ủ ể ộ ố m t ki u. Mô hình c a Khu CNC Hòa L c h i gi ng mô hình Khu CNC c a Tân

ể ộ Trúc (Đài Loan) cũng là m t mô hình đang tri n khai thành công.

ự ụ ể ắ ạ Đ  kh c ph c các khó khăn trên giúp D  án Khu CNC Hòa L c nhanh chóng

ỗ ợ ủ ố ợ ủ ữ ệ ạ phát huy vai trò, bên c nh nh ng h  tr ị    c a Chính ph , vi c ph i h p nh p

ữ ạ ả ộ ỉ nhàng gi a B  KH&CN, UBND t nh Hà Tây, Ban qu n lý Khu CNC Hòa L c và

ấ ầ ế các ban ngành khác có liên quan là r t c n thi t.

ị ơ ế ạ ả ầ ộ ạ ớ   ủ T i H i ngh  s  k t 6 tháng đ u năm c a Ban qu n lý khu CNC Hoà L c v i

ứ ưở ủ ỉ ự s  tham gia c a UBND t nh Hà Tây và các bên có liên quan, Th  tr ng B ộ

ưở ễ ạ ả ạ KH&CN kiêm Tr ng Ban qu n lý khu CNC Hòa L c Nguy n Văn L ng đã

ể ề ẽ ẳ ạ ổ ỉ ị ế ụ   kh ng đ nh s  nhanh chóng hoàn thành Quy ho ch t ng th  đi u ch nh; ti p t c

ố ợ ẽ ớ ể ặ ẩ ỉ ph i h p ch t ch  v i UBND t nh Hà Tây đ  thúc đ y nhanh công tác GPMB;

ệ ớ ế ố ể ả ạ ầ ự ứ ệ ố ệ   ả làm vi c v i các đ i tác th  3 đ  đ m b o vi c xây d ng h  t ng k t n i (đi n,

ườ ướ ộ ợ ớ ậ ễ ả ả đ ng, n ế c, vi n thông) đ m b o đúng ti n đ ; h p tác v i t p đoàn FPT đ ể

ự ể ế ủ ứ ệ ể tri n khai xây d ng chi ti ạ   t ch c năng c a công ty phát tri n công ngh  Hòa L c

ế ợ ơ ớ ươ ể ậ ạ ­ FPT; h p tác v i C  quan xúc ti n th ả ng m i Nh t B n Jetro đ  tăng c ườ   ng

ầ ư ế xúc ti n đ u t .

ẽ ượ ệ ổ Các bi n pháp an ninh và an toàn cháy n  cho Khu CNC cũng s  đ ự   c th c

ầ ư ạ ầ ẽ ượ ệ ế ồ ố ộ hi n. Công tác GPMB và đ u t h  t ng s  đ ậ   c làm đ ng b  cu n chi u, t p

ẽ ượ ự ể ờ ớ ữ trung cho nh ng d  án s  đ c tri n khai ngay trong th i gian t i. Ngoài ra, các

­30­

ộ ố ớ ữ ườ ị ả ưở ủ chính sách xã h i đ i v i nh ng ng i dân ch u  nh h ạ   ng c a Quy ho ch

ẽ ượ ư ầ ư ơ ở ạ ầ ự ệ ạ ộ GPMB cũng s  đ c th c hi n nh : đ u t ề    c  s  h  t ng xã h i, đào t o ngh ,

ế ề ư ệ ơ ỏ ị ạ t o công ăn vi c làm trong Khu CNC, tái đ nh c  và c  ch  đ n bù th a đáng

ườ ế ờ ớ ả cho ng ạ i dân. Ông L ng cũng cho bi t, trong th i gian t ữ i, nh ng gi i pháp

ủ ể ẽ ệ ạ ộ mang tính đ t phá s  đ  trình lên Chính ph  đ  Khu CNC Hòa L c nhanh chóng

ỉ ấ ầ ư ể ẫ ở ớ ị ơ ả ấ phát tri n, tr  thành đ a ch  h p d n v i các nhà đ u t ả   , là n i s n xu t các s n

ẩ ự ẩ ớ ệ ẩ ầ ấ ớ ị ể   ph m công ngh  cao v i giá tr  xu t kh u l n, góp ph n thúc đ y s  phát tri n

kinh t ế ủ ấ ướ  c a đ t n c

ệ ở ộ ướ ế ể 5. M t vài khu công nghi p các n ề c có n n kinh t phát tri n

ạ Đan M ch, KCNST Lalundborg

ệ ệ ầ ấ   Thành ph n chính trong H  STCN này là nhà máy đi n Asnaes công su t

ệ ử ụ ệ ệ ế ầ ạ ạ ấ   1.500 MW. H u h t các tr m phát đi n s  d ng nhiên li u hoá th ch, hi u su t

ể ượ ừ ệ ố ự ạ ể c c đ i đ  chuy n hoá năng l ng t ỉ ạ    quá trình đ t than thành đi n năng ch  đ t

ạ ượ ị ả ườ ướ ạ 40%, còn l i 60% năng l ng b  th i ra môi tr ng bên ngoài d i d ng nhi ệ   t

ầ ớ ở ạ ơ ướ ệ ừ và ph n l n d ng h i n c và khí Ethane và Methane, nhi t th a, dung môi,

ữ ụ ạ ỉ ượ ư ừ ấ ả th ch cao, x  than, bùn th i, tro b i,... Nh ng năng l ả   ng d  th a và ch t th i

ượ ử ụ ả ỏ ệ ả đ c s  d ng có hi u qu  cho các nhà máy trong cùng KCN, tránh th i b  vào

ườ ự ụ ệ ả môi tr ng t ề    nhiên. Kinh nghi m này có nhi u kh  năng áp d ng cho các nhà

ệ ệ ộ máy nhi t đi n trong các KCN thu c VKTTĐPN.

Thái Lan

Đó là các KCNST: Amata Nakorn I.E, Khon Kean, Learm Chabang, Pin Thong,

ế ớ ề ố ượ ứ ứ Amata City I.E,... Thái Lan đ ng th  hai trên th  gi i v  s  l ng KCNST (29)

ủ ọ ỹ ỉ ch  sau M  (40). Thành công c a mô hình KCNST Thái Lan là bài h c kinh

­31­

ế ề ữ ự ể ệ nghi m thi t th c cho phát tri n b n v ng VKTTĐPN.

Ậ Ế K T LU N

ộ ộ ề ố ấ ị ữ ạ ừ Mô hình KCN truy n th ng b c l ế  nh ng h n ch  nh t đ nh xét t góc đ ộ

ườ ọ ị môi tr ẳ ng. Mô hình KCNST ngày càng kh ng đ nh vai trò quan tr ng không ch ỉ

ưở ế ề ụ ả ữ ệ ườ trong tăng tr ng kinh t b n v ng mà còn là công c  b o v  môi tr ữ   ng h u

ệ ầ hi u mang tính toàn c u.

ể ệ ở ướ Kinh nghi m phát tri n thành công mô hình KCNST ề  nhi u n c trên th ế

ớ ệ ủ ứ ụ ệ ả ấ ả gi ặ i, đ c bi t c a Thái Lan cho th y kh  năng  ng d ng hi u qu  mô hình

ạ KCNST t i VKTTĐPN.

Ứ ơ ở ụ ề ệ   ng d ng thành công mô hình KCNST VKTTĐPN là có c  s : các đi u ki n

ự ề ệ ề t nhiên, đi u ki n KT ­ XH và các ti m năng KHCN.

ệ ạ ứ ị Khu công nghi p s ch và đô th  sinh thái kêu c u

ủ ỉ ị ấ ư ự ư ạ ỳ Theo quy ho ch c a t nh H ng Yên, khu v c th  tr n Nh  Qu nh, Văn Lâm

ệ ạ ị có khu công nghi p s ch (CNS) và khu sinh thái đô th  (STĐT). Tuy nhiên, ng iườ

ễ ố ố ơ dân n i đây đang kh n đ n vì ô nhi m

ự ư ầ ộ D  án Khu ế    chung c  STĐT r ng g n 9 ha, do Cty CP Cao Hà (Hoàn Ki m,

ủ ầ ư ớ ổ ầ ộ ố ỷ ồ ượ Hà N i) làm ch  đ u t ự , v i t ng v n d  toán g n 200 t đ ng, đ c UBND

ư ệ ỉ t nh H ng Yên phê duy t ngày 14/12/2001.

ủ ầ ư ừ ế ự ệ ữ T  tháng 4/2002 đ n gi a năm 2005, ch  đ u t ệ ề    đã th c hi n xong vi c đ n

ả ộ ệ ặ ằ ạ ầ ự ề bù và gi i phóng m t b ng, san n n toàn b  di n tích, xây d ng h  t ng k ỹ

ử ư ậ ầ ộ ướ ạ thu t, xây 1 nhà chung c  cao t ng (40 căn h ), khu x  lý n ệ ố   c s ch, h  th ng

ệ ế ạ ườ ộ ộ ồ ệ ề đi n chi u sáng và h  áp, đ ng n i b , tr ng cây xanh... Hi n nhi u gia đình

ộ ố ộ ế ở ẫ ế ọ ế ự ộ đã đ n thuê và mua căn h , m t s  h  đã d n đ n , d u bi t D  án vài năm

ớ ữ n a m i hoàn thành.

ề ườ ư ề ậ ỉ ừ Nh ng th t oái oăm: T  tháng 10/2004, li n k  t ng rào khu STĐT, ch  cách

­32­

ư ắ ỗ ừ ừ ọ nhà chung c  đã xây 30m và cách nhà s p xây 15m, b ng l ộ ố    m c lên m t  ng l

ủ ố ự ơ ự khói cao h n 60m. Đã xây d ng không phép, ch   ng khói còn t ý phá t ườ   ng

ả ấ ươ ự ế ầ ố ủ   bao, n ng ra xây d ng h m thoát khí th i, l n chi m con m ng đang là c a

công.

ư ấ ấ ộ ỏ ớ ế ả Các h  trong chung c  STĐT c m th y b t an, đi h i dò m i bi t: Công trình

ủ ễ ả ệ ấ ô nhi m đó là nhà máy s n xu t kính c a Cty TNHH kính Vi ư t H ng (tr ụ ở   s

ư Văn Lâm, H ng Yên).

ự ầ ấ ạ ấ ỉ Theo gi y phép ban đ u T nh c p và quy ho ch chung khu v c này, nhà máy

ệ ỉ ượ ư ư ắ ủ c a Cty Vi t H ng ch  đ c gia công l p ráp kính. Nh ng nay Cty quay sang

ấ ả ườ ế ả s n xu t kính, ngày đêm nhà máy này nh  khói ra môi tr ng, khi n khu STĐT

ệ ễ ạ ớ ọ ị ị ỡ ồ và khu CNS b  ô nhi m nghiêm tr ng; đ ng nghĩa v i vi c quy ho ch b  phá v .

ồ ừ ế ạ ủ ớ ư T i khu chung c  STĐT, ti ng  n t nhà máy không lúc nào ng t. Ch  thuê

ấ ả ặ ả ộ căn h  101/K1 phàn nàn: Nhà máy s n xu t kính đêm ngày x  khói đen đ c, mùi

ẹ ự ứ ề ế khét l ở ử   ở t, khi n ai cũng t c ng c, khó th , ho. Nhi u khi không dám m  c a

ồ ạ ị ụ ử ổ ủ ế ắ ộ ệ   phòng. Đi v ng, quên đóng c a s  1­2 ngày, đ  đ c b  b i ph  dày đ n đ  qu t

ngón tay cũng nên hình v . ẽ

ơ ở ề ọ ườ ị ấ ư UBND, các c  s  y t ế ườ , tr ng h c cùng nhi u ng ỳ   i dân th  tr n Nh  Qu nh

ề ầ ử ệ ả ỉ và các xã xung quanh đã nhi u l n có văn b n g i huy n, t nh; nêu rõ: “Khói,

ộ ị ấ ễ ế ồ ụ b i, ti ng  n nhà máy kính gây ô nhi m toàn b  th  tr n cùng các xã xung quanh;

ả ầ ặ ủ ề ả nhi u lúc, nhà máy còn x  d u c n vào c  khu nghĩa trang c a dân...”.

ề ị ấ ủ ị ươ ư ề ộ ỳ Xã D ng Xá (Gia Lâm, Hà N i) li n k  th  tr n Nh  Qu nh. Phó ch  t ch

ươ ụ ừ ể ề ạ ả   xã D ng Xá ­ Phùng Văn M nh k : “T  nhi u tháng nay, khói, b i, khí th i,

ướ ả ừ ả ự ế ở ươ ủ ộ n c th i t nhà máy x  tr c ti p sang nhà ả    và ru ng c a dân D ng Xá,  nh

ưở ẫ ứ ả ọ ỏ h ng nghiêm tr ng c  mùa màng l n s c kh e...”.

ả ừ ộ ố ự ư ư ấ ỳ Khu chung c  STĐT Nh  Qu nh b y nay ph i d ng xây d ng; m t s  gia

­33­

ả ả ả ộ ỏ đình đã mua và thuê căn h  ngao ngán b  đi; Cty Cao Hà ph i lo b o qu n công

trình dang d ...ở

ừ ấ ự ấ ổ Ngay t ạ  khâu quy ho ch, c p phép kinh doanh đã có s  b t  n. Ba năm tr ướ   c,

ế ị ủ ị ự ư ư ỉ ông Ch  t ch t nh H ng Yên ký quy t đ nh cho xây d ng khu chung c  STĐT và

khu CNS.

ẫ ạ ị ủ ị ủ ị ộ Ba năm sau, khi ông ch  t ch này v n t i v  thì m t ông phó ch  t ch (bây gi ờ

ạ ế ị ề ề ấ ả ủ ị là ch  t ch) l i ra quy t đ nh cho nhà máy s n xu t kính li n k  khu chung c ư

STĐT và khu CNS.

ự ệ ướ ượ ấ ở D  án nhà máy kính Vi ư t H ng tr c khi đ c S  KH&ĐT trình c p trên

ộ ằ ệ ệ ở ỉ ỗ duy t đã không qua S  KH&CN, nên n i UBND t nh duy t m t đ ng, Cty Vi ệ   t

ồ ơ ỹ ộ ẻ ự ư ự ứ ậ   H ng th c thi m t n o­c  xây d ng nhà máy khi không có h  s  k  thu t,

ế ệ thuy t minh công ngh .

ướ ở ạ ả ấ ị ả ố ỉ Tr c khi vào s n xu t, nhà máy kính đã b  dân s  t i ph n đ i. UBND t nh,

ử ế ằ ị ệ ngày   8/4/2005   đã   s a   sai   b ng   cách   ra   quy t   đ nh   giao   cho   Cty   Vi ư   t   H ng

ấ ạ ể ả ư ắ ấ ộ ỉ 35.000m2 đ t t i xã Tr ng Tr c (m t xã khác trong t nh) đ  s n xu t kính, tránh

ấ ạ ư ễ gây ô nhi m cho khu STĐT và khu CNS. Nh ng khi giao đ t t ắ   ư i xã Tr ng Tr c,

ạ ế ị ủ ả ấ ạ ị ấ ư ỳ ỉ “Ông t nh” l i không h y quy t đ nh cho s n xu t kính t i th  tr n Nh  Qu nh,

ế ệ ư ề ạ ẫ ộ ạ nên   đ n   nay   nhà   máy   kính   Vi t   H ng   v n   đi m   nhiên   ho t   đ ng   t i   Nh ư

ấ ỳ ệ ư ệ Qu nh, còn 35.000m2 đ t kia Cty Vi t H ng dùng vào vi c gì không hay.

ế ụ ứ ố ệ ư Khi dân ti p t c kêu c u thì thay vì đôn đ c Cty Vi ể t H ng chuy n nhà máy

ả ấ ơ ơ ở ỉ ỉ ấ   đi n i khác, UBND t nh ch  giao S  TN&MT thanh tra n i đang s n xu t. C p

ấ ầ ụ ượ ẫ ắ ộ ụ ồ ở s  thanh tra m y l n. V n không kh c ph c đ c “n ng đ  b i, khí CO, SO2,

ượ ề ầ Ư ỉ ệ ẩ ạ NOx... v t chu n cho phép nhi u l n”. Dân ki n lên T . T nh l i cho thanh tra

ậ ỉ ả ứ ế ầ ả liên ngành... V y là ch  tìm cách gi ọ i quy t ph n ng n ch  không gi ế   i quy t

ầ ố ph n g c?

­34­

ắ ố ắ ồ ừ ữ ề Theo nhi u chuyên gia các ngành h u quan thì r c r i b t ngu n t ế    quy t

ọ ủ ơ ở ẫ ắ ỉ ị đ nh mâu thu n, trái nguyên t c, không khoa h c c a UBND t nh, trên c  s  báo

ầ ủ ủ ở ể ử ệ ạ ở cáo l ch l c, không đ y đ  c a S  KH&ĐT và S  TN&MT. Nay, đ  s a sai, ch ỉ

ư ấ ấ ả ả ờ ỉ có cách duy nh t là UBND t nh H ng Yên ph i cho d i nhà máy s n xu t kính đi

ự ạ ở ế ẽ ị ạ ả ơ n i khác. B i n u không thì quy ho ch c  khu v c s ch này s  b  phá hoàn toàn,

ỏ ủ ế ơ ọ ộ ở ự ứ và nghiêm tr ng h n th  là s c kh e c a hàng ngàn h  dân khu v c này đang

ạ ằ ằ ờ ị ủ b  h y ho i h ng ngày h ng gi .

ệ ớ ườ ể Mô hình KCN sinh thái, hài hòa, thân thi n v i môi tr ề   ng và phát tri n b n

ự ủ ệ ể ạ ữ v ng, do Công ty CP công nghi p tàu th y Shinec tri n khai xây d ng t ầ   i C u

ề ượ ườ ậ ẳ ị ướ ả Ki n (H i Phòng) đ c ng i dân đón nh n và kh ng đ nh đây là h ng đi tích

c c. ự

ả ướ ệ ớ ổ ệ ả ơ Hi n c  n ệ   c có kho ng 219 KCN, v i t ng di n tích h n 61.470 ha. Vi c

ề ứ ề ể ạ ặ ấ ả ự phát tri n các KCN bên c nh m t tích c c còn n y sinh nhi u v n đ  b c xúc,

ệ ườ ự ở ư ử ố ả trong đó có b o v  môi tr ề ng. Nhi u d  án các KCN ch a x  lý t ấ   t các ch t

ả ắ ễ ỏ ườ ả ọ ưở ả th i r n, l ng và khí th i, gây ô nhi m môi tr ng nghiêm tr ng,  nh h ng an

ố ớ ộ ườ ề ố ượ ấ sinh xã h i, nh t là đ i v i ng ầ i nông dân s ng g n k  các KCN. L ấ   ng ch t

ả ủ ễ ườ ướ ố th i c a các KCN này gây ô nhi m môi tr ng n ấ   ồ c, v n là ngu n cung c p

ướ ạ ộ ư ủ ệ ạ n c sinh ho t cho các khu dân c . Ho t đ ng c a các khu công nghi p góp

ơ ấ ể ầ ế ả ế ệ ộ ị ph n chuy n d ch c  c u kinh t , gi ự   i quy t vi c làm cho lao đ ng khu v c

ỡ ế ấ ư ộ ề   nông thôn, nh ng các KCN cũng đang phá v  k t c u xã h i nông thôn truy n

ự ủ ế ể ố ộ ệ   th ng. S  phát tri n c a các KCN cũng khi n không ít lao đ ng không có vi c

ủ ề ấ ấ ờ ố ệ ệ làm, đ i s ng khó khăn do m t đ t canh tác và không đ  đi u ki n tìm vi c làm

m i. ớ

ừ ự ế ệ ể ấ T  th c t ả  trên cho th y, vi c qu n lý, phát tri n các KCN ở ướ  n ầ c ta c n có

ổ ừ ự ể ệ ướ ự s  thay đ i t quan ni m xây d ng mô hình KCN phát tri n theo h ng hài hòa,

­35­

ệ ớ ườ ề ữ an sinh nông thôn, thân thi n v i môi tr ể ng và phát tri n b n v ng.

ể ệ ườ ượ ể ệ ự Phát tri n KCN hài hòa, thân thi n môi tr ng đ c th  hi n qua d  án xây

ề ủ ủ ệ ầ ầ ổ ự d ng KCN Nam C u Ki n c a Công ty c  ph n công nghi p tàu th y (Shinec).

ẽ ạ ự ự ệ ả ổ ị ệ D  án khi đi vào th c hi n s  t o vi c làm  n đ nh cho kho ng 20 nghìn lao

ườ ộ ổ ộ đ ng th ng xuyên là công nhân trong KCN, hàng nghìn lao đ ng ph  thông làm

ạ ạ ụ ệ ạ ạ ị ườ trang tr i t i nhà (gia tr i) và d ch v  ngoài KCN, t o vi c làm cho ng i dân

ươ ầ ả ị ươ ị đ a ph ng, góp ph n xóa đói, gi m nghèo cho nông dân các đ a ph ng chung

quanh KCN.

ự ể ể ệ ế ờ ạ ủ ố ộ Ð n th i đi m này, Shinec th c hi n thí đi m t ề   i 30 h  dân c a b n xã Ki n

ự ả ộ ộ ộ ươ Bái, Lâm Ð ng, Hoàng Ð ng, Thiên H ng (H i Phòng) thu c D  án KCN Nam

ề ầ ướ ầ ở ướ C u Ki n (Vinashin ­ Shinec), b c đ u m  ra h ng làm ăn cho bà con nông

ấ ủ ể ệ ả ọ ồ dân trong vi c phát tri n chăn nuôi và tr ng tr t ngay trên m nh đ t c a gia

ả ế ạ ỗ ố ủ ị ươ Ở ươ đình, gi i quy t t ộ i ch  s  lao đ ng c a đ a ph ng... ị  các đ a ph ng này,

ừ ổ ứ ộ ổ ề ạ ộ Shinec v a t ch c đào t o ngh  cho 400 thanh niên trong đ  tu i lao đ ng đ ể

ạ ộ ừ ạ ự ầ ậ đón đ u các d  án khi đi vào ho t đ ng, v a t o thu nh p cho gia đình nông dân

ủ ề ấ ị ể ệ ồ ộ có đ t b  thu h i mà các thành viên không có đ  đi u ki n, trình đ  chuy n sang

ệ ầ ấ ạ ệ làm công nhân. Trên ph n di n tích đ t nông nghi p còn l i, sau khi đ ượ ậ   c t p

ẽ ế ợ ẽ ớ ả ấ ấ ặ ớ ộ ỹ ạ   hu n k  năng s n xu t m i, các h  gia đình s  k t h p ch t ch  v i các ho t

ủ ả ớ ỹ ậ ồ ộ đ ng nuôi tr ng th y s n và chăn nuôi, theo mô hình VAC, v i k  thu t, công

ỏ ầ ư ớ ư ậ ệ ạ ạ ngh  s ch. Nh  v y, mô hình này không đòi h i đ u t l n, song l ệ   i cho hi u

ả ượ ễ ườ ả qu  do đ c thâm canh và không gây ô nhi m môi tr ẩ ng. S n ph m do nông

ượ ụ ổ ạ ướ dân làm ra đ ị c KCN tiêu th   n đ nh thông qua m ng l ế ế   i thu mua, ch  bi n

và phân ph i. ố

Ư ể ủ ườ ả u đi m c a cách làm này là ng ạ   i nông dân không có kh  năng đào t o

ệ ể ổ ạ ụ ệ ệ ậ ề ẫ chuy n đ i ngh  v n có vi c làm t i vùng đ m các KCN, t n d ng di n tích

­36­

ạ ủ ầ ư ự ế ấ đ t còn l i chung quanh KCN. Ngoài ra, ch  đ u t ạ ầ    cam k t xây d ng h  t ng

ễ ậ ợ ố ị ườ KCN phù h p đ a hình vùng và l p vành đai xanh ch ng ô nhi m môi tr ng khu

ệ ể ỗ ợ ử ấ ả ấ ả ồ ử ự v c; x  lý tri t đ  các ngu n ch t th i trong KCN, h  tr  x  lý ch t th i cho

ư ệ ổ ứ ạ ộ ệ ớ ườ dân c  vùng đ m, t ch c các ho t đ ng thân thi n v i môi tr ư ậ   ng... Nh  v y,

ượ ị ướ ự ể ở ế KCN đ c đ nh h ng đ  xây d ng tr  thành trung tâm kinh t ộ   , văn hóa, xã h i

ể ả ệ ả ườ ủ ầ ư ủ c a c  vùng. Ð  b o v  môi tr ng, ch  đ u t KCN hình thành các doanh

ệ ả ả ườ nghi p (DN) chuyên trách b o đ m công tác môi tr ộ   ng trong KCN; ràng bu c,

ầ ư ằ ữ ề ả ợ ồ ớ giám sát các nhà đ u t b ng nh ng h p đ ng kinh doanh v i đi u kho n c ụ

ể ể ả ả ườ ạ ố ệ ạ ả ườ th  đ  b o đ m môi tr ng t i KCN t ẩ t, đ t tiêu chu n b o v  môi tr ng ISO

ệ ạ ử ề ầ ậ 14.001. Hi n t i KCN Nam C u Ki n đã thành l p công ty chuyên x  lý n ướ   c

ề ệ ả ạ ọ ộ ố th i, thu d n công nghi p. Vành đai r ng 40 m ch y su t chi u dài 24 km ranh

ớ ườ ụ ượ ệ ồ gi i và đ ng tr c chính trong KCN đ c tr ng cây xanh. Trên di n tích 9,6 ha

ự ậ ộ ồ ố ấ ủ đ t c a vành đai này thành l p m t DN tr ng cây, có s  tham gia góp v n, làm

ự ế ủ ỗ ợ ỹ ậ ủ ữ ư ệ ị ả vi c tr c ti p c a nh ng c  dân b n đ a và h  tr  k  thu t c a KCN...

ể ướ ự ả ưở ủ ộ Ð  h ng khu v c chung quanh vào vùng  nh h ng c a mình m t cách

ư ệ ả ị ướ ự ạ hi u qu , Shinec đ a ra đ nh h ng cách làm. Ðó là: Quy ho ch, xây d ng qu ỹ

ể ả ớ ị ế ể ả ả ấ ị ấ ổ   đ t  n đ nh đi kèm v i đ nh ch  tài chính đ  b o đ m phát tri n s n xu t và

ế ế ướ ụ ả ấ ạ ả ớ ch  bi n theo h ng s n xu t hàng hóa l n các lo i nông s n. Áp d ng khoa

ệ ố ụ ả ậ ẩ ố ơ ỹ ọ h c k  thu t và h  th ng phân ph i tiêu th  s n ph m theo c  ch  th  tr ế ị ườ   ng

ể ự ệ ượ ệ ố ầ cho nông dân quanh vùng KCN. Ð  th c hi n đ c yêu c u này, h  th ng chính

ề ầ ợ ậ ỗ ợ ế ộ ơ ị   quy n c n vào cu c và c  ch  chính sách h  tr  nông dân phù h p t p quán đ a

ươ ứ ể ậ ằ ộ ạ ph ng. Ð  các gia đình nông thôn có m c thu nh p b ng lao đ ng t ỗ   i ch , ít

ệ ệ ấ ồ ồ ị nh t là sáu tri u đ ng/tháng trên di n tích sau khi b  thu h i còn 720 m2. Theo

ự ẽ ạ ỗ ượ ỗ ợ ở đó, s  xây d ng chu i gia tr i theo mô hình kinh t ế ườ  v n đ ộ   c h  tr  b i m t

ị ườ ệ ố ụ ớ ẩ ệ ố h  th ng phân ph i hoàn thi n và th  tr ề ự ng tiêu th  l n v  th c ph m. Khi khu

­37­

ượ ủ ự ể ả ệ ế ự v c chung quanh đ ấ   c bi n thành v  tinh c a d  án KCN và phát tri n s n xu t

ụ ụ ầ ủ ề ợ ủ ệ ườ nông nghi p ph c v  cho chính nhu c u c a KCN, thì quy n l i c a ng i nông

ặ ớ ẽ ắ ề ợ ủ ề ợ ủ ả ồ dân s  g n ch t v i quy n l i c a DN, bao g m c  quy n l i c a DN đ u t ầ ư

ạ ộ ạ ầ ụ ủ ị KCN, c a DN thuê h  t ng KCN và DN ho t đ ng d ch v  trong KCN.

ụ ể ơ ố ượ ườ ị ươ C  th  h n, khi s  l ớ ng l n ng i dân đ a ph ộ   ộ ổ ng trong đ  tu i lao đ ng

ượ ả ố ượ ệ ế ạ ả đ c gi i quy t vi c làm, thì s  l ộ ng lao đ ng còn l i không còn kh  năng đào

ả ạ ộ ứ ệ ế ậ ạ ẽ ượ t o s  đ c gi i quy t vi c làm, thu nh p thông qua hình th c ho t đ ng nông

ầ ủ ụ ừ ụ ụ ụ ệ ổ ị ị ộ   nghi p và d ch v  ph c v  nhu c u c a KCN. T  đó m c đích  n đ nh xã h i

ả ẽ ạ ượ ế ệ ậ ố ượ thông qua gi i quy t thu nh p, vi c làm s  đ t đ c. S  l ệ ng vi c làm đ ượ   c

ả ứ ế ẹ ỉ gi i quy t thông qua hình th c này không ch  bó h p trong công nhân KCN, mà

ạ ộ ủ ụ ầ ộ ụ ụ là hàng ch c nghìn lao đ ng khác ph c v  nhu c u ho t đ ng c a KCN đó. Ðây

ệ ớ ườ ớ chính là mô hình KCN thân thi n v i môi tr ng, đúng v i nghĩa an sinh nông

thôn.

ấ ầ ự ỗ ợ ủ ể ự ệ ướ Ð  th c hi n thành công mô hình này, r t c n s  h  tr c a Nhà n c v ề

ố ớ ư ớ ế ộ ấ ị ự ồ ch  đ , chính sách đ i v i nhân dân khu v c có đ t b  thu h i cũng nh  v i ch ủ

ự ỷ ấ ầ ư ớ ạ ầ ư đ u t xây d ng KCN sinh thái, do t su t đ u t l n. Bên c nh đó là các chính

ở ầ ư ạ ị ị sách ệ ổ  t m vĩ mô nh  quy ho ch"vùng đ m" n đ nh, lâu dài và không b  phá v ỡ

ự ể ạ ả ớ ạ   ở b i các d  án khác. Quy ho ch phát tri n KCN ph i hài hòa v i quy ho ch

ấ ể ả ử ụ ụ ề ể ạ ả ữ   chung và quy ho ch s  d ng đ t đ  b o đ m m c tiêu phát tri n b n v ng.

ử ướ ử ả ầ ướ ả ệ Ngoài vi c x  lý n c th i trong KCN, c n x  lý n c th i trong khu dân c ư

ầ ư ề ề ụ ể ạ ả li n k ; qu n lý đ u t ỡ  vào KCN đ  không phá v  quy ho ch và m c tiêu môi

ườ ự ặ ở ườ ộ tr ng đ t ra; quan tâm xây d ng nhà cho ng i lao đ ng trong KCN; xây

ươ ụ ạ ị ự d ng các trung tâm th ể ờ ố   ng m i, d ch v  chung quanh các KCN đ  đ i s ng

­38­

ườ ộ ố ơ ng i lao đ ng ngày càng t t h n.

Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O

ễ ị ế ệ ệ 1. Nguy n Minh Tu  (2000), Đ a lí kinh t ộ  xã h i Vi t Nam. NXB GD

ạ ạ 2. Ph m Kim Giao (2000), Quy ho ch vùng. NXB XD

ị 3. Lê Huy Bá (2006), Du l ch sinh thái. NXB KHKT

­39­

4. boxaydung.org.vn