BỘ TÀI CHÍNH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI CHÍNH – MARKETING
KHOA CƠ BẢN
--o0o--
PGS.TS. TRẦN NGUYỄN NGỌC ANH THƯ (Chủ biên)
B
Bà
ài
i
g
gi
iả
ản
ng
g
K
KI
IN
NH
H
T
TẾ
Ế
V
VI
I
M
MÔ
Ô
(
(D
Dà
àn
nh
h
c
ch
ho
o
c
ch
hư
ươ
ơn
ng
g
t
tr
rì
ìn
nh
h
c
ch
hấ
ất
t
l
lư
ượ
ợn
ng
g
c
ca
ao
o)
)
TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2021
1
LỜI MỞ ĐẦU
Để góp phần làm phong phú thêm nguồn tài liệu tham khảo cho sinh
viên thuộc khối ngành Kinh tế và những ai yêu thích nghiên cứu khoa học
Kinh tế, cũng như để phục vụ cho việc giảng dạy và học tập cho các sinh viên
trường Đại học Tài chính – Marketing, nhóm giảng viên thuộc Bộ môn Kinh
tế học trường Đại học Tài chính - Marketing đã biên soạn bài giảng “KINH
TẾ VI MÔ”. Nội dung của cuốn sách được trình bày theo lô gích: mỗi
chương gồm 2 phần chính:
Phần đầu là nội dung bài giảng, nhằm trình bày những kiến thức của
học phần.
Phần thứ hai là các thuật ngữ chuyên ngành, hệ thống các tình huống
nghiên cứu, các câu hỏi ôn tập, bài tập và các câu hỏi trắc nghiệm để giúp
sinh viên tự đọc được một số tài liệu tiếng Anh, tự hệ thống kiến thức, cũng
như các độc giả có thể tự kiểm tra kiến thức của mình. Những câu hỏi và bài
tập này có đáp án ở cuối cuốn sách để giúp sinh viên, người đọc có thể tự học
dễ dàng.
Kết cấu nội dung bài giảng bao gồm 8 chương được sắp xếp theo trình
tự như sau:
Chương 1: Nhập môn Kinh tế học
Chương 2: Cung, cầu và giá thị trường
Chương 3: Sự lựa chọn của người tiêu dùng
Chương 4: Lựa chọn phối hợp tối ưu của doanh nghiệp
Chương 5: Chi phí sản xuất và quyết định cung ứng của doanh nghiệp
Chương 6: Thị trường cạnh tranh hoàn hảo
Chương 7: Thị trường độc quyền hoàn toàn
Chương 8: Thị trường cạnh tranh không hoàn hảo
2
Tham gia biên soạn bài giảng này là các giảng viên của Bộ môn Kinh
tế học, trường Đại học Tài chính – Marketing, gồm có: PGS.TS. Trần
Nguyễn Ngọc Anh Thư, ThS. Đoàn Ngọc Phúc, ThS. Ngô Thị Hồng Giang,
ThS. Phạm Thị Vân Anh, ThS. Lại Thị Tuyết Lan, ThS. Nguyễn Thị Quý,
ThS. Nguyễn Thị Hảo, ThS. Hoàng Thị Xuân và ThS. Nguyễn Duy Minh.
Tài liệu này được biên soạn dựa trên các tài liệu, giáo trình, sách kinh
tế vi mô của các trường đại học trong nước và các tài liệu từ nước ngoài.
Trong quá trình biên soạn có thể có những sai sót, nhóm biên soạn rất mong
nhận được những ý kiến đóng góp của các độc giả để chúng tôi hoàn thiện tài
liệu này hơn trong những lần tái bản tiếp theo.
Trân trọng!
Chủ biên
PGS.TS. Trần Nguyễn Ngọc Anh Thư
3
MỤC LỤC
Trang
Chương 1
NHẬP MÔN KINH TẾ HỌC ……………………………..
4
Chương 2
CUNG, CẦU VÀ GIÁ THỊ TRƯỜNG…………………….
23
Chương 3
SỰ LỰA CHỌN CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG…………….
65
Chương 4
LỰA CHỌN PHỐI HỢP TỐI ƯU CỦA DOANH
NGHIỆP…………………………………..………..………..
97
Chương 5
CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ QUYẾT ĐỊNH CUNG ỨNG
CỦA DOANH NGHIỆP……………………………………
122
Chương 6
THỊ TRƯỜNG CẠNH TRANH HOÀN HẢO…………….
145
Chương 7
THỊ TRƯỜNG ĐỘC QUYỀN HOÀN TOÀN…………….
161
Chương 8
THỊ TRƯỜNG CẠNH TRANH KHÔNG HOÀN HẢO……
181
TÀI LIỆU THAM KHẢO
209
4
Chương I
NHẬP MÔN KINH TẾ HỌC
1.1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM
1.1.1. Kinh tế học (Economics)
Là một môn khoa học xã hội nghiên cứu sự lựa chọn của con người
trong việc sử dụng những nguồn tài nguyên có giới hạn để đáp ứng nhu cầu
ngày càng tăng của con người.
Các tính chất đặc trưng của một môn khoa học xã hội nói chung và kinh tế
học nói riêng là:
+ Không có sự chính xác tuyệt đối: Vì những con số, hàm số, những quan
hệ định lượng trong kinh tế học đều mang tính ước lượng trung bình từ khảo sát
thực tế.
+ Chủ quan: Với cùng một hiện tượng kinh tế nếu đứng trên những quan
điểm khác nhau có thể đưa ra những kết luận khác nhau. Cho nên trong thực tế
ta thường chứng kiến sự tranh cãi giữa các quan điểm kinh tế, thậm chí có lúc
căng thẳng, đối chọi nhau.
Kinh tế học luôn nhấn mạnh đến sự lựa chọn của cá nhân và xã hội trong
việc sử dụng những nguồn tài nguyên có giới hạn để đáp ứng nhu cầu ngày càng
tăng của con người. Tài nguyên có giới hạn còn nhu cầu con người thì không có
giới hạn nên con người luôn phải tính toán, lựa chọn sao cho việc sử dụng tài
nguyên đó có hiệu quả nhất và đó cũng chính là lý do để kinh tế học tồn tại và
phát triển.
Căn cứ vào những tiêu chí khác nhau, ta có thể phân loại kinh tế học như
sau:
Nếu căn cứ vào đối tượng nghiên cứu, ta có kinh tế học vi mô và kinh tế
học vĩ mô.