NHÂN MỘT TRƯỜNG HỢP DẬP ĐỨT ĐỘNG MẠCH – TĨNH MẠCH ĐÙI TẠI BỆNH VIỆN BÀ RỊA
BS. Nguyễn Xuân Thành Bệnh viện Bà Rịa
ĐẶT VẤN ĐỀ
ü Vết thương, chấn thương mạch máu chi là cấp
cứu ngoại khoa.
ü Hậu quả do tổn thương mạch máu để lại là rất
nghiêm trọng.
ü Thương tổn mạch máu nặng cần phải nối ghép
mạch.
ü BV Bà Rịa tiếp nhận một trường hợp tổn thương
mạch máu vùng bẹn đùi.
MỤC TIÊU
1. Trình bày bệnh nhân có tổn thương mạch máu
vùng bẹn đùi.
2. Xử trí tổn thương mạch máu lớn và biến chứng
sau nối mạch
TỔNG QUAN
Động mạch chi dưới
Tĩnh mạch nông chi dưới A + B : Tĩnh mạch hiển lớn C : Tĩnh mạch hiển bé
Giải phẫu
Hình thái thương tổn động mạch
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• Đối tượng nghiên cứu:
Một trường hợp bị tổn thương động mạch, tĩnh mạch đùi được xử trí phẫu thuật ghép nối mạch máu tại bệnh viện Bà Rịa.
• Phương pháp nghiên cứu:
Mô tả ca lâm sàng
BỆNH ÁN
• Họ tên BN: TRỊNH THẾ CẢNH 46 tuổi • Lý do vào viện: Đau vùng bẹn Trái. • Bệnh sử:
Cách vào viện 30’, bệnh nhân bị bánh sau xe ben cán qua người. Sau tai nạn, đưa vào bv Bà Rịa.
tím, Khoa Cấp Cứu: Choáng, chân trái lạnh, mất mạch mu chân và chày sau. Ép bửa khung chậu (+).
Cận lâm sàng
• Chẩn đoán:
Gãy khung chậu, tổn thương mạch máu đùi trái.
• Sau 60 phút hồi sức, chuyển mổ cấp cứu.
Mạch máu tổn thương
• Kết hợp xương ngành ngồi mu. • cắt bỏ đoạn động mạch đùi dập 10 cm và
đoạn tĩnh mạch dập 10 cm.
• lấy đoạn tĩnh mạch hiển lớn cẳng chân đối bên dài 20 cm chia đôi nối ghép vào động mạch đùi Trái.
• Sau khi nối ghép, xả ra ngoài lượng máu tĩnh mạch # 500 ml, rồi nối ghép tĩnh mạch đùi.
Mạch máu sau nối ghép
Hậu phẫu: mạch máu thông tốt kiểm tra qua siêu âm
Biến chứng: Suy thận
Ngày 1: Ure: 7.86 mmol/L Cre: 139.6 umol/L Ngày 2: Ure: 17.88 mmol/L Cre:343.6 umol/L
suy thận cấp xảy ra vào ngày thứ 2, đã được xử trí chạy thận nhân tạo 2 lần, truyền máu.
BN trước xuất viện và sau 18 tháng
KẾT QUẢ
• Sau mổ nối ghép mạch máu:
Động mạch và tĩnh mạch đùi thông tốt • Biến chứng: Suy thận cấp ( ngày thứ hai) • Xuất viện sau 5 tuần. • Sau 6 tháng: trở lại lao động • Từ 6 tháng – 18 tháng: người bình thường
BÀN LUẬN
• Tuổi và giới: nam 46 tuổi • Cơ chế chấn thương: • Sơ cứu và cấp cứu: • Chỉ định làm XN CLS:
BÀN LUẬN
• Chỉ định phẫu thuật: KHX khung chậu, nối
ghép mạch máu
• Đánh giá tổn thương mạch máu trong mổ: • Xử trí ghép nối mạch máu: • Dùng kháng đông trong mổ, fogarty • Truyền máu trong mổ
BÀN LUẬN
Hậu phẫu: • Theo dõi: rối loạn đông máu, chảy máu ... • Tắc mạch, bung miệng nối • Suy thận cấp: chức năng thận, creatinin,... Xử trí các biến chứng: suy thận cấp • Kiểm tra thông mạch: siêu âm • Xử trí vết thương bẹn đùi: ghép da ngày 25
BÀN LUẬN
• Nếu không phát hiện tổn thương mạch
máu
• Nếu không ghép mạch máu
KẾT LUẬN
• Thăm khám toàn diện để phát hiện sớm tổn thương mạch máu và xử trí kịp thời ( luôn chú ý đến cơ chế chấn thương) • Nối ghép mạch máu là kỹ thuật phải làm
được ở tuyến tỉnh
• Phát hiện kịp thời các biến chứng sau nối
mạch ở chi lớn để xử trí kịp thời.
KHUYẾN NGHỊ
• Các bệnh viện cần phải
trang bị đủ các phương tiện: dụng cụ vi phẫu, siêu âm mạch máu, máy chạy thận nhân tạo,...
• Phải luôn phối hợp: bác sĩ vi phẫu với bác sĩ gây mê hồi sức và bác sĩ hồi sức tích cực. • Tăng cường đào tạo, chỉ đạo tuyến về phương pháp nhận biết, chẩn đoán, sơ cứu đúng và xử trí kịp thời các trường hợp tổn thương mạch máu.
