Ti u lu n Tri t h cể ậ ế ọ
L I NÓI ĐUỜ Ầ
Hi n nay h i nh p kinh t qu c t là v n đ b c xúc c a th i đi,ệ ộ ậ ế ố ế ấ ề ứ ủ ờ ạ
m i qu c gia dù l n hay nh , dù giàu hay nghèo, dù mu n hay không cũngọ ố ớ ỏ ố
đu b cu n hút ho c ch đng tham gia vào quá trình h i nh p kinh t qu cề ị ố ặ ủ ộ ộ ậ ế ố
t .ế
Nh n bi t đc xu th đó c a th i đi Đng và Nhà n c ta đã đ raậ ế ượ ế ủ ờ ạ ả ướ ề
ph ng h ng ch đng tham gia h i nh p vào kinh t qu c t và đangươ ướ ủ ộ ộ ậ ế ố ế
chu n b gia nh p vào t ch c th ng m i WTO. Tuy nhiên bên c nh đóẩ ị ậ ổ ứ ươ ạ ạ
Đng và Nhà n c ta cũng nh n rõ đc m t tích c c và m t tiêu c c c aả ướ ậ ượ ặ ự ặ ự ủ
quá trình h i nh p kinh t qu c t và đa ra bi n pháp kh c ph c m t tiêuộ ậ ế ố ế ư ệ ắ ụ ặ
c c đó là ph i k t h p gi a h i nh p kinh t qu c t và xây d ng n n kinhự ả ế ợ ữ ộ ậ ế ố ế ự ề
t đc l p t ch .ế ộ ậ ự ủ
Tr c v n đ c p nh t c a th i đi và nh n bi t đc ph ngướ ấ ề ậ ậ ủ ờ ạ ậ ế ượ ươ
h ng xây d ng đi m i c a đt n c ta em quy t đnh ch n đ tài: "ướ ự ổ ớ ủ ấ ướ ế ị ọ ề Phép
bi n ch ng v m i liên h ph bi n và v n d ng phân tích m i liên hệ ứ ề ố ệ ố ế ậ ụ ố ệ
gi a xây d ng n n kinh t đc l p t ch v i h i nh p kinh t qu cữ ự ề ế ộ ậ ự ủ ớ ộ ậ ế ố
tế" đ tìm hi u s v n d ng sáng t o c a Đng và Nhà n c trong sể ể ự ậ ụ ạ ủ ả ướ ự
nghi p xây d ng đi m i đt n c là hoàn toàn đúng đn.ệ ự ổ ớ ấ ướ ắ
Em xin chân thành c m n cô giáo Nguy n Th Ng c Anh, ng i đãả ơ ễ ị ọ ườ
giúp đ em hoàn thành bài ti u lu n đu tay này.ỡ ể ậ ầ
1
Ti u lu n Tri t h cể ậ ế ọ
CH NG IƯƠ
Trong nh ng năm g n đây khi khoa h c k thu t nhân lo i ngày càngữ ầ ọ ỹ ậ ạ
phát tri n đã thúc đy n n kinh t c a m t s n c phát tri n nh vũ bão.ể ẩ ề ế ủ ộ ố ướ ể ư
Nh ng đ đt đc s phát tri n đng đu và kinh t gi a các n c trên thư ể ạ ượ ự ể ồ ề ế ữ ướ ế
gi i thì không còn con đng nào khác là con đng h i nh p kinh t qu cớ ườ ườ ộ ậ ế ố
t . H i nh p kinh t qu c t là m t xu th không th tránh kh i trên thế ộ ậ ế ố ế ộ ế ể ỏ ế
gi i. Nó là n n t ng cho các n c tăng c ng hi u bi t l n nhau và h p tácớ ề ả ướ ườ ể ế ẫ ợ
thông qua đi tho i đng th i c i thi n quan h chính tr gi a các qu c gia,ố ạ ồ ờ ả ệ ệ ị ữ ố
thúc đy các n c trên th gi i cùng nhau phát tri n và m c đích cao h nẩ ướ ế ớ ể ụ ơ
n a đó là đem l i cu c s ng đy đ, đoàn k t hoà bình cho t t c nhân lo i.ữ ạ ộ ố ầ ủ ế ấ ả ạ
Chính vì nh ng l i ích to l n đó mà h i nh p kinh t qu c t đang trữ ợ ớ ộ ậ ế ố ế ở
thành v n đ c p bách đi v i m i qu c gia trên th gi i. V i s m mànấ ề ấ ố ớ ỗ ố ế ớ ớ ự ở
c a liên minh Châu Âu (EU) thông qua m t th tr ng chung m t đng ti nủ ộ ị ườ ộ ồ ề
chung và vi c k t n p thêm các n c thành viên m i. Đông Nam Á, ti nệ ế ạ ướ ớ Ở ế
trình này cũng đang di n ra r t sôi đng và đã thu hút đc nh ng k t quễ ấ ộ ượ ữ ế ả
kh quan. Mà đnh cao c a quá trình h i nh p kinh t đc th hi n s raả ỉ ủ ộ ạ ế ượ ể ệ ở ự
đi c a t ch c th ng m i th gi i WTO, đây là t ch c th ng m i l nờ ủ ổ ứ ươ ạ ế ớ ổ ứ ươ ạ ớ
nh t th gi i đc thành l p ngày 1.1.1985, ban đu có 130 n c thành viên,ấ ế ớ ượ ậ ầ ướ
đn nay t ng s thành viên WTO đã lên 148 trong đó có 2/3 là các n c đangế ổ ố ướ
và kém phát tri n.Ngoài các thành viên chính th c, hi n nay còn 25 n cể ứ ệ ướ
đang trong quá trình h i nh p trong đó có Vi t Nam. Thông qua t ch cộ ậ ệ ổ ứ
WTO các n c có th t do trao đi mua bán trên c s c hai bên cùng cóướ ể ự ổ ơ ở ả
l i đng th i giúp đ l n nhau cùng phát tri n, ti p thu đc nh ng thànhợ ồ ờ ỡ ẫ ể ế ượ ữ
t u khoa h c k thu t c a th gi i.ự ọ ỹ ậ ủ ế ớ
Tuy nhiên v n đ b c xúc đt ra hi n nay đi v i m i qu c gia trongấ ề ứ ặ ệ ố ớ ỗ ố
quá trình h i nh p kinh t qu c t đó là xây d ng n n kinh t đc l p tộ ậ ế ố ế ự ề ế ượ ậ ự
2
Ti u lu n Tri t h cể ậ ế ọ
ch . B i vì h i nh p kinh t qu c t v a có m t tích c c v a có m t tiêuủ ở ộ ậ ế ố ế ừ ặ ự ừ ặ
c c, v a có h p tác v a có đu tranh, v a t o ra nh ng c h i cho s phátự ừ ợ ừ ấ ừ ạ ữ ơ ộ ự
tri n nh ng cũng v a có nh ng thách th c đi v i các qu c gia nh t là điể ư ừ ữ ứ ố ớ ố ấ ố
v i qu c gia đang giai đo n phát tri n nh n c ta. Do xu th h i nh pớ ố ở ạ ể ư ướ ế ộ ậ
kinh t qu c t d n đn s tu thu c l n nhau v kinh t ngày càng gia tăngế ố ế ẫ ế ự ỳ ộ ẫ ề ế
nên các n c trên th gi i đu r t coi tr ng đn kh năng đc l p t ch vướ ế ớ ề ấ ọ ế ả ộ ậ ự ủ ề
kinh t nh m đm b o l i ích chính đáng c a qu c gia, dân t c mình trongế ằ ả ả ợ ủ ố ộ
cu c c nh tranh kinh t gay g t và đ xác l p m t v th chính tr nh t đnhộ ạ ế ắ ể ậ ộ ị ế ị ấ ị
trên tr ng qu c t .ườ ố ế
Đi v i đt n c ta là đt n c xây d ng n n kinh t nhi u thànhố ớ ấ ướ ấ ướ ự ề ế ề
ph n theo đnh h ng XHCN và đang trong quá trình h i nh p vào n n kinhầ ị ướ ộ ậ ề
t qu c t nên Đng và Nhà n c ta đã xác đnh rõ m i quan h gi a xâyế ố ế ả ướ ị ố ệ ữ
d ng n n kinh t đc l p t ch v i h i nh p kinh t qu c t đ Vi t Namự ề ế ộ ậ ự ủ ớ ộ ậ ế ố ế ể ệ
có th v ng b c hoà nh p vào n n kinh t c a th gi i mà nh Đi h i IXể ữ ướ ậ ề ế ủ ế ớ ư ạ ộ
kh ng đnh:"N c ta ch đng h i nh p kinh t qu c t và khu v c theoẳ ị ướ ủ ộ ộ ậ ế ố ế ự
tinh th n phát huy t i đa m i l c nâng cao h p tác qu c t , b o đm đc l pầ ố ọ ự ợ ố ế ả ả ộ ậ
t ch và xây d ng đnh h ng XHCN, b o v l i ích dân t c gi v ng anự ủ ự ị ướ ả ệ ợ ộ ữ ữ
ninh qu c gia, gi gìn b n s c văn hoá dân t c, b o v môi tr ng"ố ữ ả ắ ộ ả ệ ườ
(Văn ki n Đi h i Đi bi u toàn qu c l n th IX, NXB Chính tr Qu cệ ạ ộ ạ ể ố ầ ứ ị ố
gia Hà N i, s n xu t 2001, tr: 119 - 200)ộ ả ấ
Nh v y xây d ng n n kinh t đc l p t ch v i h i nh p kinh tư ậ ự ề ế ộ ậ ự ủ ớ ộ ậ ế
qu c t có m i quan h bi n ch ng v i nhau. D a vào nguyên lý v m i liênố ế ố ệ ệ ứ ớ ự ề ố
h ph bi n chúng ta s phân tích m i liên h gi a xây d ng n n kinh tệ ổ ế ẽ ố ệ ữ ự ề ế
đc l p t ch v i h i nh p kinh t qu c t .ộ ậ ự ủ ớ ộ ậ ế ố ế
3
Ti u lu n Tri t h cể ậ ế ọ
CH NG IIƯƠ
1. Nguyên lý v m i liên h ph bi n.ề ố ệ ổ ế
1.1. N i dung c a nguyên lýộ ủ
M i s v t hi n t ng c a th gi i đu n m trong m i liên h phọ ự ậ ệ ượ ủ ế ớ ề ằ ố ệ ổ
bi n không có s v t hi n t ng nào t n t i m t cách bi t l p mà chúng tácế ự ậ ệ ượ ồ ạ ộ ệ ậ
đng l n nhau, r ng bu c quy đnh và chuy n hoá l n nhau, các m i liên hộ ẫ ằ ộ ị ể ẫ ố ệ
quy đnh trong m i t ng thê c a nó quy đnh s bi n đi c a s v t, khi cácị ỗ ổ ủ ị ự ế ổ ủ ự ậ
m i liên h thay đi t t y u s d n đn thay đi s v t .ố ệ ổ ấ ế ẽ ẫ ế ổ ự ậ
Quan đi m bi n ch ng duy v t còn kh ng đnh tính khách quan và đaể ệ ứ ậ ẳ ị
d ng hoá c a m i liên h gi a các s v t, hi n t ng. M i liên h là kháchạ ủ ố ệ ữ ự ậ ệ ượ ố ệ
quan, là th ng nh t v t ch t c a th gi i. Tính đa d ng c a m i liên h tr cố ấ ậ ấ ủ ế ớ ạ ủ ố ệ ự
ti p và gián ti p; có m i liên h chung bao quát toàn b th gi i, có m i liênế ế ố ệ ộ ế ớ ố
h bao quát m t s lĩnh v c ho c m t lĩnh v c riêng bi t c a th gi i đó, cóệ ộ ố ự ặ ộ ự ệ ủ ế ớ
m i liên h b n ch t và không b n ch t, có m i liên h t t y u và ng uố ệ ả ấ ả ấ ố ệ ấ ế ẫ
nhiên…. các lo i liên h khác nhau có vai trò khác nhau đi v i s v n đngạ ệ ố ớ ự ậ ộ
và phát tri n c a s v t v m i liên h cũng đòi h i ph i th a nh n tínhể ủ ự ậ ề ố ệ ỏ ả ừ ậ
t ng đi trong s phân lo i c a các m i liên h .ươ ố ự ạ ủ ố ệ
1.2. Ý nghĩa c a nguyên lýủ
T vi c nghiên c u nguyên lý v m i liên h ph bi n, đòi h i trongừ ệ ứ ề ố ệ ổ ế ỏ
quá trình nh n th c cũng nh ho t đng th c ti n chúng ta c n th c hi nậ ứ ư ạ ộ ự ễ ầ ự ệ
nguyên t c toàn di n và l ch s c th .ắ ệ ị ử ụ ể
Theo nguyên t c v quan đi m toàn di n thì trong nh n th c và ho tắ ề ể ệ ậ ứ ạ
đng th c ti n con ng i c n xem xét s v t trong tính toàn v n c a nhi uộ ự ễ ườ ầ ự ậ ẹ ủ ề
m i liên h nhi u m t, nhi u y u t v n có c a nó k c các quá trình, cácố ệ ề ặ ề ế ố ố ủ ể ả
4
Ti u lu n Tri t h cể ậ ế ọ
giai đo n phát tri n c a s v t, c trong quá kh , hi n t i và t ng lai, cóạ ể ủ ự ậ ả ứ ệ ạ ươ
nh v y m i n m b t đc th c ch t c a s v t khi tuân th nguyên t cư ậ ớ ắ ắ ượ ự ấ ủ ự ậ ủ ắ
con ng i s tránh đc sai l m c c đoan, phi n di n m t chi u, khôngườ ẽ ượ ầ ự ế ệ ộ ề
đng nh t và san b ng các m i liên h , các m t c a s v t ph i ph n ánhồ ấ ằ ố ệ ặ ủ ự ậ ả ả
đúng vai trò c a t ng m i liên h ph i rút ra đc m i liên h b n ch t chủ ừ ố ệ ả ượ ố ệ ả ấ ủ
y u c a s v t. Khi tuân th nguyên t c này con ng i s tránh đc m iế ủ ự ậ ủ ắ ườ ẽ ượ ố
quan h th y u và chi t trung.ệ ứ ế ế
Theo quan đi m l ch s c th thì khi nghiên c u xem xét s v t ph iể ị ử ụ ể ứ ự ậ ả
đt nó trong đi u ki n hoàn c nh c th trong không gian và th i gian xácặ ề ệ ả ụ ể ờ
đnh mà nó đang t n t i phát tri n, đng th i ph i phân tích v ch ra nhị ồ ạ ể ồ ờ ả ạ ả
h ng c a đi u ki n hoàn c nh đi v i s t n t i c a s v t, v i tính ch tưở ủ ề ệ ả ố ớ ự ồ ạ ủ ự ậ ớ ấ
c a s v t và v i xu h ng v n đng phát tri n c a nó. Khi v n d ng m tủ ự ậ ớ ướ ậ ộ ể ủ ậ ụ ộ
lý lu n nào đó vào trong th c ti n c n tính đn đi u ki n c th c a n i v nậ ự ễ ầ ế ề ệ ụ ể ủ ơ ậ
d ng, tránh b nh giáo đi u d p khuân máy móc.ụ ệ ề ậ
2. V n d ng nguyên lý m i liên h ph bi n đ phân tích m i quan hậ ụ ố ệ ổ ế ể ố ệ
gi a xây d ng n n kinh t đc l p t ch v i h i nh p kinh tữ ự ề ế ộ ậ ự ủ ớ ộ ậ ế
qu c t .ố ế
2.1. Khái ni m v h i nh p kinh t qu c tệ ề ộ ậ ế ố ế
H i nh p kinh t qu c t là quá trình "m c a" n n kinh t , đa cácộ ậ ế ố ế ở ử ề ế ư
doanh nghi p trong n c tham gia tích c c vào c nh tranh qu c t , s thamệ ướ ự ạ ố ế ự
gia vào phân công lao đng qu c t s t o đi u ki n m r ng không gian vàộ ố ế ẽ ạ ề ệ ở ộ
môi tr ng đ chi m lĩnh nh ng v trí phù h p nh t có th đc trong quanườ ể ế ữ ị ợ ấ ể ượ
h kinh t qu c t . Đó cũng là quá trình chúng ta tham gia vào các t ch cệ ế ố ế ổ ứ
kinh t , tài chính khu v c và th gi i, qua đó mà thi t l p m i quan h kinhế ự ế ớ ế ậ ố ệ
t , th ng m i, đu t , khoa h c và công ngh v i các n c trên th gi i.ế ươ ạ ầ ư ọ ệ ớ ướ ế ớ
(T p chí nghiên c u - trao đi - V ng Th Bích Thu )ạ ứ ổ ươ ị ỷ
5