Bài giảng Trầm cảm

Tài liệu này trình bày tổng quan về bệnh trầm cảm, bao gồm các khía cạnh dịch tễ học, nguyên nhân, bệnh sinh, triệu chứng lâm sàng, chẩn đoán và điều trị. Mục tiêu là cung cấp kiến thức cơ bản và cập nhật về trầm cảm cho sinh viên và các cán bộ y tế.

Sinh viên y khoa, bác sĩ đa khoa, bác sĩ chuyên khoa tâm thần.

Tài liệu này cung cấp một cái nhìn tổng quan về trầm cảm, một rối loạn tâm thần phổ biến ảnh hưởng đến một tỷ lệ đáng kể dân số. Về dịch tễ học, tỷ lệ mắc bệnh ước tính khoảng 10-15% ở người lớn, với độ tuổi khởi phát thường từ 20 đến 50, mặc dù tỷ lệ ở thanh thiếu niên đang gia tăng. Nữ giới có xu hướng mắc bệnh nhiều hơn nam giới, và các yếu tố kinh tế xã hội, văn hóa, tình trạng hôn nhân cũng đóng vai trò quan trọng. Nguyên nhân của trầm cảm rất phức tạp, bao gồm cả yếu tố nội sinh như di truyền và thay đổi chất dẫn truyền thần kinh, cũng như các yếu tố ngoại sinh như stress và các yếu tố tâm lý xã hội. Bệnh sinh học của trầm cảm liên quan đến sự giảm mạnh serotonin, và các thuốc SSRI hoạt động bằng cách tăng cường serotonin. Các chất dẫn truyền thần kinh khác như Noradrenalin và Dopamin cũng liên quan. Sang chấn tâm lý và nhân cách cũng là những yếu tố nguy cơ. Chẩn đoán trầm cảm dựa trên các tiêu chí DSM-V, bao gồm sự hiện diện của ít nhất 5 trong số 9 triệu chứng trong hơn 2 tuần, bao gồm khí sắc trầm cảm, giảm thích thú, thay đổi cân nặng/ăn uống, rối loạn giấc ngủ, kích động/chậm chạp tâm thần vận động, mệt mỏi, cảm giác vô dụng/tội lỗi, giảm tập trung và ý nghĩ về cái chết. Cần phân biệt trầm cảm với các rối loạn tâm thần khác như rối loạn lưỡng cực, rối loạn lo âu và rối loạn loạn thần. Các test tâm lý như Beck và Hamilton có thể hỗ trợ trong việc tầm soát và theo dõi bệnh. Điều trị trầm cảm bao gồm cả các phương pháp tâm lý như trị liệu hành vi và nhận thức hành vi, cũng như điều trị bằng thuốc. Các thuốc chống trầm cảm ba vòng (TCAs) và các thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRIs) là những lựa chọn phổ biến. Việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và các yếu tố cá nhân của bệnh nhân. Các chỉ định nhập viện bao gồm ý định tự sát, không hợp tác điều trị và các bệnh cơ thể nghiêm trọng đi kèm.