Đánh giá hoạt tính ức chế enzyme α-glucosidase của andrographolid từ phân đoạn ethyl acetate của xuyên tâm liên (Andrographis paniculata (Burm.f.) Nees)

Y học cổ truyền Việt Nam có bề dày lịch sử với nhiều dược liệu quý, trong đó Xuyên tâm liên (Andrographis paniculata (Burm.f.) Nees) nổi bật với các công dụng như kháng viêm, bảo vệ gan, hạ đường huyết và tiềm năng chống virus SARS-CoV-2. Nghiên cứu này tập trung đánh giá khả năng ức chế enzyme a-glucosidase của các cao chiết và hợp chất andrographolid phân lập từ Xuyên tâm liên.

Nghiên cứu này hướng đến các nhà khoa học, nhà nghiên cứu dược liệu, chuyên gia y học cổ truyền, và những người quan tâm đến việc ứng dụng các hợp chất tự nhiên từ thực vật trong điều trị và hỗ trợ kiểm soát các bệnh chuyển hóa, đặc biệt là tiểu đường.

Nghiên cứu này tập trung đánh giá khả năng ức chế enzyme a-glucosidase của các cao chiết và hợp chất andrographolid phân lập từ phân đoạn ethyl acetate của cây Xuyên tâm liên (Andrographis paniculata (Burm.f.) Nees). Xuyên tâm liên là dược liệu quý trong y học cổ truyền Việt Nam, được biết đến với nhiều công dụng như kháng viêm, bảo vệ gan, hạ đường huyết và tiềm năng chống virus SARS-CoV-2. Bệnh tiểu đường, một rối loạn chuyển hóa phổ biến gây tăng đường huyết mạn tính và nhiều biến chứng nghiêm trọng, là động lực cho việc tìm kiếm các dược liệu hỗ trợ điều trị.
Phương pháp nghiên cứu bao gồm sàng lọc sơ bộ thành phần hóa thực vật theo phương pháp I. Ciuley cải tiến, chiết xuất và phân lập các hợp chất bằng các kỹ thuật sắc ký. Cấu trúc của hợp chất tinh khiết được xác định thông qua phân tích phổ cộng hưởng từ hạt nhân (NMR) 1D và 2D. Hoạt tính ức chế a-glucosidase được khảo sát in vitro trên đĩa 96 giếng, với việc đo độ hấp thụ ở bước sóng 410 nm.
Kết quả cho thấy cao chiết ethyl acetate có hoạt tính ức chế mạnh hơn so với các phân đoạn khác, chứng tỏ sự tập trung của các hợp chất có hoạt tính sinh học trong phân đoạn này. Hợp chất andrographolid đã được phân lập và xác định, cho thấy khả năng ức chế a-glucosidase ở mức 44.28%. Điều này gợi ý rằng tác dụng hạ đường huyết của Xuyên tâm liên có thể là kết quả của sự hiệp đồng giữa nhiều hợp chất, chứ không chỉ riêng andrographolid. Nghiên cứu này cung cấp thêm bằng chứng về tiềm năng của Xuyên tâm liên trong việc hỗ trợ kiểm soát đường huyết. Tuy nhiên, cần có thêm các nghiên cứu về các hợp chất khác, đánh giá tác động hiệp đồng, cũng như các thử nghiệm in vivo và lâm sàng để xác định rõ tiềm năng ứng dụng thực tế.