HOẠI TỬ NGOẠI VI ĐỐI XỨNG
(SYMMETRICAL PERIPHERAL GANGRENE)
BS Huỳnh Quang Đại
BM Hồi sức Cấp cứu Chống độc
Khoa Y, ĐHYD TP.HCM
Khoa HSCC, BV Chợ Rẫy
HỘI NGHỊ HỒI SỨC CẤP CỨU CHỐNG ĐỘC TP.HCM -2022
ĐỊNH NGHĨA
Hoại tử ngoại vi đối xứng:
•Tổn thương thiếu máu đối xứng
•Phần xa của chi và CQ sinh dục ngoài
•Không có bệnh lý tắc nghẽn mạch
máu lớn kèm theo
HỘI CHỨNG DOREMON
Foead AI, Management of symmetrical peripheral gangrene. Indian J Crit Care Med
2018;22:870-4
Biểu hiện: lạnh, tím tái hoặc đau chi
Diễn tiến hoại tử vô mạch
LỊCH SỬ
•Năm 1891, Hutchinson mô tả BN hoại tử khô đầu ngón tay, đỉnh mũi và
vành tai đối xứng sau một bệnh nặng không rõ phải nằm điều trị 20 tuần.
•Năm 1938, Fishberg đầu tiên đưa ra định nghĩa “symmetric peripheral
gangrene (SPG)” ở 2BN suy tim, tác giả nghĩ là “angiosplastic in origin”
•Năm 1939, Perry và Davie, báo cáo BN nam 64 tuổi hoại tử 2 chân dưới
mà không tắc nghẽn mạch máu lớn trong bệnh cảnh được cho là sốc tim,
về sau được chẩn đoán là xơ gan tim, từ đo nghĩ rằng suy CN gan góp
phần vào bệnh sinh.
LỊCH SỬ
•Năm 1948, Abrahams báo cáo ca SPG sau nhanh thất nguy kịch kéo dài.
Sau đó, Swan và Henderson báo cáo 2 BN SPG sau nhồi máu cơ tim.
Nguyên nhân tử vong của các bệnh nhân gợi ýđến sốc tim.
•Các báo cáo cũ đều liên quan đến sốc tim, nhưng yvăn về sau nhấn mạnh
Sepsis là bệnh cảnh chính ởBN SPG.
Chẩn đoán phân biệt
•PF (Purpura Fulminans) là rối loạn đông
máu cấp tính, dấu ấn của DIC
•Biểu hiện: xuất huyết điểm, bầm tím, rối
loạn sắc tố da
•Nguyên nhân do đông tắc mạch máu nhỏ
ở da
•Hậu quả là hoại tử da và DIC
•Khi có hoại tử mô không phải chi xa chủ
yếu hoặc hoại tử thêm những vị trí khác
thì được định nghĩa là PF.