Trang 1/10
BÀI TP ðIU KIN
Môn : K THUT TRUYN S LIU
TÌM HIU PHƯƠNG PHÁP PHÁT HIN VÀ SA LI
THEO CONVOLUTIONAL CODING VÀ VITERBI DECODING
Mã xon (hay còn gi là mã chp) là mt loi mã sa li trong ñó :
- mi symbol m-bit thông tin (chui m-bit) ñưc hóa thành mt symbol n-bit,
vi m/n là t l hóa (n m)
- hàm truyn ñt mt hàm ca k symbol thông tin cui cùng, vi k chiu
dài hn ch ca mã.
Convolution Codes, ting Vit gi chp, mt k thut mã hóa sa sai
(FEC). Convolution Codes thuc h lưi (mã hóa theo Trellis) ñưc y dng da
trên 1 ña thc sinh hoc 1 sơ ñ chuyn trng thái (trellis mã) ñc trưng. Quá trình gii
ca mã chp phi da vào trellis mã thông qua các gii thut khác nhau, trong ñó ni ting
nht là gii thut Viterbi.
Ti sao gi chp cu trúc mã hóa th biu din dưi dng phép tính
chp (convolution) gia ña thc sinh mã và chui tín hiu ñưc mã hóa.
chp tuyn tính ma trn sinh cu trúc sao cho phép hóa th
xem như mt phép lc (hoc ly tng chp). Mã chp ñưc s dng rng rãi trong thc t.
B i hóa ñưc xem như mt tp hp các b lc s tuyn tính vi dãy các ñ!u ra
ca b lc ñưc phép xen k". Các chp các mã ñ!u tiên ñưc xây dng các thut
toán gii mã quyt ñ#nh ph!n mm hiu qu.
B mã hóa cho mã chp thư$ng ñưc coi là mt tp các b lc s.
Ví d: Hình sau ch ra mt s ví d v b mã hóa
B mã hóa cho mã chp tc ñ R = ½
Trang 2/10
B mã hóa h thng R = 2/3
Vào năm 1993, Berrou, Glavieux Thitimajashima ñã ñưa ra mt sơ ñ hóa
mi cho các chp ñưc gi Turbo (Hình 1). Trong sơ ñ y dòng thông tin vào
ñưc hóa hai l!n vi mt b xáo trn ñt gia hai b hóa nh&m to ra hai dòng d
liu ñưc mã hóa có th xem là ñc lp thng kê vi nhau.
Hình 1. B mã hóa Turbo
Trong sơ ñy các b mã hóa thư$ng ñưc s dng là các b mã hóa cho mã chp
có tc ñ R = 1/2 .
Các y ñưc s dng rt hiu qu trên các kênh pha ñinh. Ngư$i ta ñã chng
t' r&ng hiu năng ca Turbo s" tăng khi tăng kích thưc ca b xáo trn. Tuy nhiên
trong nhiu ng dng quan trng (ch(ng hn khi truyn ting nói), kích thưc b xáo trn
quá ln không s dng ñưc do kt qu gii mã b# gi chm
Coding / Decoding
Trang 3/10
xon trong truyn d)n bao gm các kt qu ca s kt hp ca dãy ngun s
dng nhng ñ#nh dng xon khác nhau. xon GSM bao gm trong vic thêm 4 bit
(thit lp ñ “0”') cho chui 185 bit ñ!u tiên sau ñó áp dng hai xon khác nhau: ña
thc tương ng
4 3
1
( ) 1
G X X X
= + +
4 3
2
( ) 1
G X X X X
= + + +
Kt qu cui ng. s
trn l)n hai l!n chui 189 bit, xem hình sau:
Hình 2: TCH / FS truyn Mode
S gii xon th ñưc thc hin b&ng cách s dng mt thut toán
Viterbi .Mt b gii Viterbi khám phá mt cách hp song song d liu ngư$i dùng
mi khi th trong trình t. hóa so sánh vi mi mt trình t nhn ñưc
chn lên các khp g!n nht: nó là mt b gii mã kh năng ti ña. ð gim s phc tp (s
lưng các y d liu th tăng gp ñôi vi mi bit d liu b sung), b gii công
nhn ti mi ñim trình t nht ñ#nh không th thuc v ñư$ng d)n kh năng ti ña
loi b' chúng. B nh mã hóa ñưc gii hn trong nhng bit K; mt b gii Viterbi
trong tình trng hot ñng n ñ#nh, ch gi 2
K-1
ñư$ng ñi. S phc tp ca nó tăng theo cp
s nhân vi chiu dài hn ch K.
T+ l xon GSM trên mi dòng d liu 378 bit mi 20ms, tc là: 18,9KB/s.
Tuy nhiên, trưc khi ñiu ch tín hiu y, s" 78 bit không bo v Class II ñưc thêm
vào (xem hình 2) vy, t+ l bit rate GSM cho mi dòng 456 bit mi 20ms tc là
22,8kb/s
* Tng quát Convolutional Coding
K thut hóa xon chuyn (mã hóa) mt chui bit d liu nh# phân thành mt
dãy các ký hiu tu!n t qua mt phép chp”, mi hiu mt nhóm bit. Vi mi
trư$ng hp ca chui bit d liu ng)u nhiên qua phép “chp” to ra mt s xác ñ#nh các
tu!n t ký hiu, gi là các tu!n t hp l. Tu!n t các ký hiu tương ng s" ñưc truyn ñi,
mi quan h vi chui d liu gc. Căn c vào mi quan h này, máy thu s" chuyn
ngưc li (gii mã) thành d liu ñã truyn. Nu li xy ra, mt tu!n t hiu hp l
g!n ging nht vi tu!n t hiu nhn s" ñưc chn ñ chuyn ngưc thành chui d
liu ban ñ!u.
K thut hóa xon ñưc áp dng cho các thông ñip rt dài. Gii pháp gii mã
nhanh ñưc áp dng rng rãi là gii mã Viterbi
Trang 4/10
*Ví d mã hóa
Gi s chui bit c!n mã hóa là: 1 1 1 0 1 1 0 0
Theo sơ ñ lưi ta có tu!n t là: 11 01 10 01 00 01 01 11
*Ví d gii
Gi sy thu nhn ñưc 11 01 11 11 00 01 01 11
1 1 ? ? 1 1 0 0
Các bit b li, không có ñưng dn liên tc (không có tun t hp l)
C!n y dng các ñư$ng liên tc t, các thông tin trên. ðư$ng d)n tt nht
ñư$ng khác bit ít nht vi tu!n t nhn ñưc. bn ký hiu th 8 hot ñng
chuyn trng thái tương ng có th:
Các ph!n t kh dng ñ thit lp ñư$ng liên tc
Các ñư$ng liên tc có th
Thc t bn ñư$ng d)n ng viên cho vic chn. Căn c vào s sai lch ñ chn
ra mt.
* -ng viên 1
Trang 5/10
Tu!n t nhn: 11 01 11 11 00 01 01 11
ðư$ng d)n: 11 10 11 00 11 01 01 11
Sai lch : 00 11 00 11 11 00 00 00
Tng s sai lch = 6. Data : 10001100
* -ng viên 2
Tu!n t nhn: 11 01 11 11 00 01 01 11
ðư$ng d)n: 11 10 00 10 00 01 01 11
Sai lch : 00 11 11 01 00 00 00 00
Tng s sai lch = 5. Data : 10101100
* -ng viên 3
Tu!n t nhn: 11 01 11 11 00 01 01 11
ðư$ng d)n: 11 01 01 11 11 01 01 11
Sai lch : 00 00 10 00 11 00 00 00
Tng s sai lch = 3. Data : 11001100
* -ng viên 4
Tu!n t nhn:
11 01 11 11 00 01 01 11
ðư$ng d)n:
11 01 10 01 00 01 01 11
Sai lch :
00 00 01 10 00 00 00 00
Tng s sai lch = 2. Data :
11101100
ðư$ng d)n 4 có sai lch nh' nht ñưc chn và d liu là 11101100.
Gii mã Viterbi
Xác ñ#nh tt c các ñư$ng d)n, nh ra khong cách Hamming gia chúng vi tu!n
t nhn ñưc, chn ly giá tr# nh' nht là công vic khá ln.
ð khc phc, li dng ñc tính ca lưc ñ lưi ñ chn ra mt s ñư$ng d)n tt
nht cho chn la sau cùng: ti mi khong, lưi ch 4 trng thái BA th, nhiu
ñư$ng d)n ñn bn trng thái y. Mi trng thái th d)n ñn mt trong hai trng thái
trong khong k tip. Ngưc li, mt trng thái cho trưc luôn là ñích ñn t, hai trng thái
xác ñ#nh trong khong th$i gian k trưc. Nói cách khác, ñúng hai ñư$ng d)n ñn mi
mt trong bn trng thái. Thông thư$ng, mt trong hai ñư$ng d)n s" có s sai lch tích lũy
hin ti nh' hơn ñư$ng kia. ðư$ng có sai lch tích lũy hin hành nh' hơn s" ñưc chn ñ
xét tip.