Đề tài nghiên cứu khoa học: Ảnh hưởng của Phật giáo đối với đạo đức, lối sống của sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

BỘ NỘI VỤ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI

BÁO CÁO TỔNG HỢP ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA NGƯỜI HỌC

ẢNH HƯỞNG CỦA PHẬT GIÁO ĐẾN ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI

Mã số: ĐTSV.2021.04

Chủ nhiệm đề tài: Nguyễn Văn Hoàng Thành viên tham gia: 1. Nguyễn Huệ Chi

2. Khoàng Xó Ly 3. Phạm Thị Thu Trang

Lớp: 1805CTHA - Chính trị học Giảng viên hướng dẫn: TS. Đỗ Thu Hường

Hà Nội – 2021

LỜI CẢM ƠN

Để thực hiện và hoàn thành đề tài nghiên cứu khoa học này, chúng tôi xin

gửi lời cảm ơn đến giảng viên Đỗ Thu Hường đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ và

chỉ bảo chúng tôi trong suốt quá trình chúng tôi nghiên cứu và thực hiện đề tài

này.

Dù đã có nhiều cố gắng, nhưng vì kiến thức chuyên môn còn hạn chế và

bản thân chúng tôi còn thiếu nhiều kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình thực

hiện đề tài không tránh khỏi những thiếu sót. Chúng tôi rất mong những ý kiến

đóng góp từ quý thầy cô và các bạn để đề tài được hoàn thiện hơn.

Chúng tôi xin chân thành cảm ơn!

LỜI CAM ĐOAN

Chúng tôi xin cam đoan đề tài “Ảnh hưởng của Phật giáo đối với đạo đức,

lối sống của sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội” là đề tài nghiên cứu của

chúng tôi trong suốt thời gian qua, số liệu và kết quả nghiên cứu trong đề tài này

là hoàn toàn trung thực. Nếu không đúng như đã nêu trên chúng tôi xin hoàn

toàn chịu trách nhiệm về đề tài của mình.

Hà Nội, ngày 13 tháng 05 năm 2021

Chủ nhiệm đề tài

Nguyễn Văn Hoàng

DANH MỤC CHỮ CÁI VIẾT TẮT

STT Viết tắt Viết đầy đủ

1 CTQG Chính trị Quốc gia

2 KHXH Khoa học xã hội

3 GS Giáo sư

4 Nxb Nhà xuất bản

5 TP Thành phố

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU................................................................................................................ 1 1. Lý do chọn đề tài................................................................................................ 1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài........................................ 2 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu...................................................................... 5 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...................................................................... 6 5. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................... 6 6. Đóng góp mới của đề tài.....................................................................................6 7. Cấu trúc của đề tài.............................................................................................. 6 CHƯƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG ẢNH HƯỞNG CỦA PHẬT GIÁO ĐỐI VỚI ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG CỦA SINH VIÊN.............. 8 1.1. Một số khái niệm cơ bản và Khái quát một số nội dung cơ bản của Phật giáo có ảnh hưởng đến đạo đức, lối sống của sinh viên.................................................8 1.2. Những ưu điểm, hạn chế của Phật giáo.........................................................13 1.3. Tư tưởng Phật giáo về đạo đức, lối sống và vận dụng tư tưởng Phật giáo và việc giáo dục đạo đức, lối sống của sinh viên...................................................... 16 Tiểu kết chương 1................................................................................................. 23 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG ẢNH HƯỞNG CỦA PHẬT GIÁO ĐỐI VỚI ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI................................................................................................................ 24 2.1. Thực trạng đạo đức lối sống của sinh viên trường Đại học Nội vụ Hà Nội. 24 2.2. Những ảnh hưởng tích cực của Phật giáo đến đạo đức, lối sống của sinh viên và nguyên nhân............................................................................................. 26 2.3. Những ảnh hưởng tiêu cực của Phật giáo đến đạo đức, lối sống của sinh viên và nguyên nhân............................................................................................. 34 Tiểu kết chương 2................................................................................................. 36 CHƯƠNG 3. NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA, QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT HUY ẢNH HƯỞNG TÍCH CỰC, HẠN CHẾ ẢNH HƯỞNG TIÊU CỰC CỦA PHẬT GIÁO ĐỐI VỚI ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI.....................................37 3.1. Những vấn đề cần đặt ra từ ảnh hưởng của Phật giáo đối với đạo đức, lối sống của sinh viên trường Đại học Nội vụ Hà Nội hiện nay............................... 37 3.2. Quan điểm của Đảng và Nhà nước trong việc phát huy giá trị tích cực và hạn chế tiêu cực của Phật giáo trong giáo dục đạo đức, lối sống của sinh viên..38 3.3. Một số giải pháp phát huy tính tích cực và hạn chế tiêu cực đến đạo đức, lối sống của sinh viên.................................................................................................40 Tiểu kết chương 3................................................................................................. 45 KẾT LUẬN..........................................................................................................46 TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................................................49

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Thế kỷ XXI, thế giới đang diễn ra những biến động to lớn về nhiều mặt

như: ô nhiễm môi trường, mất cân bằng sinh thái, khủng bố, dịch bệnh Covid,

chiến tranh, xung đột tôn giáo, khủng hoảng kinh tế, tài chính, đói nghèo…

đang diễn ra ở nhiều nơi trên thế giới. Trong bối cảnh đó, sự hồi sinh và gia

tăng mạnh mẽ của các tôn giáo cũ và một số hình thức tôn giáo mới lạ đã làm

cho mối quan hệ giữa con người ngày càng phức tạp.

Trong xu thế chung của sự gia tăng tôn giáo thì ở nước ta đời sống tôn

giáo đang có vận động mạnh mẽ trong những năm gần đây, trong đó có Phật

giáo Ngày nay, trước những biến đổi của tình hình thế giới và trong nước, tôn

giáo ở Việt Nam đang có những biến động phức tạp theo nhiều chiều hướng.

Vì vậy, nhiều vấn đề được đặt ra, nhất là xung quanh việc đánh giá ảnh hưởng

của tôn giáo đến lĩnh vực tinh thần của xã hội Việt Nam trong thời đại hiện tại

và tương lai như vấn đề ảnh hưởng của tôn giáo với chính trị hay rộng lớn

hơn là ảnh hưởng của tôn giáo tới văn hóa.

Trong các tôn giáo ở Việt Nam, Phật giáo là một tôn giáo lớn được du

nhập và Việt Nam từ rất sớm. Đây là tôn giáo khá gắn bó, đồng hành với dân

tộc Việt Nam. Trong quá trình tồn tại và phát triển ở Việt Nam, Phật giáo đã

có đóng góp cho dân tộc trên nhiều phương diện, đặc biệt là trên lĩnh vực đạo

đức, lối sống. Nhiều quy phạm, chuẩn mực đạo đức Phật giáo đã được người

Việt dựa trên cơ sở văn hóa của mình lựa chọn, tiếp nhận, nâng cao và sử

dụng ở các mức độ và phương diện khác nhau, góp phần hình thành những

giá trị, chuẩn mực trong lối sống của người dân Việt Nam. Có thể nói, tồn tại

cùng dân tộc trong hơn hai ngàn năm qua, Phật giáo đã trở thành một phần

không thể thiếu trong nền văn hóa Việt Nam.

Kinh tế thị trường đã đem lại những thành tựu quan trọng cho sự phát

triển đất nước, nhưng những mặt trái của nó cũng làm xuất hiện và ngày càng

gia tăng các hiện tượng tiêu cực trên lĩnh vực kinh tế, văn hóa xã hội, đặc biệt

là sự suy thoái của đạo đức lối sống. Chủ nghĩa thực dụng tuyệt đối hóa vai

trò của đồng tiền, lối sống gấp gáp xa rời lý tưởng cách mạng đang làm tha

hóa đạo đức, lối sống của một bộ phận người trong xã hội, trong đó có cả cán

bộ Đảng, Nhà nước. Bên cạnh đó, khuynh huớng làm giàu bằng bất cứ giá

nào, kể cả lừa đảo bất chính, gây tội ác, vi phạm pháp luật, sẵn sàng chà đạp

lên lương tâm và nhân phẩm con người ở một số cá nhân bị kỷ luật đã và

đang làm nguy cơ làm băng hoại các giá trị văn hóa, đạo đức và pháp luật.

Trong quá trình xây dựng đạo đức, lối sống xã hội chủ nghĩa thì việc kế

thừa những giá trị trong lối sống có truyền thống của dân tộc, trong đó có

những đóng góp của Phật giáo. Ở đây, đạo đức, lối sống Phật giáo hiện vẫn có

những giá trị cần thiếp thu, kế thừa để xây dựng đạo đức, lối sống mới cho

con người Vệt Nam hiện nay trong đó có sinh viên. Vì vậy, Nhóm tác giả

chúng tôi chọn đề tài nghiên cứu “Ảnh hưởng của Phật giáo đối với đạo đức,

lối sống của sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội” nhằm tìm kiếm các

giải pháp phù hợp để phát huy tác động tích cực, hạn chế tác động tiêu cực

của Phật giáo trong quá trình xây dựng đạo đức lối sống mới cho sinh viên

trường Đại học Nội vụ Hà Nội hiện nay.

2. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài

Phật giáo là một tôn giáo lớn nhất ở nước ta do vậy đã luôn được quan

tâm của nhiều nhà nghiên cứu các công trình tiêu biểu như: “Phật giáo nguyên

thuỷ đến thế kỷ XIII” của Trần Văn Giáp; “Việt Nam Phật giáo sử lược” của

Thích Mật Thể; “Phật giáo Việt Nam” của nhiều tác giả do giáo sư Nguyễn

Tài Thư chủ biên, hay “Lược sử Phật giáo Việt Nam” của Thượng tọa Thích

Minh Tuệ…các công trình này đã tổng kết khái quát tiến trình lịch sử Phật

giáo tại Việt Nam. Ngoài ra còn rất nhiều các các công trình nghiên cứu của

các tác giả về Phật giáo ở Việt Nam như: “Tư tưởng Phật giáo” của Nguyễn

Duy Hinh đã đi sâu nghiên cứu nội dung tư tưởng Phật giáo Việt Nam. Đặc

điểm Phật giáo Việt Nam được hình thành trên cơ sở tín ngưỡng, tâm linh của

cư dân bản địa có tiếp thu tôn giáo ngoại nhập.

Còn tác giả Thiền sư Đinh Lực và Cư sĩ Nhất Tâm trong công trình

“ Phật giáo Việt Nam và Thế giới” đã mô tả Phật giáo và những vấn đề cơ

bản của Phật pháp, thiền. Tôn giáo hiện hành và sự ảnh hưởng của nó tới văn

hoá, kinh tế, chính trị của các quốc gia, các dân tộc.

Trong “Đại cương triết học Phật giáo Việt Nam” của Nguyễn

Hùng Hậu tác giả viết về Lược sử Phật giáo Việt Nam từ khởi nguyên đến thế

kỷ XIV với những tông phái tiêu biểu. Phân tích về thế giới quan và nhân sinh

quan Phật giáo Việt Nam.

Hay “Tư tưởng Phật giáo” của Thích Trí Quảng gồm các bài giảng và

bài viết của Hoà thượng Thích Trí Quảng về tư tưởng Phật giáo, cách tu niệm

Phật pháp, giới luật của phật tử... và những thành quả của Giáo hội Phật giáo

Việt Nam.

“Phật giáo với văn hoá Việt Nam” của Nguyễn Đăng Duy, tác giả đã

nghiên cứu các khái niệm, tư duy triết lý văn hoá về Phật giáo với văn hoá

Việt Nam; việc du nhập và mở rộng Phật giáo ở Việt Nam; Lý luận Phật giáo

với văn hoá hữu hình; Phật giáo với văn hoá tinh thần và Phật giáo với văn

học.

Trong cuốn “Ảnh hưởng của các hệ tư tưởng và tôn giáo đối với con

người Việt Nam hiện nay” (Nxb CTQG, Hà Nội 1997) do Giáo sư Nguyễn

Tài Thư chủ biên, các tác giả đã đề cập đến vai trò của Phật giáo đối với hệ tư

tưởng, đối với sự hình thành nhân cách của con người Việt Nam hiện nay.

Nguyễn Đăng Duy trong “Phật giáo văn hóa Việt Nam” (Nxb Hà Nội 1999)

đã đề cập đến vai trò của Phật giáo trong đời sống chính trị, xã hội, văn hóa,

đạo đức của dân tộc Việt Nam.

Trần Văn Giàu với một loạt các công trình nghiên cứu: “Giá trị tinh

thần truyền thống của dân tộc Việt Nam” (Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội

1975), “Đạo đức Phật giáo trong thời hiện đại” (Nxb TP. Hồ Chí Minh 1993)

và “Sự phát triển của tư tưởng Việt Nam từ giữa thế kỷ XIX đến cách mạng

tháng Tám” (3 tập) (Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 1997, 1998) đã đề cập

đến những giá trị đạo đức Phật giáo, đề cập đến những đóng góp của Phật

giáo trong lịch sử tư tưởng Việt Nam.

Các tri thức Phật giáo cũng đóng góp nhiều công trình có giá trị trong

lĩnh vực này, như: Thích Đạo Quang với “Đại cương triết học Phật giáo”

(Nxb Thuận Hóa, Huế 1996) đã phân tích những giá trị trong các giáo lý cơ

bản của Phật giáo và đề cập một cách khái quát các tông phái cơ bản của đạo

Phật. Thích Minh Châu trong “Đạo đức Phật giáo và hạnh phúc con người”

đã đề cập đến những giá trị nhân đạo, nhân bản trong đạo đức Phật giáo. Theo

ông, khi con người được di dưỡng trong nền đạo đức Phật giáo, họ sẽ được an

trú trong niềm hạnh phúc và an lạc. Thích Thanh Từ trong “Phật giáo với dân

tộc” (Thành hội Phật giáo TP. Hồ Chí Minh 1995) đã bàn về những nét chính

trong luân lý Phật giáo, những giới luật của phật từ tại gia và phật từ xuất gia,

về đóng góp của Phật giáo với tuổi trẻ Việt Nam hiện nay.

Học viện Phật giáo Việt Nam tại TP. Hồ Chí Minh với “Phật giáo

nhập thế và phát triển” (Nxb Tôn giáo 2008) đã tập hợp các bài viết của các

nhà khoa học, các trí thức Phật giáo viết về vai trò của Phật giáo trong các

lĩnh vững đời sống xã hội Việt Nam hiện nay như: Phật giáo trong thời kỳ hội

nhập và phát triển, Phật giáo với chính trị - xã hội, Phật giáo với sự phát triển

bền vững của đất nước, Phật giáo với xã hội dân sự, Phật giáo với sự nghiệp

độc lập, Phật giáo với các tâm linh, Phật giáo các từ thiện nhân đạo.

Thông qua những tình hình nghiên cứu trên, chúng ta có thể rút ra một

số nhận xét như sau:

Thứ nhất, Phật giáo và vai trò của Phật giáo trong đời sống xã hội là

lĩnh vực thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu. Các công trình

nghiên cứu tiếp cận Phật giáo và vai trò Phật giáo dưới nhiều quan điểm góc

độ khác nhau.

Thứ hai, trong một số công trình nghiên cứu về Phật giáo, các học giả

đã chú ý nghiên cứu về những giá trị của Phật giáo như giá trị đạo đức, giá trị

nghệ thuật, tư tưởng giá trị thẩm mỹ.

Thứ ba, trong một số công trình nghiên cứu chuyên biệt về các phương

diện khác nhau của Phật giáo, trong đó có một số công trình đã có sự phân

tích sâu sắc về những ảnh hưởng của một số giá trị Phật giáo đến các phương

diện khác nhau trong lối sống của người Việt Nam.

Tuy nhiên, theo chúng tôi thấy thì chưa có công trình nào bàn về ảnh

hưởng của Phật giáo đối với đạo đức, lối sống của sinh viên Việt Nam một

cách có hệ thống, đặc biệt là sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội. Chính

vì vậy, trên cơ sở kế thừa thành quả nghiên cứu của các nhà khoa học đi trước,

đề tài của chúng tôi tập trung vào việc hệ thống hóa những ảnh hưởng của

Phật giáo đối với đạo đức, lối sống của sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà

Nội.

3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu

3.1. Mục tiêu nghiên cứu

Trên cơ sở làm rõ những giá trị giáo lý của Phật giáo ảnh hưởng đến

đạo đức, lối sống của người Việt và phân tích thực trạng ảnh hưởng của Phật

giáo đối với đạo đức, lối sống của sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội từ

đó đề tài đưa ra một số giải pháp phát huy những ảnh hưởng tích cực và hạn

chế tiêu cực đối với sinh viên.

3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

Khái quát những nội dung cơ bản trong giáo lý của Phật giáo ảnh

hưởng đến đạo đức, lối sống người Việt;

Phân tích thực trạng ảnh hưởng của Phật giáo trên một số phương diện

về đạo đức, lối sống đối với sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội;

Đề xuất một số giải pháp nhằm phát huy ảnh hưởng tích cực, hạn chế

những ảnh hưởng tiêu cực của Phật giáo trong quá xây dựng đạo đức, lối sống

đối với sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: Ảnh hưởng của Phật giáo đối với đạo đức, lối

sống của sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội tại phân hiệu Hà Nội.

Phạm vi nghiên cứu: Sinh viên đại học chính quy trường Đại học Nội

vụ Hà Nội tại phân hiệu Hà Nội.

5. Phương pháp nghiên cứu

Đề tài dựa trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật

lịch sử của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh quán triệt đường lối

của Đảng, Nhà nước. Đồng thời tổng hợp sử dụng các phương pháp như:

Phân tích và tổng hợp….để nghiên cứu đề tài này.

6. Đóng góp mới của đề tài

Đề tài góp phần bồi dưỡng, nâng cao trình độ nghiên cứu về tôn giáo

nói chung, về Phật giáo nói riêng cho đội ngũ cán bộ công tác trong lĩnh vực

này.

Đề tài làm rõ ảnh hưởng hai mặt của Phật giáo giáo đối với lối sống,

đạo đức của người Việt Nam nói chung và sinh viên nói riêng, nhất là sinh

viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội. Và những vấn đề đặt ra hiện nay nhằm

tìm kiếm các giải pháp để phát huy ảnh hưởng tích cực, hạn chế ảnh hưởng

tiêu cực của Phật giáo trong quá trình xây dựng đạo đức, lối sống mới của

sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội.

Kết quả của đề tài là tài liệu tham khảo cho công tác nghiên cứu,

giảng dạy lý luận về tôn giáo và một số lĩnh vực khoa học xã hội nhân văn

khác.

7. Cấu trúc của đề tài

Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục. Đề tài

gồm 3 chương:

Chương 1: Những vấn đề lý luận chung ảnh hưởng của Phật giáo đối

với đạo đức, lối sống của sinh viên.

Chương 2: Thực trạng ảnh hưởng của Phật giáo đối với đạo đức, lối

sống của sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội.

Chương 3: Những vấn đề đặt ra, quan điểm và giải pháp nhằm phát

huy ảnh hưởng tích cực, hạn chế ảnh hưởng tiêu cực của Phật giáo đối với

đạo đức, lối sống của sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội.

CHƯƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG ẢNH HƯỞNG CỦA

PHẬT GIÁO ĐỐI VỚI ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG CỦA SINH VIÊN

1.1. Một số khái niệm cơ bản và Khái quát một số nội dung cơ bản

của Phật giáo có ảnh hưởng đến đạo đức, lối sống của sinh viên

1.1.1. Một số khái niệm cơ bản

1.1.1.1. Khái niệm sinh viên

Sinh viên là người học tập tại các trường đại học, cao đẳng, trung cấp.

Ở đó họ được truyền đạt kiến thức bài bản về một ngành nghề, chuẩn bị cho

công việc sau này của họ. Họ được xã hội công nhận qua những bằng cấp đạt

được trong quá trình học

Theo từ điển Bách kha toàn thư Wikipedia Việt Nam: “Sinh viên chủ

yếu là những người đăng ký vào trường hoặc cơ sở giáo dục khác tham gia

các lớp học trong khóa học để đạt được mức độ thành thạo môn học ttheo

hướng dẫn của người hướng dẫn, và dành thời gian bên ngoài lớp để thực

hiện bất cứ hoạt động nào mà giảng viên chỉ định là cần thiết cho việc chuẩn

bị lớp học hoặc để gửi bằng chứng về sự tiến bộ đối với sự thành thạo đó”.

Sinh viên là những người có tuổi đời còn trẻ, thường thì 18 đến 25 dễ

dàng thay đổi, chưa định hình rõ rệt về nhân cách của các hoạt động giao tiếp,

có tri thức đang được đào tạo chuyên môn. Sinh viên vì thế dễ tiếp thu cái

mới, thích tự tìm tòi và sáng tạo. Đây cũng là tầng lớp xưa nay khá nhạy cảm

với các vấn đề chính trị - xã hội, đôi khi cực đoan nên không được định

hướng tốt.

Một đặc điểm rất đáng chú ý đang xuất hiện trong những người trẻ hiện

nay, liên quan đến sự phát triển của công nghệ thông tin với tư cách là một

cuộc cách mạng, đó là sự hình thành một môi trường ảo, hình thành một lối

sống ảo. Đặc điểm này chỉ biểu hiện trong giới trẻ, đặc biệt những người có

tri thức như sinh viên. Hình thành một phương pháp tư duy của thời đại công

nghệ thông tin: ngôn ngữ ngắn gọn, viết bằng bàn phím thay vì cây bút, có

tính lắp ghép chính xác, hệ thống, hạn chế sự bay bổng về mặt hình tượng

trực quan. Con người vì thế sống trong một môi trường ảo, và cái hiện thực ở

đây là cái hiện thực ảo, giao tiếp ảo. Về môi trường sống, sinh viên thường

theo học tập tại các trường đại học và cao đẳng, sinh hoạt trong một cộng

đồng (trường, lớp) gồm chủ yếu là những thành viên tương đối đồng nhất về

tri thức, lứa tuổi, với những quan hệ có tính chất bạn bè khá gần gũi.

1.1.1.2. Khái niệm đạo đức, lối sống

Đạo đức là một từ Hán - Việt, được dùng từ xa xưa để chỉ một yếu tố

trong tích cách và giá trị của mỗi con người. Là hệ thống về các quy tắc chuẩn

mực của cộng đồng và xã hội. Đạo là con đường, đức là tính tốt hoặc những

công trạng tạo nên. Khi nói một người có đạo đức là ý nói người đó có sự rèn

luyện thực hành các lời răn dạy về đạo đức, sống chuẩn mực và có nét đẹp

trong đời sống và tâm hồn.

Đạo đức là một hình thái xã hội, xuất hiện tương đối sớm và có vai trò

quan trọng đối với sự phát triển của xã hội. Đạo đức được hiểu “Là hệ thống

các quy tắc, chuẩn mực xã hội mà nhờ đó con người tự giác điều chỉnh hành

vi của mình cho phù hợp với lợi ích cộng đồng, của xã hội” [1, tr.63].

Với sự phát triển của nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế ngày

nay, thì một số các quy tắc, chuẩn mực của đạo đức dần biến đổi. Nhưng,

những điều này không đồng nghĩa là các giá trị đạo đức cũ hoàn toàn mất đi,

thay vào đó là các giá trị đạo đức mới. Các giá tri đạo đức ở Việt Nam hiện

nay là sự kết hợp sâu sắc truyền thống tốt đẹp của dân tộc với xu hướng tiến

bộ của thời đại, của nhân loại. Đó là tinh thần cần cù, sáng tạo, yêu lao động;

tình yêu quê hương, đất nước gắn liên với chủ nghĩa xã hội; sống làm việc

theo hiến pháp và pháp luật, có lối sống văn minh, lành mạnh; có tinh thần

dân tộc nhân đạo và tinh thần quốc tế cao cả.

Theo Phạm Hồng Tung: “Lối sống của con người là các chiều cạnh

chủ quan của văn hóa, là quá trình thực hiện hóa các giá trị văn hóa thông

qua hoạt động của con người. Lối sống bao gồm tất cả những hoạt động sống

và phương thức tiến hành các hoạt động sống được một bộ phận lớn hoặc

toàn thể nhóm cộng hay cộng đồng người chấp nhận và thực hành trong một

khoảng thời gian tương đối ổn định, đặt trong mối tương tác biện chứng của

các điều kiện sống hiện hữu và trong các mối liên hệ lịch sử của chúng” [12,

tr.276].

Theo từ điển Bách kha toàn thư Wikipedia Việt Nam: “Lối sống là

những nét điển hình, được lặp đi lặp lại và định hình phong cách, thói quen

đời sống cá nhân, nhóm xã hội, dân tộc, hay là cả một nền văn hóa” [27].

Như vậy, lối sống là một thói quen có định hướng, là phương thức cách

thể hiện tổng hợp tất cả các cấu trúc, nền văn hóa, đặc trưng văn hóa của con

người hay cộng đồng. Lối sống phụ thuộc vào thời đại con người đang sống,

với các điều kiện vật chất kinh tế, các quan hệ xã hội, có thói quen, tập quán,

tục lệ của thời đại đó.

Đạo đức, lối sống đó là biểu hiện của các giá trị hợp thành của nhiều

mối quan hệ trong một bối cảnh lịch sử, văn hóa cụ thể. Đạo đức, lối sống của

từng cá nhân trước hết là sản phẩm quá trình phát triển của chính mình nhưng

mang đậm dấu ấn nền tảng giáo dục gia đình, của các điều chỉnh xã hội, và

của các tập quán cộng đồng.

Quá trình hình thành, phát triển của cá nhân chính là quá trình tiếp

nhận, chọn lọc, hấp thụ và chuyển hóa các tiêu chuẩn đạo đức, thẩm mỹ được

quy định trong các quy ước gia đình, tập tục của dòng họ, làng xóm, nội quy

nhà trường, quy định của pháp luật (sau đây gọi chung là Quy định). Trong

các quy định ấy có những nội dung tồn tại bền vững, có nội dung tạm thời,

không phù hợp, bị thay thế, có nội dung mới mẻ được bổ sung thêm.

Khí chất, xu hướng, tính cách của từng cá nhân trước áp lực của các

mối quan hệ này, theo thời gian sẽ nảy sinh các xu hướng chấp nhận hay

cưỡng lại, tự nguyện hay miễn cưỡng, coi trọng hay xem thường. Vì thế,

trong một ngôi nhà có thế đời cha chú thì tốt, đời con cháu lại hỏng; trong

một lớp học có học sinh, sinh viên ngoan ngoãn, chăm chỉ, lại có những học

sinh, sinh viên có nhiều hành vi ngoài mong đợi; trong một xã làng này yên

ấm, no vui, hương ước được đề cao, nhưng một số làng khác, xóm khác thì

đời sống gặp bất an, nghèo nàn, thiếu tôn ti trật tự.

1.1.2. Khái quát một số nội dung cơ bản của Phật giáo có ảnh hưởng

đến đạo đức, lối sống của sinh viên

Phật giáo ở Việt Nam với những giáo lý, đạo đức mang tính nhân văn

đã để lại những ảnh hưởng sâu sắc đến đạo đức tinh thần người Việt. Người

Việt Nam ít nhiều đều chịu ảnh hưởng của đạo Phật, đặc biệt là tinh thần từ bi,

bác ái của nhà Phật đã hòa quyện với truyền thống nhân ái của người Việt

Nam. Đạo lý của nhà Phật cũng ăn sâu vào nếp sống, nếp nghĩ của người dân

Việt và đã trở thành những giá trị tinh thần vô giá cho người dân. Đạo đức

Phật giáo không còn là kinh kệ trên sách vở mà đã đi vào đời sống hiện thực.

Phật giáo đã góp phần không nhỏ vào việc hoàn thiện đạo đức con người, cho

từng cá nhân, cho mỗi gia đình và cho toàn xã hội. Có thể nói Phật giáo đã

góp phần củng cố nền đạo đức, lối sống của xã hội nói chung và hoàn thiện

đạo đức cá nhân trong đó có sinh viên nói riêng. Đặc biệt trong điều kiện

chúng ta đang phát triển kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế thì điều đó

càng trở nên có ý nghĩa. Những nội dung giáo lý của Phật giáo ảnh hưởng đến

thế hệ trẻ trong đó có sinh viên như:

Phật giáo luôn hướng con người tới điều thiện nhấn mạnh đến cái tâm

"Phật là tâm, tâm là phật". Phật giáo giáo dục con người lòng từ bi - lòng yêu

thương xây dựng cho con người một tâm hồn chân - thiện - mỹ làm nền. Đạo

đức Phật giáo luôn uốn nắn tính khí con người vào một kỷ luật giới hướng

con người sống lương thiện dần dần con người sẽ có phẩm chất đạo đức tốt.

Đạo đức đối với gia đình tình cảm hiếu thảo với cha mẹ, thương yêu anh em,

hòa thuận vợ chồng…

Làm thiện, từ bi cứu khổ cứu nạn vừa là tư tưởng vừa là hành vi của

nhà Phật tư tưởng này là một nét đẹp trong xã hội. Nó lên án chủ nghĩa cá

nhân thói ích kỷ bàng quan của xã hội coi trọng đồng tiền. Tạo cho xã hội

nhân đạo và lương tri hơn, con người sống một nếp sống không hận thù,

không cố chấp, nếp sống của mọi miền thông cảm yêu thương.

Người Việt Nam vẫn thường nói "quả báo", "gieo gió gặp bão", "nhân

nào quả đây", … Đây chính là những lời Đức phật dạy con người rèn luyện

đạo đức của chính mình bằng sự giáo dục nhân quả. Phật giáo khuyên con

người thiện để tránh ác nghiệp báo về sau vì "nhân nào quả đấy", "thiện giả

thiện báo, ác giả ác báo".

Với sự giáo dục nhân quả Phật giáo đã trả con người về chính nó giúp

con người nhìn nhận lại chính mình mà điều chỉnh hành động. Con người

nhất thiết phải chịu trách nhiệm cả về mặt nhận thức và hành động của mình.

Những tội lỗi mà chính con người gây ra có thể chạy trốn được pháp

luật nhưng không thể chạy trốn được chính mình.

Phật giáo luôn chủ trương bình đẳng bác bỏ sự phân biệt giai cấp giàu

nghèo. Đây cũng là một ý tưởng xây dựng một xã hội công bằng..

"Ngũ giới" "Bát giới" "Thập giới" là những giới luật nhà Phật thực hiện.

Trong đó cơ bản nhất là "ngũ giới". Ngũ giới là không sát sinh, không

trộm cắp, không tà dâm, không nói dối trá, không bậy bạ, không uống rượu,

giới luật này là điều kiện để giải thoát.

Những vấn đề xã hội thì nó đưa đến một hệ quả làm cho xã hội có một

cuộc sống bình yên, có quan hệ lành mạnh.

Phật giáo dạy con người phải nhàn tức, tức là chịu khổ, chịu hại mà

không oán hận lấy oán trả ân. Với tư tưởng này Phật giáo đã cho xã hội ổn

định, con người đầy lòng nhân ái, yêu thương, sống không thù hận, không

chém giết.

Tương hệ giữa thầy và trò, bổn phận làm trò đối với thì phải có 5 điều

là thức dậy để trào hay là phải kính sợ thầy hầu hạ thầy hăng hái học tập tự

phục vụ thầy chú tâm học hỏi nghề nghiệp; bổn phận làm thầy dạy trò cũng

có 5 điều là dạy cho những điều hòa mình đã được khéo huấn luyện dạy cho

bảo trì những gì mình được khép và bảo trì, dạy cho thuần phục mọi loại nghề

nghiệp khen trò với các bạn bè thân thuộc, bảo đảm nghề nghiệp cho mọi mặt.

Tương hệ giữa mình với bạn bè bà con thân thuộc bằng quyến thuộc

bổn phận của mình đối với bạn bè bà con thân bằng quyến thuộc có 5 điều bố

thí, ái ngữ, lợi hành, đồng sự, không lừa gạt, bạn bè, bà con thân bằng quyến

thuộc đối với mình cũng có 5 điều che chở nếu mình phóng túng, bảo trì tài

sản của mình nếu mình phóng túng, trở thành chỗ nương tựa khi mình gặp

nguy hiểm, không xa lánh khi mình gặp khó khăn, kính trọng gia đình mình.

1.2. Những ưu điểm, hạn chế của Phật giáo

1.2.1. Ưu điểm của Phật giáo

Giá trị nhân bản của Phật giáo là một giá trị lớn trong giá trị của nó.

Giá trị này được thể hiện rõ trong nhân bản luận của Phật giáo với thuyết

“Duyên sinh vô ngã”. Đây không chỉ là giá trị tư tưởng mà còn là những giái

trị văn hóa, tôn giáo tích cực trong xã hội.

“Duyên sinh vô ngã” là một cuộc cách mạng thực sự khi đã giúp con

người thoát khỏi thần quyền. Nhân bản luận Phật giáo phân ra hai loại tồn tại

người, một là “tự ngã” với sự tồn tại là giả hợp, hai là “vô ngã” với sự tồn tại

là đích thực. Tự ngã là đau khổ, ngược lại với vô ngã là giải thoát, là niết bàn.

Khi con người càng lưu giữ, ràng buộc chặt chẽ với tự ngã, đòi hỏi cố thỏa

mãn cái tự ngã thì càng đau khổ luân hồi bất tận. Những ý thức kinh nghiệm

về tự ngã đều thuộc giới hạn vô minh và đau khổ. Để chấm dứt được điều này,

con người phải đạt tới sự giác ngộ cao về vô ngã. Đây là đỉnh cao của trí tuệ

của sự giác ngộ để đi đến giải thoát và niết bàn.

Phật giáo với tư tưởng đời là “bể khổ”. Theo cách hiểu này thì con

người có được hạnh phúc chỉ khi thoát khỏi tự ngã bằng cách giác ngộ về vô

ngã. Phật giáo chỉ ra con đường tu dưỡng “bát chính đạo” đây có lẽ là một sự

kết hợp độc đáo của tâm pháp trên cơ sở phối hợp ba phương diện tu dưỡng:

giới - định - tuệ.

Trong quá trình phát triển, Phật giáo đã bảo tồn những giá trị căn bản

của Phật giáo nguyên thủy; đồng thời không ngừng bổ sung và hoàn thiện các

luận tạng. Thể hiện sự phát triển của giáo lí Tiểu thừa đến khuynh hướng Đại

thừa hiện đại hóa ngay trong nội bộ Phật giáo. Điểm tiến bộ của Đại thừa là ở

nhân bản luận của nó đã được nâng cao lên tầm phổ quát: giác ngộ vượt ra

ngoài hữu ngã và vô ngã. Nhân bản luận Phật giáo trong quá trình du nhập,

đối thoại và phân phái đã không ngừng khắc phục hạn chế và ngày càng hiện

đại hóa. Nó đã được hầu hết các nước Châu Á có sự hiện diện của Phật giáo

tiếp nhận và phát triển thành các giá trị tư tưởng giáo dục - triết học - đạo đức

dân tộc. Các giá trị tư tưởng này được thể hiện rất đa dạng thành các giá trị

văn học nghệ thuật, lối sống, làm phong phú thêm cho văn hóa bản địa. Đó là

các giá trị đề cao tính nội tâm, hướng nội của con người khi chắt lọc và nâng

lên tầm nghệ thuật.

Về nghiệp và luân hồi, chúng có giá trị đạo đức tôn giáo độc đáo,

những vị quan tòa phán xử vô tư. Nghiệp nào lãnh quả đấy, nghiệp và luân

hồi có tác dụng cảnh tỉnh và hướng con người tự giác làm điều thiện. Tuy

nhiên, lập trường tôn giáo lại thể hiện rõ trong Phật giáo. Ở chỗ, con người

đạo đức Phật giáo là con người phi giai cấp, phi lịch sử. Khi con người trở về

với chính mình trên con đường niết bàn thì mọi mâu thuẫn về quyền lợi, chính

trị hay giai cấp đều được cân bằng.

Về giải thoát luận, đạo Phật khẳng định tất cả mọi người đều bình đẳng

trên con đường giải thoát. Niết bàn là cảnh giới lý tưởng của giải thoát luận

đạo. Đó là sự thoát ly khái niệm, thoát ly mọi hình tượng, nằm ngoài phạm vi

khảo sát và miêu tả. Nó được phân chia thành niết bàn vô dư và niết bàn hữu

dư. Sự phân đôi có ý nghĩa quan trọng trong việc vẽ ra khả năng đạt tới niết

bàn, khích lệ niềm tin và sự tu dưỡng. Khi con người đạt đến trạng thái giải

thoát họ có được một phẩm chất lý tưởng gọi là “Phật tính”.

Đạo đức Phật giáo không ngừng chọn lọc, hoàn thiện qua lịch sử phát

triển của Phật giáo và giờ đây nó trở thành tinh hoa văn hóa chung của loài

người chứ không chỉ riêng của Phật giáo theo nghĩa tôn giáo. Dưới thử thách

của cơ chế thị trường, đạo đức Phật giáo sẽ không ngừng vươn tới hoàn thiện

cả về mặt nội dung và hình thức.

1.2.2. Hạn chế của Phật giáo

Bên cạnh những ưu điểm, thì Phật giáo cũng có những hạn chế sau đây:

Thứ nhất, là về Thiền Phật giáo không thể trực tiếp mở rộng sang các

lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật hiện đại. Đây là một hạn chế lớn của

Thiền với tư cách hệ tư tưởng triết học - tôn giáo. Hạn chế này bắt nguồn từ

sự giải thoát của Thiền Phật giáo, nó là một trải nghiệm tâm linh có tính

hướng nội và tính các thể tuyệt đối nên không thể chứng minh hay bác bỏ. Vì

vậy mà Thiền Phật giáo chủ yếu phát huy sức mạnh trực giác hướng nội trong

các lĩnh vực triết học, đạo đức, tôn giáo hay nghệ thuật và có khả năng hấp

dẫn đối với nhu cầu nội tâm. Hạn chế này vẫn đang tồn tại và khó khắc phục.

Thứ hai, là Phật giáo không thấy được sự hồi sinh của con người qua

các hoạt động thực tiễn và sáng tạo khoa học. Đây là một hạn chế trong thiện,

tốt và không phân biệt đẳng cấp, song thực thế lại không có nhiều người được

như vậy. Và giáo đoàn Phật giáo đã nhiều lần phải cải tổ chỉ vì chính sự tha

hóa nhân cách của một số tăng sĩ trong giáo đoàn và cả vì sự tranh chấp giữa

các giáo phái, thậm chí có lúc phải đổ máu. Đây là một sự thật đáng buồn

trong nội bộ Phật giáo.

Thứ ba, hạn chế lớn nhất và cũng khó khắc phục nhất của Phật giáo là

chưa giải thích đúng đắn bản chất của các hiện tượng lịch sử xã hội, chưa tìm

ra nguyên nhân đích thực nỗi khổ mà nhân dân phải gánh chịu. Và là cũng

chưa chỉ ra được con đường và biện pháp cải tạo xã hội một cách đúng đắn,

có hiệu quả để xóa bỏ tận gốc rễ sự đau khổ và bất công trong xã hội đương

thời.

1.3. Tư tưởng Phật giáo về đạo đức, lối sống và vận dụng tư tưởng

Phật giáo và việc giáo dục đạo đức, lối sống của sinh viên

1.3.1. Tư tưởng Phật giáo về đạo đức, lối sống

Với tư tưởng từ bi, hỷ xả của Phật giáo đã hướng tới con người việc

xây dựng nếp sống trong sáng, lành mạnh, một tinh thần hướng thiện thật sự.

Đây thực sự là một những thành tố quan trọng để tạo nên nền văn hóa dân tộc

trong suốt hàng nghìn năm. Ngày nay, Phật giáo vẫn còn lưu giữ được rất

nhiều yếu tố tốt đẹp để góp phần tạo nên những giá trị đạo đức, lối sống cho

con người Việt Nam. Tính hướng thiện của Phật giáo là một trong những

nguồn gốc của chủ nghĩa nhân đạo: lòng từ bi, bác ái; giữ vững tinh thần lá

lành đùm lá rách của dân tộc…

Giáo lý nhà Phật khuyên con người luôn nhớ đến “đạo hiếu”, lấy chữ

hiếu làm đầu: “hạnh hiếu là hạnh Phật, tâm hiếu là tâm Phật”, “muôn việc ở

thế gian không gì hơn công ơn nuôi dưỡng của cha mẹ”. Đây là những giá trị

tích cực, thiết thực làm góp phần giáo huấn con người, giúp cho thế hệ trẻ

vững bước trước những sự cám dỗ của cuộc đời, khích lệ họ quan tâm đến số

phận của cộng đồng, sống lương thiện, coi trọng tính nhân bản.

Phật giáo khuyên con người giữ ngũ giới: không sát sinh, không nói dối,

không trộm cướp, không tà dâm, không uống rượu/bia.

Phật giáo khuyên con người nên đạt được các pháp hoàn thiện, gồm:

Bố thí, Trì giới, Trí tuệ, Chân thật, Tinh tấn, Xuất gia, Nhẫn nại, Quyết định,

Tâm từ, Tâm xả.

Sau khi thực hành, các đức tính phát triển là đại từ, chánh nhân, vị tha,

chánh kiến và xa lìa kiêu ngạo, tự phụ.... Trước lúc nhập diệt, Người còn căn

dặn rằng: “Hủy diệt là thuộc tính của vạn vật trên thế gian này. Các con hãy

tự cứu lấy mình với sự chuyên cần” [18, tr.18].

Có thể nói quan niệm trên là một trong những quan niệm giàu giá trị

nhân bản nhất của Phật giáo. Nó không chỉ giúp com người có cuộc sống lành

mạnh mà còn giúp ngăn ngừa và vượt qua các tệ nạn xã hội, cũng chính vì

vậy nó đã kích thích con người phải luôn yêu thương lẫn nhau và làm việc

thiện trong mọi trường hợp. Vì vậy, Hồ Chí Minh đã nhận xét: “Tôn chỉ mục

đích của đạo Phật nhằm xây dựng cuộc đời thuần mỹ, chí thiện, bình đẳng,

yên vui và no ấm” [12, tr.290].

Trong mối quan hệ giữa con người với con người, tư tưởng Phật giáo

luôn hướng tới đến việc xây dựng các mối quan hệ bình đẳng, ôn hòa, tôn

trọng lẫn nhau. Đặc biệt nhất là vấn đề bình đẳng giới, đó là bình đẳng về giới

tính và nữ quyền, đây là vấn đề quan trọng nhất trong thời đại mới. Bởi vì, nữ

giới thường chịu nhiều bất công ở trong các mọi nền văn hóa, đặc biệt là nền

văn hóa thời phong kiến. Cho nên đấu tranh về bình đẳng giới tính thường là

đồng nghĩa với tranh đấu cho nữ quyền. Việc công tác đấu tranh cho bình

đẳng nữ giới vẫn là một trong những nội dung quan trọng trong việc xây dựng

một xã hội bình đẳng ở Việt Nam hiện nay, và đó cũng là điều quan trọng

nhất trong cuộc đấu tranh này, bởi vì nhận thức thay đổi thì hành động cũng

thay đổi theo. Về mặt tư tưởng này thì Phật giáo chứa đựng được nhiều những

tư tưởng rất thiết thực.

Với tính cấp thiết này, Đức Phật đã tìm hiểu rõ về vấn đề này. Từ đó,

Ngài đã làm một cuộc cách mạng quan trọng để giải thoát nữ giới ra khỏi

những tư tưởng cổ hủ và nâng cao địa vị của họ trong xã hội, để làm sao cho

những người phụ nữ đó có thể hưởng đượcc quyền lợi của mình đều được

bình đẳng như mọi người khác. Và cũng chính Đức Phật đã truyền giảng cho

kế mẫu của mình là Kiều Đàm Nhi giác ngộ. Điều này cho phép mở ra việc tu

hành cho nữ giới sau này. Học giả Daisaku Ikeda trong một nghiên cứu của

mình đã nêu lên một nhận xét về tinh thần bình đẳng của Phật giáo như sau:

“vượt qua những quan điểm hẹp hòi về huyết chủng, đẳng cấp và dân tộc,

Phật giáo thể hiện tính kiên quyết về sự bình đẳng của bốn đẳng cấp truyền

thống trong xã hội Ấn Độ”[19, tr.108].

Trong rất nhiều bộ Kinh, đức Phật đã dạy về công bằng xã hội và nhân

quyền. Theo Phật giáo, mỗi người đều giống nhau và đáng được giữ gìn nhân

phẩm và sống cuộc sống có phẩm chất.

Tư tưởng bình đẳng trong những lời dạy của Đức Phật Thích Ca là một

trong những điều tốt đẹp và tiến bộ cho nền Phật học ngày nay. Một trong

những lời bình dị đơn giản của Đức Phật Thích Ca đã nói, nhưng ít ai để ý

đến đó là: "Một người trở nên cao quý hay thấp kém là do ba nghiệp của họ,

chứ không phải do nơi chốn mà họ sinh ra" [2].

Phật giáo là một tôn giáo luôn quan tâm đến những vấn đề giải thoát

cho con người. Môn phái này không những tôn trọng và khẳng định những

quyền cơ bản của con người. Không những thế, Phật giáo còn không loại bỏ

những quyền của các sinh vật khác như thú vật và cây cỏ. Phật giáo đều răm

dạy con người không nên hủy diệt cuộc sống, lời khuyên này không những áp

dụng cho con người mà còn cho cả muôn loài có tri giác. Nó được thể hiện

qua một số điều răn dạy sau đây của Phật giáo, đó là: không được giết người,

không được trộm cắp, không được nói dối.

Phật giáo với nhiều triết lý không thể nào mà rời xa được những lợi ích

cá nhân và lợi ích xã hội, mà còn nhấn mạnh những lợi ích cá nhân và xã hội

phải luôn đi cùng nhau để tạo ra được hạnh phúc cho nhân loại. Những triết lý

đều được thể hiện hay bắt gặp ở trong năm giới điều, chuẩn mực nền tảng đạo

đức của Phật giáo. Cho nên, con người cần phải giữ được năm giới điều của

Phật giáo để làm cho cuộc sống không bị tổn hại, không vi phạm pháp luật

quốc gia, vì lợi ích cá nhân và lợi ích xã hội. Như vậy, chúng ta có thể thấy,

Phật giáo là một tôn giáo có tính xã hội, với tinh thần “nhập thế” hết sức sâu

rộng, và đó cũng chính là lý do hàng trăm triệu người khắp thế giới theo Phật

giáo.

Ở trong mối quan hệ giữa con người với tự nhiên, Phật giáo luôn

hướng tới con người đến việc tôn trọng và xây dựng môi trường bền vững.

Phật giáo đưa ra cho chúng ta có những thái độ đúng hơn đối với môi trường,

và đó cũng là một trong các những vấn đề lớn ở trong thời đại của chúng ta

hiện nay. Ở trong những lời răn dạy không được hủy diệt cuộc sống thì quyền

sống thì quyền sống của thú vật và cây cỏ cũng được tôn trọng như con người.

Bởi vì, thiên nhiên không những lệ thuộc vào con người, mà ngược lại con

người cũng lệ thuộc vào thiên nhiên.

Khi nói về những ảnh hưởng tích cực đến môi trường sống của nhân

loại từ những giáo pháp của đức Phật, chúng ta có thể nhận thấy rằng yếu tố

cần thiết phải xét đến là cách giải quyết đời sống kinh tế của loài người mà

đức Phật quan tâm đến. Để vấn đề này dần được thực hiện một cách hiệu quả

hơn thì Đức Phật đã dậy cần phải thực hiện “chánh mạng” có nghĩa là phải

kiếm sống một cách lương thiện, đúng đắn, không làm tổn hại cho mình, mọi

người xung quanh và muôn loài.

Nói về cách ứng xử đến những vấn đề kinh tế này, nếu được thực hành

một cách chọn vẹn, thì chúng ta sẽ thực hiện bảo vệ môi trường sống của con

người một cách hoàn hảo bằng phương pháp thực hiện các phương thức cách

sống “chánh mạng”. Cùng với việc thực “chánh mạng” trong “Bát chánh

đạo”, đức Phật còn khuyên dạy con người luôn phải giữ giới “không được sát

sinh” để tăng trưởng lòng từ bi. Có thể thấy đây là một trong những việc làm

thiết thực, âm thầm và lâu dài trong việc bảo vệ môi trường sống của con

người một cách hoàn hảo nhất.

Lời dạy của Đức Phật Thích Ca trong Kinh Từ Bi là minh chứng rõ

ràng và toàn diện cho tư tưởng tôn trọng và sống hòa hợp với tự nhiên, vạn

vật: "Nguyện cho mọi người và mọi loài được sống trong an toàn và hạnh

phúc, tâm tư hiền hậu và thảnh thơi; nguyện cho tất cả các loài sinh vật trên

trái đất đều được sống an lành, những loài yếu, những loài mạnh, những loài

cao, những loài thấp, những loài lớn, những loài nhỏ, những loài ta có thể

nhìn thấy, những loài ta không thể nhìn thấy, những loài ở gần, những loài ở

xa, những loài đã sinh và những loài sắp sinh; nguyện cho đừng loài nào sát

hại loài nào, đừng ai coi nhẹ tính mạng của ai, đừng ai vì giận hờn hoặc ác

tâm mà mong cho ai bị đau khổ và khốn đốn" [17].

1.3.2. Vận dụng tư tưởng Phật giáo vào việc giáo dục đạo đức, lối

sống của sinh viên

Văn kiện Đại hội XI của Đảng Cộng sản Việt Nam đã nhấn mạnh:

“Tôn trọng và phát huy những giá trị đạo đức, văn hóa tốt đẹp của các tôn

giáo” [4, tr.81]. Việc vận dụng tư tưởng vào việc giáo dục đạo đức, lối sống

cho học sinh – sinh viên Việt Nam hiện nay là rất cần thiết, xuất phát từ cơ sở

thực tiễn lẫn cơ sở khoa học.

Để vận dụng được những tư tưởng Phật giáo vào việc giáo dục đạo

đức, lối sống của sinh viên. Điều trước tiên, nên xem xét Phật giáo về giáo

dục đạo đức là một trong những tư tưởng giáo dục tiến bộ trong lịch sử nhân

loại. Bởi vì trong giáo dục đại học cần phải vận dụng rất nhiều phương thức

khác nhau để nhằm đạt đến những giá trị cao nhất của con người, nhất là giáo

dục về đạo đức, lối sống của sinh viên hiện nay. Điều đó chúng ta cần phải

tìm kiếm và vận dụng những tư tưởng giáo dục tiến bộ vốn có lịch sử trong

lịch sử giáo dục của nhân loại đem lại cho con người một cuộc sống chân -

thiện - mỹ thực sự. Điều này thể hiện được trong Phật giáo, Phật giáo hàm

chứa nhiều giá trị quý báu về giáo dục nhân cách sống cho con người, đó là

điều đã được khẳng định. Cũng có thể nói, Phật giáo thế giới cũng như Phật

giáo với Việt Nam đều nhằm giáo dục và xây dựng con người thành những

những người có ích, như vậy Phật giáo có thể phục vụ đắc lực cho sự nghiệp

giáo dục đại học Việt Nam hiện nay, nhất là đối với việc giáo dục đạo đức, lối

sống cho sinh viên.

Giáo dục đạo đức, lối sống của sinh viên theo tư tưởng Phật giáo thì

chúng ta cần phải tuyên truyền và giáo dục đạo đức lối sống cho sinh viên

trong giảng dạy cũng như các hoạt động giảng dạy giáo dục khác. Những

người làm công tác giáo dục này là các thầy giáo, cô giáo những người này sẽ

chỉ dẫn để sinh viên quan tâm và thực hành những lời dạy tốt đẹp của Phật

giáo. Điều đó, người dạy cần phải có những kiến thức, hiểu biết và nhận thức

nhất định về giá trị đạo đức, lối sống của Phật giáo và đưa được những giá trị

tốt đẹp của Phật giáo tới sinh viên bằng nhiều hình thức khác nhau như là

những lời căn dặn, khuyên bảo về kỹ năng, cách sống của sinh viên theo

những giá trị đạo đức, lối sống của Phật giáo.

Hiện nay, số lượng trẻ vị thành niên nói chung và sinh viên nói

riêng phạm pháp đang ra tăng theo xu hướng trẻ hóa và mức độ tội lỗi ngày

càng tăng nghiêm trọng. Hàng loạt những hiện tượng đau lòng diễn ra ở chốn

học đường gần đây khiến cho chúng ta không thể làm ngơ. Theo thống kê cho

thấy 55 - 65% số người phạm tội ở nước ta những năm gần đây là thanh, thiếu

thiên trong đó có không ít là sinh viên.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói, đại ý rằng: Thanh niên là người

chủ tương lai của đất nước, nước nhà thịnh hay suy, mạnh hay yếu, một phần

là do thanh niên. Nghị quyết Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thức IX của

Đảng đã chỉ rõ phương hướng nhiệm vụ xây dựng con người Việt Nam trong

thời kỳ mới: “Xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện về chính trị,

tư tưởng, trí tuệ, đạo đức, thể chất, năng lực sáng tạo, có ý thức cộng đồng,

lòng nhân ái, khoan dung, tôn trọng tình nghĩa, lối sống có văn hóa, quan hệ

hài hòa trong gia đình, cộng đồng và toàn xã hội” [10, tr.5]. Vì vậy, trước

yêu cầu phát triển của đất nước, việc xây dựng một nền tảng đạo đức, lối sống

mới theo hướng nhân văn, tiến bộ và bền vững cho thế hệ trẻ, học sinh - sinh

viên hiện nay là rất cần thiết.

Như vậy chúng ta cần phải để sinh viên ý thức được tầm quan trọng

của việc rèn luyện nhân cách sống và làm cho họ chủ động tìm kiếm được

những giá trị tốt đẹp của Phật giáo, để cho sinh viên phải tự “chiêm nghiệm”

tư tưởng đạo đức Phật giáo hay bất kỳ một nội dung nào đó tốt đẹp nào khác

mà họ thấy phù hợp, để vận dụng đó vào cuộc sống của sinh viên hiện nay.

Giáo dục đạo đức, lối sống cho sinh viên là nội dung cơ bản, thường

xuyên trong từng giai đoạn cụ thể thì giáo dục cần phải vận dụng những tư

tưởng, phương thức giáo dục phù hợp thì mới có thể mang lại hiệu quả. Giáo

dục đạo đức, lối sống cho sinh viên trong bối cảnh hiện nay là hết sức quan

trọng. Từ đó có thể vận dụng tư tưởng của Phật giáo để có thể mang hiệu quả

tích cực trước mắt và lâu dài cho việc giáo dục cho việc giáo dục đạo đức lối

sống cho sinh viên thời đại hiện nay.

Giáo dục của Phật giáo rất giàu nhân bản, bởi vì nó giúp cho mọi

người có niềm tin chân chính, quyết tâm thực hành chánh pháp để trở thành

những con người hoàn thiện, những con người có đời sống thanh cao, với hai

phẩm chất nổi bật là từ bi và trí tuệ. Đó là hướng dẫn phấn đấu cụ thể, thiết

thực, không viễn vông, mà hình ảnh của đức Phật là một tấm gương sáng ngời

cho chúng ta noi theo.

Tiểu kết chương 1

Trong chương 1, nhóm tác giả đã trình bày những vấn đề lý luận về các

khái niệm sinh viên; khái niệm đạo đức, lối sống. Ngoài ra đề tài cũng đã chỉ

ra được những ưu điểm và hạn chế của Phật giáo. Đồng thời đã trình bày khái

quát một số nội dung cơ bản của Phật giáo có ảnh hưởng đến đạo đức, lối

sống của sinh viên và vận dụng những tư tưởng của Phật giáo vào việc giáo

dục đạo đức, lối sống cho sinh viên. Những nội dung trình bày trong chương

1 chính là cơ sở lý luận và thực tiễn giúp đề tài triển khai nội dung tiếp theo.

CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG ẢNH HƯỞNG CỦA PHẬT GIÁO ĐỐI

VỚI ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC

NỘI VỤ HÀ NỘI

2.1. Thực trạng đạo đức lối sống của sinh viên trường Đại học Nội

vụ Hà Nội

2.1.1. Đặc điểm sinh viên trường Đại học Nội vụ Hà Nội

Trường đại học Nội vụ hàng năm tiếp nhận đào tạo trên 1000 sinh viên

với nhiều ngành đào tạo và có xu hướng ngày càng mở rộng ngành đào tạo để

đáp ứng nhu cầu của thực tiễn. Sinh viên trường Đại học Nội vụ Hà Nội cung

có những đặc điểm chung của sinh viên ở các trường đại học ở Việt Nam như:

chủ yếu ở độ tuổi khoảng từ 18 tuổi đến 26 tuổi, có sức khỏe, ham hiểu biết,

năng động, sáng tạo. Tuy nhiên sinh viên trường Đại học Nội vụ Hà Nội có

những đặc điểm riêng, đặc thù.

Sinh viên hệ đại học chính quy trường Đại học Nội vụ Hà Nội học 11

ngành thuộc chương trình đào tạo của Trường bao gồm: Quản trị Nhân lực,

Quản trị Văn phòng, Lưu trữ học, Quản lý Nhà nước, Quản lý Văn hóa, Khoa

học Thư viện, Chính trị học, Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước, Hệ

thống thông tin, Luật, Tiếng Anh, Quản trị dịch vụ du lịch và lữ hành và các

các chuyên ngành như Chính sách công, Văn Thư – lưu trữ, Văn hóa du lịch,

văn hóa truyền thông, Văn hóa học, Quản trị thông tin.

Sinh viên học hệ đại học chính quy trường Đại học Nội vụ Hà Nội có

sự chênh lệnh rất lớn về giới tính, sinh viên nữ chiếm hơn 60%, trong khi đó,

sinh viên nam chiếm khoảng hơn 30%/ tổng số sinh viên toàn khóa. Điều này

phản ánh tính đặc thù các ngành đào tạo của nhà trường chủ yếu là các ngành

thuộc lĩnh vực xã hội.

Một điểm đáng chú ý khác là tỷ lệ sinh viên thuộc các dân tộc thiểu số

được đào tạo ở Trường cũng chiếm con số khá lớn, chiếm khoảng ¼ tổng số

sinh viên hệ đại học chính quy trên toàn trường. Như vậy có thể thấy một bộ

phận không nhỏ sinh viên hệ đại học chính quy trường Đại học Nội vụ Hà

Nội xuất thân từ vùng nông thôn, miền núi, có điều kiện kinh tế gia đình ở

mức trung bình hoặc thấp.

Như vậy, sinh viên trường Đại học Nội vụ Hà Nội bên cạnh những yếu

tố thuận lợi của giới trẻ là có sức khỏe, ham hiểu biết thì cũng còn gặp nhiều

khó khăn trong cuộc sống và học tập đòi hỏi sinh viên phải có ý chí, nghị lực

vươn lên để hòa nhập được với môi trường sống và học tập ở cơ sở giáo dục

đại học đóng trên địa bàn Thành phố Hà Nội.

2.1.2. Khái quát về đạo đức, lối sống của sinh viên trường Đại học

Nội vụ Hà Nội.

Hiện nay sinh viên chính quy các ngành theo học tại trường khoảng

trên 5000 sinh viên. Đa số sinh viên hiện nay của trường có phẩm chất tốt, tôn

trọng các chuẩn mực đạo đức xã hội, giá trị văn hóa truyền thống dân tộc, có

ý thức công dân, chấp hành pháp luật, tích cực tham gia các phong trào, hoạt

động đoàn thể, xung kích, sáng tạo, tình nguyện vì cộng đồng; sống có nghĩa

tình, luôn biết quan tâm, giúp đỡ người khác, tinh thần tương thân tương ái đã

được khơi dậy, trở thành xu hướng chủ đạo lôi cuốn và thu hút giới trẻ, nhiều

tấm sinh viên vượt qua khó khăn của bản thân, gia đình để vươn lên thành

những sinh viên giỏi, đóng góp nhiều thành tích cho nhà trường trong mọi

hoạt động; nhiều sinh viên dám đấu tranh quyết liệt với các hiện tượng tiêu

cực và tệ nạn xã hội; tỏ thái độ lo lắng, băn khoăn trước các hiện tượng tiêu

cực và tệ nạn xã hội. Phần lớn sinh viên hiện nay có đời sống văn hóa, tinh

thần phong phú, nhu cầu giải trí lành mạnh, lên án những hoạt động giải trí

không lành mạnh, không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc. Tuy

nhiên trong nền kinh tế thị trường thì bên cạnh sinh viên rất tích cực còn một

số sinh viên về đạo đức, lối sống còn lệch lạc, đề cao hưởng thụ, sống thực

dụng, ích kỷ, đua đòi, xa hoa lãng phí, sùng bái thần tượng thái quá, ít quan

tâm đến tập thể lớp, trường, đến cộng đồng và những người xung quanh. Một

bộ phận sinh viên thiếu ý thức rèn luyện, không tích cực tham gia các hoạt

động Đoàn, Hội, các phong trào và hoạt động tập thể do nhà trường; lười học

tập, lao động, thường xuyên đi học muộn, chửi bậy, đánh nhau, sống thử.

không dám đấu tranh với sai trái, tiêu cực, thờ ơ, vô cảm trước nỗi đau của

người khác, ích kỷ, bất hiếu với cha mẹ, thiếu trách nhiệm với cộng đồng,

thiếu quan tâm đến tình hình đất nước. Sự hình thành và phát triển của đạo

đức, lối sống của sinh viên hiện nay vừa có những thuận lợi, khó khăn và cả

cơ hội lẫn thách thức. Dân tộc Việt Nam trải qua hàng nghìn năm dựng nước

và giữ nước, đã chiến đấu và chiến thắng biết bao quân thù dù là hùng mạnh

nhất trên thế giới. Sinh viên Việt Nam nói chung và sinh viên trường Nội vụ

Hà Nội được kế thừa từ ông cha mình tinh thần đạo đức cách mạng cao cả ấy.

Di sản tinh thần thiêng liêng đó bảo đảm cho hành trang vào đời của tuổi trẻ

sinh viên Việt Nam là vô giá. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nước ta đang đổi

mới và hội nhập quốc tế để phát triển. Đó là bối cảnh và cũng là môi trường

thuận lợi cho sự phát triển của sinh viên. Khó khăn, thách thức là những nguy

cơ phải vượt qua, không chỉ bằng đức tin và ý chí mà phải bằng trí tuệ, sự

sáng tạo. Kinh tế suy giảm, lạm phát, thất nghiệp, nhất là tệ nạn tiêu cực, quan

liêu tham nhũng tiềm ẩn những bất ổn,… đó là những khó khăn, thách thức và

nguy cơ tác động trực tiếp vào sự hình thành đạo đức, lối sống của sinh viên.

2.2. Những ảnh hưởng tích cực của Phật giáo đến đạo đức, lối sống

của sinh viên và nguyên nhân

2.2.1. Ảnh hưởng tích cực của Phật giáo đến đạo đức, lối sống của sinh

viên

Phật giáo là một tôn giáo lớn của thế giới, được du nhập vào Việt Nam

từ rất sớm. Trong mỗi thời kỳ lịch sử của nước ta, Phật giáo luôn gắn bó mật

thiết với dân tộc và thấm sâu và tiềm thức của nhiều người.

Trong xu thế phát triển của cuộc cách mạng 4.0, khoa học kỹ thuật đã,

đang và sẽ ngày càng tiến bộ, nền kinh tế của nhân loại sẽ ngày càng phát

triển theo xu thế văn minh, hiện đại. Theo đó, đạo đức lối sống của sinh viên

cũng cần phải biến đổi để phù hợp với hoàn cảnh sống mới, những biến đổi

lối sống và đạo đức của sinh viên luôn phải dựa vào các chuẩn mực của

những giá trị nhân bản truyền thống và không thể tách rời đạo đức khỏi những

quy tắc tôn giáo. Rõ ràng bất cứ tôn giáo nào ngoài hệ thống những giá trị đạo

đức đặc thù để bảo vệ niềm tin của tôn giáo, còn có những chuẩn mực đạo

đức mang tính nhân bản sâu sắc, như sống hiếu thảo với cha mẹ, trung thực,

nhân ái, hướng thiện. Vì vậy việc giáo dục đạo đức, lối sống trước đây và

hôm nay không thể tách rời khỏi đạo đức, lối sống của tôn giáo, nhất là Phật

giáo. Điều đó có nghĩa là chúng ta cần phải có những giải pháp để phát huy

hơn nữa những giá trị đạo đức tốt đẹp của tôn giáo nói chung và Phật giáo nói

riêng trong việc xây dựng nhân cách đạo đức lối sống cho sinh viên Việt Nam

- Những chủ nhân tương lai.

Về mặt nhận thức, nên xem tư tưởng Phật giáo về giáo dục và giáo dục

đạo đức là một trong những tư tưởng giáo dục tiến bộ trong lịch sử nhân loại.

Ở Việt Nam tư tưởng chính thống là chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ

Chí Minh. Những tư tưởng này không chỉ có ý nghĩa trong đời sống chính trị

- xã hội mà còn được vận dụng và mang lại nhiều hiệu quả tích cực trong lĩnh

vực giáo dục. Tuy nhiên, giáo dục đại học cần phải vận dụng nhiều phương

thức giáo dục khác nhau nhằm đạt đến những giá trị cao nhất của con người,

nhất là về giáo dục đạo đức, lối sống. Nghĩa là chúng ta cần phải tìm kiếm và

vận dụng những tư tưởng giáo dục tiến bộ vốn có trong lịch sử giáo dục lịch

sử của nhân loại từ phương Đông sang phương Tây. Có ý nghĩa giáo dục góp

phần đem lại cho con người một cuộc sống chân thiện - mỹ thực sự. Phật giáo

hàm chứa nhiều giá trị quý báu về giáo dục nhân cách con người, đó là điều

đã được khẳng định. Hơn nữa, Phật giáo có ảnh hưởng sâu sắc, sâu đậm

đến đời sống văn hóa tinh thần của người Việt Nam và là cái dễ đi vào nơi sâu

thẳm nhất của lòng người và lưu lại đó một cách bền vững. Tư tưởng Phật

giáo và suy nghĩ của người Việt Nam có mối quan hệ mật thiết, gắn bó với

nhau. Phật giáo với những giá trị tích cực tư từ bi, kỷ xả, cứu khổ, cứu nạn,

bình đẳng, bác ái dễ đi vào lòng người, phù hợp với phong tục, tập quán của

người Việt Nam. Từ lịch sử dân tộc Việt Nam với gần nghìn năm Bắc thuộc,

chịu nhiều đau khổ, khi được truyền bá vào Việt Nam, với những giá trị của

mình, Phật giáo đã góp phần xoa dịu nỗi đau tinh thần với nhân dân ta. Có thể

nói, Phật giáo thế giới cũng như Phật giáo Việt Nam đều nhằm giáo dục và

xây dựng con người thành những người có ích, vì thế nó cũng có thể phục vụ

đắc lực cho sự nghiệp giáo dục đại học Việt Nam hiện nay, nhất là đến với

việc giáo dục đạo đức, lối sống cho sinh viên. Đặc biệt là sinh viên Trường

Đại học Nội vụ Hà Nội hiện nay.

Từ những tư tưởng trên, chúng ta có thể thấy sự dung hợp và ảnh

hưởng những giá trị hợp lý của tư tưởng Phật giáo đối với đạo đức, lối sống

cho sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội được biểu hiện trên các phương

diện sau đây:

Sự hòa nhập của tinh thần từ bi, hỷ xả với tinh thần yêu nước Việt

Nam: “Đạo đức truyền thống của dân tộc Việt Nam là hệ thống giá trị truyền

thống yêu nước, cần cù, thương người, vì nghĩa anh hùng, sáng tạo và lạc

quan, trong đó chủ nghĩa yêu nước là giá trị đạo đức tinh thần đứng đầu bảng

trong giá trị truyền thống Việt Nam, truyền thống đó được hình thành hàng

ngàn năm dựng nước và giữ nước. Trong bối cảnh lịch sử ấy, Phật giáo muốn

tồn tại và phát triển được ở Việt Nam tất nhiên phải có sự thích ứng hòa hợp”.

Phật giáo với những giá trị xây dựng tinh thần đại từ, đại bi, cứu khổ, cứu nạn

đã hòa quyện với tư tưởng yêu nước, nhân nghĩa Việt Nam. Sự hòa nhập của

Phật giáo được thể hiện trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước

của dân tộc ta. Đã có rất nhiều vị cao tăng là quốc sư, giúp vua trị nước, an

dân thời phong kiến. Thời kỳ đầu của chế độ phong kiến, chùa chiền cũng là

nơi đào tạo giới tri thức, dậy dân cách tổ chức đời sống. Với tinh thần đó của

Phật giáo được sinh viên tiếp nhận và thông qua những hành động cụ thể ở

các hoạt động của trường như chương trình của đoàn đoàn tình nguyện của

Đoàn trường Đại học Nội vụ Hà Nội sáng 19/01/2020, Đoàn đến thăm, động

viên và chúc Tết cán bộ, chiến sĩ đồn biên phòng Chi Lăng. Thông qua việc

trực tiếp được nghe, hướng dẫn và trải nghiệm dọc đường tuần tra biên giới

đã giúp các bạn sinh viên Nhà trường nắm chắc và rõ hơn nội dung quản lý

nhà nước về an ninh quốc phòng, bồi đắp và nuôi dưỡng lòng yêu nước của

đoàn viên sinh viên Nhà trường. Tích cực tham gia hoạt động đóng góp việc

bảo vệ chủ quyền biển, đảo và lãnh thổ đất nước thông qua các hoạt động của

Đoàn thanh niên và của địa phương nơi các em sinh sống.

Ảnh hưởng của đạo đức Phật giáo trong quan hệ ứng xử, giao tiếp:

Đạo đức Phật giáo hòa nhập với các giá trị đạo đức của dân tộc trở thành

phương tiện diễn đạt quan niệm đạo đức truyền thống của người Việt Nam.

Các thuật ngữ như “từ bi”, “hỷ xả”, “vô ngã, vị tha”, “cứu nhân độ thế”, “tu

nhân tích đức”, “sống nhân từ để phúc cho đời sau”…đã không còn nguyên

nghĩa của riêng Phật giáo, mà trở thành một phần trong lẽ sống của người

Việt, trở thành ngôn ngữ của đời sống thường ngày. Cách thức giao tiếp, ứng

xử của người Việt Nam nói chung và sinh viên nói riêng cũng đều chịu ảnh

hưởng rất lớn bởi các quan niệm Phật giáo. Nét phổ quát trong quan hệ ứng

xử và giao tiếp của Phật giáo là cái thật, cái thiện ở cả thân, khẩu, ý. Trong

bát chính đạo của Phật giáo có chính ngữ (giữ cho lời nói được đúng mực), đó

chính là một trong các điều kiện để mỗi con người có những ứng xử phù hợp

với mọi người trong xã hội. Về ứng xử, giao tiếp trong gia đình, Phật giáo đề

cao sự hòa thuận và trách nhiệm của bậc cha mẹ, anh em, vợ chồng… đề cao

sự hiếu thuận thông qua thực hiện Tứ ân. Điều này đã được thể hiện rất nhiều

trong ca dao, tục ngữ Việt Nam:

Công cha như núi Thái Sơn,

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.

Một lòng thờ mẹ, kính cha,

Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.

Hoặc

Đi khắp thế gian không ai tốt bằng mẹ,

Gánh nặng cuộc đời không ai khổ bằng cha.

Nước biển mêng mông không đong đầy tình mẹ,

Mây trời lồng lộng không phủ kín tình cha.

Tần tảo sớm hôm mẹ nuôi con khôn lớn,

Mang cả tấm thân gầy cha che chở đời con.

Ai còn mẹ xin đừng làm mẹ khóc,

Đừng để buồn lên mắt mẹ nghe không!

Điều này đã trở thành đạo lý, lẽ sống của người Việt. Đồng thời những

tư tưởng này đã ảnh hưởng đến lối sống của sinh viên, đặc biệt là cách ứng xử,

giao tiếp của sinh viên Trường Đại học Nội vụ hiện nay. Điều này đã cho sinh

viên của Trường hiểu được thế nào là cách ứng xử đúng mực, chuẩn mực đạo

đức, biết lẽ sống, biết cái thật, cái thiện ở cả cái thân, khẩu, ý trong mỗi sinh

viên. Và cũng làm cho sinh viên tôn trọng đúng lời nói của mình, và giữ cho

lời nói được đúng mực. Sự ảnh hưởng thể hiện phần lớn sinh viên của trường

có sự giao tiếp, ứng xử chuẩn mực trong các quan hệ với thầy cô, bạn bè và

các mối quan hệ xã hội. Thực tế hiện nay phần lớn sinh viên trường đại học

Nội vụ trong mối quan hệ với thầy cô và bạn bè có những ứng xử chuẩn mực

lễ phép chào hỏi với thầy cô khi gặp như xếp hàng và nhường thầy cô khi đi

thang máy, thể hiện sự tôn sư trọng đạo trong những ngày lễ vinh danh thầy

cô.

Ảnh hưởng của đạo đức Phật giáo về tính trung thực: Trong giáo lý

của nhà Phật, tính trung thực thuộc vào giới “không nói dối” của ngũ giới.

Thập thiện bao gồm: thực cả ở “thân, khẩu, ý”. Tuy thực ở ý là trung tâm điều

chỉnh hành vi theo luật nhân quả, nhân nào quả ấy. Theo đó sự dối trá sẽ bị

nghiệp báo. Thuyết nhân quả, nghiệp báo của Phật giáo đã lan tỏa thành nếp

sống, nếp nghĩ “Ở hiền gặp lành”, “ác giả ác báo” trong nhân dân, cũng như

trong suy nghĩ của nhiều sinh viên hiện nay. Điều này ảnh hưởng đến đạo đức,

lối sống của sinh viên không hề nhỏ; tư tưởng này đã giúp cho sinh viên biết

được về tính trung thực, ngay thẳng, luôn làm những việc không có lỗi và

không được nói dối. Điều này được thể hiện qua việc học tập, thi cử của sinh

viên, không gian lận trong thi cử. Chịu sự ảnh hưởng này của Phật giáo hầu

hết các sinh viên đều biết và thực hiện sống, làm việc tuân thủ theo pháp luật.

Ở trong học tập thì đa số sinh viên có thái độ không đồng tình với gian lận

trong thi cử, đề cao tính trung thực trong học tập và trong trong cuộc sống.

Điều này được thể hiện trong quá trình học tập, thi cử phần lớn sinh viên của

trường thể hiện thái độ nghiêm túc trong quá trình thi cử, theo thống kê của

Phòng Khảo thí thì tỷ lệ sinh viên vi phạm kỷ luật trong phòng thi rất thấp.

Ảnh hưởng của Phật giáo trong tính thiện, tình nghĩa và tình thương:

Tính thiện, tình nghĩa và tình thương mang bản sắc Việt được con người Việt

Nam hun đúc trong quá trình dựng nước và giữ nước. Cái thiện của con người

Việt Nam mang tinh thần bình đẳng, vị tha, tôn trọng, yêu thương con người.

Phật giáo đã hòa đồng với tư tưởng truyền thống Việt Nam để xây dựng tính

thiện, tình nghĩa với tình thương. Đó là, tình “Thương người như thể thương

thân”, “lá lành đùm lá rách”. Tình thương, tình nghĩa, tính thiện không chỉ thể

hiện trong quan hệ với hiện tại mà còn được thể hiện trong quan hệ với quá

khứ như: “uống nước nhớ nguồn” hoặc “ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. Thực tế đã

chứng minh Phật giáo tích cực tham gia vào hoạt động từ thiện như: xây dựng

trung tâm nuôi dưỡng trẻ mồ côi, thành lập viện dưỡng lão, chăm sóc, nuôi

dưỡng người già cô đơn không nơi nương tựa, mở lớp tình thương dạy chữ

cho ác cháu không có điều kiện đến trường, giúp đỡ những người có hoàn

cảnh khó khăn… chính việc làm cụ thể đó đã kêu gọi hàng trăm tấm lòng từ

bi bởi có sức lan tỏa vô cùng mạnh mẽ. Chính nhân cách trong sạch của các

Phật tử đã góp phần lan tỏa, xây dựng những giá trị đạo đức tốt đẹp cho sinh

viên của trường. Truyền thống này được sinh viên thể hiện rất tích cực trong

phòng tào hiến máu cứu người, thiện nguyện như: chương trình “Đông ấm

vùng cao, Xuân yêu thương 2020” thăm và tặng quà cho bà con nhân dân xã

Kiên Mộc, hoạt động thiện nguyện “Cùng em tới trường” tại thôn Co Loi, xã

Mẫu Sơn, huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn, chương trình thiện nguyện “Tết yêu

thương mùa 5” tại bản Noong Luông-xã Rạng Đông-huyện Tuần Giáo-tỉnh

Điện Biên từ ngày 27 đến ngày 29 tháng 12 năm 2019

Ảnh hưởng tinh thần tự chủ, tự lực của mỗi sinh viên: Phật giáo

khẳng định mỗi cá nhân của chính mình, không phải làm nô lệ của người khác

kể cả nô lệ cho đức Phật, hãy “tự đốt đuốc mà đi”. Tư tưởng này của Phật

giáo khiến con người được giải phóng khỏi sự chói buộc của Thần quyền, nhờ

đó mà được tự do. Chính con người phải quyết định được số phận và tiền đề

của chính mình. Quan điểm tự lực, tự chủ của Phật giáo đã góp phần xác định

thêm cho tinh thần tự lực, tự chủ của mỗi người Việt Nam. Cũng như là xác

định thêm cho tinh thần tự lực, tự chủ cho mỗi sinh viên trong việc học tập và

trong cuộc sống. Thực tế hiện nay một số em sinh viên của trường có hoàn

cảnh khó khăn, bản thân bị bệnh tật nhưng luôn cố gắng vợt qua khó khăn nỗ

lực học tập và đạt được những thành tích cao góp phần làm tấm gương cho

các bạn sinh viên khác của trường.

Qua những sự ảnh hưởng tích cực trên của Phật giáo, ta thấy việc vận

dụng tư tưởng Phật giáo vào việc giáo dục đạo đức, lối sống cho sinh viên

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội là một nội dung cơ bản, thường xuyên của

nền giáo dục của Trường Đại học Nội vụ Hà Nội trong từng giai đoạn cụ thể.

Việc vận dụng tư tưởng Phật giáo này có thể mang lại những hiệu quả tích

cực trước mắt và lâu dài cho việc giáo dục đạo đức, lối sống cho sinh viên

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội trong thời đại hiện nay. Điều này sẽ làm cho

sinh viên của Nhà trường sẽ tìm về những giá trị đạo đức tốt đẹp của nhân

loại được chứa đựng trong các tôn giáo, chủ động rèn luyện nhân cách sống

và chủ động tìm về những giá trị tốt đẹp của truyền thống dân tộc, giá trị đạo

đức, lối sống của Phật giáo, đặc biệt “Bát chánh đạo” và “Tam học” của Phật

giáo ngày nay. Chúng ta hãy làm điều này một cách tự nhiên, không áp đặt,

không ra lệnh mà hãy làm người gợi ý, động viên, khuyến khích cho sinh viên.

Hãy để sinh viên tự lựa chọn, tự “chiêm nghiệm”, tự “tụ tập” tư tưởng đạo

đức Phật giáo hay bất kỳ một giá trị đạo đức tốt đẹp nào khác mà họ thấy phù

hợp và yêu thích.

2.2.2. Nguyên nhân

Được sự quan tâm của cấp ủy Đảng, Lãnh đạo Nhà trường, Đoàn

trường và các phòng, ban, khoa đã của Trường Đại học Nội vụ Hà Nội đã có

sự kết hợp tư tưởng Phật giáo với các tư tưởng khác để tuyên truyền và giáo

dục đạo đức, lối sống cho sinh viên trong giảng dậy cũng như các hoạt động

khác để cho sinh viên hiểu biết và nhận thức nhận định về Phật giáo nói

chung và giá trị đạo đức, lối sống của Phật giáo nói riêng với nhiều các hình

thức phong phú khác nhau như: tuần chính trị công dân sinh viên đầu khóa,

chiếu phim tư liệu, hội nghị văn nghệ, tổ chức những buổi nói chuyện chuyên

đề, những buổi hoạt động ngoại khóa, những lời căn dặn, khuyên bảo về kỹ

năng, cách sống cho sinh viên.

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội đã có sự kết hợp với các tổ chức xã

hội, với các cơ sở tôn giáo (trong đó có Phật giáo) trong việc giáo dục đạo

đức, lối sống cho sinh viên thông qua những buổi đi thực tế tại các cở sở thờ

tự Phật giáo. Nhà trường cũng có đội ngũ nhân lực cao có chuyên môn về

giảng dạy học phần tôn giáo và chính sách tôn giáo ỏ Việt Nam. Cũng như

đào tạo nguồn nhân lực cao để phục vụ cho nghiên cứu về nhiều nhóm ngành

nghề khác nhau, trong đó có nghiên cứu về tôn giáo. Để đáp ứng được yêu

cầu đó, sinh viên Nhà trường luôn luôn không ngừng lỗ lực học tập, ra sức rèn

luyện để có kiến thức chuyên môn, hoàn thiện bản thân.

Đa số các sinh viên đã tự ý thức được tầm quan trọng của việc rèn

lyện nhân cách sống và họ đã chủ động tìm về những giá trị tốt đẹp của truyền

thống dân tộc, giá trị đạo đức, lối sống của Phật giáo. Từ đó, họ đã nhằm trau

dồi đạo đức, lối sống cho chính bản thân mình.

2.3. Những ảnh hưởng tiêu cực của Phật giáo đến đạo đức, lối sống

của sinh viên và nguyên nhân

2.3.1. Ảnh hưởng tiêu cực của Phật giáo đến đạo đức, lối sống của sinh

viên

Bên cạnh những tác động tích cực, Phật giáo cũng có những những tác

động tiêu cực không hề nhỏ tới đạo đức, lối sống của sinh viên. Với cách nhìn

cuộc đời là bể khổ không bờ bến, thoát khổ bằng tu tâm, dưỡng tính để diệt

trừ vô minh đạt giác ngộ, Phật giáo lại đưa quan niệm sống bi quan, yếm thế,

coi cuộc đời chỉ là phù hoa, thoảng qua là sống gửi, thác về. Nhìn cuộc đời

một cách bi quan thụ động. Khi sinh viên tiếp cận với quan niệm này, nên

không ít một số sinh viên dễ chùn bước khi gặp khó khăn, sống buông trôi

qua ngày, đoạn tháng với niềm tin chỉ lo tu tâm, dưỡng tính là đủ. Khi gặp

trắc trở một số sinh viên thường nghĩ đến số phận, nghiệp chướng, nhân quả,

khiến họ hình thành tính cách bị động, ít chịu vươn lên, hạn chế năng lực đấu

tranh trong học tập, cuộc sống và xã hội của họ như là những con người hiện

thực, thậm chí thờ ơ, do dự với cái tiêu cực, cái ác đang gây bất bình trong xã

hội; không tin tưởng vào hoạt động đấu tranh tích cực cải tạo, chống tiêu cực

trong xã hội, cũng như là trong học tập, mà chờ đợi, tin vào nhân quả sẽ tự

đến.

Như vậy đạo đức phật giáo đã tách sinh viên ra khỏi điều kiện thực tiễn

xã hội hiện nay. Sinh viên muốn đạt được những thành tích trong học tập phải

có sự nỗ lực, khắc phục những hoàn cảnh khó khăn để vươn lên trong học tập

và cuộc sống thì một bộ phận sinh viên lại ỷ lại trông chờ vào vận may, nhẫn

nhịn không dám đấu tranh chống lại những tiêu cực. Điều này ảnh hưởng rất

lớn trong việc thực thi những quy định của nhà trường trong quá trình học tập.

Vì vậy, việc cần làm hiện nay là phải xác định rõ Phật giáo có ảnh hưởng đến

hệ tư tưởng của sinh viên như thế nào, từ đó đưa ra những chính sách phát

triển phù hợp làm cho xã hội ngày càng phát triển tiến bộ tốt đẹp hơn.

2.3.2. Nguyên nhân

Do một số bộ phận sinh viên vẫn còn thực dụng trong quan niệm đạo

đức và hành vi ứng xử, muốn thể hiện vai trò cá nhân để đề cao các giá trị

chất hơn những giá trị tinh thần. Một số sinh viên còn thờ ơ, vô cảm, thiếu

trách nhiệm đạo đức đến bản thân, gia đình, xã hội; xa rời các giá trị đạo đức

tốt đẹp của dân tộc và những giá trị đạo đức tốt đẹp của Phật giáo, không

tham gia các chương trình hoạt động ngoại khóa tìm hiểu về các giá trị tích

cực của Phật giáo, sống buông thả, tự đặt mình ra khỏi nguyên tắc, có lối

hành xử phi nhân tính, lười học tập, lười lao động.

Nhiều tiềm năng to lớn của văn hóa tôn giáo nói chung, Phật giáo nói

riêng chưa được khai thác triệt để đến đạo đức, lối sống của sinh viên. Nhiều

giá trị văn hóa tôn giáo, Phật giáo chưa được sinh viên tiếp cận và phát huy

hoặc tiếp cận và phát huy chưa hiệu quả.

Công tác vận động giáo dục những giá trị đạo đức của Phật giáo trong

việc giáo dục đạo đức, lối sống của sinh viên còn nhiều hạn chế và bất cập;

công tác quản lý sinh viên ngoại trú chưa được quan tâm đúng mức, chưa chặt

chẽ.

Tiểu kết chương 2

Trong chương 2, đề tài đã nêu ra được đặc điểm sinh vên và thực trạng

đạo đức lối sống của sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội. Đồng thời đề

tài đã làm rõ những ảnh hưởng tích cực và tiêu cực của Phật giáo đối với đạo

đức, lối sống của sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội và chỉ ra được

nguyên nhân gây ra những ảnh hưởng tích cực và tiêu cực đó. Trên cơ sở thực

trạng ảnh hưởng của Phật giáo đối với đạo đức, lối sống của sinh viên Trường

Đại học Nội vụ Hà Nội ở chương 2. Nhóm tác giả, đã đưa ra các giải pháp

nhằm phát huy ảnh hưởng tích cực, hạn chế ảnh hưởng tiêu cực của Phật giáo

đối với đạo đức, lối sống của sinh viên trong chương 3.

CHƯƠNG 3. NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA, QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI

PHÁP NHẰM PHÁT HUY ẢNH HƯỞNG TÍCH CỰC, HẠN CHẾ ẢNH

HƯỞNG TIÊU CỰC CỦA PHẬT GIÁO ĐỐI VỚI ĐẠO ĐỨC, LỐI

SỐNG CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI

3.1. Những vấn đề cần đặt ra từ ảnh hưởng của Phật giáo đối với

đạo đức, lối sống của sinh viên trường Đại học Nội vụ Hà Nội hiện nay

Từ những ảnh hưởng của Phật giáo đối với đạo đức, lối sống của sinh

viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội hiện nay, trước yêu cầu của việc xây

dựng lối sống mới và xu thế của Phật giáo Việt Nam, vấn đề đặt ra trong quá

trình xây dựng đạo đức, lối sống mới của sinh viên Trường Đại học Nội vụ

Hà Nội hiện nay là:

Thứ nhất: trong bối cảnh mới của dân tộc và thời đại, cần đánh giá

đúng các giá trị văn hóa Phật giáo, đánh giá đúng vai trò của Phật giáo trong

đời sống xã hội. Cần nâng cao và thống nhất nhận thức sinh viên, giảng viên

của trường về vai trò của Phật giáo trong xã hội Việt Nam.

Thứ hai: vấn đề khai thác, phát huy những giá trị tích cực của Phật giáo

trong quá trình xây dựng lối sống mới. Thực tế lịch sử dân tộc đã chứng minh,

Phật giáo có đóng gióp to lớn cho xã hội Việt Nam trên nhiều lĩnh vực, trong

đó, đặc biệt là lĩnh vực đạo đức, lối sống. Trong điều kiện mới, đạo đức, lối

sống của Phật giáo vẫn có nhiều điều phù hợp với công cuộc xây dựng xã hội

mới. Vậy yêu cầu đặt ra là làm sao để phát huy giá trị tích cực của Phật giáo,

làm sao để Phật giáo tiếp tục góp phần bảo tồn, chuyển tải giá trị văn hóa, đạo

đức truyền thống của dân tộc thông qua hoạt động học tập, hoạt động phong

trào của sinh viên nhà trường.

Thứ ba: trong bối cảnh mới, với xu thế vận động đa chiều, phức tạp đan

xen nhiều yếu tố tích cực và tiêu cực, trong đó việc lợi dụng tôn giáo nói

chung và Phật giáo nói riêng để lôi kéo sinh viên vào việc chống quá lại Đảng

và Nhà nước.

Thứ tư: Phật giáo vẫn sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến đến đạo đức, lối sống

của sinh viên nói chung và sinh viên trường Đại học Nội vụ nói riêng theo cả

hai chiều hướng tích cực và tiêu cực. Chúng ta chú ý khuyến khích phát huy

những ảnh hưởng tích cực của Phật giáo trong đời sống xã hội nhưng cũng

không thể loại trừ được những tác động tiêu cực của nó luôn đi kèm. Vì vậy,

vấn đề cần đặt ra là làm sao để hạn chế tối đa những ảnh hưởng tiêu cực của

Phật giáo đến quá trình xây dựng đạo đức, lối sống mới của sinh viên Trường

Đại học Nội vụ Hà Nội hiện nay.

Theo chúng tôi, đây là những vấn đề lớn đang đặt ra hiện nay đòi hỏi

phải có sự quan tâm thỏa đáng của hệ thống chính trị, nhà trường, gia đình

nhằm từng bước khuyến khích phát huy những giá trị văn hóa, đạo đức tốt

đẹp của Phật giáo trong quá trình xây dựng đạo đức, lối sống của sinh viên

hiện nay theo nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc như

Nghị quyết Trung ương XI, khóa XII của Đảng đề ra.

3.2. Quan điểm của Đảng và Nhà nước trong việc phát huy giá trị

tích cực và hạn chế tiêu cực của Phật giáo trong giáo dục đạo đức, lối

sống của sinh viên.

Quán triệt quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí

Minh về tôn giáo và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về phát huy các

giá trị văn hóa, đạo đức của tôn giáo Bản thân Phật giáo và chủ nghĩa Mác –

Lênin đều xuất phát từ sự vượt qua được sự ích kỷ của cá nhân mỗi người

hướng đến vì con người, vì tha nhân. Đây chính là điểm tương đồng của chủ

nghĩa Mác – Lênin với tôn giáo nói chúng và Phật giáo nói riêng. Vì thế,

những giá trị của Phật giáo về đạo đức vẫn rất phù hợp với quá trình xây dựng

chủ nghãi xã hội ở Việt Nam. Đảng ta xác định lấy chủ nghĩa Mác – Lênin và

tư tưởng Hồ Chí Minh về tôn giáo làm kim chỉ nam cho mọi hành động cho

nên quan niệm về giải quyết vấn đề tôn giáo đã và đang định hướng cho mọi

đường lối và chính sách của Đảng và Nhà nước ta trong công tác tôn giáo.

Trong thời kỳ hội nhập quốc tế hiện nay những vấn đề về văn hóa, tôn giáo,

tín ngưỡng đang trở thành điểm nóng của thời đại ảnh hưởng trực tiếp đến đời

sống xã hội. Vì thế, kiên trì quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin và tư

tưởng Hồ Chí Minh về tôn giáo và giải quyết vấn đề tôn giáo là một yêu cầu

tất yếu để có thể phát huy được những yếu tố tích cực của tôn giáo nói chung,

Phật giáo nói riêng. Các nhà kinh điển chủ nghĩa Mác - Lênin đã làm sáng tỏ

nguồn gốc, bản chất tôn giáo với tính cách một hình thái ý thức xã hội, một

tiểu hệ thống kiến trúc thượng tầng. Trên cơ sở đó Chủ tịch Hồ Chí Minh đã

phát triển quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin và vận dụng sáng tạo vào

điều kiện nước ta thì Người đã nhìn nhận tôn giáo là một thực thể xã hội, bao

gồm cả ý thức, thiết chế và cả với tính cách là một lực lượng đông đảo quẩn

chúng nhân dân có tín ngưỡng, là một bộ phận của văn hóa. Trong đó tập

trung vào các tư tưởng đoàn kết lương giáo, hòa hợp dân tộc; tôn trọng và

đảm bảo quyền tự do tín ngưỡng của nhân dân với mục tiêu hòa bình thống

nhất tổ quốc và xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập,

dân chủ và giàu mạnh.

Trên cơ sở quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí

Minh về tôn giáo, Đảng Cộng sản Việt Nam đã vận dụng và phát triển để phù

hợp với thực tiễn đất nước. Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều đường lối,

chính sách về tín ngưỡng, tôn giáo phù hợp với từng giai đoạn như Nghị

quyết số 24-NQ/TW ngày 16/10/1990 của Bộ Chính trị khoá VI về “Tăng

cường công tác tôn giáo trong tình hình mới”, Chỉ thị 37 của Bộ Chính trị

(2/7/1998) Trong các Văn kiện Đại hội X, XI và XII, tinh thần trên vẫn tiếp

tục được Đảng ta khẳng định, đặc biệt Luật tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016

đều khẳng định Phát huy những giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp của các tôn

giáo; động viên các tổ chức tôn giáo, chức sắc, tín đồ sống tốt đời đẹp đạo,

tham gia đóng góp tích cực cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đảng

ta đã xác định rõ ràng chủ chương và đường lối phát huy các giá trị, nhân tố

tích cực trong văn hóa, đạo đức tôn giáo nói chung, Phật giáo nói riêng hiện

nay vào giáo dục con người Việt Nam phát triển toàn diện con người đặc biệt

là sinh viên. Đây là những chỉ đạo chiến lược định hướng cho các chính sách,

hoạt động cụ thể của các cơ quan chức năng, các tổ chức, đoàn thể cũng như

tác động tích cực đến phương hướng phát huy những giá trị tích cực và hạn

chế tiêu cực của Phật giáo trong giáo dục đạo đức, lối sống hiện nay.

3.3. Một số giải pháp phát huy tính tích cực và hạn chế tiêu cực đến đạo

đức, lối sống của sinh viên

3.3.1. Nâng cao nhận thức của sinh viên về những giá trị cũng như

những hạn chế của Phật giáo

Với những triết lý giàu nhân bản giáo dục của Phật giáo, đã giúp cho

mọi người có nhiều niềm tin chân chính, quyết tâm thực hành những điều

chính nghĩa để trở thành con người hoàn thiện, có đời sống thanh cao, với hai

phẩm chất nổi bật là tư bi và trí tuệ. Trong bối cảnh văn hóa, kinh tế, chính trị

phức tạp như ngày nay chúng ta cần phát huy mạnh mẽ những giá trị tích cực

của tôn giáo này để góp phần xây dựng nền tảng đạo đức của con người Việt

Nam nói chung và thế hệ sinh viên nói riêng. Và làm cho sinh viên nhận thức

được những giá trị của đạo Phật, chúng ta cần có những điều thiết thực hơn,

như là:

Về mặt nhận thức, nên xem tư tưởng Phật giáo về giáo dục và giáo dục

là một trong những tư tưởng giáo dục tiến bộ trong lịch sử nhân loại. Hơn nữa,

Phật giáo có ảnh hưởng sâu đậm đến đời sống văn hóa tinh thần của người

Việt và là cái dễ đi vào nơi sâu thẳm nhất lòng người và lưu lại đó một cách

bền vững. Có thể nói, Phật giáo thế giới cũng như Phật giáo Việt Nam đều

nhằm giáo dục và xây dựng con người thành những người có ích, vì thế Phật

giáo cũng có thể phục vụ đắc lực cho sự nghiệp giáo dục của trường, nhất là

đối với việc giáo dục đạo đức, lối sống cho sinh viên.

Kết hợp tư tưởng Phật giáo với các tư tưởng khác để tuyên truyền và

giáo dục đạo đức, lối sống cho sinh viên trong giảng dạy cũng như các hoạt

động giáo dục khác. Tư tưởng về con người và cuộc sống của con người, đó

là vấn đề “khổ” và “cứu khổ” bằng “Bát chính đạo và Tam học”, được thể

hiện rõ trong học thuyết Tứ diệu đế. Để sinh viên quan tâm và thực hành

những lời dạy tốt đẹp của đức Phật về cách làm người thì việc cố vấn, chỉ dẫn

và định hướng của các thầy, cô giáo và những người làm công tác giáo dục là

rất cần thiết. Để làm được điều này, người dạy cần phải có những hiểu biết và

nhận thức nhất định về Phật giáo nói chung và giá trị đạo đức, lối sống của

Phật giáo nói riêng; quan trọng hơn, họ phải biết cách lồng ghép, đưa vào một

cách tự nhiên nhẹ nhàng, hợp lý, hợp tình những tư tưởng đó vào các tiết học,

những bài nói chuyện, những buổi hoạt động ngoại khóa, những lời căn dặn,

khuyên bảo kỹ năng, cách sống cho sinh viên.

Tăng cường việc trang bị cho sinh viên những tri thức về Đường lối,

chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về tôn giáo nói chung. Bởi vì

bản thân mỗi sinh viên phải tích lũy được một lượng nhất định các tri thức về

tôn giáo, pháp luật, văn hóa… làm tri thức nền tảng của mình từ đó mới có

thể hiểu những giá trị tốt đẹp của tôn giáo nói chung và Phật giáo nói riêng.

Nhiều năm qua, có một bộ phận không nhỏ sinh viên của nhà trường khi chưa

nắm được các quy định, luật pháp về tôn giáo, dẫn đến những hành vi xâm

phạm quyền tự do tín ngưỡng và không tín ngưỡng của người khác. Hoặc có

những hành vi không phù hợp với thuần phong mỹ tục khi tham gia các sinh

hoạt tín ngưỡng, tôn giáo nói chung và Phật giáo nói riêng.

Tiếp tục đổi mới phương pháp giáo dục, nâng cao chất lượng giảng dạy

về Chủ nghĩa Mác – Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, Đường lối của Đảng

Cộng sản Việt Nam và chính sách, luật pháp của Nhà nước về tôn giáo và giải

quyết vấn đề tôn giáo. Thông qua các phương tiện truyền thông, thông các

chuyên đề chính trị đầu khóa, cuối khóa, những học phần lý luận chính trị, cơ

sở văn hóa, tâm lý... Có như vậy, giúp sinh viên dần tích lũy kiến thức và có

nhận thức đúng đắn về nguồn gốc, bản chất tôn giáo, mối quan hệ giữa tôn

giáo và chủ nghĩa xã hội. Nhận thức đúng đắn sẽ định hướng cho hành vi phù

hợp, nhất là trong thái độ và lối ứng xử với các tôn giáo trong đó có Phật giáo.

Từ đó phát huy vai trò của mình, vững vàng trong đấu tranh chống những

hành vi lợi dụng Phật giáo gây ảnh hưởng xấu đến đời sống đạo đức sinh viên

của trường hiện nay. Đặc biệt, đối với sinh viên theo đạo Phật, việc không

ngừng trau dồi nhận thức sẽ tạo tiền đề vững chắc để sinh viên tỉnh táo trước

mọi âm mưu lợi dụng niềm tin tôn giáo của mình, đi ngược lại những giá trị

mà Phật giáo Việt Nam đề ra: Đạo pháp – dân tộc – chủ nghĩa xã hội

Khuyến khích sinh viên tìm những giá trị đạo đức tốt đẹp của nhân loại

được chứa đựng trong các tôn giáo, đặc biệt là “Bát chính đạo” và “Tam học”

của Phật giáo ngày nay, từ phương Tây đến phương Đông, giáo dục thường

nhằm đến đến hiệu quả kinh tế - xã hội, do vậy thường nghiêng về giáo dục

những tri thức về khoa học kỹ thuật, kỹ năng nghề nghiệp cho sinh viên mà

coi nhẹ việc phổ biến những giá trị đạo đức cho sinh viên. Trong thực tế, giáo

dục nhân cách sống cho sinh viên là một việc vô cùng quan trọng nhưng

không hề đơn giản, thậm chí còn khó khăn hơn rất nhiều so với việc trang bị

tri thức, kỹ năng.

Hiện nay Phật giáo đang tìm cách tuyên truyền, đổi mới để tồn tại và

phát triển, thích ứng với điều kiện mới. Mặt khác đối sinh viên, sự ảnh hưởng

niềm tin tôn giáo từ cha mẹ, từ gia đình cũng là một nguyên nhân làm tôn

giáo phát triển lan rộng. Do đó đối với sinh viên có những phương pháp giáo

dục hữu hiệu, trang bị những kiến thức khoa học đúng đắn về giá trị của phật

giáo trong quá trình học tập các học phần như triết học Mác – Lênin, chủ

nghĩa xã hội khoa học, tôn giáo và chính sách tôn giáo ở Việt Nam từ đó giúp

sinh viên nhận thức đúng được những giá trị tích cực của Phật giáo đối với

văn hóa, đạo đức, chính trị tư tưởng trong đời sống xã hội hiện nay để từ đó

họ tiếp tục lưu giữ và phát triển những giá trị tích cực đó mặt khác để họ cũng

xa lánh được những biểu hiện tiêu cực của Phật giáo trong giai đoạn hiện nay

như mê tín dị đoan, những hiện tượng có tính chất phản văn hóa.

Tăng cường đưa sinh viên đi thực tế thông qua các học phần có nội

dung về tôn giáo, kết với các tổ chức xã hội, với các cơ sở tôn giáo, trong đó

có Phật giáo trong việc giáo dục đạo đức, lối sống cho sinh viên. Tăng cường

các buổi sinh hoạt chuyên đề của các học phần chuyên ngành thông qua việc

mời các chuyên gia, nhà tu hành nói chuyện về những giá trị tích cực của Phật

giáo, những tri thức khoa học đúng đắn từ đó giúp cho sinh tránh những hành

vi mê tín dị đoan trong lối sống hàng ngày.

Sinh viên tự ý tức tầm quan trọng của việc rèn luyện nhân cách sống và

khuyến khích sinh viên chủ động tìm về những giá trị tốt đẹp của truyền

thống dân tộc, giá trị đạo đức, lối sống của Phật giáo. Các thầy, cô gợi ý, động

viên, khuyến khích cho sinh viên, phải để sinh viên tự nguyện, lựa chọn tự

chiêm nghiệm, tự tụ tập tư tưởng đạo đức Phật giáo hay bất kỳ một giá trị đạo

đức tốt đẹp nào khác mà họ thấy phù hợp và yêu thích thông qua việc thuyết

trình các nội dung của các học phần có nội dung về tôn giáo.

3.3.2. Phát huy vai trò của đoàn thanh niên trong giáo dục đạo đức

lối sống cho sinh viên theo giá trị tích cực của Phật giáo

Tổ chức Ðoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có vị trí, vai trò rất

quan trọng trong định hướng, tổ chức các hoạt động giáo dục đạo đức cho

thanh niên. Ðoàn là tổ chức chính trị, là lực lượng giáo dục, đảm bảo quyền

lợi làm chủ tập thể của quần chúng trong mọi hoạt động của thanh niên, làm

nhiệm vụ giáo dục thanh niên và là một thành viên không thể thiếu trong thực

hiện nhiệm vụ chính trị của Đảng. Ðoàn là lực lượng giáo dục trực tiếp, lãnh

đạo chính trị, tư tưởng tập thể đoàn viên thanh niên, là nhân tố cơ bản của quá

trình tự giáo dục. Không những thế, Ðoàn còn là cầu nối giữa chi bộ Ðảng với

quần chúng trẻ tuổi. Thông qua các chương trình hành động thiết thực của

mình, Ðoàn vận động sinh viên thực hiện tốt nhiệm vụ học tập và rèn luyện,

tu dưỡng đạo đức bản thân và tích cực hơn nữa trong các phòng trào bảo vệ tổ

quốc, hiến máu, thiện nguyện, mùa hè xanh…

Như vậy, Đoàn Thanh niên có vai trò, vị trí hết sức quan trọng trong

giáo dục đạo đức cho sinh viên. Muốn làm được điều đó, thiết nghĩ, Đoàn

Thanh niên cần thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau: Tạo nhiều sân chơi lành

mạnh, bổ ích mang mục đích định hướng giáo dục theo giá trị tích cực của

Phật giáo cho sinh viên ; xây dựng phong trào động viên sinh viên không

ngừng học hỏi, tu dưỡng bởi trong tam học “giới- định- tuệ” thì trí tuệ đóng

vai trò nhất, đây là con đường để diệt khổ. Chỉ có trí tuệ mới giúp con người

biết đâu là thiện, đâu là bất thiện. Như vậy việc đề cao trí tuệ trong đạo đức

Phật giáo sẽ đóng góp không nhỏ đối với việc xây dựng hình mẫu đoàn viên,

thanh niên “trí sáng” của Đảng ta hiện nay ; tập hợp và giáo dục sinh viên

hiểu biết giá trị Phật pháp, tôn trọng những giá trị đó và kỷ cương giáo lý nhà

Phật; tổ chức giáo dục cho sinh viên thông qua hoạt động phong trào theo chủ

đề, chủ điểm, không nên ôm đồm quá nhiều nội dung sẽ đưa đến tình trạng

quá tải, không có trọng tâm; chú trọng công tác giáo dục thông qua tập thể,

bằng tập thể; đoàn viên thanh niên cộng sản phải luôn gương mẫu trong học

tập tìm hiểu, nâng cao năng lực, phẩm chất người đoàn viên thông qua các

cuộc thi mang tính chất rèn luyện năng lực quản lý cảm xúc ; kiểm soát hành

vi trước tác động của ngoại cảnh, góp phần điều chỉnh các mối quan hệ tốt

đẹp giữa sinh viên ; tăng cường công tác thông tin tuyên truyền của Ðoàn

thông qua: Bản tin thanh niên; phát thanh thanh niên, panô hình ảnh, tập san,

nhóm văn nghệ xung kích, nhóm tuyên truyền viên.

Đoàn trường cần phải thường xuyên nghiên cứu, nắm vững tình hình,

dự báo xu hướng diễn biến về tư tưởng, thái độ chính trị, tôn giáo, đạo đức lối

sống của sinh viên. Từ đó, tổ chức các hoạt động phù hợp, thiết thực, các đợt

sinh hoạt chính trị, các câu lạc bộ lý luận, các buổi toạ đàm, tuyên truyền,

định hướng, xây dựng tình cảm tốt đẹp cho sinh viên thành viên đối với tôn

giáo, với những sinh viên có đạo.

Có thể nói, với những ưu điểm của tuổi trẻ, khi những giải pháp nêu

trên được thực hiện một cách đồng bộ thì tinh thần trách nhiệm, tính chủ động

của sinh viên trong việc thúc đẩy những ảnh hưởng tích cực, hạn chế những

ảnh hưởng tiêu cực của Phật giáo đến đạo đức, lối sống của bản thân và đạo

đức xã hội sẽ thực sự được phát huy.

Tiểu kết chương 3

Phật giáo góp một phần không nhỏ vào việc hoàn thiện đạo đức, lối

sống cho sinh viên. Song, bên cạnh những tác động tích cực, Phật giáo cũng

còn một số tác động tiêu cực đến đạo đức, lối sống của sinh viên trường Đại

học Nội vụ hiện nay. Trên cơ sở khách quan, khoa học, không có lý do gì

khiến chúng ta từ bỏ thế giới quan khoa học, biện chứng của chủ nghĩa Mác-

Lênin và cũng không có lý do gì mà chúng ta lại không vận dụng những giá

trị mà Phật giáo đã từng hấp dẫn con người, gắn bó với con người trong hàng

ngàn năm qua. Muốn phát huy những giá trị tích cực của đạo đức Phật giáo và

hạn chế những mặt tiêu cực trong xây dựng và hoàn thiện đạo đức, lối sôngs

cho sinh viên của trường hiện nay, cần thiết phải có một hệ thống giải pháp

đồng bộ từ phía nhà trường, đoàn thanh niên và nhà nước.

KẾT LUẬN

Phật giáo Việt Nam hiện nay có nguồn gốc và chịu ảnh hưởng sâu sắc

của Phật giáo Ấn Độ và Trung Quốc, hoà nhập với tín ngưỡng dân gian,

truyền thống văn hoá dân tộc ta từ hàng nghìn năm. Tuy có lúc thịnh suy,

mạnh yếu khác nhau nhưng đã tự khẳng định mình như một thành tố không

thể tách rời của nền văn hoá truyền thống Việt Nam. Qua quá trình hội nhập

và phát triển, thông qua sự chọn lọc và tiếp thu của các thời đại, Phật giáo

Việt Nam không những chia thành các tông phái và hệ phái khác nhau mà

mỗi địa phương, mỗi miền cũng thể hiện sự khác nhau trong nội dung, nghi

thức sinh hoạt và kiến trúc, lễ hội…Song nét tiêu biểu là Phật giáo ở đây có

sự hoà quyện chặt chẽ với Nho giáo, Đạo giáo và đã được dân tộc hoá, dân

gian hoá trở thành Phật giáo Việt Nam với những bản sắc riêng biệt, phù hợp

với tâm linh tín ngưỡng người Việt Nam.

Phật giáo từ khi Phật giáo du nhập đến nay đã ảnh hưởng đến mọi sinh

hoạt của người Việt Nam từ triết lý, tư tưởng, đạo đức, văn học, nghệ thuật

cho đến phong tục tập quán. Từ nhân sinh quan, đến thế giới quan, đạo lý,

thẩm mỹ cho đến lời ăn tiếng nói của quảng đại quần chúng Việt Nam trong

đó có sinh viên của trường Đại học Nội vụ Hà Nội ít nhiều ảnh hưởng của

triết lý Phật giáo và tư tưởng Phật giáo.

Ngày nay, đất nước ta đang trên đà phát triển và hội nhập vào nền kinh

tế thị trường của thế giới. Đời sống đạo đức, lối sống xã hội cũng theo xu

hướng toàn cầu hóa để vận hành. Bên cạnh những ảnh hưởng tích cực của

kinh tế thị trường tới kinh tế, văn hóa, đạo đức thì nó cũng có những mặt trái

nhất định, trong cơ chế thị trường hiện nay, bản năng ích kỷ trong sinh viên

dễ có cơ hội nảy sinh và phát triển. Dục vọng, đam mê, đồng tiền và sự sùng

bái vật chất làm cho một bộ phận sinh viên của trường có sự suy thoái về đạo

đức, lối sống đặc biệt nghiêm trọng là điều này đang xảy ra ở sinh viên những

chủ nhân tương lai của đất nước. Vì vậy, hơn bao giờ hết, việc giáo dục đạo

đức cho sinh viên là vô cùng cần thiết. Với quá trình du nhập và phát triển lâu

dài ở Việt Nam, đạo Phật đã trở thành một bộ phận của nền văn hóa, đạo đức

truyền thống của dân tộc. Những giáo lý của Phật giáo chuyển tải tư tưởng

bình đẳng, bác ái cứu khổ, cứu nạn, gần gũi với tín ngưỡng văn hóa Việt Nam

nên được người dân Việt Nam dễ dàng chấp nhận. Văn hóa tinh thần và đạo

đức truyền thống Việt Nam luôn lấy chân-thiện-mỹ làm thước đo giá trị đạo

đức con người Việt Nam, luôn đề cao các giá trị tốt đẹp, nhân ái, tình người.

Phật giáo lấy con người làm trọng tâm, thấu hiểu được nỗi khổ của con người

và chỉ ra con đường giải thoát khỏi vòng trầm luân biển khổ. Những quan

niệm về thiện- ác, Thập Nhị Nhân Duyên, Nghiệp, Kiếp, Thuyết nhân quả,

Nghiêp báo- Luân hồi, Ngũ giới,…mặc dù có phần mang tính thần bí, siêu

hình, song có ý nghĩa nhất định, mang lại cho cá nhân một thái độ sống có

trách nhiệm, góp phần răn đe, hạn chế suy nghĩ, lời nói, hành động không

đúng đắn và ngăn chặn tội ác từ trong trứng nước. Vì vậy, đạo Phật cần được

quan tâm và phát huy hơn nữa những ảnh hưởng tích cực, đóng góp nhiều hơn

nữa cho việc giáo dục đạo đức, lối sống giúp ích hơn nữa cho việc hình thành

nhân cách của sinh viên trường Đại học Nội vụ Hà Nội hiện nay. Trong giai

đoạn hiện nay, Phật giáo với những giá trị nhân văn, từ bi, hỷ xả, với mục

đích cao đẹp là giải thoát, cứu khổ cho con người vẫn đang chiếm được cảm

tình của một bộ phận lớn dân cư nói chung và thanh niên nói riêng. Những

hoạt động của Phật giáo đã và đang phản ánh được phần lớn thực trạng hoạt

động Phật giáo của cả nước trong thời kỳ mở cửa.Với trào lưu nhập thế tích

cực, Phật giáo đã đa dạng hoá các hình thức hoạt động của mình. Bên cạnh

những nghi lễ linh thiêng, những lễ hội tổ chức hàng năm tại các chùa ở các

địa phương là những hoạt động rất cụ thể nhằm giúp con người giảm bớt

những tâm tư, hòa mình vào đời sống cộng đồng, tăng cường tình đoàn kết

dân tộc. Mặc dù vẫn còn một số hạn chế nhất định, song những tác động của

Phật giáo đã góp một phần quan trọng trong việc giáo dục, hoàn thiện đạo đức,

lối sống cho sinh viên giúp sinh viên của nhà trường tích cực tham gia các

hoạt động có ích giúp xã hội phát triển. Muốn phát huy vai trò tích cực và hạn

chế tiêu cực của Phật giáo trong giáo dục đạo đức, lối sống của sinh viên nhà

trường thì cần thực hiện đồng bộ các giải pháp trên.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Mai Văn Bính (2007), Lê Thanh Hà, Nguyễn Thị Thanh Mai, Lưu Thu

Thủy, Giáo dục công dân 10, Nxb Giáo dục Việt Nam.

2. Huệ Dân (2019), Phẩm hạnh nữ giới trong tinh thần Phật học cũng như

học Phật, http://www.chua-phuoc-binh.com/tinhhoaphathoc.

3. Nguyễn Đăng Duy (1999), Phật giáo văn hóa Việt Nam, Nxb Hà Nội.

4. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần

thứ XI, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2011

5. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ

XIII, Nxb Chính trị Quốc gia sự thật, Hà Nội, 2021

6. Trần Văn Giáp (1968), Phật giáo nguyên thủy đến thế kỷ XIII, Nxb Đại học

Vạn Hạnh.

7. Trần Văn Giàu (1973), Sự phát triển tư tưởng Việt Nam từ thế kỷ XIX đến

cách mạng Tháng 8, Tập I, Ý thức hệ phong kiến và sự thất bại của nó trước

nhiệm vụ lịch sử, Nxb Khoa học xã hội.

8. Trần Văn Giàu (1975), Giá trị tinh thần truyền thống của dân tộc Việt Nam,

Nxb KHXH, Hà Nội.

9. Trần Văn Giàu (1993), Đạo đức Phật giáo trong thời hiện đại, Nxb Tp. Hồ

Chí Minh.

10. Phạm Minh Hạc, Nguyễn Khoa Điềm (2003), Về phát triển và Xây dựng

con người trong thời kỳ công nghiệp hóa và hiện đại hóa, Nxb CTQG, Hà

Nội.

11. Học viện Phật giáo Việt Nam (2008), Phật giáo nhập thế và phát triển,

Nxb Tôn giáo.

12. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 8, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.

13. Thích Đạo Quang (1996), Đại cương triết học Phật giáo, Nxb Thuận Hóa,

Huế.

14. GS. Nguyễn Tài Thư (1997)“Ảnh hưởng của các hệ tư tưởng và tôn giáo

đố với con người Việt Nam hiện nay”, Nxb CTQG, Hà Nội.

15. Thích Thanh Từ (1995), Phật giáo với dân tộc, Thành hội Phật giáo Tp.

Hồ Chí Minh.

16. Phạm Hồng Trung (2007), Nghiên cứu về lối sống: Một số vấn đề khái

niệm và cách tiếp cận, Tạp chí khoa học Đại học Quốc gia Hà Nội, Khoa học

xã hội và Nhân văn 23.

Tác giả người nước ngoài

17. Ayya Khema, Hãy đến để thấy Phật giáo, Con đường của hạnh phúc,

http://www.quangduc.com/kinhdien2/95haydendethay10.html.

18. Dais aku Ikeda (1996), Phật giáo một ngàn năm đầu, Nxb Chính trị Quốc

gia, Hà Nội

19. Dais aku Ikeda (1996), Phật giáo một ngàn năm đầu, Nxb Chính trị Quốc

gia, Hà Nội.

Địa chỉ một số trang website

20. https://hocluat.vn/wiki/sinh-vien/.

21. https://thuvienhoasen.org/a5380/dao-duc-phat-giao-va-hanh-phuc-con-

nguoi.

22. https://thuvienhoasen.org/a8458/viet-nam-phat-giao-su-luoc-tac-gia-thich-

mat-the.

23. http://tongiaovadantoc.com

24. https://www.unicef.org/vietnam/media/4391/file/JJ%20Sitan%20VN%20f

ull%20report.pdf

25. https://www.phatam.com/tu-tuong-phat-giao-quyen-1-duc-phap-

chu_258c38be6.html.

26. https://vi.wikipedia.org/wiki/Ph%E1%BA%ADt_gi%C3%A1o_Vi%E1%

BB%87t_Nam.

27. https://vi.wikipedia.org/wiki/L%E1%BB%91i_s%E1%BB%91ng#cite_no

te-1.

28. https://www.phattuvietnam.net/net-dep-dao-doi-trong-mua-dich-covid-19-

o-thanh-pho-nghia-tinh/

Đề tài nghiên cứu khoa học: Ảnh hưởng của Phật giáo đối với đạo đức, lối sống của sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

Có thể bạn quan tâm

Hỗ trợ xây dựng mục tiêu tập luyện và các hoạt động hằng ngày cho người bệnh đau mạn tính

Tổng quan nghiên cứu về chế độ ăn thực dưỡng trong kiểm soát viêm loét dạ dày

Phân lập chất theo hướng tác dụng chống oxy hóa từ vỏ thân núc nác (Oroxylum indicum)

Tác dụng giảm đau của cao chiết từ lá cây nọc xoài (Struchium sparganophorum (L.) Kuntze)

Khảo sát một số hoạt tính sinh học của trà diệp hạ châu đắng (Phyllanthus amarus Schum. et Thonn.)

Đặc điểm thực vật và sơ bộ thành phần hóa thực vật của cây Nọc Xoài (Struchium sparganophorum (L.) Kuntze), họ Cúc (Asteraceae)

Hàm lượng polyphenol, flavonoid và hoạt tính chống oxy hóa của cao chiết từ cây Nọc Xoài (Struchium sparganophorum (L.) Kuntze), họ Cúc (Asteraceae)

Đánh giá hoạt tính ức chế enzyme α-glucosidase của andrographolid từ phân đoạn ethyl acetate của xuyên tâm liên (Andrographis paniculata (Burm.f.) Nees)

Nghiên cứu đặc điểm thực vật, vi học loài Gnetum latifolium Bl. và so sánh đặc điểm hình thái với các loài Gnetum khác tại Việt Nam

Đánh giá kiểm soát đường huyết và lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đường type 2 ngoại trú

Nghiên cứu màng hydrogel chứa keo ong định hướng giúp làm lành vết thương trên da

Nghiên cứu điều chế viên nang chứa cao cỏ mực (Eclipta prostrata (L.) Asteraceae)

Xây dựng và thẩm định quy trình định lượng EDTA trong mayonnaise bằng phương pháp HPLC-UV

Xây dựng tiêu chuẩn cho dược liệu kinh giới Herba Elsholtziae ciliatae

Nghiên cứu cải thiện độ tan và độ hòa tan của Tadalafil bằng phương pháp tạo phức với β-Cyclodextrin

Đánh giá tính an toàn và hiệu quả chống đông của Acenocoumarol trên bệnh nhân ngoại trú tại Bệnh viện Nhân Dân Gia Định năm 2024

Khảo sát tình hình bệnh nhân suy thận mạn nhiễm trùng dùng Vancomycin tại Bệnh viện Chợ Rẫy năm 2023-2024

Một số nhân tố ảnh hưởng đến hành vi bán thuốc dược liệu của người bán lẻ thuốc tại tỉnh Vĩnh Long năm 2024

Phân tích tình hình kê đơn thuốc điều trị ngoại trú bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính tại Bệnh viện Chợ Rẫy năm 2023

Yêu người ngóng núi (Nguyễn Ngọc Tư) và Đến độ hoa vàng (Đỗ Bích Thúy) từ góc nhìn cổ mẫu

Tài liêu mới

Báo cáo nghiên cứu khoa học: Xây dựng hệ thống điểm danh sinh viên dựa trên nhận diện khuôn mặt

Báo cáo seminar chuyên ngành: Công nghệ lên men trong sản xuất rượu, bia và nước trái cây

Báo cáo seminar chuyên ngành Công nghệ hóa học và thực phẩm

Báo cáo tổng kết đề tài khoa học và công nghệ cấp trường: Quan hệ giữa các thông số thiết kế với giá thành hệ dẫn động cơ khí dùng hộp giảm tốc trục vít

Báo cáo tổng kết đề tài khoa học và công nghệ cấp trường: Tính toán và mô phỏng số tấm composite lõi tổ ong bằng phương pháp đồng nhất hóa

Báo cáo tổng kết đề tài khoa học và công nghệ cấp trường: Nghiên cứu ảnh hưởng của các thông số công nghệ tới mòn dụng cụ và nhám bề mặt khi tiện cứng các bề mặt gián đoạn

Báo cáo tổng kết đề tài khoa học và công nghệ cấp trường: Nghiên cứu thiết kế điều khiển hệ thống lắp ráp bút bi tự động

Báo cáo tổng kết đề tài khoa học và công nghệ cấp trường: Tối ưu hóa đa mục tiêu khi mài phẳng thép HARDOX 500

Báo cáo tổng kết đề tài khoa học và công nghệ cấp trường: Phân phối tỉ số truyền tối ưu cho hệ dẫn động cơ khí dùng hộp giảm tốc bánh răng côn trụ nhiều cấp theo hàm mục tiêu giá thành

Báo cáo tổng kết đề tài khoa học và công nghệ cấp trường: Nghiên cứu các biện pháp tăng năng suất và giảm chi phí quá trình mài phẳng thép SKD11 qua tôi

Báo cáo tổng kết đề tài khoa học và công nghệ cấp trường: Xây dựng Video bài giảng cho môn học Cơ học Vật liệu

Báo cáo tổng kết đề tài khoa học và công nghệ cấp trường: Ảnh hưởng của mạ Nano Composite Nikel đến chất lượng gia công và tuổi bền của dụng cụ cắt

Báo cáo tổng kết đề tài khoa học và công nghệ cấp trường: Quá trình thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào tỉnh Thái Nguyên giai đoạn (2015-2020)

Báo cáo tổng kết đề tài khoa học và công nghệ cấp trường: Nghiên cứu thiết kế quy trình mạ phủ Ni, Cu theo phương pháp hóa học lên chất nền không dẫn điện

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Giới thiệu

Về chúng tôi

Việc làm

Quảng cáo

Liên hệ

Chính sách

Thoả thuận sử dụng

Chính sách bảo mật

Chính sách hoàn tiền

DMCA

Hỗ trợ

Hướng dẫn sử dụng

Đăng ký tài khoản VIP

093 303 0098

support@tailieu.vn

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi

Facebook

Youtube

TikTok