V thuc Đông y phòng bnh cúm
Cúm A (H1N1) đang lan rng. Phòng chng cúm A (H1N1) nói riêng
và bnh cúm nói chung là vn đề sc khe được quan tâm hàng đầu hin nay.
Theo y hc c truyn (YHCT), có th phòng tránh bnh cúm bng nhng v
thuc thường dùng làm gia v trong ăn ung hng ngày.
1. Ti
Ti, tên khác là Đại toán. C ca cây ti thường được dùng làm gia v, có
tên khoa hc: Allivum Sativum.
Theo y hc c truyn, ti có v cay, tính ôn (m) vào hai kinh can và v. Ti
có tác dng thanh nhit gii độc, sát trùng, cha băng đới, trùng tích, huyết l. Ty
uế, thông khiếu, tiêu nht, kiết l, tiết t, phòng tr cm cúm.
Theo kết qu nghiên cu dược lý hin đại, nên dùng 3- 4g ti/ ln, 2- 3
ln/ngày.
Mt s kinh nghim tr bnh bng ti:
+ Tr chng tr em ăn no đau tc bng, nm ngi khó khăn: dùng 2-3 tép
ti tươi để c v nướng chín cho tr ăn. Sau ăn khong 5 phút, được là khi.
+ Tr côn trùng cn hoc rết cn: dùng 3-5 tép ti tươi giã nát đắp vào vết
cn.
+ Phòng tr cúm hoc khi b nght mũi: dùng 1-2 tép ti tươi nghin nát,
ngâm vi 10- 15 ml nước sôi để ngui nh vào mũi ngày 2-3 ln.
Ăn ti thường hôi ming, có th khc phc nhược đim này bng cách
ngm quế hoc ko quế s hết.
2. Đại hi
Đại hi có tên khác là Hi hương, Bát giác Hi hương. B phn được dùng
là qu hi. Theo Giáo sư Đỗ Tt Li, hi là v thuc được dùng trong c Đông y
và Tây y.
Tây y dùng hi làm thuc trung tin, giúp tiêu hóa, li sa. Hi còn có tác
dng gim co bóp nên được dùng để làm thuc cha đau d dày và trường hp
rut co bóp mnh. Ngoài ra, hi còn được s dng làm rượu khai v, làm thơm
thuc đánh răng. Tuy nhiên nếu dùng hi nhiu, vi liu quá cao s gây ng độc.
Theo tài liu c ca Đông y, Đại hi có v cay, tính ôn vào 4 kinh: can,
thn, t và v. Hi có tác dng trc hàn, kin t, khai v, dùng cha nôn ma đau
bng, bng đầy chướng, gii độc ca tht cá.
Liu dùng: 3- 8 g dưới dng thuc sc. Vi nhng thông tin mi cp nht,
người ta đã xác định Đại hi là ngun nguyên liu công nghip quan trng nht để
sn xut a-xít Shikimic- thành phn quan trng cơ bn để sn xut Tamiflu- thuc
điu tr và phòng nga cúm A (H5N1 và H1N1).
3. Gng
Gng còn có tên gi là Khương, Sinh khương (gng sng), Can khương
(Gng khô )... B phn thường dùng là thân r gng, dân gian gi là c.
Gng tươi có v cay, tính hơi ôn vào 3 kinh: phế, t và v. Gng tươi có tác
dng gii biu tán hàn, làm hết nôn, tiêu đờm, hành thy, gii độc. Trong dân gian,
gng là v thuc giúp tiêu hóa tt, dùng trong nhng trường hp kém ăn, ăn ung
không tiêu, nôn ma tiêu lng, cm mo phong hàn, làm thuc ra m hôi, cha ho
mt tiếng. Liu dùng t 3- 6g dng thuc sc hoc giã nh pha thêm nước sôi vi
1- 2 mung cà phê mt ong hoc 20- 30 ml rượu, ung 2-3 ln/ ngày.
Ti, đại hi, gng là nhng v thuc y hc c truyn, đồng thi là gia v
trong ba ăn hàng ngày ca mi gia đình. Bên cnh vic chp hành tt các quy
định v sinh an toàn thc phm, v phòng chng dch cúm A (H1N1) mà các
ngành chc năng khuyến cáo, thì vic s dng các gia v trong chế biến món ăn
hng ngày s giúp chúng ta phòng chng dch tt hơn.