Thuyết minh về Hưng Đạo Đại Vương
Trần Quốc Tuấn
Nhìn lại một vĩ nhân Đức thánh Trần là tên gọi suy tôn đầy thành kính của nhân
dân Việt Nam dành cho Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn - vị anh hùng dân
tộc thiên tài đã lãnh đạo quân dân Đại Việt ba lần chiến thắng quân Mông Nguyên
vang dội. Sự nghiệp, tài năng và hơn hết là nhân cách lớn lao, kì vĩ của Người đã
để lại trong lòng người dân muôn đời lòng biết ơn sâu sắc.Và Người đã hoá Thánh
trong tâm thức dân gian trong niềm ngưỡng vọng về một nhân vật lịch sử kết tinh
tất cả truyền thống tinh hoa của văn hoá nước Việt.
Năm 1228, nhà Trần vừa giành được ngôi báu từ tay nhà Lý, đang phải gồng
mình chống lại các thế lực cát cứ nổi lên khắp nơi như Đoàn Thượng, Nguyễn
Nộn… và với cả tôn thất nhà Lý với lời dị nghị cướp giang sơn bằng cuộc đảo
chính cung đình êm thấm mà thực chất là cuộc hôn nhân đầy toan tính và sắp xếp
của Thái sưTrần Thủ Độ giữa vị “vua bà” cuối cùng của triều Lý – Lý Chiêu
Hoàng và vị vua mở nghiệp đế vương Trần triều -Trần Cảnh .
Cũng trong hoàn cảnh hết sức rối ren và phức tạp ấy, Trần Quốc Tuấn ra đời
với lời tiên tri của vị đạo sĩ rằng cậu bé này ngày kia có thể “kinh bang tế thế”,
giúp nước cứu đời. Trần Liễu – cha Trần Quốc Tuấn, vốn đang ôm mối hận bị
cướp vợ là Lý Thuận Thiên (chị gái Chiêu Hoàng) trong lòng , thấy thế càng đặt
nhiều kì vọng và tâm huyết vào đứa con trai. Liễu kén thầy giỏi văn, võ khắp nơi
về dạy cho con từ thuở nhỏ, ký thác vào con mối thù sâu nặng.
Cậu bé Trần Quốc Tuấn càng lớn càng thông minh, đọc rộng biết nhiều,
thông kim bác cổ. Liễu lấy đó làm mừng lắm, hi vọng con có thể giành được ngôi
báu để trả lại mối thù năm xưa.
Năm 1258, quân Nguyên Mông tràn vào biên giới Đại Việt . Khi ấy vị Hưng
Đạo vương vừa tròn 30 tuổi, cũng đem hết tài sức cùng triều đình chống lại đội
quân Tác-ta “bách chiến bách thắng”. Tuy thắng được quân Nguyên nhưng triều
đình Đại Việt vẫn phải cống nộp nhiều sản vật quý hiếm và nhà Nguyên liên tục
cho sứ sang đòi vua Trần sang chầu, tệ hơn nữa là đặt ra bao nhiêu thứ thuế , sưu
nặng nề bắt “tiểu quốc” phải phục tùng.
Với sự tính toán của một nhà quân sự thiên tài, Hưng Đạo vương biết chắc
rằng quân Nguyên sẽ không từ bỏ giã tâm xâm chiếm đất nước Đại Việt để làm
bàn đạp đánh chiếm các nước lân cận, nên ngay sau trận chiến chống quân Nguyên
Mông lần thứ nhất , Hưng Đạo Vương đốc thúc các quân sĩ nhà Trần liên tục chuẩn
bị lương thực và vũ khí cho trận chiến tiếp theo chắc chắn sẽ xảy ra với dã tâm lớn
của nhà Nguyên.
Quả như dự đoán, trận chiến với quân Nguyên Mông lần thứ hai (1285) là
lần đầu tư và chuẩn bị kĩ lưỡng và to lớn nhất của quân đội Nguyên Mông. Sau
nhiều lần hoãn bất hoãn bất thành, năm 1285, chiến sự bùng nổ.Hốt Tất Liệt phong
con trai là Thoát Hoan là Trấn Nam Vương cho đem 50 vạn quân sang xâm lược
nước ta. Hưng Đạo Vương được phong làm Quốc công Tiết chế thống lĩnh toàn bộ
quân đội. Biết trước con đường tiến quân của giặc nên Hưng Đạo Vương đã cho
mai phục ở các cửa ải Vĩnh Châu, Nội Bàng, Thiết Lược ...
Nhưng thế giặc quá mạnh khiến cho quân Trần phải lui về Vạn Kiếp. Hưng
Đạo Vương nghe lời Dã Tượng chạy về Bãi Tân theo thuyền của Yết Kiêu rút lui.
Không ngờ Yết Kiêu vẫn kiên gan chờ đợi trong khi quân giặc sắp kéo đến nơi.
Nên khi thuyền vừa ra xa , quân giặc đuổi theo bắn tên như mưa khiến Trần hưng
đạo cảm động tấm lòng của hai gia nô trung thành mà thốt lên : "Chim hồng hộc sở
dĩ bay cao được là nhờ sáu trụ xương cánh, nếu không cũng chỉ như chim thường
thôi".
Bởi Hưng đạo Vương biết rõ : muốn thành công nghiệp lớn phải có
người tâm phúc giúp đỡ, chứ chỉ một mình thì dù có tài giỏi cũng không thể làm
nên đại sự. Mặt trận ở Tuyên Quang , trần Nhật Duật cũng phải lui biunh khiến vua
Trần Thái Tông vô cùng lo lắng . Người dò ý Tiết Chế ngỏ ý hàng giặc để giữ sinh
mạng cho bá tính. Nhưng lòng tự tôn dân tộc khiến Trần Hưng Đạo khảng khái:
"Nếu bệ hạ muốn hàng xin hãy chém đầu lão thần trước đã". Với chiến thuật nhà
binh "dĩ đoản chế trường" mà Trần Hưng Đạo đã khéo léo vận dụng để điều binh
khiển tướng tuỳ thời, quân Trần đã dần chiếm ưu thế trên mặt trận và cuối cùng ,
quân Nguyên tàn dư giẫm đạp lên nhau mà chạy thoát thân, còn Thoát Hoan thì
phải chui vào ống đồng nhục nhã chạy về nước.
Mùa xuân năm Đinh Hợi(1287) nhà Nguyên ra lênh xuất quân đánh Đại việt
lần thứ ba, chủ trương đánh trên trận thuỷ, ngoài Thoát Hoan còn cử thêm các
tướng Ô Mã Nhi, Phàn Tiếp, Áo Lỗ Xích tiến vào nước ta theo 3 đường chính. Cứ
