Bài giảng Tin học đại cương: Bài 2

Dùng cho nhóm ngành: Công trình + Cơ khí

Ạ ƯƠ

Ọ

TIN H C Đ I C

NG

Chương 2 Tổng quan về mạng máy tính

Nội dung

1. Cơ sở của mạng 2. Phương thức truyền thông trên mạng Internet 3. Email trên Internet 4. World Wide Web

Tin học đại cương - Chương 2 2

2.1. Cơ sở của mạng máy tính

 Khái niệm

– Mạng máy tính hay hệ thống mạng là một tập hợp các máy tính được kết nối nhau thông qua các phương tiện truyền dẫn để nhằm cho phép chia sẻ tài nguyên (file, máy in, máy fax....)

 Các thành phần của mạng máy tính

– Các hệ thống đầu cuối – Môi trường truyền dẫn – Giao thức truyền thông

Tin học đại cương - Chương 2 3

2.1. Cơ sở của mạng máy tính (tt) Theo phương thức truyền tin – Broadcast: Truyền quảng bá. – Point-to-point: Truyền điểm-điểm.

Theo kỹ thuật truyền (transmission technique)

– Circuit-switched – Packet-switched – Message-switched Theo quy mô (scale)

– LAN – MAN – WAN

Tin học đại cương - Chương 2 4

2.1. Cơ sở của mạng máy tính (tt)

 Kỹ thuật truyền tin trong mạng máy tính – Chuyển mạch kênh (Circuit switched) – Chuyển mạch gói (Packet switched) – Chuyển mạch thông báo (Message Switched)

 Các mô hình mạng (topology)

Tin học đại cương - Chương 2 5

2.2. Phương thức truyền thông trên mạng

 Chuyển mạch kênh (circuit switched) – Khi hai nút mạng muốn trao đổi thông tin, một kênh truyền (circuit) sẽ được thiết lập.

– Kênh được giữ riêng cho hai nút cho tới khi kết thúc phiên trao đổi.

– VD: Mạng điện thoại

Tin học đại cương - Chương 2 6

2.2. Phương thức truyền thông trên mạng (tt)

 Chuyển mạch gói (packet switched)

Host C

Host D Host A

Node 1 Node 2

Node 3

Node 5

Host B Host E Node 7 Node 6

Node 4

Tin học đại cương - Chương 2 7

Chuyển mạch gói (packet switched)

101001.1010001101011011110.11001

Header

Trailer

Data packet

 Dữ liệu được chia thành các gói tin (packet).Mỗi gói đều có phần thông tin điều khiển (header, trailer) cho biết nguồn gửi, đích nhận…

 Các gói tin có thể đến và đi theo những đường khác nhau  dồn kênh (multiplexing), được lưu trữ rồi chuyển tiếp khi đi qua nút trung gian (store & forward).

Tin học đại cương - Chương 2 8

2.3. Internet

 Mạng Internet

– Là một hệ thống thông tin toàn cầu. – Là mạng của các mạng máy tính. Hệ thống này truyền thông tin bằng kỹ thuật chuyển mạch gói (packet switching) dựa trên một giao thức liên mạng đã được chuẩn hóa (giao thức IP).

– Mạng Internet bao gồm hàng ngàn mạng máy tính nhỏ hơn của các doanh nghiệp, các viện nghiên cứu và các trường đại học, của người dùng cá nhân và các chính phủ trên toàn cầu.

Tin học đại cương - Chương 2 9

Số liệu thống kê Internet

ồ ố ệ

ả http://www.internetlivestats.com Ngu n tham kh o: ế (S li u tính đ n 01/07/2013)

Tin học đại cương - Chương 2 10

2.3. Internet (tt)  Ai sở hữu mạng Internet ?

– Chẳng có cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nào sở

hữu toàn bộ Internet

– Có nhiều tổ chức giám sát và chuẩn hoá những gì xảy ra trên Internet (gán các địa chỉ IP và các tên miền như) Tổ chức khoa học quốc tế (NSF), Tổ chức chuyên trách về kỹ thuật Internet (IETF), ICANN, InterNIC và Uỷ ban kiến trúc Internet (IBA).  Các dịch vụ cơ bản trên mạng internet

– Web/Electronic Mail – Email/Chat – Search Engine – FTP (File Transfer Protocol) – Telnet

Tin học đại cương - Chương 2 11

2.3. Internet (tt)

 Các dịch vụ cơ bản của mạng Internet

– www (wold wide web) – Thư điện tử (email) – Truyền, tải tập tin (FTP) – Tán ngẫu – Chat

 Các dịch vụ nâng cao của mạng internet

– Điện thoại internet (VoIP) – Hội thảo trực tuyến (NetMeeting) – Theo dõi, giám sát (Tracking) – ...

Tin học đại cương - Chương 2 12

2.3. Internet (tt)

local ISP

Tier 3 ISP

local ISP

Tier2 ISP

Tier 1 ISP

NAP

Tier 1 ISP

Tier2 ISP

local ISP

Tier2 ISP local ISP

Tin học đại cương - Chương 2 13

2.4. Email trên Internet  Email là gì?

– Viết tắt của Electronic Mail – một dịch vụ cơ bản của

mạng internet

– Bao gồm:

• Chương trình đọc mail (user agent); • Máy chủ mail (mail server); • giao thức gửi nhận mail trên mạng internet (SMTP –

Simple Mail Transfer Protocol)

– Địa chỉ email có dạng: tên-hòm-mail@tên-miền – VD: bangtqh@utc2.edu.vn ; congtubaclieu@web.com

Tin học đại cương - Chương 2 14

2.4. Email trên Internet (tt)

 Các mail agent thông

user agent

mail server

user agent

SMTP

mail server

user agent

dụng – Microsoft Outlook – Outook Express – Thunder Bird – Windows Mail

SMTP

 Các webmail

SMTP

user agent

mail server

– Dùng web browser truy cập vào mail server – Thao tác trên webmail

user agent

giống như thao tác với 1 trang web bình thường

Tin học đại cương - Chương 2 15

2.4. Email trên Internet (tt)

 Các webmail thông dụng

– Yahoo: http://mail.yahoo.com

hoặc http://ymail.com

– Google: http://mail.google.com

hoặc http://gmail.com

– Microsoft: http://hotmail.com hoặc: http://outlook.com

 Khi truy cập cần cung cấp

– Địa chỉ email – Mật khẩu truy cập (password)

Tin học đại cương - Chương 2 16

2.4. Email trên Internet (tt)

 Các thành phần email

– From: địa chỉ email của người gửi – To: địa chỉ email của người nhận – Subject: Tiêu đề của mail – CC: đồng thời gửi cho một số địa chỉ email khác – BCC: đồng thời gửi cho địa chỉ email khác (người nhận không

biết điều này)

– Inbox: Hộp thư đến – Outbox: Những mail đã gửi nhưng chưa phát tới địa chỉ người

nhận

– Sent: Những mail đã gửi thành công – Spam(Bulk): Những mail rác – Trash: thùng rác – chứa mail đã xoá

Tin học đại cương - Chương 2 17

2.5. WWW – World Wide Web

 www là gì?

– Là dịch vụ phổ biến nhất của mạng Internet (đến mức nhiều người hiểu đồng nhất khái nhiệm internet với web)

– Ra đời năm 1991, do Tim Berners Lee ở Trung tâm nghiên cứu nguyên tử châu Âu (Cern) phát minh ra dựa theo một ý tưởng về siêu văn bản được Ted Nelson đưa ra từ năm 1985.

– Có thể nói www là một cuộc cách mạng trên Internet vì nhờ nó người dùng có thể truy cập, trao đổi thông tin một cách dễ dàng.

Tin học đại cương - Chương 2 18

2.5. WWW – World Wide Web (tt)  Kiến trúc WWW

– Gồm tập các máy chủ (server) và máy khách (client) nói truyện với nhau thông qua ngôn ngữ HTML (Hypertext Markup Language).

– Giao thức truyền thông giữa client và server là giao thức truyền siêu văn bản HTTP (HyperText Transfer Protocol)

– Máy chủ (server) luôn sẵn sàng “lắng nghe” những yêu cầu từ máy khách (client). Khi được hỏi, sẽ “sinh ra” câu trả lời biểu diễn dưới dạng ngôn ngữ HTML rồi truyền về cho máy client

– Máy khách (client) sử dụng các trình duyệt web (web browser) để dịch và hiển thị “câu trả lời” từ phía server gửi về.

Tin học đại cương - Chương 2 19

2.5. WWW – World Wide Web (tt)  Siêu văn bản (hypertext)

– Siêu văn bản là một loại văn bản thông thường nhưng chứa một

hay nhiều tham chiếu tới các văn bản khác.

– Người sử dụng có thể đi từ tài liệu này sang tài liệu khác thông qua các tham chiếu. Như vậy ta có thể đi vào xa lộ thông tin của thế giới.

 URL (Unifrom Resource Locator)

– Là chuẩn định vị tài nguyên trên mạng (thường gọi là link). Căn cứ vào URL người dùng có thể di chuyển từ văn bản này tới văn bản khác trong khái niệm siêu văn bản.

– được dùng để tham chiếu tới tài nguyên trên Internet – Cú pháp: