Bài giảng Sinh sản vật nuôi: Quy trình nuôi dưỡng chăm sóc heo nái công nghiệp

10/1/2013

NỘI DUNG

QUY TRÌNH NUÔI DƯỠNG & CHĂM SÓC HEO NÁI CÔNG NGHIỆP

Phan Vũ Hải – ĐHNL Huế

1

2

 Phòng dịch  Chương trình nhập heo hậu bị vào trại  Chương trình thức ăn  Quy trình vệ sinh, chăm sóc nái  Quy trình Vaccine  Quy trình phối giống  Hệ thống sắp xếp sau khi phối giống  Khu nái đẻ và quy trình đỡ đẻ cho heo  Quy trình chăm sóc heo nái & heo con sau sinh  Q.trình cai sữa & chăm sóc heo con sau cai sữa  Quy trình chuyển heo con cai sữa

PHOØNG DÒCH

PHÒNG DỊCH

3 1. Chia khu trong vaø ngoaøi traïi 2. Ngay coång traïi coù hoá saùt truøng vaø maùy saùt truøng

PHOØNG DÒCH

3. Taát caû caùc phöông tieän vaän chuyeån khi ñeán coång traïi ñeàu

ñöôïc saùt truøng vaø chôø 30 phuùt tröôùc khi vaøo traïi

4. Thuoác ñöôïc pha 4-5 ml/1 lít nöôùc

5 6

10/1/2013

PHOØNG DÒCH

4. Beân trong traïi chia thaønh 2 khu vöïc: khu chaên nuoâi vaø

5. Thay aùo quaàn, deùp ôû nhaø tröôùc khi vaøo traïi

khu nhaø ôû

8 7

PHOØNG DÒCH

9. Aùo quaàn baån sau khi laøm

vieäc ñöôïc ngaâm thuoác saùt truøng tröôùc khi giaët

7. Taát caû phaûi qua phoøng saùt truøng 8. Taém baèng nöôùc saïch 9. Maët aùo quaàn ñoàng phuïc cuûa traïi

9 10

KIEÅM TRA TRAÏI MÔÙI TRÖÔÙC KHI NHAÄP HEO VEÀ

CHÖÔNG TRÌNH NHAÄP HEO HAÄU BÒ VAØO TRAÏI

1. Kieåm tra toång quaùt chuoàng traïi 2. Kieåm tra ñieän, maùy phaùt ñieän 3. Kieåm tra nöôùc vaø heä thoáng caáp nöôùc 4. Kieåm tra caùc duïng cuï lieân quan ñeán

chaên nuoâi

5. Kieåm tra kho caùm 6. Kieåm tra heä thoáng saùt truøng 7. Kieåm tra heä thoáng phoøng dòch cuûa traïi 8. Nhaân söï

12 11

10/1/2013

QUI TRÌNH NHAÄP HEO HB VAØO TRAÏI CŨ

Naùi Haäu Bò Thay Theá

Chuoàng Mang Thai

35-40%/naêm

5-10%/ naêm

Taém heo saïch vaø maùt

Xòt saùt truøng

Naùi gìa bị Loaïi

Chuoàng Caùch Ly

Chuoàng Ñeû

Chuyeån heo xuoáng xe

Ñöa vaøo traïi caùch ly

14 13

QUI TRÌNH NHAÄP HEO HB VAØO TRAÏI CŨ

CAÙC BÖÔÙC CAÀN LAØM KHI HEO MÔÙI VEÀ

4. Taêng khaùng theå cho heo môùi baèng vaccine

5. Thôøi gian heo ôû chuoàng caùch ly ít nhaát 1 thaùng tröôùc khi chuyeån vaøo traïi mang thai

 Phaûi cho heo haäu bò ngöûi noïc

moät ngaøy 2 laàn, moãi laàn 15- 20 phuùt ñeå kích thích leân gioáng

 Moãi ngaøy neân ñoåi moät noïc ñeå taïo caûm giaùc môùi vaø laï 16 cho heo

CHÖÔNG TRÌNH THÖÙC AÊN CHO HEO HB

CHÖÔNG TRÌNH THÖÙC AÊN

Aên töï do

kg 7

6 Theå traïng: Maäp - b.th - oám

5 Haäu bò :

2.2 - 2.2 - 2.5

4,5

4

3

2

2.4

3 2 kg

2

1.5

2

1 Haäu bò

12 tuaàn

Ñeû

Phoái

Tröôùc ñeû 3 ngaøy

562 P

567

566

567

10/1/2013

CHÖÔNG TRÌNH THÖÙC AÊN CHO HEO RAÏ

Aên töï do

Theå traïng: Maäp - b.th - oám

kg 7

6

5.5

5

4 Löùa 2: 2.2-2 .5 -3.0 Löùa 3-5: 2.5 - 3.0 - 3.5 > Löùa 5: 2.5 - 3. 5 - 4.0

4.5

3

2.5 3.5 -4

3.5 1.8 -2 - 2.2kg

2

2.5

1

1.5 Cai söõa

12 tuaàn

Ñeû

Phoái

Tröôùc ñeû 3 ngaøy

567

566 QUI TRÌNH VEÄ SINH CHAÊM SOÙC CÔ BAÛN

VEÄ SINH CHAÊM SOÙC CÔ BAÛN

1. Sau khi cho naùi aên neáu maùng naøo coøn thöøa caùm thì ta phaûi laáy ra vaø veä sinh maùng thaät saïch tröôùc khi ñoå caùm vaøo

2. Phaûi ñoå caùm ñuùng vôùi soá löôïng vaø loaïi caùm ñaõ ghi

treân baûng caùm

21 22

2. Neáu cho aên treân tieâu chuaån

HAÄU QUAÛ CHO HEO NAÙI AÊN KHOÂNG ÑUÙNG

* 2.1 Ñoái vôùi naùi mang thai

1. Neáu cho aên döôùi tieâu chuaån

* Maäp, dễ cheát phoâi, khaû naêng ñaäu thai keùm

* Laøm cho heo naùi gaày

* Deã bò stress khi nhieät ñoä cao

* Sau cai söõa leân gioáng chaäm

* Thai lôùn seõ coù vaán ñeà khi ñeû

* Chi phí caùm cao

* Leân gioáng khoâng roõ raøng, tröùng ruïng ít

* Söõa ít laøm cho heo con cai söõa nheï kyù, khoâng ñeàu

23 24

10/1/2013

HÌNH DAÙNG CUÛA NAÙI

ÑIEÅM

HÌNH DAÙNG

* 2.2 Ñoái vôùi naùi nuoâi con

QUÙA MAÄP

* Maäp, nuoâi con keùm, khaû naêng ñeø con cao

MAÄP

* Naùi sau cai söõa maäp seõ chaäm leân gioáng, coù theå

naân

VÖØA

5 4 3

* Chi phí caùm cao

OÁM

2 QUAÙ OÁM

1

25 26

QUY TRÌNH VACCINE

50 ngaøy

27 28

VACCINE CHO NAÙI HAÄU BÒ

VACCINE CHO NAÙI MANG THAI

 Tuaàn 10 SF

 Tuaàn 12 FMD + (Ecoli)1

 Tuaàn 14 (Ecoli)2

Ghi chuù: Vaccine AD laøm toång ñaøn ñònh kyø 4 thaùng

1. Tuaàn 1 (AD)1 + (PV)1 2. Tuaàn 2 (SF) + (FMD) 3. Tuaàn 3 Mycoplasma 4. Tuaàn 4 PRRS 5. Tuaàn 5 (AD)2 + (PV)2 6. Tuaàn 6 7. Tuaàn 7 Phoái

laøm 1 laàn

29 30

10/1/2013

VACCINE CHO HEO CON

TUÛ DÖÏ TRỮ VACCINE

2 tuaàn MyCo 3 tuaàn (SF)1 5 tuaàn (SF)2 7 tuaàn (FMD)1 11 tuaàn (FMD)2

31 32

2-8 0C

MOÄT SOÁ LÖU YÙ KHI BAÛO QUAÛN VAØ SÖÛ DUÏNG VACCINE

CAÙCH BAÛO QUAÛN, PHA CHEÁ VAØ TIEÂM VACCINE CHO HEO

*Tuû ñöïng vaccine luoân töø 2 ñeán 8 ñoä C

*Khoâng ñeå thöùc aên, nöôùc uoáng trong tuû döï tröõ

1. Dung dòch pha vaø caùc duïng cuï tieâm vaccine phaûi

*Dung dòch pha vaccin vaø duïng cuï tieâm phaûi ñöôïc laøm laïnh baèng vôùi nhieät ñoä vaccin tröôùc khi pha

ñöôïc laøm laïnh tröôùc khi pha 2. Sau khi pha phaûi söû duïng trong 2h 3. Neáu laø vaccine cheát thì phaûi laéc kyõ tröôùc khi söû

duïng

33 34

CAÙCH TIEÂM

35 36

10/1/2013

38 37

QUY TRÌNH PHOÁI GIOÁNG

CHỌN HEO HẬU BỊ ÑEÅ PHỐI

 Tuoåi cuûa heo haäu bò phoái laàn ñaàu

8.5 thaùng tuoåi

 Troïng löôïng phaûi ñaït 130-150 kg

 Choïn heo coù söùc khoûe toát nhaát

 Chọn heo gìa nhất trong đaøn

 Choïn heo leân gioáng ñeïp, nhieàu laàn

 Choïn heo tieàn söû khoâng bò vaán ñeà

40 39

CAÙC BÖÔÙC CHUAÅN BÒ ÑEÅ PHOÁI GIOÁNG

CHUAÅN BÒ DUÏNG CUÏ PHOÁI

1. Noài haáp duïng cuï 2. Oáng phoái tinh

1. Chuaån bò duïng cuï phoái 2. Chuaån bò heo 3. Chuaån bò tinh 4. Phoái gioáng

42 41

10/1/2013

CHUAÅN BÒ DUÏNG CUÏ PHOÁI

44 43

1. Thuøng ngaâm tinh 2. Boâng goøn 3. Nöôùc sinh lyù maën 4. Bình xòt 5. Chaát boâi trôn 6. Bình sôn 7. Kính hieån vi

CHUAÅN BÒ DUÏNG CUÏ PHOÁI

CAÙCH BAÛO QUAÛN TINH

Giöõ tinh saûn xuaát ôû nhieät ñoä 16 - 180C Tröôùc khi giöõ trong tuû laïnh neân ñeå loï tinh vaøo

thau nöôùc cuøng nhieät ñoä cuûa loï tinh ñeå laøm cho tinh khoâng bò soác vì thay ñoåi nhieät ñoä ñoät ngoät Neân giöõ tinh trong loï tinh coù khoâng khí ít nhaát

Neân quay loï tinh trong tuû laïnh 1800 1 ngaøy 1 laàn

11. Bao caùt 12. Nhieät keá

45 47

CHUAÅN BÒ HEO NAÙI

CHUAÅN BÒ HEO NAÙI VAØ NOÏC

1

2 1. Luøa heo naùi vaøo keá chuoàng heo noïc ñeå cho naùi vaø noïc gaëp

2. nhau, ngöûi muøi, va chaïm nhau khoaûng 30s -1phuùt Sau ñoù ngöôøi nuoâi vaøo chuoàng giuùp kích thích cho naùi chòu ñöïc

49 48

10/1/2013

CHUAÅN BÒ HEO NAÙI VAØ NOÏC

5

6

3

4 3. Neáu heo naùi chòu noïc noù seõ ñöùng im cho ngöôøi kieåm tra

5. Saép xeáp heo vaøo khu phoái 6. Duøng nöôùc vaø khaên veä sinh saïch seõ cho naùi

nhaûy leân löng

4. Duøng sôn ñaùnh daáu thôùi ñieåm chòu noïc treân löng naùi

50 51

CHUAÅN BÒ HEO NAÙI VAØ NOÏC

CHUAÅN BÒ TINH

250C

350C

16-180C

7

8 Tuû tröõ tinh : 16 – 18oC

1. 2. Ngaâm nhieät ñoä nöôùc bình thöôøng khoaûng 25o trong 10

5. Sau ñoù duøng panh, boâng goøn vaø nöôùc sinh lyù 0,9% veä sinh thaät kyõ nhaèm tieâu dieät vi truøng nhöng khoâng aûnh höôûng ñeán tinh

phuùt Sau ñoù haâm noùng daàn leân khoaûng 35- 37o C trong 15 phuùt

6. Duøng bao caùt ñeø leân löng ñeå taïo caûm giaùc cho naùi

3. 4. Kieåm tra tinh tröôùc khi phoái

52 53

PHOÁI GIOÁNG

90 0

?

45 0

0 0

12- Ñaët oáng phoái nghieân moät goùc 45 0 so vôùi maët ñaát

1. Röõa oáng phoái baèng nöôùc sinh lyù 0,9% caû trong vaø ngoaøi 2. Boâi trôn oáng phoái 3. Ñöa oáng phoái vaøo boä phaän sinh duïc( neâu phöông phaùp ) 4. Thôøi gian baét ñaàu ñöa oáng phoái vaøo aâm ñaïo ñeán khi keát thuùc phoái gioáng töø 5 – 10 phuùt (khoâng neân keùo daøi > 15 phuùt )

54 55

10/1/2013

57 56

CAÁU TAÏO GIAÛI PHẪU CÔ QUAN SINH DUÏC HEO

Loï tinh

Buoàng tröùng

OÁng caáy tinh

Haäu moân

Töû cung

Boïng ñaùi

59 58

COÅ TÖÛ CUNG

13- khi qua khoûi coå töû cung naâng oáng phoái leân song song vôùi xöông soáng heo, tieáp tuïc ñöa vaøo

61 60

10/1/2013

NEÁU KHOÂNG ÑÖA VAØO ÑÖÔÏC ?

1- Duøng tay kích thích vaøo hoõm hoâng 30s- 1 phuùt

62 63

2- Tieáp tuïc ñöa vaøo

14- Gaén loï tinh vaøo daãn tinh quaûn

64 65

PHOÁI GIOÁNG

CAÁU TAÏO GIAÛI PHẪU CÔ QUAN SINH DUÏC HEO

Loï tinh

Buoàng tröùng

OÁng caáy tinh

Haäu moân

Boïng ñaùi

Töû cung

66 67

10/1/2013

PHOÁI GIOÁNG

COÅ TÖÛ CUNG

A = Baét ñaàu kích thích

Khoaûng 1 tieáng

B-C = Thôøi gian phuø hôïp caáy tinh

D-E = Thôøi gian khoâng phuø hôïp caáy tinh

5-15 phuùt

45-55 phuùt

B

C

D

A

E

5. Sau khi phoái xong giöõ cho naùi ñöùng khoaûng 5 phuùt traùnh

tröôøng hôïp tinh traøo ra ngoaøi

6. Oáng phoái sau khi phoái phaûi duøng nöôùc sinh lyù rửa saïch beân

69 68

trong vaø ngoaøi tröôùc khi haáp tieät truøng

PHOÁI GIOÁNG

10. Saùt truøng sau khi phoái

7. Sau khi phoái xong duøng sôn ñaùnh daáu ñeå bieát heo ñaõ phoái bao nhieâu laàn ñeå deã daøng cho vieäc kieåm tra naùi coù chòu noïc nöõa khoâng ?

8. Ví duï naùi ñaõ phoái 3 lieàu thì phaûi kieåm tra xem coù coøn chòu

noïc hay khoâng. Traùnh tröôøng hôïp heo khoâng chòu maø vaãn phoái

70 71

9. Ghi cheùp soå saùch lieàn ñeå traùnh tröôøng hôïp soùt heo

HEO SAU KHI PHOÁI ÑÖÔÏC SAÉP XEÁP THEO TUAÀN

1. Thuaän tieän khi tìm

MUÏC ÑÍCH

heo

2. Thuaän tieän khi laøm

vaccine

HEÄ THOÁNG SAÉP XEÁP SAU KHI PHOÁI GIOÁNG

3. Thuaän tieän khi cho

aên

4. Thuaän tieän kieåm tra buïng vaø kieåm tra heo loác

5. Thuaän tieän khi ñöa heo leân chuoàng ñeû.

73 72

10/1/2013

KIEÅM TRA HEO LOÁC

1. Phaûi kieåm tra ít nhaát 1 laàn/1ngaøy vaøo thôøi ñieåm yeân tónh

3. Kieåm tra taát caû caùc tuaàn phoái nhöng ñaëc bieät quan saùt kỹ ôû khu 3-4 tuaàn sau khi phoái baèng caùch ñi ra phía sau vaø quan saùt boä phaän sinh duïc vaø nhöõng haønh vi cuûa naùi nhö: boàn choàn, di chuyeån trong chuoàng, khoâng naèm yeân

2. Duøng noïc thaû cho ñi tröôùc maët heo naùi ñeå giuùp ngöôøi chaên nuoâi phaùt hieän heo leân gioáng laïi deå hôn vaø kích thích con naùi khoâng coù chửa leân gioáng trôû laïi

74 75

CAÙC BÖÔÙC CHUAÅN BÒ TRÖÔÙC KHI ÑÖA HEO VAØO CHUOÀNG ÑEÛ

KHU NAÙI ÑEÛ

1. Chuaån bò chuoàng 2. Chuaån bò heo

76 77

CHUAÅN BÒ CHUOÀNG

1.

2. Sau khi troáng chuoàng ta phaûi doïn deïp taát caû caùc vaät duïng coøn laïi trong chuoàng Sau ñoù duøng maùy neùn xòt thaät saïch lôùp phaân treân beà maët chuoàng

79 78

10/1/2013

KHAÂU CHUAÅN BÒ CHUOÀNG

CHUAÅN BÒ CHUOÀNG

3. Tiếp theo, mang saøn nhöïa ra ngaâm vaøo beå nöôùc ñoàng thôøi beân trong chuoàng phaûi laät taát caû taám ñan ñeå tieän cho vieäc veä sinh

4. Tieáp tuïc duøng maùy xòt toaøn boä maët döôùi cuûa chuoàng thaät saïch

80 81

CHUAÅN BÒ CHUOÀNG

Veä sinh giaøn laïnh

Veä sinh quaït

5. Chaø laïi baèng xaø phoøng vôùi lieàu pha laø 1/400 6. Sau ñoù xòt saùt truøng kyõ vôùi tyû leä 5cc/1lít nöôùc vôùi

maät ñoä laø: 300 – 500 ml/ m2

82 83

Veä sinh maùng

Veä sinh laphong

CHUAÅN BÒ CHUOÀNG

7. Sau khi raùp chuoàng vaøo

ta saùt truøng laïi 1 laàn nöõa

8. Sau ñoù duøng voâi queùt

leân chuoàng vaø neàn chuoàng

9. Boû troáng chuoàng ít nhaát töø 5 – 7 ngaøy ñeå dieät vi truøng

QUEÙT VOÂI HAØNH LANG ÑI BOÄ VAØ NEÀN CHUOÀNG

10. Ñöa heo vaøo chuoàng ñeû theo thöù töï ngaøy ñeû töø ñaàu quaït ñeán daøn laïnh

85 84

10/1/2013

CHUAÅN BÒ HEO

CHUAÅN BÒ HEO LEÂN CHUOÀNG ÑEÛ

1. Naùi phaûi ñöôïc taém rửa saïch seõ 2. Xòt saùt truøng 3. Xòt gheû 4. Choïn ngaøy, ñaùnh daáu 5. Phaûi luøa heo leân chuoàng ñeû tröôùc khi sinh 1 tuaàn vì

* Cho naùi thích nghi vôùi chuoàng môùi tröôùc khi ñeû * Baûo veä ñöôïc heo con neáu naùi ñeû sôùm hôn döï kieán * Giaûm thöùc aên tröôùc khi ñeû * Giai ñoaïn naøy aâm hoä nôû ra laøm cho vi truøng deå xaâm nhaäp do ñoù caàn cho naùi ôû treân chuoàng ñeû cho saïch seõ

86 87

BAÛNG CAÙM TRÖÔÙC KHI ÑEÛ

CHUAÅN BÒ HEO

1. Naùi phaûi ñöôïc taém rửa saïch seõ 2. Xòt saùt truøng vaø xòt gheû theo baûng chæ daãn

88 89

CHUAÅN BÒ DUÏNG CUÏ TRÖÔÙC KHI HEO ÑEÛ

BIEÅU HIEÄN CUÛA NAÙI TRÖÔÙC KHI SINH

1. 2. 3. 4.

5. Traèn troïc, böùc röùt Ñöùng ngoài khoâng yeân Caén chuoàng Naën vuù seõ thaáy chaûy söõa, Heo naùi seõ ñeû sau 24 h Heo naùi seõ ñeû sau 24 giôø. Neáu thaáy nöôùc nhôøn ôû aâm hoä chaûy ra thì heo naùi seõ ñeû trong 1h sau

1. OÅ uùm (33 – 350 C) 2. Ñeøn uùm 3. Thuoác saùt truøng 4. Coàn Ioát 5. Khaên lau heo con 6. Chæ coät roán 7. Keùo caét roán 8. Keùo caét raêng

90 91

10/1/2013

QUI TRÌNH ÑÔÛ ÑEÛ HEO

1. Vuùt nöôùc oái khoûi moàm vaø

5. Boâi coàn vaøo cuoán roán vaø

xung quanh

muõi heo con ñeå cho heo con deå thôû

2. Vuùt saïch nöôùc oái khoûi mình

6. Caét ñuoâi coøn laïi 2.5 cm. Tröôùc khi caét laáy panh keïp ñeå haõm maùu sau ñoù môùi caét vaø phaûi boâi coàn

heo laøm cho vieäc laøm saïch mình heo nhanh vaø deå daøng Lau khoâ cho heo con

3. 4. Caét roán daøi 2.5 cm

92 93

QUI TRÌNH ÑÔÛ ÑEÛ HEO

7. Caét raêng cho ñeán lôïi

nhöng khoâng ñöôïc laøm cho lôïi xaây xaùt neáu khoâng seõ gaây vieâm lôïi 8. Thaû heo vaøo oå uùm ñeå nghæ ngôi cho khoeû. OÅ uùm phaûi ñaït nhieät ñoä töø 33 – 35o C

94 95

QUI TRÌNH ÑÔÛ ÑEÛ HEO

Coät roán khoâng toát

Baám raêng khoâng toát

9. Sau khi heo khoeû, cöùng caùp môùi cho heo con buù ( khoaûng

nöûa tieáng sau khi sinh )

96 97

10/1/2013

CAÙC TRÖÔØNG HÔÏP HEO ÑEÛ KHOÙ

1. Con quaù to do cheá ñoä cho aên khi naùi chửa khoâng ñuùng 2. Aâm ñaïo heïp do phoái gioáng heo haäu bò ban ñaàu coù theå

traïng vaø tuoåi coøn nhoû

4. Naùi khoâng raën hoaëc ñeû chaäm vì daï con khoâng co boùp. Coù theå do naùi giaø. Tröôøng hôïp naøy phaûi tieâm Oxytocin vôùi lieàu 2-4ml/con.

3. Heo con naèm khoâng ñuùng tö theá, khoù sinh •

5. Heo môùi sinh khoâng cheát nhöng thôû yeáu ôùt, phaûi

•

hoâ haáp nhaân taïo Khi chuùng ta can thieäp baèng caùch moùc thì phaûi thöïc hieän cho ñuùng caùch:

Neáu thaáy naùi sinh khaùc thöôøng, raën nhieàu, ñuoâi run nhöng heo con khoâng ra, chöùng toû heo con ñaõ ñeán vuøng xöông chaäu nhöng khoâng ra ñöôïc vì vaäy ngöôøi ñôõ phaûi hoå trôï baèng caùch moùc. Neáu khoâng can thieäp coù theå naûy sinh nhöõng vaán ñeà sau: - Caû meï vaø heo con ñeàu cheát - Naùi quaù meät vaø ñau coù theå daãn ñeán beänh sau khi

sinh.

- Naùi raën nhieàu laøm cho ñaøn con trong buïng bò doàn,

* Moùng tay phaûi caét ngaén * Rửa saïch tay baèng xaø phoøng sau ñoù saùt truøng * Boâi trôn * Thu baøn tay nhoû nhaát ñeå ñöa vaøo töø töø

leäch.

- Naùi deå bò MMA - Naùi ñeû laâu neân nhöõng con cuoái cuøng deå cheát

98 99

QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC CHO NAÙI SAU KHI SINH

TAÀM QUANG TROÏNG CUÛA SÖÕA ÑAÀU

1. 4. Phaûi theo doõi dòch cuûa naùi sau khi ñeû thaät kyõ ñeå xem naùi coù theå soùt nhau hoaëc con gì khoâng

5. Neáu dòch coù maøu hoàng hoaëc maøu

2. ñen thì coù theå bò soùt nhau hoaëc con 6. Dòch bình thöôøng phaûi coù maøu traéng

ÔÛ söõa ñaàu cuûa naùi chöùa ñaày ñuû chaát dinh döôõng vaø khoaùng ñaët bieät laø khaùng theå cuûa heo meï. Vaø naùi seõ truyeàn toaøn boä khaùng theå naøy cho heo con qua söõa ñaàu. Chaát löôïng cuûa söõa naøy seõ giaûm daàn theo thôøi gian. Sau 24 h doøng söõa naøy seõ khoâng coøn

trong hoaëc hôi vaøng

3. Heo con cuõng chæ haáp thu doøng söõa ñaàu naøy töø heo meï trong thôøi

gian naøy maø thoâi.

7. Phaûi theo doõi söùc khoûe cuûa naùi sau

* Vì vaäy phaûi cho heo con buù ñöôïc söõa ñaàu naøy nhieàu nhaát, nhanh nhaát.

khi sinh nhö : Naùi coù coøn raën, soùt, boû aên khoâng ñeå ñieàu trò kòp thôøi 8. Phaûi kieåm tra baàu vuù heo naùi nhö:

Neáu heo con buù söõa ñaàu khoâng ñuû chuùng seõ yeáu ôùt, coù theå cheát vì khoâng ñuû söùc khaùng beänh

söng, cöùng, noùng thì phaûi tieâm thuoác ngay

101 100

QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC CHO NAÙI SAU KHI SINH

1. Ñeå ngaên ngöøa 100% heo bò

vieâm vaø soùt nhau neân heo sau khi sinh phaûi tieâm 1 lieàu khaùng sinh vaø 1 lieàu oxytocin

2. Ñoái vôùi naùi ñeû khoù vaø coù can thieäp thì phaûi chích khaùng sinh vaø oxytocin 3 ngaøy lieân tieáp

3. Khi tieâm phaûi toå chöùc ñaùnh daáu nhö khi phoái gioáng ñeå deå kieåm tra

Dòch vieâm

Dòch bình thöôøng

103 102

10/1/2013

QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC CHO QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO CON SAU KHI SINH HEO CON SAU KHI SINH

QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO CON SAU KHI SINH

Taäp heo con vaøo loàng uùm trong 3 ngaøy ñaàu sau khi sinh

CÁC THAO TÁC GHÉP HEO

105 104

1

2

3

4

Toå chöùc gheùp heo con 24 h sau khi sinh laø toát nhaát, muoän nhaát laø 3 ngaøy Heo con ñoàng ñeàu sau khi cai söõa

GHÉP HEO

CÁC BƯỚC CẦN PHẢI CHÚ Ý TRƯỚC KHI GHÉP HEO

CÓ 2 THỜI ĐIỂM GHÉP HEO TỐT NHẤT

Có 7 yếu tố mà người đứng trại cần phải chú ý :

1. Nhìn tổng thể từng bầy heo định ghép

2. Nhìn vào ngày đẻ và số con sinh ra

1. Ghép trong lúc nái sinh

2.Sau khi sinh 24 h

107 106

10/1/2013

CÁC BƯỚC CẦN PHẢI CHÚ Ý TRƯỚC KHI GHÉP HEO

3. Ghép ô có heo con nhiều qua ô có heo con ít

4. Nhìn vào độ đồng đều của heo con

Nái có số con nuôi nhiều

Nái có số con nuôi ít

CÁC BƯỚC CẦN PHẢI CHÚ Ý TRƯỚC KHI GHÉP HEO

ok

6.Nái già hay nái hậu bị

7.Tình trạng sức khỏe heo nái

5. Bầu vú

CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH GHÉP HEO

112

Ghép vào

1. Nái đẻ nhiều qua nái đẻ ít

2. Nái sữa tốt nuôi con có trọng lượng nhỏ

p nhỏ chuyển đi

10/1/2013

Kiểm tra lại sau 2-3 ngày

3. Nái có sữa kém nuôi con có trọng lượng lớn

1. Tieâm saét cho heo con luùc 2 ngaøy tuoåi

vôùi lieàu: 2ml/ con

2. Khi tieâm phaûi kieåm tra roán cuûa heo con coù khoâ khoâng? Neáu khoâng khoâ ta phaûi boâi theâm coàn Ioât neáu khoâng seõ deã bò sa ruoät

Ok !

3. Caét tai, thieán vaø chích 1 lieàu khaùng sinh (0.5ml/con)cuøng ngaøy vôùi tieâm saét cho heo con. Neáu heo con coù vaán ñeà tieâu chaûy thì ta seõ thieán sau ñoù töø 7- 12 ngaøy tuoåi

4. Cho heo con uoáng thuoác phoøng caàu

Ok !

truøng luùc 3-5 ngaøy tuoåi

Introduced by Phan Vũ Hải – Hue univ.

119

120 121

10/1/2013

122 123

QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC CON SAU KHI SINH HEO CON SAU KHI SINH

QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO CON SAU KHI SINH

4. Baét ñaàu taäp aên cho heo con vaøo

ngaøy thöù 5

9. Khi ñaët maùng aên neân gaây tieáng ñoäng ñeå laøm cho heo con chuù yù vaø taäp lieám laùp

5. Vò trí ñaët maùng phaûi gaàn chỗ heo con nguû vaø thuaän lôïi cho vieäc heo con aên

10. Khoâng neân ñeå thöøa, thöùc aên cuõ

trong maùng

6. Khi baét ñaàu taäp aên, neân cho raát ít(phaûi xaùc ñònh ñöôïc caùm trong maùng), cheââm nhieàu laàn trong ngaøy

7. Maùng taäp aên phaûi khoâ raùo, saïch seõ

11. Khi heo con bieát aên thì cho aên moãi ngaøy nhieàu laàn, moãi laàn 1 ít nhaèm kích thích tính theøm aên cuûa heo

8. Caùm phaûi thôm, chaát löôïng toát môùi kích thích ñöôïc tính theøm aên cuûa heo con

124 125

QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO CON SAU KHI SINH

10. Phaûi kieåm tra söùc khoeû cuûa heo moãi ngaøy ñeå xöû lyù nhanh nhaát nhö : * Tieâu chaûy * Ñau chaân * Vieâm lôïi * Thieáu saét * Oám, thieáu söõa * Khoâng ñuû aám * Aên khoâng gioûi

11. Phaûi giöõ chuoàng luoân khoâ raùo vaø saïch

seõ

12. Phaûi ñieàu chænh nhieät ñoä cho phuø hôïp

Kieåm tra phaân treân saøn chuoàng ñeå xem heo naøo tieâu chaûy

vôùi töøng boä tuoåi cuûa heo

126 127

10/1/2013

QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO CON SAU KHI SINH

13. Cho heo uoáng thuoác kòp thôøi 14. Ñaùnh daáu sau khi cho heo uoáng thuoác

128 129

QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO CON SAU KHI SINH

Heo thieáu saét

Heo khoâng thieáu saét

15. Heo con sau khi chích saét vaãn taùi thì chuùng ta phaûi kieåm

Ñaùnh daáu heo sau khi chích thuoác

tra vaø chích theâm 1cc saét

130 131

CHAÁT LÖÔÏNG HEO CON KHI CAI SÖÕA

BAÛNG ÖU TIEÂN NHIEÄT ÑOÄ TRONG 6 BOÄ CHUOÀNG ÑEÛ

1. Troïng löôïng khi sinh phaûi ñoàng ñeàu 2. Neáu troïng löôïng khi sinh khoâng

Boä

Loaïi chuoàng

Nhieät ñoä öu tieân theo thöù töï 6

1 Chuaån bò chuoàng

•

2 Heo chôø ñeû

1

3 Heo con 1 tuaàn tuoåi

4 ñoàng ñeàu ta phaûi toå chöùc gheùp heo. Caùch gheùp nhö sau : Phaûi gheùp ngay ngaøy ñaàu môùi sinh nhö gheùp heo ñeû nhieàu qua heo ñeû ít, heo lôùn cuøng 1 meï vaø heo nhoû cuøng 1 meï. Heo lôùn thì neân duøng meï coù söõa keùm hôn heo nhoû

4 Heo con 2 tuaàn tuoåi

3 3. Nhö vaäy ta ñaõ toå chöùc gheùp heo ñoàng ñeàu ngay töø nhoû thì khi cai suõa môùi ñoàng ñeàu

5 Heo con 3 tuaàn tuoåi

2

6 Heo ñang cai söõa

5

132 133

10/1/2013

CHAÁT LÖÔÏNG HEO CON KHI CAI SÖÕA

QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO CON SAU CAI SÖÕA

4. Neáu heo con vaãn khoâng ñoàng ñeàu thì ta phaûi cai söõa sôùm nhöõng heo ñaõ ñaït troïng löôïng ñeå taïo ñieàu kieän cho nhöõng heo nhoû hôn ñöôïc buù söõa toát hôn

134 135

QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO CON SAU CAI SÖÕA

1. Heo con vöøa taùch meï caàn nhieät ñoä töø 32 – 34oC vì vaäy phaûi ñieàu chænh nhieät ñoä cho phuø hôïp

2. Phaûi theo doõi söùc khoûe

3. Heo vöøa taùch meï aên khoâng nhieàu vì vaäy ta cho aên ít nhöng aên nhieàu laàn laøm theá naøo ñeå heo aên ñöôïc nhieàu nhöng khoâng ñeå caùm dö trong maùng nhieàu

heo moãi ngaøy ñeå ñaùnh daáu nhö: Ho, tieâu chaûy, aên keùm, ñau chaân… ñeå ñieàu trò nhanh nhaát

136 137

QUI TRÌNH CHAÊM SOÙC HEO CON SAU CAI SÖÕA

7. Neáu heo khoâng ñoàng ñeàu

4. Khi doàn heo nhieàu trong 1 chuoàng (neáu keït chuoàng) phaûi phaân boá ñuû maùng aên ñeå taát caû caùc heo ñöôïc aên vaø traùnh rôi vaõi

luùc cai söõa thì ta neân choïn nhöõng heo coøi nhoát rieâng 1 oâ ñeå chaêm soùc ñaëc bieät nhö: Duøng caùm hoøa nöôùc cho heo aên ñöôïc nhieàu hôn, tieâm theâm thuoác boå ñeå taêng ñoä ñoàng ñeàu khi xuaát chuoàng…

5. Taêng daàn caùm theo tuoåi cuûa heo 6. Traùnh tröôøng hôïp nhoát quaù nhieàu heo trong 1 chuoàng trong khi caùm khoâng ñuû aên -> luùc cho aên thì chuùng daønh nhau daãn ñeán caùm rôi vaõi ra ngoaøi quaù nhieàu

138 139

10/1/2013

QUI TRÌNH CAI SÖÕA NAÙI

1. Phaûi coù keá hoaïch cai söõa baèng caùch ghi ngaøy cai söõa treân löng naùi

2. Chích ADE tröôùc 2 ngaøy cai söõa(vd: cai söõa ngaøy 10 thì chích vaøo ngaøy 8)

3. Ngaøy cai söõa chöông trình thöùa aên

QUI TRÌNH CAI SÖÕA NAÙI

nhö sau : Saùng coøn 0.5kg buoåi chieàu chuyeån xuoáng khu naùi khoâ daønh cho cai söõa (phaûi gaàn noïc) vaø nhòn aên luoân, ñeán saùng ngaøy hoâm sau taêng thöùc aên leân töø 3-4.5 kg/con/ngaøy muïc ñích nhaèm taïo stress cho naùi giuùp cho naùi leân gioáng nhanh vaø tröùng ruïng nhieàu hôn

141 140

QUI TRÌNH CAI SÖÕA

QUI TRÌNH CAI SÖÕA NAÙI

7. Quan saùt boä phaän sinh duïc cuûa naùi ngay sau khi cai söõa cho ñeán khi naùi coù bieåu hieän leân gioáng

142 143

QUI TRÌNH CAI SÖÕA NAÙI

3. Ngaøy thöù 3 sau khi cai söõa ta

seõ kích thích chòu ñöïc theo qui trình eùp, thöû heo

4. Neáu traïi coù vaán ñeà veà chaäm

leân gioáng thì ta coù theå eùp heo vaøo ngaøy thöù 2 sau cai söõa 5. Neáu sau 10 ngaøy cai söõa maø

vaãn chöa leân gioáng thì ta tieâm theâm 1 muõi ADE vaø tieáp tuïc eùp maïnh hôn

6. Trong thôøi gian cai söõa vaãn söû duïng caùm 567 cho ñeán khi phoái xong

7. Khi phaùt hieän naùi coù bieåu hieän leân gioáng thì phaûi keïp theû vaø duøng sôn ñaùnh daáu sau ñuoâi ñeå deã daøng kieåm tra vaø quaûn lyù trong vieäc thöû heo

144 145

10/1/2013

QUI TRÌNH CHUYEÅN HEO CON CAI SÖÕA

QUI TRÌNH CHUYEÅN HEO CAI SÖÕA

1. Chuaån bò heo con 2. Chích moät lieàu khaùng sinh tröôùc khi chuyeån AMOX

hoaëc TERA

3. Chuaån bò loàng chuyeån

147 146

QUI TRÌNH CHUYEÅN HEO CON CAI SÖÕA

3. Phaân chia ñöïc caùi 4. Ñaùnh daáu treân lôùn, döôùi nhoû

148 149

QUI TRÌNH CHUYEÅN HEO CON CAI SÖÕA

150 151

10/1/2013

QUI TRÌNH CHUYEÅN HEO CON CAI SÖÕA

152 153

QUI TRÌNH CHUYEÅN HEO CON CAI SÖÕA

154 155

QUI TRÌNH CHUYEÅN HEO CON CAI SÖÕA

156 157

10/1/2013

QUI TRÌNH CHUYEÅN HEO CON CAI SÖÕA

KÍCH THÍCH HEO NÁI LÊN GIỐNG?

MỘT SỐ QUI TRÌNH KỸ THUẬT ĐẶC BiệT

158 159

Ngày thứ 2 sau cai sữa

6- Taêng cöôøng ñoä sau khi cai söõa 3,4 ngaøy (heo chöa leân gioáng)*

EÙp maïnh (4-5 phuùt)

160 161

EÙp nheï

162 163

10/1/2013

Sau 5 ngày cai sữa (không lên giống)

Chích AD3E 5cc/ con

Tiếp tục ép mạnh

Sau 7 ngày cai sữa (không lên giống)

Biểu hiện của heo sau khi ép

164 165

Chích PG 600 5cc/ con

Kích thích heo Haäu Bò leân gioáng baèng tinh

Khai thác nọc thí tình định kỳ (3 ngày/lần)

167 166

169 168

10/1/2013

MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ THÖÔØNG GAËP

1 Khoâng ñöôïc theo doõi vaø chaêm soùc kyõ

Khoâng ñöôïc tieáp xuùc vôùi noïc

Kích thích heo lên giống bằng nước tiểu?

3 Maät ñoä nuoâi quaù daøy

Khoâng troän ADE trong thôøi gian caùch ly

HEO HAÄU BÒ CHAÄM LEÂN GIOÁNG

5 Eùp khoâng ñuùng

MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ THÖÔØNG GAËP

MOÄT SOÁ BIEÄN PHAÙP KHAÉC PHUÏC

1 Quaù trình chaêm soùc vaø nuoâi döôõng khoâng toát

Heo chaäm leân gioáng

Bò stress do vaän chuyeån

- Chaêm soùc kyõ - Maät ñoä nuoâi hôïp lyù (2 m2/con) - Boå sung ADE, taïo stress. - Chích thuoác kích thích

3 Bò vieâm nhieãm luùc leân gioáng

Heo leân gioáng coù muû

- Chích khaùng sinh: Amox L.A. - Oxytocin: saùng vaø chieàu. - Theo doõi vaø chaêm soùc kyõ.

HEO HAÄU BÒ LEÂN GIOÁNG COÙ MUÛ

171 170

1. Ñöa heo leân chuoàng thöû

QUY TRÌNH KIỂM TRA HEO ĐỘNG DỤC

172 173

174 175

10/1/2013

2. Cho naùi quen chuoàng vaø tieáp xuùc vôùi noïc töø 30 giaây ñeán 1 phuùt

3. Kích thích vaøo aâm hoä vaø 2 hoõm hoâng cuûa heo.

Ngöôøi chôø cho naùi quen chuoàng

Taïi sao phaûi kích thích vaøo hai hoõm hoâng?

4. Kieåm tra traïng thaùi cuûa heo

Neáu heo coù caùc bieåu hieän chòu noïc thì ñuoâi cong leân ( tö theá cho noïc giao phoái), tai döïng leân (ñoái vôùi heo york), maét lim dim,…

Neáu heo ñöùng yeân thì ngöôøi chaên nuoâi ngoài leân löng heo, ñoàng thôøi tieáp tuïc kích thích (taïo cho heo coù caûm giaùc gioáng nhö noïc nhaûy leân löng)

176 177

6. Ghi vào sổ thời điểm và mức độ chịu nọc

5. Ñaùnh daáu thôøi ñieåm chòu noïc

178 179

180 181

10/1/2013

7. Chuyeån heo veà khu phoái gioáng

Möùc ñoä chòu noïc

Thôøi ñieåm chòu noïc

A (TOÁT), B (KHAÙ), C (T.BÌNH)

Saùng (S ), Chieàu (C)

Mang thai 1- 2 tuaàn