Mời các bạn cùng nắm bắt những kiến thức về tổng quan, cơ chế bệnh sinh, chẩn đoán, viêm mô tế bào, áp xe vú, áp xe cạnh hậu môn, chỉ định, chống chỉ định, lưu ý đối với lưu áp xe; dụng cụ và các bước tiến hành thủ thuật của việc dẫn lưu áp xe thông qua bài giảng Dẫn lưu áp xe của BS. Phan Chung Thùy Linh sau đây.
BS PHAN CHUNG THÙY LYNH
Áp xe là một nhiễm trùng khu trú ở mô biểu hiện ở sự tụ
Áp xe có thể thấy ở bất cứ vùng nào trong cơ thể, thường gặp nhất là ở tay chân, mông, ngực, quanh hậu môn và chân tóc
Áp xe khởi đầu do hàng rào bảo vệ da bị phá vỡ, và vi
mủ bên trong mô viêm
Những tác nhân thường gặp là Streptococcus,
khuẩn xâm nhập vào
Staphylococcus, enteric bacteria, hoặc kết hợp giữa vi khuẩn yếm khí và gram âm
Chủ thể
Tắc nghẽn
Nồng độ cao
Lao động tay chân
Viêm mô tế bào
Lớp da nguyên vẹn
Chấn thương
Môi trường ẩm
Dinh dưỡng
Hóa lỏng
Hoại tử
Tụ mủ
Sưng, nóng, đỏ, đau, chuyển động
gợn sóng
lâm sàng không rõ ràng, nhất là khi ổ áp xe nằm sâu
Siêu âm có giá trị trong chẩn đoán và
dùng để đo kích thước ổ áp xe
Chẩn đoán bằng chọc hút khi khám
Hầu hết những ổ áp xe dưới da có kích thước lớn hơn 5mm đều phải được dẫn lưu để điều trị
Những ổ áp xe ở da mà ta sờ được
Mổ dẫn lưu là điều trị cần thiết cuối cùng Sử dụng kháng sinh đơn độc không hiệu
quả
Không phẫu thuật khi mô còn đang viêm
chưa tụ mủ Chườm nóng Những phương pháp không phẫu thuật nên
được kiểm tra lại <24-36giờ
Những ổ áp xe quá lớn, đòi hỏi phải rạch rộng, cắt lọc hay tưới rửa (tốt nhất nên làm trong phòng mổ) Những ổ áp xe sâu ở những vùng
nhạy cảm như quanh hậu môn, trên cơ nâng hậu môn…, đòi hỏi bệnh nhân phải được gây mê để phẫu thuật dẫn lưu
lòng bàn chân
Áp xe ở cuống mũi vì có thể dẫn lưu vào xoang gây ra viêm tĩnh mạch
Áp xe lòng bàn tay hoặc áp xe sâu
Bộ dụng cụ phòng chống lây nhiễm
chuẩn cho cả nhân viên y tế và bệnh nhân
Lidocaine 1%, 2% có epinephrine, ống chích 5-10 cc với kim 25, cùng hộp chống shock
Dung dịch sát khuẩn da Dao số 11 hoặc 15 Khăn trải có lỗ
Gạc, gòn Kẹp cầm máu, kéo, dây gạc dẫn lưu
có hoặc không có iode
Băng keo Dụng cụ cấy mủ Ống chích lớn với kim 18 để bơm rửa
điều trị như thế và những biến chứng, sẹo có thể có
Giải thích cho bệnh nhân tại sao phải
gồm cả bước gây tê để giảm đau Giải thích sự theo dõi sau đó và sự
thay băng
Giải thích các bước của thủ thuật, bao
Mang mask, kính, rửa tay, mang găng Chuẩn bị vùng da sẽ rạch áp xe Trải khăn có lỗ vô trùng Gây tê tại chổ, chờ 2-3 phút cho thuốc tê
có tác dụng
Rạch vùng da bên trên ổ áp xe, cắt xuyên qua da vào ổ áp xe. Nên rạch theo nếp lằn da
Có thể cắt da hình ellip nếu muốn mở rộng
vết thương
Nên rạch theo nếp lằn da
Rạch ngay bên trên ổ áp xe
Đường rạch nên hết chiều dài ổ áp xe
Dùng dao hoặc kéo để mở rộng đường mổ
Sau khi mủ đã chảy ra, dùng gạc để thấm máu và mủ. Dùng que cấy lấy mủ để soi và cấy
Dùng kềm nhẹ nhàng thám sát ổ áp xe, phá vỡ những ngăn bên trong ổ áp xe
Rửa sạch ổ áp xe Dùng gạc để dẫn lưu ổ áp xe
Dùng kềm nhét gạc dẫn lưu vào ổ áp xe sau khi đã rửa sạch ổ áp xe
Tình huống Nguyên nhân Điều trị
Bệnh nhân còn đau
Thuốc tê không họat động trong môi trường axit Dùng nhiều hơn, gây tê vùng hoặc chờ lâu hơn
Không ra dịch
Xác định ổ áp xe bằng cách sờ Rạch sâu hơn hoặc rộng hơn
Dẫn lưu nang tuyến bả Nang tuyến bả bị viêm Dẫn lưu giống ổ áp xe
Suy giảm miễn dịch Áp xe vùng mặt
Tái đánh giá sau 1-3 ngày (48 giờ) Theo dõi sát
Hướng dẫn chăm sóc vt Thay băng
