225
Bài 63
VIÊM RUỘT THỪA CẤP
MỤC TIÊU
1. Trình bày được các triệu chứng lâm sàng viêm ruột thừa cấp.
2. Trình bày được các biến chứng nguy hiểm của viêm ruột thừa cấp.
3. Trình bày được phương pháp xử trí viêm ruột thừa cấp ở tuyến y tế cơ sở.
NỘI DUNG
1. Đại cương
Viêm ruột thừa là một bệnh cấp cứu ngoại khoa gặp ở mọi lứa tuổi. Đứng hàng
đầu trong các trường hợp cấp cứu về ổ bụng. Bệnh cần chẩn đoán sớm và mổ kịp thời.
Nếu chẩn đoán muộn và mổ muộn bệnh sẽ gây nhiều biến chứng nguy hiểm và có thể
tử vong. Vì thế khi chẩn đoán xác định hoặc nghi ngờ viêm ruột thừa phải chuyển sớm
bệnh nhân lên tuyến trên.
Hình 63.1. Vị trí ruột thừa:
a. Bình thường. b. Sau hồi tràng
c. Sau manh tràng d. Khung chậu nhỏ
2. Nguyên nhân
Viêm ruột thừa có thể có các nguyên nhân sau:
2.1. Do nhiễm khuẩn: Vi khuẩn thường gặp E. Coli, liên cầu khuẩn, vi khuẩn yếm
khí.
2.2. Do giun đũa chui vào hoặc do sỏi phân
2.3. Do co thắt mạch máu nuôi ruột thừa dẫn tới thiếu dinh dưỡng tại ruột thừa gây viêm
3. Triệu chứng
3.1. Triệu chứng toàn thân
Bệnh nhân có hội chứng nhiễm khuẩn: Sốt nhẹ 38o C đến 38o5C, mạch nhanh
trên 90 lần trong một phút, môi khô lưỡi bẩn...
3.2. Triệu chứng cơ năng
- Đau: Đau âm ỉ liên tục và khu trú tại hố chậu phải. Đôi khi gặp những bệnh
nhân lúc đầu đau ở thượng vị hoặc đau quanh rốn sau đó khu trú ở hố chậu phải.
- Nôn: Có khi chỉ buồn nôn.
- Bí trung đại tiện, đôi khi gặp ỉa lỏng.
3.3. Triệu chứng thực thể
Phải khám nhẹ nhàng từ chỗ không đau đến chỗ đau, có thể thấy:
