BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
--------------
PHÙNG ANH THƯ
MC ĐỘ CẠNH TRANH VÀ CHI PHÍ SỬ DỤNG VỐN
CH S HU ĐỐI VỚI CÁC CÔNG TY NIÊM YẾT
TẠI VIỆT NAM: VAI TRÒ TRUNG GIAN CA KHẢ
NĂNG SO SÁNH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
Chuyên ngành: Kế toán
Mã số : 934.03.01
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
Tp. Hồ Chí Minh – Năm 2024
Công trình được hoàn thành tại:
Đại học Kinh tế TP. HCM
Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS Phạm Quang Huy
Phản biện 1:
Phản biện 2:
Phản biện 3:
Luận án đã được bảo vệ trước Hội đồng chấm
luận án cấp trường họp tại:
Vào hồi … giờ … ngày … tháng … năm
Có thể tìm hiểu luận án tại:
1
PHẦN GIỚI THIỆU
Lý do chọn đề tài
Khả năng so sánh BCTC (FSC) là đặc điểm chính của thông
tin kế toán mà các nhà đầu tư cũng như các cơ quan quản lý mong
muốn (Cheng, 2021). Khi mà các NC trước đây chủ yếu tập trung
đến FSC thông qua việc áp dng IFRS (Barth và cộng sự, 2012; Kim
và cộng sự, 2013; Cascino và Gassen, 2015; Neel, 2017) và lợi ích
mà FSC mang lại như tránh được một số nguy cơ phá sản (Kim và
cộng sự, 2016), ảnh hưởng tích cực đến giá trị thị trường của việc
nắm giữ tiền mặt (Ahn, Choi, và Yun, 2020), tăng chất lượng công
bố thông tin (CBTT) (Yoo, và Kim, 2023). NC này tác giả tập trung
vào môi trường kinh tế nơi mà doanh nghiệp (DN) đang phải đối mặt
và c thể là MC như là yếu tố quyết định đến FSC.
Theo Luật kế toán Việt Nam (2015), một trong các yêu cầu kế
toán của thông tin là thông tin có thể so sánh được nhm phc v nhu
cầu ra quyết định của người dng thông tin BCTC. Hơn nữa, Việt
Nam đã mở cửa thị trường và tham gia các tổ chức kinh tế lớn như
Khu vực mậu dịch tự do ASEAN, Hiệp định đầu tư toàn diện
ASEAN, Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực, Hiệp định đối
tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương; mức độ cạnh tranh
(MC) ngày càng cao đã tác động không nhỏ đến các doanh nghiệp
(Hà Xuân Thạch và Trần Thị Thu, 2022). Các NC trước đây cũng
đưa ra các quan điểm khác nhau về tác động của cạnh tranh đối với
BCTC. (Verrecchia và Weber, 2006; He, 2012; Laksmana và Yang,
2014; Majeed và Zhang, 2016).
NC đóng góp vào tổng quan NC trước đây thông qua xem xt
tác động của MC đối với FSC. Mặc d cạnh tranh làm tăng khả năng
so sánh, nhưng không có mối liên hệ đối với những người dẫn đầu
2
ngành, ph hợp với quan điểm rng những người dẫn đầu ngành phải
đối mặt với áp lực cạnh tranh ít hơn so với những người theo ngành
(Dhaliwal, Huang, Khurana, và Pereira, 2014; Majeed, Zhang, và
Wang, 2017). Bên cạnh đó, NC này cung cấp bng chứng thực
nghiệm về tầm quan trọng của khả năng so sánh được đối với thị
trường vốn, thông qua tìm hiểu tác động của FSC đến COE. Tác giả
lựa chọn NC với đề tài: “Mức độ cạnh tranh và chi phí sử dng vốn
chủ sở hữu đối với các công ty niêm yết tại Việt Nam: Vai trò trung
gian của khả năng so sánh báo cáo tài chính” có tính cấp thiết cả
phương diện lý luận và thực tiễn nhm đưa ra các gợi ý về mặt chính
sách nhm giúp các NQL của công ty niêm yết, nhà đầu tư, cơ quan
quản lý nhm nâng cao hiệu quả thị trường và tính minh bạch của
TTCK Việt Nam.
Mục tiêu nghiên cứu
- Mc tiêu chung của luận án là đánh giá tác động của mức độ
cạnh tranh (MC), khả năng so sánh BCTC (FSC) đến chi phí sử dng
vốn chủ sở hữu (COE) và vai trò trung gian của FSC tại các công ty
niêm yết trên 2 sàn chứng khoán TP.HCM (HOSE) và sàn chứng
khoán Hà Nội (HNX).
Câu hỏi nghiên cứu
Để đạt được các mc tiêu nghiên cứu, câu hỏi nghiên cứu được
đặt ra gồm:
Tác động của MC đến FSC tại các CTNY trên TTCK Việt Nam như
thế nào?
Tác động của FSC đến COE tại các CTNY trên TTCK Việt Nam như
thế nào?
Tác động của MC đến COE tại các CTNY trên TTCK Việt Nam như
thế nào?
3
Có tồn tại vai trò trung gian của FSC đến MC và COE tại các CTNY
trên TTCK Việt Nam?
Hàm ý khoa học và thực tiễn các cho bên liên quan về mối liên hệ
giữa các yếu tố MC, FSC và COE như thế nào?
Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu trong Luận án này là mối liên hệ của ba
khái niệm MC, FSC và COE.
Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu: nghiên cứu thực hiện tại các công ty phi tài
chính niêm yết trên hai sàn chứng khoán trên thị trường chứng khoán
Việt Nam. Phạm vi nghiên cứu không đề cập đến công ty ở lĩnh vực tài
chính, bảo hiểm, đầu tư vì sự khác biệt về hệ thống tài khoản, lĩnh vực
đặc th.
Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu là phương pháp NC định lượng.
Luận án sử dng phương pháp hồi quy mô men tổng quát
(Generalized Method of Moments – GMM) để tiến hành phân tích
kết quả NC vì một số ưu điểm sau đây. Thông thường, phương pháp
truyền thống thông qua bình phương nhỏ nhất (Ordinary Least
Square – OLS) thường được sử dng để ước lượng các mô hình hồi
quy. Tuy nhiên, nếu mô hình có hiện tượng tự tương quan hoặc
phương sai thay đổi, luận án sử dng mô hình ảnh hưởng ngẫu nhiên
(Random Effects Model - REM) hoặc mô hình ảnh hưởng cố định
(Fixed Effects Model - FEM). Luận án sử dng SysGMM để giải
quyết vấn đề nội sinh.
Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của Luận án
- Ý nghĩa khoa học
- Ý nghĩa thực tiễn