Bài giảng Tinh thể - Khoáng vật - Chương 5: Tính chất vật lý của khoáng vật

Chia sẻ: Hàn Lâm Cố Mạn | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:23

Thêm vào BST

Báo xấu

24
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Tinh thể - Khoáng vật - Chương 5: Tính chất vật lý của khoáng vật. Chương này cung cấp cho học viên những nội dung về: tính chất vật lý; các tính chất quang học; các tính chất cơ học; các tính chất khác;... Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung bài giảng!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Tinh thể - Khoáng vật - Chương 5: Tính chất vật lý của khoáng vật

Chương 5 Tính chất vật lý của khoáng vật 1. Tính chất vật lý 2. Các tính chất quang học 3. Các tính chất cơ học 4. Các tính chất khác
1. Tính chất vật lý • Các đặc điểm có thể quan sát bằng mắt thường. • Biểu hiện đặc điểm về thành phần hóa học và kiến trúc bên trong; Điều kiện hình thành. 2
2. Các tính chất quang học Đặc điểm truyền ánh sáng trong tinh thể. Quang học chất rắn: - Chất đẳng hướng quang học. - Chất dị hướng quang học. 3
• Độ trong suốt • Khả năng ánh sáng truyền qua môi trường. • Các mức độ trong suốt: - Trong suốt. - Bán trong suốt. - Không trong suốt. • Phụ thuộc vào bề dày. 4
5
Ánh và chiết suất • Năng suất phản xạ ánh sáng lên bề mặt (R): 2 𝑛−1 𝑅= 𝑛+1 • Khoáng vật không trong suốt → R cao hơn. • Lưỡng chiết suất càng cao → ánh càng dị hướng. Ánh Chiết suất Ví dụ Ánh thủy tinh 1,3-1,9 Thạch anh, fluorite Ánh kim cương 1,9-2,6 Zircon, cassiterite Ánh bán kim 2,6-3,0 Hematite, sphalerite Ánh kim >3,0 Galena, pyrolusite 6
7
• Các khoáng vật có ánh kim, ánh bán kim thường không trong suốt, sẫm màu và là các khoáng vật thuộc nhóm nguyên tố tự nhiên, các sulfide và các oxid kim loại. • Các khoáng vật có ánh phi kim thường trong suốt hoặc bán trong suốt, sáng màu. • Ánh của các khoáng vật có liên kết kim loại mạnh hơn ánh của các khoáng vật có liên kết ion trong cấu trúc. 8
• Phụ thuộc đặc điểm bề mặt phản chiếu ánh sáng. Ánh xà cừ (opal) Ánh sáp (turquoise) Ánh đất (kaolinite) Ánh tơ * Điều kiện ánh sáng giống nhau. Ánh nhựa (sphalerite) 9
Màu sắc Do các sóng ánh sáng không bị khoáng vật hấp thụ truyền đến mắt. Màu tự sắc • Do chứa nguyên tố mang màu (Ti, V, Cr, Mn, Fe, Co, Ni, Cu, W, Mo, đất hiếm) là thành phần chính hoặc thay thế đồng hình. • Màu của các khoáng vật có ánh kim, ánh bán kim thường là màu tự sắc. 10
Ruby (Cr) Pyrope (Cr) Uvarovite (Cr) Lazurite (Rb) Beryl (Cs) • Một nguyên tố mang màu không tạo nên một màu cố định và ngược lại. 11
• Thay đổi thành phần hóa học và tính đồng nhất trong mạng tinh thể. • Sai hỏng kiến trúc mạng. Halite Lazurite 12
Màu ngoại sắc • Tạp chất nhỏ (vô cơ, hữu cơ, bao thể) mang màu phân tán hoặc tập trung thành các vành có màu sắc khác nhau. • Thay đổi theo nhiệt độ (topaz vàng sang hồng, qu ám khói thành không màu) • Màu của các khoáng vật có ánh phi kim thường là màu ngoại sắc. Smoky quartz (bitum) Red quartz (micas, goethite) Green quartz (chlorite, 13 amphibolite))
Màu giả sắc Hiện tượng giao thoa ánh sáng. Chalcopyrite Chalcopyrite các phương khác nhau: nhiều màu khác nhau. Cordierite 2 phương vuông góc nhau: tím và vàng. 14
Màu vết vạch • Màu của bột khoáng vật. • Đặc trưng cho mỗi khoáng vật. • Có thể giống hoặc không giống màu của khoáng vật. * Khoáng vật có H>6,5? 15
3. Các tính chất cơ học Tính cát khai Khoáng vật tách thành những mặt phẳng theo những phương nhất định dưới tác dụng của ngoại lực. Phân biệt với tách khai (giả cát khai). 16
Mức độ cát khai - Rất hoàn toàn: dễ tách thành những lá mỏng, mặt trơn nhẵn. - Hoàn toàn: gõ nhẹ thành những mảnh nhỏ, mặt tương đối nhẵn. - Trung bình: khó tách thành những mặt phẳng nhất định, mặt cát khai không liên tục. - Không hoàn toàn: rất khó nhìn thấy những mặt cát khai, đa số là vết vỡ. - Không có cát khai. 17
18
Vết vỡ Đặc điểm bề mặt vỡ của khoáng vật. 19
Độ cứng Khả năng chống lại ngoại lực. Có quan hệ với kiến trúc tinh thể và thành phần hóa học (bán kính, hóa trị, số phối trí) • Độ cứng tuyệt đối. • Độ cứng tương đối. 20