2012/9/7
1
Kh tưng nông nghip
(AGROMETEOROLOGY)
Nguyn Th Bch Yên
Bmôn Sinh thi – Môi trưng
Khoa Ti nguyên v Môi trưng
Bản đồ phân loại khí hậu theo
Koeppen
Giới thiệu môn học
•Định nghĩa khí tượng nông nghiệp
(Agrometeorology)
– Đưa khoa học khí tượng vào phục vụ nông nghiệp các
dạng khác nhau, nhằm mục đích sử dụng đất hợp lý, đẩy
mạnh sản xuất nông nghiệp, và bảo vệ tài nguyên đất
(Smith, 1970).
–Khoa học nghiên cứu sự ảnh hưởng của các điều kiện
khí tượng, khí hậu và thủy văn đối với sản xuất nông
nghiệp (Molga, 1962)
–Là môn khoa học đa ngành trong đó các ngành khoa học
chủ yếu bao gồm khoa học khí quyển và khoa học đất có
quan tâm tới môi trường vật lý, cây trồng, động vật (bao
gồm cả bệnh học, côn trùng học, và ký sinh trùng học,
etc.)
“ Nhà khí tượng nông nghiệp áp dụng mọi kỹ
năng khí tượng có liên quan để giúp nông dân
sử dụng môi trường vật lý của họ một cách
hiệu quả nhất nhằm cải thiện sản xuất nông
nghiệp cả về năng suất lẫn chất lượng đồng
thời bảo đảm sự bền vững cho đất và tài
nguyên của họ.”
Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam
https://sites.google.com/site/lophocphank57vnua/
2012/9/7
2
Sử dụng cách tiếp cận theo 4 giai đoạn:
(1) Mô tả một cách chính xác các đặc tính môi trường
vật lý và các đáp ứng sinh học
(2) Tìm hiểu, giải thích các đáp ứng sinh học học của
sinh vật đối với từng môi trường vật lý cụ thể.
(3) Dự báo khí tượng nông nghiệp
(4) Phát triển các dịch vụ khí tượng nông nghiệp, các
biện pháp sử dụng điều kiện khí tượng một cách
tối ưu nhất, cũng như các hệ thống hỗ trợ cho
nông dân trong việc đưa ra quyết định trong sản
xuất nông nghiệp.
Lịch sử phát triển
•Định lượng hóa mối tương quan giữa thời tiết với cây trồng
–Bằng trực quan
–Đo đếm các yếu tố vi khí hậu trong phòng thí nghiệm và ngoài đồng
ruộng (na đầu thế kỷ 20)
–Áp dụng phương pháp thống kê
•Định lượng hóa cân bằng năng lượng (đầu thế kỷ 20)
–Bowen ratio
–Phương pháp Penman: nhu cầu nước tưới trong nông nghiệp
–Thornwaite: bốc thoát hơi nước tiềm năng (evatranspiration)
Lịch sử phát triển
•Nghiên cứu sinh học trong phòng điều khiển khí hậu
(controlled climates) – gia đn cui th k 20
–Viện Công nghệ California (California Institute of
Technology)
–Phòng Khí hậu Missouri (Missouri Climatic Laboratory)
•Xây dựng mô hình tìm hiểu sự phản ứng của cây
trồng với các điều kiện môi trường khác nhau (cui
th k 20, 1970s)
•Viễn thám (remote sensing) – cui th k 20
• Lưu tr v cung cấp thông tin thời tiết và khí hậu
cho sản xuất nông nghiệp
•Bin đi kh hu v nh hưng
Thời lượng môn học
•Lý thuyết:
–25 tiết
–Từ tiết 4 đến tiết 6 vào thứ Hai hàng tuần
–Giảng đường CĐ-2
–Nếu thay đổi thời gian đột xuất có thể trao đổi qua: 012
9857 5381/yenntb@yahoo.com
•Thực hành
–5 tiết (tương ứng với 10 tiết thực hành)
–Địa điểm: phòng thực tập và trạm khí tượng
–Thời gian: sẽ thông báo sau
Mục tiêu của môn học
•Nắm vững được kiến thức đại cương khí
tượng nông nghiệp
–Quy luật hình thành, diễn biến các yếu tố khí
tương
–Vai trò của các yếu tố khí tượng trong sản xuất
(cây trồng, vật nuôi, thủy sản)
•Biết cách quan trắc và xử lý số liệu khí tượng
nông nghiệp
•Vận dụng được các kiến thức trên vào thực tế
Đánh giá môn học
•Điều kiện thi cuối ký: có mặt trên lớp >70% (>6
buổi học)
•Chuyên cần (thực hành): 10%
•Bài tập/tiểu luận : 30%
•Thi cuối kỳ: 60%
Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam
https://sites.google.com/site/lophocphank57vnua/
2012/9/7
3
Nội dung môn hc
Ni dung (bắt đầu 27/08/2012)
Thi lưng
Lý thuyết đại cương khí tượng nông nghiệp
24 tiết
1. Thnh phn v cu trc kh quyn
3 tit (tun 3)
2. NLBXMT v vai tr ca n đi vi sinh vt
6 tit (tun 4-5)
3. Ch đ nhit ca đt v nh hưng ca chng trong nông
nghip
3 tit (tun 6-7)
4. Ch đ nhit ca không kh v nh hưng ca chng trong
nông nghip
3 tit (tun 7)
5. Tun hon nưc trong tnhiên v vai tr ca chng trong
nông nghip
3 tit (tun 8)
6. p sut kh quyn v gi
3 tit (tun 9)
7. Kh hu Vit Nam (bao gm bin đi kh hu Vit Nam
v nh hưng ti SXNN)
3 tit (tun 10)
8. Thiên tai kh tưng nông nghip
T đc ti liu
9. D bo kh tưng nông nghip
10. Bin đi kh hu
Hướng dẫn làm tiểu luận/bài tập
1 tiết (tuần 7)
Thc hành (có thể hướng dẫn bài tập nếu cần)
5 tit (tuần 5, 8)
Ti liu tham kho
• Gio trnh kh tưng nông nghip (Đon Văn
Đim, 2005)
• Tham kho thêm
–Agrometeorology: principles and applications of
climate studies in agriculture (Mavi and Tupper,
2004)
–Guide to Agricultural Meteorological Practices (GAMP)
•2010 Edition (WMO-No.134)
•Updated in 2012
•http://www.wmo.int/pages/prog/wcp/agm/gamp/gamp_e
n.php
Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam
https://sites.google.com/site/lophocphank57vnua/