XỬ TRÍ CẤP CỨU CHẤN THƯƠNG MẮT
BsCKII: Lê Công Lĩnh Bệnh viện Quận Thủ Đức
MỤC TIÊU
Khám, phát hiện được các tổn thương nhãn
cầu và bộ phận phụ thuộc.
Đánh giá mức độ tổn thương.
Xử trí cấp cứu ban đầu.
ĐẠI CƯƠNG
Là một trong những nguyên nhân gây mù
hàng đầu tại nước ta.
Là cấp cứu hàng đầu của nhãn khoa.
Khám phát hiện và xử trí ban đầu tốt là
yếu tố quyết định việc bảo tồn và thị lực
về sau.
PHÂN LOẠI:
Chấn thương NC
Chấn thương NC hở
Chấn thương NC kín
Vỡ NC
rách NC
Rách phiến
Chấn thương đụng giập
VT xuyên
Ngọai vật gíac mạc
Ngoại vật nội nhãn
Rách kết mạc, chợt giác mạc
VT xuyên thấu
RÁCH PHIẾN
o Lâm sàng:
• Cộm xốn nếu rách KM.
• Không giảm thị lực.
o Xử trí:
• Trấn an bệnh nhân.
• Kháng sinh phòng ngừa :
Tobramycin 0.3%.
5
• Thuốc tan máu bầm.
Kết mạc: xuất huyết, rách kết mạc.
RÁCH PHIẾN Chợt giác mạc: o Lâm sàng:
• Đau nhức, cộm, chảy
nước mắt.
• Giảm thị lực.
• Tróc biểu mô → fluo(+)
o Xử trí:
• Kháng sinh nhỏ mắt.
• Giảm đau
6
RÁCH PHIẾN
- Ngoại vật giác mạc:
Lâm sàng:
mắt.
Dị vật
o Đau, cộm, chảy nước
o Thị lực giảm.
o Kết mạc cương tụ rìa.
• Nông: bề mặt GM.
• Sâu: nhu mô GM.
Vòng rỉ sét
o Dị vật giác mạc, rìa.
Xử trí: o Nhỏ tê.
o Lấy hết dị vật và vòng rỉ sắt.
o Nhỏ kháng sinh.
o Uống giảm đau.
ép 24-48h.
Lấy dị vật bằng kim
o Tra pomade kháng sinh, băng
corticoid.
o Chống chỉ định: thuốc nhỏ có
CHẤN THƯƠNG ĐỤNG DẬP
Xuất huyết tiền phòng:
mi/ mống mắt.
o Vỡ rách mạch máu của thể
o Đau nhức, nhìn mờ.
o Kết mạc cương tụ.
o Giác mạc phù
Xuất huyết tiền phòng
o Máu tiền phòng.
9
o Nhãn áp: có thể tăng.
o Các tổn thương phối hợp.
CHẤN THƯƠNG ĐỤNG DẬP
Xuất huyết tiền phòng:
Biến chứng:
o Tăng áp thứ phát.
o Thấm máu GM.
o Dính mống.
Tăng áp/Thấm máu GM
10
o Teo thần kinh thị
CHẤN THƯƠNG ĐỤNG DẬP
Xuất huyết tiền phòng:
Ít: (vệt,1/3 tiền phòng), sớm ngày thứ
2-3, máu lõang:
o Nằm nghỉ,uống nhiều nước.
o Liệt thể mi (atropin).
o Kháng sinh, kháng viêm nhỏ tại chổ.
o Thuốc tan máu : alphachymotrypsin.
vào ngày thứ 3-5 sau chấn thương.
o Theo dõi chảy máu tái phát: thường xảy ra
CHẤN THƯƠNG ĐỤNG DẬP
Xuất huyết tiền phòng:
Nhiều:
o Điều trị nội trú: TD NA, thấm máu GM.
o Thuốc nhỏ và uống giống XHTP ít
o Hạ nhãn áp: timolol 0.5%
40mg/ngày/5-7 ngày
o Corticoid tòan thân tại chỗ: prepnisolone
o Sau 7 ngày máu không tan rửa tiền phòng.
CHẤN THƯƠNG ĐỤNG DẬP
Lệch thủy tinh thể: o Thò löïc: giaûm, song thò.
o Rung moáng.
o T3: tieàn phoøng hoaëc PLT.
o Dòch kính tieàn phoøng.
Lệch T3
T3 tiền phoøng → hạ NA → mổ
cấp cứu.
T3 PLT mổ chương trình.
13
o Xöû trí:
CHAÁN THÖÔNG NHAÕN CAÀU HÔÛ
Veát thöông xuyeân choät,
xuyeân thaáu, dò vaät noäi
nhaõn.
Keøm thoùat toå chöùc noäi
nhaõn.
Tạõo ñöôøng thoâng thöông
Thủng GM
cho vi khuaån xaâm nhaäp.
CHAÁN THÖÔNG NHAÕN CAÀU HÔÛ
CHAÁN THÖÔNG NHAÕN CAÀU HÔÛ
CHAÁN THÖÔNG NHAÕN CAÀU HÔÛ
LAÂM SAØNG
o Beänh söû: thôøi gian, cô cheá, vaät gaây chaán
thuông
o Ñaùnh giaù toøan thaân vaø toån thöông cô quan
phoái hôïp.
o Khaùm mắt toan diện a: đau nhöùc, kích thích
maét, giaûm thò löïc, nhaõn aùp.
CHAÁN THÖÔNG NHAÕN CAÀU HÔÛ
LAÂM SAØNG
o PXAS.
o Đöôøng vaøo: treân GM, CM.
o Thuûy dòch.
o Đoä saâu tieàn phoøng.
o Moáng maét, T3, Pha leâ theå.
o Thoùat toå chöùc noäi nhaõn.
CHAÁN THÖÔNG NHAÕN CAÀU HÔÛ
CẬN LAÂM SAØNG
Siêu âm:
o Đánh giá bán phần sau.
o Xác định dị vật, vị trí dị vật.
mạc.
o Đáng giá tình trạng vỡ cũng mạc, bong –rách võng
o Đánh giá môi trường trong suốt, khoang PLT.
CHAÁN THÖÔNG NHAÕN CAÀU HÔÛ
CẬN LAÂM SAØNG
Chụp cắt lớp điện toán:
trong NC), dị vật nội nhãn tìm vị trí dị vật
o Tìm dấu hiệu vỡ NC hở (biến dạng thành NC, hơi
o Tìm xem có vỡ thành hốc mắt đi kèm.
CHAÁN THÖÔNG NHAÕN CAÀU HÔÛ
XÖÛ TRÍ BAN ÑAÀU:
Khaùng sinh döï phoøng toøan thaân, taïi choã.
Giaûm ñau.
Haïn cheá thaêm khaùm, röûa maét.
Phoøng uống van.
Baêng maét vaø chuyeån tuyeán treân.
Điều trị theo từng trường hợp cụ thể.