Bài giảng môn Kế toán quản trị - Chương 6: Phân tích mối quan hệ chi phí, sản lượng, lợi nhuận (CVP)

ƯƠ

CH

NG VI

Ệ PHÂN TÍCH M I QUAN H NG –

CHI PHÍ – S N L

Ợ

Ố Ả ƯỢ Ậ L I NHU N (CVP)

Ộ

1. N I DUNG PHÂN TÍCH CVP

ỹ ử ụ

ộ ể ậ ượ c s d ng đ ổ ề ữ ủ ng c a nh ng thay đ i v CP, giá ậ ủ ố ớ ợ i nhu n c a DN ạ ử ứ

Phân tích CPV: là m t k thu t đ ưở ng đ i v i l ầ ượ c phân lo i theo cách ng x ủ ứ : m c bán hàng c a DN ệ ữ ậ

ả đánh giá nh h ả ượ bán và s n l Chi phí (CP): c n đ ả ượ S n l ng (SL) ầ ợ L i nhu n (LN): ph n chênh l ch gi a DT và CP ộ

ố

ầ ố

ế ể ạ ớ

ủ ố

ả ổ ự N i dung phân tích CVP: ể + Phân tích đi m hòa v n ứ + Phân tích m c SL c n thi t đ đ t LN mong mu n ị + Xác đ nh giá bán sp v i SL, CP và LN mong ố ớ ưở ng c a giá bán đ i v i LN mu n + Phân tích nh h ị ề ế theo các thay đ i d tính v bi n phí và đ nh phí

Ộ

1. N I DUNG PHÂN TÍCH CVP

ả ế Các gi thuy t khi phân tích CVP:

ơ ẩ

ế ấ ả

ứ ộ ế

ị c ng tiêu th ạ ộ

ấ

ế ấ ả

ổ ở

ề ả ứ ự ụ

ố ượ ố ượ ả ị ả ấ ế ng sp s n xu t = s l đ nh là s l

ổ ị ả + Giá bán đ n v s n ph m không đ i ị ả + T t c CP ph i phân ra thành đ nh phí và bi n phí ả ượ ể ớ v i m c đ chính xác có th lý gi i đ ụ ổ ỉ ệ ớ ả ượ ổ + CP bi n đ i thay đ i t l v i s n l ạ ổ + Đ nh phí không thay đ i trong ph m vi ho t đ ng ổ ộ + Năng su t lao đ ng không thay đ i ẩ + Khi DN kinh doanh nhi u s n ph m, k t c u sp gi ị đ nh không thay đ i các m c doanh thu khác nhau + DN áp d ng pp tính giá tr c ti p (pp tính giá toàn ộ ng sp b : gi tiêu th )ụ

Ố

Ể

2. PHÂN TÍCH ĐI M HÒA V N

ể ề ả ượ ụ ể ặ

Đi m hòa v n: đi m v s n l ạ ằ ổ ổ ng tiêu th (ho c i đó t ng doanh thu b ng t ng chi phí

DOANH THU HÒA V NỐ Ố Ư Ả

Ế

BI N PHÍ

Ổ

S D Đ M PHÍ Ị T NG Đ NH PHÍ

Ổ

T NG CHI PHÍ

ố ố doanh s ) mà t

ể ố

ộ ả ườ ẩ ị ng h p kinh doanh m t s n ph m: 3 cách

ươ ố 2.1 PP xác đ nh đi m hòa v n: ợ 2.1.1. Tr ằ B ng ph ng trình hòa v n:

Ố

Ể

2. PHÂN TÍCH ĐI M HÒA V N

ổ

= Doanh thu

T ng chi phí

ổ

ế

= Doanh thu

ị + T ng đ nh phí)

ổ

ị

ế

ổ

L i ợ nhu n ậ L i ợ nhu n ậ Doanh thu

(T ng bi n phí T ng đ nh phí

T ng bi n phí

Q * VC

TFC

Q * P ả ượ

ố

S n l

ng hòa v n: Q

= TFC

(P – VC) =

= TFC

Doanh thu ố hòa v n: S

= TFC * P (P – VC)

(1 – t)

TFC (P – VC) * 1 P

ỷ ệ ế

ế

t: t

ổ bi n phí trên giá bán hay t ng bi n phí trên doanh thu

Ố

Ể

2. PHÂN TÍCH ĐI M HÒA V N

(đvt: 1.000đ)

ổ

ố T ng s

Doanh thu (8.000sp x 50)

400.000

100

ủ

ế

ố

Bi n phí c a giá v n hàng bán

240.000

ế

Bi n phí bán hàng và QLDN

40.000

ố ư ả

S d đ m phí

120.000

ị

Đ nh phí SXC

110.000

27.5

40.000

ị Đ nh phí BH và QLDN L ỗ

(30.000)

(7.5)

ỗ Báo cáo lãi l Công ty A Năm X7

ả ượ ố ng hòa v n: Q= 150.000/(50 35) =

VD: S n l 10.000sp

ố

ớ

ằ ố ư ả Doanh thu hòa v n: 150.000/(1 – 0.7) = 500.000 V i t = 35/50 = 0.7 B ng s d đ m phí (SDĐP):

ố ư ả ổ

ị ố ư ả

ế 100%

=

*

100%

ỷ ệ ố ư ả

T l

s d đ m phí

ế S d đ m phí = Doanh thu T ng bi n phí ơ ố ư ả S d đ m phí đ n v = Đ n giá bán Bi n S d đ m phí ị ơ phí đ n v ỷ ệ ố ư ả s d đ m T l Doanh thu phí

=

ố ư ả ơ

S d đ m phí đ n v ị Đ n giá bán

* TFC

ả ượ ng S n l hòa v n Qố

Doanh thu hòa v n Số

ỷ ệ

T l

SDĐP

TFC SDĐP đ n ơ vị

Ố

Ể

2. PHÂN TÍCH ĐI M HÒA V N

ợ ẩ ườ ộ ả

ồ ị

ể ễ ườ

ườ

ễ ị ườ

ể ườ ể

ả ượ ng h p kinh doanh m t s n ph m 2.1.2. Tr B ng đ th : ằ Đ ng bi u di n doanh thu: S = 50Q ế ể Đ ng bi u di n bi n phí: TVC = 35Q ễ TFC = 150.000 Đ ng bi u di n đ nh phí: ễ ổ Đ ng bi u di n t ng chi phí: TC = 150.000+ 35Q Trong đó, Q là s n l ụ ng tiêu th

XÁC ĐỊNH ĐIỂM HÒA VỐN

1200000

lãi

1000000

TFC = 150000

800000

TVC = 35Q

lỗ

600000

TC = 150000 + 35Q

iền số t

S = 50Q

400000

200000

sản lượng hòa vốn Q

XÁC ĐỊNH ĐIỂM HÒA VỐN

1200000 1000000

TFC = 150000

TVC = 35Q

TC = 150000 + 35Q

số

tiền

S = 50Q

800000 600000 400000 200000

LN = 15Q - 150000

0 -200000 -400000

sản lượng tiêu thụ Q

Ố

Ể

2. PHÂN TÍCH ĐI M HÒA V N

ữ ệ

ự ế ố Các khái ni m liên quan: ệ ầ + Doanh thu an toàn: ph n chênh l ch gi a doanh thu d ki n và doanh thu hòa v n

ả ượ

S n l ả ượ S n l

=

+ Công su t ấ hòa v nố

ố ng hòa v n ấ ng công su t nhà x ngưở

ố ng hòa v n

ả ượ S n l ụ

=

ế SL tiêu th bình quân tháng theo k ho chạ

ờ + Th i gian hòa v nố

ợ ề ả

ể

ố ỗ ả

ị ch c kinh doanh

ạ ộ

Ố Ể 2. PHÂN TÍCH ĐI M HÒA V N ẩ ườ ng h p kinh doanh nhi u s n ph m 2.1.2. Tr Tr ợ ư ườ ng h p 1: chuy n thành phân tích hòa v n nh ế ạ ộ ườ ợ ng h p kinh doanh m t lo i sp (n u m i s n tr ụ ượ ổ ứ ẩ ạ ộ c t ph m, ho t đ ng, d ch v đ riêng) ườ ả

ổ

ộ ng h p 2: xem xét toàn b ho t đ ng c a đ n v . ẩ ế ấ ả ợ ế ạ ủ ơ ị thuy t là k t c u s n ph m tiêu th n đ nh t ị i

ỷ ệ ố ư ả

ụ ổ ị T ng đ nh phí ứ ố

s d đ m phí bình quân

ỷ ệ

SDĐP

ạ ộ

ỷ ệ T l bình quân

ế ấ K t c u doanh thu ủ c a ho t đ ng i

= (cid:0) Doanh thu hòa v n ố ạ ộ ủ c a ho t đ ng i

T l SDĐP ạ ộ ủ c a ho t đ ng i Doanh thu hòa v n ố

ế ấ K t c u doanh thu ạ ộ ủ c a ho t đ ng i

Tr Gi các m c doanh s khác nhau Doanh thu hòa v n ố T l

ớ ố ệ

ụ

ạ

VD: Công ty tiêu th 2 lo i sp A và B v i s li u nh sau:

ẩ

ả

ẩ

S n ph m A

S n ph m B

Đ n giá bán ơ

ế

ị Bi n phí đ n v

ị ồ ệ

ụ ủ ổ ế ấ

ủ ủ

ị ố ủ ủ ừ

ố ủ ố ủ ố ủ

Doanh thu hòa v n c a sp A = 184.000*0.8 = 460.000 Doanh thu hòa v n c a sp B = 184.000*0.2 = 115.000

T ng đ nh phí kinh doanh hai sp: 184 tri u đ ng K t c u tiêu th c a hai sp: A: 80 % và B: 20 % Hãy xác đ nh doanh thu hòa v n c a công ty c a t ng sp ỷ ệ SDĐP c a sp A = (50 35)/50 = 0.3 T l ỷ ệ SDĐP c a sp B = (80 48)/80 = 0.4 T l ỷ ệ SDĐP bình quân = (0.3*80%) + (0.4*20%) = 0.32 T l Doanh thu hòa v n c a công ty = 184.000/0.32 = 575.000

Ạ Ậ Ụ Ợ Ậ

ế ạ

ị

ẩ ế

ứ ố ư ả

ậ ủ i nhu n c a DN ế ế ậ ợ

ị

ứ

Doanh thu tiêu th ụ

Đ nh phí + M c lãi mong mu n

ế

ầ c n thi

ỷ ệ ố ư ả

ố ị s d đ m phí đ n v

T l

Ế 3. L P K HO CH TIÊU TH VÀ L I NHU N Ớ TRONG MQH V I PHÂN TÍCH CVP ợ 3.1. Doanh thu và k ho ch l Tr ườ ng h p không quan tâm đ n thu thu nh p DN ố ố ượ ả Đ nh phí + M c lãi mong mu n ng s n ph m S l ụ ầ tiêu th c n thi ị S d đ m phí đ n v

ợ ạ ế ụ ậ i nhu n cho năm đ n là

ổ

ụ ầ ế t = (150.000 + 60.000) /

= 700.000

ố ượ ụ ầ ế ậ ế Ví d : công ty l p k ho ch l ồ 60.000.000 đ ng (giá bán và các chi phí không đ i) Doanh thu tiêu th c n thi 0.3 S l t: 700.000/50 = 14.000sp ng tiêu th c n thi

ụ ố ỷ ấ ợ ướ su t l ậ i nhu n tr ế c thu

Ví d : công ty mong mu n t ạ ế trên doanh thu theo k ho ch là 10%

ị

ầ c n thi t (S) = Đ nh phí + 10%*S ỷ ệ ố ư ả s d đ m phí T l

0,2 S = 150.000

Doanh thu tiêu th ụ ế 0,3 S = 150.000 + 0,1 S (cid:0) S = 750.000 (cid:0)

ườ ủ ậ ợ Tr

ng h p tính đ n nh h ế ế ng c a thu thu nh p ướ ưở ế ấ ế ế ả DN LN sau thu / (1 thu su t) = LN tr c thu

ợ

ị Đ nh phí +

ụ ầ Doanh thu tiêu th c n thi ế t

ế ấ ơ ỷ ệ ố ư ả ậ L i nhu n sau thuế (1 – thu su t) ị s d đ m phí đ n v T l

ợ

ế

ậ L i nhu n sau thu

ị

Đ nh phí

ế ấ

(1 – thu su t)

ả ượ S n l ụ ầ th c n thi

ng tiêu ế t

ố ư ả

ị S d đ m phí đ n v

ụ ạ ậ ợ ố

42.000

150.000

(1 – 40%)

Doanh thu tiêu th ụ ế

ầ c n thi

t (S)

0.3

0,3 S =

150.000 + 70.000 (cid:0)

S = 733.333

Ví d : công ty mong mu n k ho ch l ồ ế i nhu n sau thu ậ ế ế ấ là 42.000.000 đ ng. Thu su t thu nh p DN là 40 %

ạ ả ượ ố tóm l t quá s n l

Thay đ i ổ

ị *

ổ ề Thay đ i v LN

sp tiêu thụ * SDĐP

đ n vơ

(1 – thu ế su t)ấ

ượ i: v ẽ ụ ng hòa v n thì 1 sp tiêu th ứ ợ ứ ằ ơ gia tăng s làm gia tăng m c l ị i t c b ng SDĐP đ n v

Ợ

Ụ

Ạ

Ậ

Ế

3. L P K HO CH TIÊU TH VÀ L I NHU N (tt) ả ưở ậ 3.2. L i nhu n và nh h

ả ổ ng do thay đ i chi phí, s n

Ậ ợ ưọ

l ng

ổ

ụ ự ả

Báo cáo lãi l

1ỗ

ế ụ ẽ ố ượ

8.000*50=400.000 12.000*45=540.000

ế

8.000*30=240.000 12.000*30=360.000

Bi n phí GVHB

8.000*5=40.000

12.000*5=60.000

ế Bi n phí BH và QLDN

ố ư ả

S d đ m phí

120.000

ị

Đ nh phí SXC

110.000

40.000

(30.000)

a. Thay đ i giá bán: Ví d : Phòng kinh doanh d báo, n u giá bán gi m ả ẩ ng s n ph m tiêu th s gia tăng 50 10 % thì s l 2ỗ Báo cáo lãi l % Doanh thu

ị Đ nh phí BH và QLDN L ỗ S n l

ả ượ ừ ố ng hòa v n tăng t 10.000sp lên 15.000sp

ế

ấ ẽ ử ụ ị ả ả ế ả ơ ổ ệ ơ

Báo cáo lãi l

1ỗ

Báo cáo lãi l

2ỗ

8.000*50=400.000

Doanh thu

ế

8.000*30=240.000

8.000*25=200.000

Bi n phí GVHB

8.000*5=40.000

ế Bi n phí BH và QLDN

ố ư ả

S d đ m phí

120.000

160.000

ị

Đ nh phí SXC

110.000

40.000

ị Đ nh phí BH và QLDN L ỗ

10.000

ổ b. Thay đ i bi n phí: ụ Ví d : thay đ i trong quá trình s n xu t s s d ng ộ lao đ ng có hi u qu h n và bi n phí đ n v gi m 5.000đ

(30.000) ố 10.000sp xu ng 7.500sp

ả ượ ả ừ S n l ố ng hòa v n gi m t

ổ ị c. Thay đ i đ nh phí và bi n phí:

ụ ế

ạ ớ ẽ ố ị ề ươ ở ứ ng m c là

Báo cáo lãi l

1ỗ

Báo cáo lãi l

2ỗ

8.000*50=400.000

Doanh thu

ế

8.000*30=240.000

Bi n phí GVHB

8.000*5=40.000

ế Bi n phí BH và QLDN

ố ư ả

S d đ m phí

120.000

160.000

ị

Đ nh phí SXC

110.000

40.000

80.000

ị Đ nh phí BH và QLDN L ỗ

(30.000)

ế Ví d : Theo k ho ch m i, ti n l cho nhân viên phòng bán hàng s c đ nh 40.000.000 đ/năm

(30.000) ố 10.000sp xu ng 7.500sp

ả ượ ả ừ S n l ố ng hòa v n gi m t

ổ ị ả ượ ụ d. Thay đ i đ nh phí và doanh thu (s n l

Báo cáo lãi l

1ỗ

Báo cáo lãi l

2ỗ

8.000*50=400.000 13.000*50=650.000

Doanh thu

ế

8.000*30=240.000 13.000*30=390.000

Bi n phí GVHB

8.000*5=40.000

13.000*5=65.000

ế Bi n phí BH và QLDN

ố ư ả

120.000

195.000

S d đ m phí

ị

110.000

Đ nh phí SXC

40.000

70.000

ả ụ ẽ ế ng tiêu th ): ụ Ví d : Theo chi phí qu ng cáo tăng 30.000.000 đ/năm ả ượ ng tiêu th s tăng đ n 13.000 sp thì s n l

(30.000) ừ

ị Đ nh phí BH và QLDN L ỗ S n l

15.000 ế 10.000sp đ n 12.000sp

ả ượ ố ng hòa v n tăng lên t

ỉ ưở ủ ổ

Ẩ ả ng nh h

Ch tiêu đo l ườ doanh thu đ i v i l

ổ ợ

4. ĐÒN B Y KINH DOANH ữ ng c a nh ng thay đ i ủ ủ ậ i nhu n kinh doanh

% thay đ i l

ẩ

ộ ớ Đ l n đòn b y kinh doanh

ổ % thay đ i doanh thu ố ư ả ổ T ng s d đ m phí

ẩ

ộ ớ Đ l n đòn b y kinh doanh

ố ư ả

ổ

ị

T ng s d đ m phí – T ng đ nh phí

ỗ ủ

ệ

ộ

ụ

ư c a m t doanh nghi p nh

Ví d : báo cáo lãi l sau: Doanh thu

1.500.000

ế

825.000

Bi n phí ố ư ả

S d đ m phí

675.000

ị

475.000

ợ

Đ nh phí ầ ậ L i nhu n thu n

225.000

ố ớ ợ ậ i nhu n kinh doanh c a c a DN

Ẩ

4. ĐÒN B Y KINH DOANH (tt)

ẩ ạ ệ ứ ộ ớ

ủ ơ

ế ẽ ẫ ị ổ ề

ậ

ệ ữ i nhu n kinh doanh ị ộ ớ ẩ

ệ ữ ộ ớ ể ẩ ố ố

ơ ở ể ự ế

ứ ợ ạ ủ ậ

ễ ổ T i m c doanh thu là 1.500 tri u, đ l n đòn b y kinh doanh c a đ n v là: 675.000 / (675.000 – 475.000) = 3 (cid:0) ổ 1 % thay đ i v doanh thu s d n đ n 3 % thay đ i ề ợ v l ố M i quan h gi a đ nh phí và đ l n đòn b y kinh doanh M i quan h gi a đi m hòa v n và đ l n đòn b y kinh doanh (cid:0) ẩ Đòn b y kinh doanh: c s đ d ki n m c l i ơ ở ể nhu n, là c s đ đánh giá r i ro kinh doanh khi ho t ườ ộ đ ng trong môi tr ng mà doanh thu d thay đ i

Bài giảng môn Kế toán quản trị - Chương 6: Phân tích mối quan hệ chi phí, sản lượng, lợi nhuận (CVP)