
10/25/2010
1
10/25/2010 1
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
TRƯNG ðI HC BÁCH KHOA TP. HCM
PGS. TS. NGUYN THNG
Email: nguyenthong@hcmut.edu.vn or nthong56@yahoo.fr
Web: http://www4.hcmut.edu.vn/~nguyenthong
Tél. (08) 38 640 979 - 098 99 66 719
10/25/2010 2
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
NI DUNG MÔN HC
Chương 1: Thm qua công trình.
Chương 2: Áp lc khe rng.
Chương 3: ðp vt liuña phương.
Chương 3a: Mô phng Monte Carlo áp
dng trong ñánh giá nñnh
mái dc.
Chương 4: ðp bê tông trng lc
Chương 4a: ðp bê tông ñm lăng (RCC)
PGS. Dr. Nguy?n Th?ng
TRƯNG ðI HC BÁCH KHOA TP. HCM
10/25/2010 3
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
NI DUNG MÔN HC
Chương 4b: Bài toán tonhit 3D.
Chương 5: Phân tích ng sut trong ñp
bê tông khi xy ra ñng ñt.
Chương 6: ðưng hm thy công -
Ging ñiu áp.
Chương 7: ðưng ng áp lc – Nưc va
trong ñưng ng.
PGS. Dr. Nguy?n Th?ng
TRƯNG ðI HC BÁCH KHOA TP. HCM
10/25/2010 4
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
ðƯ!NG ÁP L"C &
HI#N TƯ$NG NƯ%C VA
1. Tng quát.
2. Hin tưng nưc va trong
ñưng ng áp lc.
3. Công trình gim áp lc nưc va.
PGS. TS. Nguy&n Thng
10/25/2010 5
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
T'NG QUÁT
ðưng ng áp lc là công trình ni gi(a
cuiñưng d)n nưc ñn nhà máy.
ðưng ng chu áp lc nưc bên trong
ñưng ng.
-CTLN
Kênh d)n
B+áp lc
ðưng ng
Nha, máy.
-CTLN
ðưng hm có áp
Ging ñiu
áp (tháp ñiu áp)
ðưng ng
Nha,
máy.
PGS. TS. Nguy&n Thng
10/25/2010 6
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
PHÂN LO/I
Theo vtrí xây dng:
ðưng ng áp lc ki+u h0
ðưng ng áp lc ki+u
ngm
ðưng ng áp lc ki+u hn
hp (h0+ngm)
PGS. TS. Nguy&n Thng

10/25/2010
2
10/25/2010 7
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
D=3,5m, L=9065m
i=0,0061
ðưng ng áp lc
PGS. TS. Nguy&n Thng
NM
10/25/2010 8
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
L
OAL
= 1866m
D
ng chính
= 2,6m
D
ng nhánh
= 1,6m
NHÀ VAN
NHÀ MTð
GI3NG
ðI4U ÁP
KÊNH X5
PGS. TS. Nguy&n Thng
32
ðƯ!NG NG ÁP L"C N6A NG7M
10/25/2010 9
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
ðưng ng áp
lc
ðp tràn
PGS. TS. Nguy&n Thng
10/25/2010 10
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
ðƯ!NG
NG
ÁP L"C
H8
PGS. TS. Nguy&n Thng
10/25/2010 11
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
PGS. TS. Nguy&n Thng
THI CÔNG
ðƯ!NG NG
ÁP L"C
10/25/2010 12
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
THU NĂNG & THU ðIN
Ch. 8: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
PGS. TS. Nguy&n Thng
THI CÔNG
ðƯ!NG NG
ÁP L"C

10/25/2010
3
10/25/2010 13
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
PGS. TS. Nguy&n Thng
THI CÔNG
ðƯ!NG NG
ÁP L"C e=12mm
35mm
10/25/2010 14
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
PGS. TS. Nguy&n Thng
ðƯ!NG
NG BÊ
TÔNG NG7M
BC
THÉP
10/25/2010 15
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
ðưng
ng
PGS. TS. Nguy&n Thng
10/25/2010 16
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
CH3 ð THU9L"C
KHÔNG 'N ð:NH
DÒNG CH5Y
QUÁ ð
Xy ra khi
ðóng (m0) van
trên ñưng ng vơ;i tô;c ñ
nhanh
thay ñi nhanh
chóng vn tc (lưu lưng)
trong ng.
PGS. TS. Nguy&n Thng
10/25/2010 17
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
Gi5I THÍCH HI#N TƯ$NG
Trong trưng hp ñó
mi ño=n
dòng chy (vi phân) trong ng chu
sthay ñi áp sut và vn tc khác
nhau theo t>ng thiñi+m
hin
tưng truyn sóng áp lc
ñưc
gi là « NƯƠC VA ».
Xem ñD thminh ho= 0 sau:
PGS. TS. Nguy&n Thng
10/25/2010 18
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
PGS. TS. Nguy&n Thng
S"TRUY4N SÓNG ÁP L"C
ðóng
van
M0
van

10/25/2010
4
10/25/2010 19
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
NƯ%C VA TRONG ðƯ!NG NG TUY#T ðI CENG
H
A
FH
A
MGt chuHn
A
B
BCHA
Kênh sau NM
H
A
: ct áp tInh (mH
2
O)
FH
A
: gia sáp sut t=i A sinh ra do nưc va dương
oo
α
ðưng ng
PGS. TS. Nguy&n Thng
G
10/25/2010 20
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
THI3T LJP PHƯƠNG TRÌNH
NƯ%C VA
(ng tuytñi cng, NƯ%C
không NÉN ñưc)
PGS. TS. Nguy&n Thng
10/25/2010 21
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
Phương trình chuy+nñng theo phương X (lưu ý
chiu dương chn):
: khi lưng nưc trong ño=n AB.
F: tit dinng
: tng ngo=i lc theo phương X (trcng).
x
x
d(mV )
F
dt
=
∑
m FL
ρ
=
x
F
∑
( )
A A B
dV
LF gF H H H Lsin
dt
ρ ρ α
− = + ∆ − −
PGS. TS. Nguy&n Thng
10/25/2010 22
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
:
hình chiu lên phương X.
Githit không có ma sát gi(a cht lng và
thành ng.
Thay vào p/t trên và thu gn:
Vi V=Q/F và dQ bin ñi lưu lưng trong
thi ño=n dt.
gLFsin
ρ α
A B
H H Lsin
α
= +
A
dV
LF gF H
dt
ρ ρ
− = ∆
A
L dV L dQ
H
g dt gF dt
∆ = − = −
PGS. TS. Nguy&n Thng
Thay ñi áp sut t=i A
do nưc va gây ra
10/25/2010 23
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
CHÚ Ý:
-Nu dQ/dt < 0
ñóng van
FH
A
> 0
nưc va dương
-Nu dQ/dt > 0
m0van
FH
A
< 0
nưc va âm
Gia sáp lc do nưc va t=i A tPltuyn
tính vi chiu dài L t>B ñn A.
L=0
FH=0 (t=i B).
PGS. TS. Nguy&n Thng
A
L dV L dQ
H
g dt gF dt
∆ = − = −
10/25/2010 24
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
-Gia sáp lc do nưc va t=i A tPltuyn
tính vi (dQ/dt).
Trong trưng hp
dQ
const
dt
=
s
cd
A
T
QQ
gF
L
H−
=∆
Q
d
: lưu lưng trưc khi ñóng van;
Q
c
: l/l sau khi ñóng van
T
s
: thi gian ñóng van t>Q
d
Q
c
PGS. TS. Nguy&n Thng

10/25/2010
5
10/25/2010 25
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
Nuñóng (m0) van tc thì (dQ/dt
>>>
1)
Trưng hp k+ ñn s ñóng không «
tuyn tính »:
Vi k = 1,25
1,5 xem nhưhan toàn.
s
cd
A
T
QQ
gF
L
kH
−
=∆
PGS. TS. Nguy&n Thng
!!!H
A
∞→∆
10/25/2010 26
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
NƯ%C VA ðƯ!NG NG CENG TUY#T ðI
D THAY ð'I
H
A
FH
A
MGt chuHn
A
B
Réservoir
Kênh sau NM
H
A
: ct nưc tInh
FH
A
: gia sáp lc nưc va t=i A
oo
α
L
1
,F
1
L
2
,F
2
L
3
,F
3
FH
(1)
FH
(2)
PGS. TS. Nguy&n Thng
10/25/2010 27
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
Githit D mi ño=n không ñi:
Gia sáp lc cho ño=n 1:
Gia sáp lc cho ño=n 2:
Gia sáp lc cho ño=n 3:
)
F
L
F
L
(
gT
QQ
T
QQ
gF
L
HH
2
2
1
1
s
cd
s
cd
2
2
)1()2(
+
−
=
−
+∆=∆
)
F
L
F
L
F
L
(
gT
QQ
H
3
3
2
2
1
1
s
cd
)3( ++
−
=∆
1
1
s
cd
)1(
F
L
.
gT
QQ
H
−
=∆
PGS. TS. Nguy&n Thng
10/25/2010 28
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
Bài tp: Mtñưng ng áp lc có D=2,25m,
chiu dài L=1000m, d)n lưu lưng
Q=30m
3
/s. Thi gian ñóng van là 10s
(tuyn tính k=1).
1. Tính gia sáp lc ln nht do nưc va.
2. Tương tnu D=2.5m. So sánh vi kt
qucâu 1, nhn xét.
PGS. TS. Nguy&n Thng
10/25/2010 29
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
Bài gii:
1. D=2.25m
2. D=2.5m
Nhn xét: V
gim
Giá trnưc va gim
Ad c
mzx 2
s
Q Q
L 1000*4 30 0
H k 1 76.91m
gF T 9.81*3.14159*2.25 10
−
−
∆ = = =
Ad c
mzx 2
s
Q Q
L 1000*4 30 0
H k 1 62.3m
gF T 9.81*3.14159*2.5 10
−
−
∆ = = =
PGS. TS. Nguy&n Thng
10/25/2010 30
CÔNG TRÌNH THY NÂNG CAO
Ch. 7: ðưng ng áp lc & hin tưng nưc va
Bài tp: Ly sliu bài trưc. ðưng ng
bây gigDm 2 ño=n: L
1
=400m, D
1
=2.25m;
L
2
=600m, D
2
=2.0m.
Tính gia sáp lc do nưc va trong 2 ño=n
ng.
PGS. TS. Nguy&n Thng

