12/12/2010
Ch−¬ng 2. ThÞ tr−êng. cung, cÇu vµ vai trß cña chÝnh phñ
N.A.§OµN –KTQL- §HBKHN
TỔNG QUAN
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Tổng quan
Kinh tế học nghiên cứu cơ chế vận động của thị trường (cid:1) Nghiên cứu như thế nào?
(cid:1) C.2. Nghiên cứu một thị trường điển hình:
Nghiên cứu cái gì? Làm như thế nào? Trình bày kết quả - mô hình? Sử dụng mô hình?
Người bán Người mua
P,Q Cung Cầu
(cid:1) Mô hình cung – cầu
1
12/12/2010
2.1. THỊ TRƯỜNG
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Hình thức biểu hiện
Khái niệm thị trường
ThÞ tr−êng lµ tËp hîp c¸c tho¶ thuËn, mµ th«ng qua ®ã, ng−êi mua vµ ng−êi b¸n tiÕp xóc víi nhau ®Ó trao ®æi hµng ho¸ vµ dÞch vô.
Chức năng định giá của thị trường
2.2. CẦU
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Mong muốn mua (nhu cầu)
Cầu
Có khả năng thanh toán (có tiền)
Khái niệm
CÇu (demand) lµ mét thuËt ng÷ chung dïng ®Ó diÔn ®¹t th¸i ®é cña ng−êi mua vµ kh¶ n¨ng mua vÒ mét lo¹i hµng ho¸.
Sè l−îng cÇu (QD - Quantity demanded) vÒ hµng ho¸ lµ sè l−îng mµ ng−êi mua" s½n sµng mua" trong mét thêi kú nµo ®ã.
Lượng cầu
Cầu về thịt gà:
QD=ƒ(P; P hàng hóa liên quan; thu nhập; sở thích…)
Hàm cầu
Đk: không đổi (cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1) QD =ƒ(P)
2
12/12/2010
2.2. CẦU
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Bảng cầu, đường cầu và hàm cầu
Bảng cầu về thịt bò
P
110
100 DD
90
Giá Lượng cầu 110 100 90
180 200 220
1 2 3
180 200 220 Q
Hình 2.1. Đường cầu
2.2. CẦU
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Bảng cầu, đường cầu và hàm cầu (tiếp)
P
250
100
80
Q1 Q2 Q3
P Hình 2.1.a. Đường cầu dạng tổng quát
200 Hình 2.1.b. Đường cầu dạng tổng quát và đường cầu dạng đơn giản DD
400 Q
3
12/12/2010
2.2. CẦU
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Bảng cầu, đường cầu và hàm cầu (tiếp)
Chú ý:
Hàm cầu:
QD=b0-b1.P
- Đường cầu chỉ có ý nghĩa thực tế trong một khoảng nhất định.
P
200
- Đại lượng b0 chỉ có ý nghĩa về toán học
DD
400 Q
Ví dụ: QD=400-2P
Hình 2.1. Đường cầu QD=400-2P
2.3. CUNG
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Mong muốn bán
Cung
Có khả năng bán (có hàng)
Khái niệm
Cung lµ mét thuËt ng÷ dïng ®Ó chØ th¸i ®é cña ng−êi b¸n vµ kh¶ n¨ng b¸n vÒ mét lo¹i hµng ho¸ nµo ®ã.
Lượng cung
Sè l−îng cung QS (QS - Quantity Supplied) lµ sè l−îng hµng ho¸ mµ ng−êi b¸n" s½n sµng b¸n" trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh.
Lượng cung về thịt gà:
Hàm cung
QS =ƒ(P; P yếu tố đầu vào; CNKT; thuế…)
Đk: không đổi (cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1) QS =ƒ(P)
4
12/12/2010
2.3. CUNG
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Bảng cung, đường cung và hàm cung
P
Bảng cung về thịt bò
110
SS
100
Giá
90
185 200 215 Q
110 100 90
Lượng cung 215 200 185
1 2 3
Hình 2.2. Đường cung
2.3. CUNG
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Bảng cung, đường cung và hàm cung (tiếp)
P
P
250
Q 100
80 Hình 2.2.b. Đường cung dạng tổng quát và đường cung dạng đơn giản
Q1 Q2 Q3 Chú ý:
Hình 2.2.a. Đường cung dạng tổng quát - Đường cung chỉ có ý nghĩa thực tế trong một khoảng nhất định.
- Đại lượng a0 chỉ có ý nghĩa về toán học
5
12/12/2010
2.3. CUNG
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Hàm cung:
P
QS=a0-a1.P
100 SS
Ví dụ: QS=50+1,5P
50 200 Q
Hình 2.1. Đường cung QS=50+1,5P
2.4. QUAN HỆ CUNG – CẦU VÀ CÂN BẰNG THỊ TRƯỜNG
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Quan hệ cung – cầu, giá và sản lượng cân bằng
Bảng 2.3. Quan hệ cung – cầu về thịt bò
P QD QS Dư cung Dư cầu
1 110 180 215 -35 35
2 100 200 200 0 0 DD 3 90 220 185 35 -35 SS
E
P 110 100 90
Dư cung 35
180 200 220 Q
Dư cầu 35
Hình 2.3. Cân bằng cung – cầu
6
12/12/2010
2.4. QUAN HỆ CUNG – CẦU VÀ CÂN BẰNG THỊ TRƯỜNG
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Điều chỉnh về cân bằng DD SS E
Dư cung 35
P 110 100 90
Dư cầu 35
180 200 220 Q
D
Hình 2.3. Cân bằng cung – cầu DD SS P E Ví dụ về mô hình cung – cầu 100
=
-
Q
5P
S
400 = +
Q
40
4P
40 200 400 Q
Tại E cân bằng có QS=QD (cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1) P=40; Q=200 Hình 2.3. Cân bằng cung – cầu
2.5. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CẦU VÀ DỊCH CHUYỂN ĐƯỜNG CẦU
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Nguyên tắc P QD=ƒ(P); Giữ P không đổi (cid:1) Có yếu tố làm thay đổi cầu?
P0 Các yếu tố Cầu về thịt gà:
QD=ƒ(P; P hàng hóa liên quan; thu nhập; sở thích…)
Đk: không đổi (cid:1) QD =ƒ(P) Q0 Q1 Q
Giá của hàng hóa liên quan
Giá hàng hóa bổ sung
Giá hàng hóa thay thế
Thu nhập
Hàng hóa bình thường
Thị hiếu của khách hàng (sở thích)
Hàng hóa thứ cấp
Giá và thu nhập dự tính ………...........
7
12/12/2010
2.5. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CUNG VÀ DỊCH CHUYỂN ĐƯỜNG CUNG
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Nguyên tắc
QS=ƒ(P) Giữ P không đổi (cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1) Có yếu tố làm thay đổi cung?
Nguyên tắc chung
P Khi chi phÝ t¨ng, ë mçi møc gi¸ cho tr−íc, lîi nhuËn gi¶m, c¸c hHng c¾t gi¶m s¶n xuÊt, ®−êng cung dÞch chuyÓn sang tr¸i; ng−îc l¹i, khi chi phÝ gi¶m - ®−êng cung dÞch chuyÓn sang ph¶i.
P0
Q0 Q1 Q
2.5. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CUNG VÀ DỊCH CHUYỂN ĐƯỜNG CUNG
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Lượng cung về thịt gà:
Các yếu tố
QS =ƒ(P; P yếu tố đầu vào; CNKT; thuế…)
Đk: không đổi (cid:1)(cid:1)(cid:1)(cid:1) QS =ƒ(P)
P Giá yếu tố đầu vào
P0 Công nghệ kỹ thuật
Chính sách của nhà nước ………….. Q0 Q1 Q
8
12/12/2010
2.7. THỊ TRƯỜNG TỰ DO VÀ ĐiỀU TiẾT GIÁ CẢ
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Thị trường tự do ThÞ tr−êng tù do lµ thÞ tr−êng mµ ë ®ã gi¸ c¶ ®−îc h×nh thµnh hoµn toµn trªn c¬ së cung cÇu.
Giá trần Can thiệp giá P Pmin Giá sàn SS P0 P DD SS
Q Q1 Q0 Q2 P0 Pmax DD
Hình 2.8. Tác động của giá sàn Q Q1 Q0 Q2
Có nên điều tiết giá hay không? Hình 2.7. Tác động của giá trần Thực tế điều tiết giá ở Việt Nam?
2.7. CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG TỰ VÀ VAI TRÒ CỦA CHÍNH PHỦ
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Cơ chế thị trường
Cầu của người tiêu dùng
Sản xuất - Cung
Giá cả trên thị trường hàng hóa
Gạo, quần áo, nhà ở…
Gạo, quần áo, nhà ở…
C¸c hé gia ®×nh C¸c doanh nghiÖp S¶n xuÊt c¸i g×? S¶n xuÊt nh− thÕ nµo? S¶n xuÊt cho ai?
Lao động, đất đai, vốn tài sản,…
Lao động, đất đai, vốn tài sản,…
Đi thuê – Cầu
Giá cả trên thị trường yếu tố sản xuất
Cho thuê - Cung
H×nh 1.2. ThÞ tr−êng dùa vµo cung-cÇu ®Ó gi¶i quyÕt ba vÊn ®Ò kinh tÕ
9
12/12/2010
2.7. CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG TỰ VÀ VAI TRÒ CỦA CHÍNH PHỦ
N.A.§ - KTQL - §HBKHN
Vai trò của chính phủ
Vai trò của chính phủ
Nâng cao hiệu quả kinh tế Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế
Phân hóa giàu nghèo Công bằng xã hội
Các vấn đề của cơ chế thị trường
Phát triển mang tính chu kỳ Thúc đẩy tăng trưởng ổn định
………. ……….
