1
CHƯƠNG 7
ÁP LỰC ĐT LÊN TƯỜNG CHẮN
GVHD: ThS. TÔ LÊ HƯƠNG
Bộ môn: ĐỊA CƠ - NỀN MÓNG
Email: tolehuong@hcmut.edu.vn
6
CƠ HỌC ĐẤTCI3235
TPHCM, tháng 12/2022
Nội dung
tolehuong@hcmut.edu.vn
2
7.1. KHÁI NIỆM
7.2. PHƯƠNG PHÁP TÍNH
TOÁN ÁP LỰC ĐẤT
7.3. TÍNH ÁP LỰC ĐẤT TRONG
MỘT SỐ TÌNH HUỐNG KHÁC
MỤC TIÊU BUỔI HỌC
tolehuong@hcmut.edu.vn
3
L.O.1.7-Biết tính
toán áp lực
ngang của đất
lên tường chắn
(Be able to
calculate earth
pressure on
retaining wall)
7.1. KHÁI NIỆM
tolehuong@hcmut.edu.vn
4
1 2
3 4
2
Xây dựng kết cấu tường chắn để tăng cường ổn định của công trình chịu
các áp lực ngang của đất: tường các tầng hầm, mố cầu, tường chắn đất,
đường hầm, bờ kè là bản tường, …
- Để giữ cho khối đất sau lưng tường, có sự chênh lệch độ cao được cân
bằng, khỏi bị trượt, tụt xuống.
- Chống sạt lở công trình mới xây dựng bên cạnh công trình cũ.
- Chống thành hố móng, hố đào sâu.
- Chống sạt lở bờ sông …
- Chống thấm nước từ thượng lưu xuống hạ lưu của công trình thủy công.
tolehuong@hcmut.edu.vn 5
Khái Niệm, Mục đích sử dụng
tolehuong@hcmut.edu.vn 6
Tường tầng hầm
Ea TAÀNG HAÀM
q
Tường mố cầu
MOÁ CAÀU
Ea
Ep
Khái Niệm, Mục đích sử dụng
tolehuong@hcmut.edu.vn
7
Tường bờ kè
Tường chắn sóng đê Bùi (Chương Mỹ) ) Hà Nội
Khái Niệm, Mục đích sử dụng
tolehuong@hcmut.edu.vn 8
Tường chắn đất
Khái Niệm, Mục đích sử dụng
5 6
7 8
3
tolehuong@hcmut.edu.vn 9
Tường chắn đất
Khái Niệm, Mục đích sử dụng
tolehuong@hcmut.edu.vn
10
Đất trước
tường
Đất sau lưng
tường (nghiêng
góc )
Đỉnh tường
Chân tường
Bản đế (móng)
Cấu tạo tường chắn
Đất sau lưng
tường (nghiêng
góc )
Đỉnh tường
Đất trước
tường
Chân tường
Bản đế (móng)
HÌNH 1
Tường chắn không góc nghiêng
HÌNH 2
Tường chắn góc nghiêng
tolehuong@hcmut.edu.vn 11
Ngàm
vào
đất
Cf
Cừ Larsen
Cấu tạo tường chắn
tolehuong@hcmut.edu.vn 12
Các loại áp lực đất tác dụng lên tường chắn
Áp lực đất chủ động
𝑬
𝒂
loại áp lực đất làm cho tường dịch chuyển về phía trước hay làm cho
tường xoay, tức là làm cho khối đất phía sau lưng tường giãn ra
E
a
Mặt trượt
9 10
11 12
4
tolehuong@hcmut.edu.vn 13
Các loại áp lực đất tác dụng lên tường chắn
Áp lực đất bị động 𝑬
𝒑
Là loại áp lực đất làm khối đất sau lưng tường bị nén lại.
E
p
E
a
Mặt
trượt
Tàu va
tolehuong@hcmut.edu.vn 14
Các loại áp lực đất tác dụng lên tường chắn
Áp lực đất tĩnh 𝑬
𝟎
Khi ngoại lực tác dụng không làm tường dịch chuyển áp lực đất tác dụng
lên tường là áp lực tĩnh (khối đất sau lưng tường cân bằng tĩnh)
E
p
E
a
Q
a p
Q E E
tolehuong@hcmut.edu.vn 15
Các loại áp lực đất tác dụng lên tường chắn
Quan hệ của chuyển vị và áp lực đất
E
0
p
E
a
Chuyển vị về trước tường
Chuyển vị về phía sau tường
a
p
E
p o a
E E E
Ta luôn có:
7.2. PHƯƠNG PHÁP TÍNH
TOÁN ÁP LỰC ĐẤT
tolehuong@hcmut.edu.vn
16
13 14
15 16
5
7.2.1 Áp lực đất tĩnh E
0
Xét 1 điểm M nằm ở độ sâu z
-Áp lực thẳng đứng do trọng lượng bản thân:
z
= z
- Áp lực ngang do trọng lượng bản thân:
x
= K
0
z
ng độ áp lực đất tĩnh:
p
o
= K
0
z
Vẽ biểu đồ ALĐ tĩnh
𝑝
󰇫 𝑧=0𝑝
=0
𝑧=𝐻 𝑝
=𝐾
.𝛾.𝐻
tolehuong@hcmut.edu.vn 17
Q
M
𝜎
𝜎
z
h
H
Phương:
Phương của A hợp với pháp tuyến tại
điểm A một góc bằng góc ma sát ngoài
giữa đất và tường (
). Thường chọn:
tolehuong@hcmut.edu.vn 18
Q
h
H
G
0
𝐾
.𝛾.𝐻
𝑦=1
3𝐻
A𝛿
𝐸
Độ lớn: bằng diện tích biểu đồ cường độ
áp lực đất tĩnh:
Điểm đặt: tại trọng tâm (G) của biểu đồ
cường độ áp lực đất tĩnh
𝐸
=1
2𝐾
𝛾𝐻
2
3
7.2.1 Áp lực đất tĩnh E
0
Vẽ biểu đồ ALĐ tĩnh
𝑝
󰇫 𝑧=0 𝑝
=0
𝑧=𝐻 𝑝
=𝐾
.𝛾.𝐻
Bài tập THL 7.1
tolehuong@hcmut.edu.vn 19
7.2.2 Áp lực đất chủ động E
a
Giả thiết:
- Mặt trượt của khối đất ở trạng thái cân bằng giới hạn (chủ
động) là một mặt phẳng.
- Xem tường tuyệt đối cứng.
- Xét 1m theo chiều dài tường
Giả sử đất sau lưng tường trượt theo mặt phẳng BC, ta có lăng thể
trượt ABC có trọng lượng W.
E phản lực của tường với lăng thể trượt, phương hợp với tia
pháp tuyến 1 góc
.
R phản lực của đất với lăng thể trượt, hợp với phương pháp
tuyến 1 góc
A./ Đối với đất rời (
𝝋
𝟎
,
𝒄
=
𝟎
)
tolehuong@hcmut.edu.vn 20
A
G
B
W
C
H
H
N
1
R
T
1
E
N
2
T
2
W
E
R
-
=90
0
-
-
+
-
D
K
7.2.2 Áp lực đất chủ động E
a
17 18
19 20