Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Một số dẫn liệu về hệ thực vật bậc cao có mạch ở Bát Mọt, khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên, Thanh Hoá"
lượt xem 16
download
Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh năm 2008 tác giả: 5. Lê Thị Hương, Trần Văn Kỳ, Đỗ Ngọc Đài, Phạm Hồng Ban,Một số dẫn liệu về hệ thực vật bậc cao có mạch ở Bát Mọt, khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên, Thanh Hoá.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Một số dẫn liệu về hệ thực vật bậc cao có mạch ở Bát Mọt, khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên, Thanh Hoá"
- Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Một số dẫn liệu về hệ thực vật bậc cao có mạch ở Bát Mọt, khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên, Thanh Hoá"
- T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVIII, sè 1A-2009 tr−êng §¹i häc Vinh Mét sè dÉn liÖu vÒ hÖ thùc vËt bËc cao cã m¹ch ë b¸t mät, khu b¶o tån thiªn nhiªn xu©n liªn, Thanh Ho¸ Lª ThÞ H−¬ng (a), TrÇn V¨n Kú (b) §ç Ngäc § i (c), Ph¹m Hång Ban (d) Tãm t¾t. KÕt qu¶ ®iÒu tra b−íc ®Çu, hÖ thùc vËt ë B¸t Mät, Khu B¶o tån Thiªn nhiªn (KBTTN) Xu©n Liªn, Thanh Ho¸ ®· x¸c ®Þnh ®−îc 198 loµi thuéc 143 chi, 59 hä thùc vËt bËc cao cã m¹ch. Trong sè loµi ®· biÕt th× ngµnh Méc lan (Magnoliophyta) lµ phong phó nhÊt vÒ sè l−îng loµi chiÕm tíi 87,87%. C¸c hä giµu cã vÒ sè l−îng loµi nhÊt lµ: Rubiaceae, Lauraceae, Euphorbiaceae, Annonaceae, Zingiberaceae, Selaginellaceae, Theaceae, Fagaceae, Moraceae, Orchidaceae, Poaceae. Trong hÖ thùc vËt B¸t Mät, Xu©n Liªn, Thanh Ho¸ cã tíi 11 loµi cã nguy c¬ bÞ tuyÖt chñng ®−îc ghi trong S¸ch §á ViÖt nam (2007). ë ®©y, cã nhiÒu loµi cã gi¸ trÞ kinh tÕ vµ cho nhiÒu c«ng dông nh−: 61 loµi c©y lµm thuèc, 37 loµi c©y lÊy gç, 20 loµi cho l−¬ng thùc vµ thùc phÈm, 17 loµi lµm c¶nh, 24 loµi cho tinh dÇu, 5 loµi cho c«ng dông kh¸c. I. §Æt vÊn ®Ò Khu b¶o tån thiªn nhiªn Xu©n Liªn ®−îc thµnh lËp ngµy 15/6/2000 víi tæng diÖn tÝch tù nhiªn 27.236,3 ha trong ®ã cã 20.699,6 ha lµ rõng tù nhiªn chiÕm 76% diÖn tÝch quy ho¹ch. Khu BTTN Xu©n Liªn thuéc ®Þa bµn hµnh chÝnh huyÖn Th−êng Xu©n, c¸ch Thµnh phè Thanh Ho¸ 60 km, vÒ h−íng T©y Nam. Víi vÞ trÝ ®Þa lý tiÕp gi¸p Khu BTTN Pï Ho¹t (NghÖ An) vµ Khu BTTN NËm Xam n−íc CHDCND Lµo ®· t¹o ra mét tam gi¸c khu hÖ ®éng thùc vËt phong phó vµ ®a d¹ng. V× vËy, viÖc nghiªn cøu hÖ thùc vËt ë ®©y lµ rÊt cÇn thiÕt, nh»m môc ®Ých cho c«ng t¸c b¶o tån ®a d¹ng hÖ thùc vËt. Bµi b¸o nµy, chóng t«i ®−a ra mét sè dÉn liÖu vÒ hÖ thùc vËt ë khu vùc nghiªn cøu. II. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu Thu mÉu vµ xö lÝ mÉu: TiÕn hµnh thu mÉu theo ph−¬ng ph¸p cña NguyÔn NghÜa Th×n [10]. C«ng viÖc nµy ®−îc tiÕn hµnh tõ th¸ng 8 n¨m 2008 ®Õn th¸ng 10 n¨m 2008. MÉu ®−îc thu tõ th¸ng 6 n¨m 2008 ®Õn th¸ng 10 n¨m 2008, cã hai ®ît ®i thùc ®Þa, tæng sè mÉu thu ®−îc lµ 350 mÉu, x¸c ®Þnh ®−îc 198 loµi. §Þnh lo¹i: Sö dông ph−¬ng ph¸p h×nh th¸i so s¸nh vµ dùa vµo c¸c kho¸ ®Þnh lo¹i, c¸c b¶n m« t¶ trong c¸c tµi liÖu [1], [9], [4]. ChØnh lý tªn khoa häc dùa vµo tµi liÖu [7]. S¾p xÕp c¸c hä, chi, loµi theo Brummitt [2]. III. KÕt qu¶ nghiªn cøu 3.1. §a d¹ng vÒ c¸c loµi thùc vËt Qua ®iÒu tra vÒ thµnh phÇn loµi thùc vËt ë B¸t Mät KBTTN Xu©n Liªn, Thanh Ho¸, chóng t«i míi ghi nhËn ®−îc 198 loµi, 143 chi, 59 hä cña 4 ngµnh Thùc vËt bËc cao cã m¹ch ®−îc thÓ hiÖn ë b¶ng 1. NhËn bµi ngµy 13/10/2008. Söa ch÷a xong 17/12/2008. 39
- mét sè dÉn liÖu vÒ thùc vËt ..., TR. 39-49 t. h−¬ng, v. kú, n. ® i, h. ban B¶ng 1: Thèng kª sè l−îng taxon trong c¸c ngµnh Thùc vËt bËc cao ë Xu©n Liªn Hä Chi Loµi Ngµnh Sè hä % Sè chi % Sè loµi % Equisetophyta 1 1,69 1 0,70 1 0,51 Lycopodiophyta 2 3,39 2 1,40 6 3,03 Polypodiophyta 8 13,56 10 6,99 11 5,56 Pinophyta 4 6,78 6 4,20 6 3,03 Magnoliophyta 44 74,58 124 86,71 174 87,87 Tæng 59 100,00 143 100,00 198 100,00 Qua b¶ng trªn ta thÊy, ngµnh Méc lan (Magnoliophyta) lµ ngµnh ®a d¹ng nhÊt chiÕm tíi 87,87% sè loµi cña hÖ thùc vËt, tiÕp ®Õn lµ ngµnh D−¬ng xØ (Polypodiophyta) chiÕm 5,56%; ngµnh Th«ng (Pinophyta) vµ ngµnh Th«ng ®Êt (Lycopodiophyta) cïng chiÕm 3,03% tæng sè loµi; thÊp nhÊt lµ ngµnh Cá th¸p bót (Equisetophyta) chiÕm 0,51% tæng sè loµi. B¶ng 2: Danh lôc thùc vËt bËc cao cã m¹ch ë Xu©n Liªn D¹ng C«ng TT Taxon Tªn ViÖt Nam th©n dông Phyllum: Lycopodiophyta Fam. 1. Selaginellaceae 1. Selaginella delicatula (Desv.) Alston QuyÓn b¸ yÕu Th M 2. Selaginella heterostachys Baker QuyÓn b¸ kh¸c chïy Th 3. Selaginella rolandi-principis Alston QuyÓn b¸ hoa ®¸ Th 4. Selaginella uncinata (Desv.) Spring QuyÓn b¸ cã mãc Th 5. Selaginella wallichii (Hook. & Grev.) Spring QuyÓn b¸ walÝch Th M Fam. 2. Lycopodiaceae 6. Lycopodielle cernuua (L.) Pic. Serm. Th«ng ®Êt Th Or Phyllum: Equisetophyta Fam. 1. Equisetaceae 7. Equisetum diffusum D. Don Th©n ®èt xße Th Phyllum: Polypodiophyta Fam. 1. Adiantaceae 8. Adiantum caudatum L. R¸ng vÖ n÷ cã ®u«i Th M,Or Fam. 1. Pteridaceae 9. Pteris insignis Mett. R¸ng ch©n xØ ®Æc biÖt Th Fam. 2. Marattaceae 10. Angiopteris subintegra Hayata Cæ hiÓn nguyªn Th Fam. 3. Woodsiaceae 11. Diplazium malaccense C. PresL R¸ng sung quÇn Th malacca 12. Diplazium tomentosum Blume Rau dín l«ng mÒm Th Fam. 4. Dicksoniaceae 13. Cibotium barometz (L.) J. Smith. L«ng cu li Th M Fam. 5. Dryopteridaceae 40
- T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVIII, sè 1A-2009 tr−êng §¹i häc Vinh 14. Hemigramma pentagonalis (R. Bon.) C. Chr. R¸ng b¸n tù ngò gi¸c Th 15. Tectaria quinquefida (Baker) Ching R¸ng yÓm dùc xÎ n¨m Th Fam. 6. Gleicheniaceae 16. Dicranopteris linearis (Burm. f.) Underw. TÕ th−êng Lp Fam. 7. Hymenophyllaceae 17. Crepidomanes auriculatum (Blume) K. Iwats. R¸ng ®µn tiÕt Th Fam. 8. Schizeaceae 18. Lygodium scandens (L.) Sw. Bßng bong leo Lp M,Or Phyllum: Pinophyta Fam. 1. Cupressaceae 19. Calocedrus macrolepis Kurz. B¸ch xanh G T,Or 20. Fokienia hodginsii (Dunn) A. Henry & H. H. P¬ mu M,E,Or G Thomas Fam. 2. Podocarpaceae 21. Podocarpus neriifolius D. Don. Th«ng tre G M,T,Or Fam. 3. Taxodiaceae 22. Cryptomeria fortunei Hooibr. ex Otto et T G Dietr 23. Cunninghamia konishii Hayata Sa mu dÇu G M,T,Nh Fam. 4. Genetaceae 24. Gnetum leptostachyum Blume D©y mu«i Lp F Phyllum: Magnoliophyta Class. 1. Magnoliopsida Fam. 1. Acanthaceae 25. Strobilanthes dalzielli T. Anders. ex C. B. Lp Clarke 26. Sericocalyx scaber (Ness) Bremek. T¬ ®µi nh¸m Th Fam. 2. Actinidiaceae 27. Saurauia dillenioides Gagnep. Nãng l¸ to G Fam. 3. Anacardiaceae 28. Semecarpus caudata Pierre S−ng ®u«i G Nh 29. Semecarpus tonkinensis Lecomte S−ng b¾c bé G Fam. 4. Annonaceae 30. Desmos chinensis Lour. GiÎ trung quèc Lp M,E 31. Desmos cochinchinensis Lour. var. fulversen D©y ch©n chim nói M,E Lp B©n 32. Fissistigma balansae (DC.) Merr. C¸ch th− balansa Lp E 33. Fissistigma polyanthoides Merr. C¸ch th− Lp E 34. Fissistigma bicolor (Roxb.) Merr. L·nh c«ng l«ng Lp E 35. Fissistigma villosissimum Merr. C¸ch th− rÊt l«ng Lp M,E 36. Meiogyne subsessilis (Ast) Sincl. ThiÓu nhôy ngåi G 37. Polyalthia minima Ast QuÇn ®Çu cùc nhá Lp 38. Xylopia poilanei Ast GiÒn l¸ng G Fam. 5. Apocynaceae 39. Tabernaemontana pauciflora Blume Lµi tr©u Ýt hoa Bu M 41
- mét sè dÉn liÖu vÒ thùc vËt ..., TR. 39-49 t. h−¬ng, v. kú, n. ® i, h. ban Fam. 6. Araliaceae 40. Aralia scandens (Merr.) Ha Cuång tr−ên Bu 41. Schefflera crassibracteata C. B. Shang Ch©n chim l¸ hoa dµy Bu Fam. 7. Asclepiadaceae 42. Dischidia acuminata Cost. Song ly nhän Lp M 43. Gymnanthera oblange (Burm.f.) P. S. Green Lâa ti gi¶ Lp Fam. 8. Asteraceae 44. Ageratum conyzoides L. Cøt lîn Th M,F,E 45. Bidens pilosa L. §¬n buèt Th M,F 46. Eupatorium odoratum L. Cá lµo Bu M,Mp 47. Xanthium inaequilaterum DC. KÐ ®Çu ngùa Th M Fam. 9. Bignoniaceae 48. Markhamia stipudata (Wall.) Seem. ex §inh T G Schum. Fam. 10. Caesalpiniaceae 49. Bauhinia hirsuta Wienm. Mãng bß l«ng Bu M Fam. 11. Clusiaceae 50. Garcinia tinctoria (DC.) W. Wight Bøa nhuém G M,T 51. Kayea clemensorum Gagnep. Tr©m hoµng clemen Bu Fam. 12. Convolvulaceae 52. Lepistemon binectariferum (Wall.) Kuntze L©n hïng hai tuyÕn Lp Fam. 13. Cucurbitaceae 53. Zehneria marginata (Blume) Ker. CÇu qua b×a Lp F Fam. 14. Dilleniaceae 54. Dillenia turbinata Fin. & Gagnep. Sæ bung vô G M 55. Tetracera indica (Houtt.) Merr. ChÆc ch×u Ên Lp M Fam. 15. Dipterocarpaceae 56. Hopea mollissima C. Y. Wu Sao mÆt quû G T 57. Parashorea chinensis H. Wang Chß chØ G T Fam. 16. Elaeagnaceae 58. Elaeagnus delavayi Lecomte Nhãt delavay Lp Fam. 17. Elaeocarpaceae 59. Elaeocarpus tonkinensis DC. C«m b¾c bé G Fam. 18. Euphorbiaceae 60. Antidesma fordii Hemsl. Chßi mßi l¸ kÌm G F,T 61. Aporosa ficifolia H. Baillon Ng¨m l«ng dµy G 62. Baccaurea ramiflora Lour. Gi©u gia ®Êt G M,F,T 63. Bridelia balansae Tutcher ThÈu mËt balansa G T 64. Macaranga henryi (Pax & Hoffm.) Rehdr M· r¹ng henry G 65. Mallotus barbatus Muell.-Arg. Bïng bôc G M,F,Oil 66. Mallotus microcarpus Pax & Hoffm. Ba bÐt tr¸i nhá G 67. Sumbaviopsis albicans (Blume) J.J.Smith Nµng hai G 68. Trigonostemon tranii Thin Tam thô hïng Bu Fam. 19. Fabaceae 69. Desmodium laxum DC. ChÌ tÇng Th M,F 42
- T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVIII, sè 1A-2009 tr−êng §¹i häc Vinh 70. Millettia nigrescens Gagnep. Thµn m¾t rñ G T,Or 71. Nogra graharmii (Benth.) Merr. §«ng ®Ëu Lp Fam. 20. Fagaceae 72. Castanopsis indica (Roxb.) A. DC. DÎ gai Ên ®é G T,F,E 73. DÎ G Castanopsis sp. 74. Lithocarpus chevalieri A. Cam. DÎ chevalier G 75. Lithocarpus pseudosundaicus (Hick. & A. DÎ G Cam.) A. Cam. 76. Quescus bambusifolia Hance in Seem Såi l¸ tre G T Fam. 21. Illiciaceae 77. Illicium cambodianum Hance §¹i håi cam bèt G E 78. Illicium parvifolium Merr. §¹i håi l¸ nhá G E 79. Illicium petelotii A. C. Sm §¹i håi petelot G E Fam. 22. Lauraceae 80. Actinodaphne obovata (Ness) Blume Bép xoan ng−îc G M,E 81. Cinamomum balanseae Lecomte Vï h−¬ng G M,T,E 82. Cinamomum cassia Presl QuÕ thanh G M,T,E 83. Cinamomum durifolium Kost. sec. Phamh. Re l¸ cøng G 84. Cinamomum kuntsleri Ridley QuÕ kunstler G T,E 85. Cinamomum longepetiolatum Kosterm. Re cuèng dµi M,T,E G apud. Phamh. 86. Cinamomum polyadelphum (Lour.) Kosterm. QuÕ bêi lêi G T,E 87. Lindera annamensis Liouho. Liªn ®µn trung bé G 88. Litsea longipes (Meisn.) Hook. f. Bêi lêi cuèng dµi G 89. Neolitsia chunii Merr. Var. annamensis T©nbêi lêi trung bé T,E G Liouho. 90. Beilschmiedia chevalieri Kosterm. sec. KÐt chevali G Phamh. Fam. 23. Magnoliaceae 91. Magnolia champacifolia Dandy & Gagnep. D¹ hîp l¸ sø G 92. Magnolia fistulosa (Fin. & Gagnep.) Dandy D¹ hîp béng Bu 93. Michelia foveolata Merr. ex Dandy Giæi l¸ l¸ng G T 94. Michelia hypolampra Dandy Rå vµnh G T Fam. 24. Melastomaceae 95. Stapfiophyton peperomiaefolium (Oliv.) H. L. Li Méc diÖp Th 96. Melastoma chevalieri Guill. Mu«i chevallier Bu Fam. 25. Meliaceae 97. Aglaia perviridis Hiern. Ng©u rÊt xanh G T 98. Chukrasia tabularis A. Juss. L¸t hoa G M,T Fam. 26. Mimosaceae 99. Archidendron pellitum (Gagnep.) I. Niels Doi da G 100. Archidendron occulatum (Gagnep.) I. Niels Doi Èn G Fam. 27. Moraceae 101. Antiaris toxicaria (Pres.) Lesch. Sui G M,T,F 102. Artocarpus styracifolius Pierre MÝt l¸ bå ®Ò G T.F 43
- mét sè dÉn liÖu vÒ thùc vËt ..., TR. 39-49 t. h−¬ng, v. kú, n. ® i, h. ban 103. Ficus pubigera (Miq.) Miq. Ng¸i l«ng Bu M 104. Ficus villosa Blume Sung leo Lp 105. Streblus asper Lour. Ruèi nh¸m G M,F Fam. 28. Myrtaceae 106. Syzygium claviflorum (Roxb.) Wall. ex A. Tr©m hoa m¶nh T G Cowan & J. Cowan 107. Syzygium petelotii Merr. & Perry Tr©m petelot G 108. Syzygium tonkinense (Gagnep.) Merr. & Perry Tr©m b¾c bé G 109. Syzygium vimineum Wall. Tr©m ®¹i G T Fam. 29. Oleaceae 110. Linociera thorelii Gagnep. Tr¸ng thorel G 111. Olea rosea Craib ¤liu h−êng G Fam. 30. Piperaceae 112. Piper montium C. DC. Tiªu nói Lp E 113. Piper pierrei C. DC. Tiªu pierre Lp Fam. 31. Proteaceae 114. Helicia grandis Hemsl. ChÑo thui to Bu 115. Helicia longipetiolata Merr. & Chun. ChÑo thui cuèng dµi G Fam. 32. Rhizophoraceae 116. Carallia lanceaefolia Roxb. X¨ng m¶ thon G M Fam. 33. Rosaceae 117. Prunus phaeosticta (Hance) Maxim Vµng n−¬ng ®èm n©u Bu M 118. Rubus cochinchinensis var. glabrescens Card. NgÊy tr¾ng Lp M,F Fam. 34. Rubiaceae 119. Fagerlindia scandens (Thunb.) Tirv. G¨ng Bu 120. Lasianthus chinensis (Champ. ex Benth.) Benth. Xó h−¬ng trung quèc Bu 121. Lasianthus cupreus Pierre ex Pitard Xó h−¬ng ®á ®ång Bu 122. Lasianthus kerrii Craib. Xó h−¬ng kerr Bu 123. Lasianthus langkokensis (Drake) Pitard Xó h−¬ng lµng cèc Bu 124. Lasianthus lucidus Blume Xó h−¬ng trong suèt Bu 125. Lasianthus tamirensis Pierre ex Pitard Xó h−¬ng tamir Bu 126. Lasianthus tonkinensis (Drake) Pitard Xó h−¬ng b¾c bé Bu 127. Neonauclea purpurea (Roxb.) Merr. G¸o ®á G T 128. Ophiorrhiza sanguinea Blume Xµ c¨n m¸u Bu 129. Psychotria langbianensis Wernham LÊu lang bian Bu 130. Psychotria montana Blume LÊu nói Bu M 131. Psychotria silvestris Pitard LÊu rõng Bu 132. Randia fasciculata var. velutina Pierre ex G¨ng l«ng Bu Pitard 133. Tarenna collinsae Craib. TrÌn collins G T Fam. 35. Rutaceae 134. Euodia lepta (Spreng.) Merr. Ba ch¹c G M,E 135. Euodia meliaefolia (Hance) Benth. DÇu dÊu l¸ xoan G M,T,E 136. Macclurodendron oligophlebium (Merr.) Hartl. B−ëi bung Ýt g©n G E Fam. 36. Sapindaceae 44
- T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVIII, sè 1A-2009 tr−êng §¹i häc Vinh 137. Mischocarpus sundaicus Blume N©y sun ®a G M,T,F 138. Paranephelium spirei Lecomte Song ch«m spirei G M,T 139. Pavieasia annamensis* Pierre Cß kÐn G T Fam. 37. Sapotaceae 140. Madhuca pasquieri (Dubard) H. J. Lam SÕn mËt G M,T,Oil §a h−¬ng Fam.38. Escalloniaceae 141. Polyosma nhatrangensis Gagnep. §a h−¬ng nha trang G Fam. 39. Symplocaceae 142. Symplocos adenophylla Wall. ex G. Don. Dung cã tuyÕn Bu 143. Symplocos adenopus Hance Dung tuyÕn G 144. Symplocos guillauminii Merr. Dung guillaumini Bu 145. Symplocos ramosissima Wall. ex G. Don Dung nhiÒu nh¸nh G Fam. 40. Theaceae 146. Camellia chrysantha (Hu) Tuyama Trµ hoa vµng G M,Or 147. Camellia flava (Pitard) Saely H¶i ®−êng hoa vµng Bu 148. Camellia kissii Wall. Trµ nhôy ng¾n G M,F,Mp 149. Camellia pleurocarpa (Gagnep.) Sealy Trµ hoa tr¸i máng G 150. Eurya japonica var. harmandii Pierre ex Ch¬n trµ harmand Bu Pitard 151. Eurya nitida Korth Sóm G M,F 152. Eurya quinquelocularis Kobuski Linh n¨m buång Bu 153. Eurya tonkinensis Gagnep. Linh b¾c bé Bu 154. Ternstroemia kwangtungensis Merr. Giang qu¶ng ®«ng G Fam. 41. Ulmaceae 155. Gironniera cuspidata (Blume) Kurz Ba c«i G T 156. Gironniera subaequalis Planch. Ng¸t vµng G T Fam. 42. Urticaceae 157. Laportea bulbifera (Sieb. & Zucc.) Wedd. Han phï Th Fam. 43. Verbenaceae 158. Clerodendrum chinense (Osbeek) Mabb. Ngäc n÷ Bu M,Or 159. Lantana camara L. Ngò s¾c Bu M,Or Fam. 44. Vitaceae 160. Tetrastigma erubescens Planch. Tø th− hång Lp 161. Tetrastigma gaudichaudianum Planch. Tø th− gaudichau Lp Class. 2. Lilliopsida Fam. 1. Araceae 162. Pothos scandens L. R¸y leo l¸ hÑp Lp M 163. Raphidophora tonkinensis Engl. & K. Krause §u«i ph−îng hång Lp c«ng 164. Schismalotoglottis cadieris Buchet & Gagnep. §o¹n thiÖt Th Fam. 2. Acoraceae 165. Acorus verus Houtt. Th¹ch x−¬ng bå Th M Fam. 3. Arecaceae 166. Caryota rumphiana Mart Mãc m−¬ng G F Fam. 4. Commelinaceae 45
- mét sè dÉn liÖu vÒ thùc vËt ..., TR. 39-49 t. h−¬ng, v. kú, n. ® i, h. ban 167. Commelina communis L. Trai th−êng Lp M 168. Floscopa glabratus (Kunth.) Hassk. Cá ®Çu r×u nh½n Lp Fam. 5. Convallariaceae 169. Ophiopogon caulescens (Blume) Back. Xµ bi ®øng Th 170. Ophiopogon japonicus (L. f) Ker-Gawl. M¹ch m«n ®«ng Th M,Or Fam. 6. Costaceae 171. Costus tonkinensis Gagnep. MÝa dß b¾c bé Th M,F Fam. 7. Cyperaceae 172. Carex stramentitia Boott ex Boeck Cãi tói giÐ vµng Th Fam. 8. Dioscoreaceae 173. Dioscorea bulbifera L. Cñ d¹i Lp F,Or 174. Dioscorea cirrhosa Lour. Cñ n©u Lp M,E Fam. 9. Orchidaceae 175. Anoectochilus setaceus Blume Kim tuyÕn t¬ Th M,Or 176. Coelogyne lentiginosa Lindl. Th¹ch ®¹m môt Th Or 177. Coelogyne ovalis Lindl. N©u hoµng Th Or 178. Coelogyne quadratiloba Gagnep. Thanh ®¹m thïy Or Th vu«ng 179. Liparis petiolata (D. Don.) Hunt & Summ. Th M,Or Fam.10. Poaceae 180. Saccharum spontaneum L. L¸ch Th F 181. Chrysopogon aciculatus (Retz. ) Trin. Cá may Th M 182. Dendrocalamus barbatus Hsueh et D. Z. Li MÐt G var. fimbriliglatus 183. Staenostachyum dulloa A. Camus Nøa G 184. Echinochloa pyramydalis (Lam. ) Hitchc. Gai th¶o h×nh th¸p Th Fam. 11. Smilacaceae 185. Heterosmilax borneensis A. DC. Khóc kh¾c borneo Lp 186. Smilax synandra Gagnep. Kim cang nhÞ dÝnh Lp 187. Smilax inversa T. Koyama Kim cang hai t¸n Lp 188. Smilax pottingeri Prain Kim cang pottinger Lp Fam. 12. Taccaceae 189. Tacca chantrieri Andre R©u hïm hoa tÝa Th M Fam. 13. Zingiberaceae 190. Elettariopsis unifolia (Gagnep.) M. F. RiÒng mét l¸ M Th Newman 191. Elettariopsis triloba (Gagnep.) Loes. TiÓu ®Ëu ba thïy Th 192. Amomum aromaticum Roxb. Th¶o qu¶ Th M 193. Amomum villosum Roxb. Sa nh©n Th M,F 194. Zingiber eberhartii Gagnep. Gõng eberharti Th 195. Alpinia galanga (L.) Stuntz RiÒng nÕp Th M 196. Geostachys pierreanum Gagnep. §Þa sa pierre Th 197. Kaempferia candida Wall. ThiÒn liÒn tr¾ng Th M 198. Curcuma aromatica Salisb. NghÖ rõng Th M 46
- T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVIII, sè 1A-2009 tr−êng §¹i häc Vinh Ghi chó. G: Th©n gç; Bu: Th©n bôi; L: Th©n leo; Th: Th©n th¶o; M: Lµm thuèc; T: C©y lÊy gç; E: C©y cho tinh dÇu; F: C©y lµm thøc ¨n; Or: C©y lµm c¶nh; Oil: C©y cho tinh dÇu; Mp: C©y cho ®éc. * C¸c hä nhiÒu loµi nhÊt. Rubiaceae: 15 loµi; Lauraceae: 11 loµi; Euphorbiaceae, Theaceae, Zingiberaceae, Annonaceae cïng cã 9 loµi,; Selaginellaceae, Fagaceae, Moraceae, Orchidaceae, Poaceae cïng cã 5 loµi. Tæng 11 hä nhÊt (cã tõ 5 - 15 loµi) lµ 78 loµi chiÕm 39,20%. * C¸c chi nhiÒu loµi nhÊt. Lasianthus: 7, Cinnamomum: 6, Selageinella: 5, Camellia: 4, Eurya: 4, Fissistigma: 4, Syzygium: 4, Symplocos: 4. Tæng 8 chi ®a d¹ng nhÊt (cã tõ 4-7 loµi) lµ 38 loµi chiÕm 19,20%. 3.2. §¸nh gi¸ vÒ tµi nguyªn thùc vËt Gi¸ trÞ sö dông dùa vµo c¸c tµi liÖu [4], [7], [5]. Chóng t«i ph©n lo¹i c¸c loµi ®iÒu tra thµnh nhãm ®−îc thÓ hiÖn trong b¶ng 3. B¶ng 3: C«ng dông mét sè loµi thùc vËt ë Xu©n Liªn TT C«ng dông Loµi TØ lÖ % 1 C©y lµm thuèc (M) 61 30,81 2 C©y cho gç (T) 37 18,69 3 C©y lµm c¶nh (Or) 17 8,59 4 C©y lµm l−¬ng thùc, thùc phÈm (F) 20 10,10 5 C©y lÊy tinh dÇu (E) 24 12,12 6 C©y cho c«ng dông kh¸c 5 2,53 B¶ng trªn cho chóng ta thÊy, c«ng dông cña c¸c loµi thùc vËt, trong ®ã c©y lµm thuèc cã sè loµi cao nhÊt víi 61 loµi chiÕm 30,81% tiÕp ®Õn lµ c©y cho gç víi 37 loµi chiÕm 18,69%; c©y cho tinh dÇu víi 24 loµi chiÕm 12,12%, c©y lµm l−¬ng thùc, thùc phÈm víi 20 loµi chiÕm 10,10%. ThÊp nhÊt lµ c©y lµm c¶nh vµ c©y cho c«ng dông kh¸c víi c¸c tû lÖ 8,59% vµ 2,53%. 3.3. §¸nh gi¸ ®a d¹ng vÒ d¹ng th©n Qua ®iÒu tra chóng t«i ph©n lµm bèn d¹ng th©n chÝnh ®−îc thÓ hiÖn qua b¶ng 4. B¶ng 4: D¹ng th©n cña c¸c loµi thùc vËt ë Xu©n Liªn STT D¹ng th©n Sè loµi Tû lÖ (%) 1 Gç 84 42,42 2 Bôi 33 16,67 3 Th¶o 47 23,74 4 Leo 34 17,17 Tæng 198 100,00 B¶ng 4 cho thÊy, d¹ng th©n cña hÖ thùc vËt ë Xu©n Liªn rÊt ®a d¹ng. Tuy nhiªn, c©y th©n leo vµ th©n gç chiÕm −u thÕ víi 84 loµi chiÕm 42,42%; tiÕp ®Õn lµ c©y th©n th¶o víi 47 loµi chiÕm 23,74%; c©y th©n leo 34 loµi chiÕm 17,17%; c©y th©n bôi cã 33 loµi chiÕm 16,67%. Nh− vËy, c©y th©n gç cã sè loµi nhiÒu nhÊt, ®iÒu nµy cho thÊy hÖ thùc vËt ë ®©y Ýt bÞ t¸c ®éng ®éng cña con ng−êi vµ còng do khu BTTN ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p b¶o vÖ rõng cã hiÖu qu¶ cao. 47
- mét sè dÉn liÖu vÒ thùc vËt ..., TR. 39-49 t. h−¬ng, v. kú, n. ® i, h. ban 3.4. C¸c loµi thùc vËt nguy cÊp Dùa vµo c¸c tµi liÖu [2], [8], [6], hÖ thùc vËt Khu BTTN Xu©n Liªn, Thanh Ho¸ cã c¸c loµi quý hiÕm ë c¸c cÊp ®é ®−îc thÓ hiÖn qua b¶ng 5. B¶ng 5: Mét sè loµi thùc vËt quý hiÕm t×m thÊy ë Xu©n Liªn STT Tªn khoa häc Hä Tªn ViÖt Møc ®é Nam nguy cÊp 1 Orchidaceae Lan l¸ gÊm E Anoectochilus setaceus Blume 2 Cupressaceae B¸ch xanh E Calocedrus macrolepis Kurz 3 Dicksoniaceae L«ng cu li K Cibotium barometz (L.) J. Smith 4 Lauraceae Vï h−¬ng E Cinnamomum balansae Lecomte 5 Cupressaceae P¬ mu K Fokienia hodginsii (Dunn) A. Henry & H. H. Thomas 6 Sapotaceae SÕn mËt K Madhuca pasquieri (Dubard) H. J. Lam 7 Illiciaceae Håi hoa nhá R Illicium parvifolium Merr. 8 Sapindaceae Cß kÐn T Pavieasia annamensis Pierre 9 Dipterocarpaceae Chß chØ K Parashorea chinensis Wang Hsie 10 Dipterocarpaceae Sao l¸ to K Hopea hainanensis Merr. et Chun 11 Taxodiaceae Sa méc dÇu R Cunninghamia konishii Hayata B¶ng trªn cho chóng ta thÊy, c¸c loµi thùc vËt quý hiÕm ®−îc t×m thÊy ë khu BTTN Xu©n Liªn th× cÊp E cã 3 loµi, cÊp R cã 2 loµi, cÊp T cã 1 loµi vµ cÊp K cã 5 loµi, tæng sè chiÕm 5,56% sè loµi cña khu hÖ. Theo tiªu chuÈn IUCN 2000, cã 3 loµi thuéc cÊp EN lµ Parashorea chinensis Wang Hsie vµ Hopea hainanensis Merr. et Chun, Cinnamomum balansae Lecomte, 1 loµi thuéc cÊp VU lµ Madhuca pasquieri (Dubard) H. J. Lam Theo NghÞ ®Þnh 32-CP-TTg, cã 3 loµi ë phô lôc 2A lµ Anoectochilus setaceus Blume, Madhuca pasquieri (Dubard) H. J. Lam, Calocedrus macrolepis Kurz. IV. KÕt luËn Qua ®iÒu tra ban ®Çu, trong hÖ thùc vËt B¸t Mät, Khu B¶o tån Thiªn nhiªn Xu©n Liªn, Thanh Ho¸ b−íc ®Çu ®· x¸c ®Þnh ®−îc 198 loµi, 124 chi, 59 hä. Trong ®ã, ngµnh Méc lan (Magnoliophyta) lµ ®a d¹ng nhÊt chiÕm 87,87% tæng sè loµi. Trong ®ã cã 11 loµi cã nguy c¬ bÞ tuyÖt chñng ®−îc ghi trong S¸ch §á ViÖt Nam chiÕm 5,56%, 4 loµi ®−îc ghi trong IUCN vµ 3 loµi ®−îc ghi trong NghÞ ®Þnh 32-CP. Cã nhiÒu loµi cã gi¸ trÞ kinh tÕ vµ cho nhiÒu c«ng dông nh−: 61 loµi c©y lµm thuèc, 37 loµi c©y lÊy gç, 20 loµi cho l−¬ng thùc vµ thùc phÈm, 17 loµi lµm c¶nh, 24 loµi cho tinh dÇu, 5 loµi cho c«ng dông kh¸c. T i liÖu kham th¶o [1] NguyÔn TiÕn B©n, CÈm nang tra cøu vµ nhËn biÕt c¸c hä thùc vËt h¹t kÝn ë ViÖt Nam, NXB Khoa häc vµ Kü thuËt, Hµ Néi, 1997. 48
- T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVIII, sè 1A-2009 tr−êng §¹i häc Vinh [2] Bé Khoa häc C«ng nghÖ vµ M«i tr−êng, S¸ch §á ViÖt Nam (PhÇn thùc vËt), NXB Khoa häc vµ Kü thuËt, Hµ Néi, 2007. [3] Brummitt R. K., Vascular Plant families and genera, Royal Botanic Gardens. Kew, 1992. [4] Vâ V¨n Chi, Tõ ®iÓn c©y thuèc ViÖt Nam, NXB Y häc, Hµ Néi, 1996. [5] Vâ V¨n Chi, TrÇn Hîp, C©y cá cã Ých ë ViÖt Nam, TËp I-IV, NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi, 1999-2003. [6] ChÝnh phñ ViÖt Nam, NghÞ ®Þnh 32/2006/N§-CP, 2006. [7] Lª Träng Cóc (chñ biªn), Danh lôc c¸c loµi thùc vËt ViÖt Nam, TËp I-III, NXB N«ng nghiÖp, Hµ Néi, 2001-2005. [8] IUCN, Red List of Threatened Species, World Concervation Press, 2007. [9] Ph¹m Hoµng Hé, C©y cá ViÖt Nam, NXB TrÎ, TP HCM, 1999-2000. [10] NguyÔn NghÜa Th×n, CÈm nang nghiªn cøu ®a d¹ng sinh vËt, NXB N«ng nghiÖp, Hµ Néi, 1997. Summary Some data on the high flora system having vascular tissue on bat mot Commune, the Conservation nature reserve Xuan lien, thanh hoa province The initial research on the flora system in Bat Mot commune, conservation Nature reserve Xuan Lien, Thanh Hoa province has identified 198 species belonging to 143 genera, 59 families of vascular tissue high flora. Magnoliophyta is the most diverse representing 87,87% among these species. The families richest in the number of species are: Rubiaceae, Lauraceae, Euphorbiaceae, Annonaceae, Zingiberaceae,... and Poaceae. The flora system in Bat Mot has 11 species in danger of extinct listed in Viet Nam Red Book (2007). There are many useful and economic value species such as: 61 species for medicine, 37 species for timbers, 20 species for food and food suffs, 17 species for ornaments, 24 species for essential oils and 5 species for other uses. (a) 46a sinh häc, tr−êng ®¹i häc vinh (b) cao häc 15, chuyªn ng nh thùc vËt, tr−êng ®¹i häc vinh (c) cao häc 13, chuyªn ng nh thùc vËt, tr−êng ®¹i häc vinh (d) khoa sinh häc, tr−êng ®¹i häc vinh. 49
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU CHẤT LƯỢNG NƯỚC VÀ TÔM TỰ NHIÊN TRONG CÁC MÔ HÌNH TÔM RỪNG Ở CÀ MAU"
12 p | 1363 | 120
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Cái tôi trữ tình trong thơ Nguyễn Quang Thiều."
10 p | 614 | 45
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU PHỐI TRỘN CHI TOSAN – GELATI N LÀM MÀNG BAO THỰC PHẨM BAO GÓI BẢO QUẢN PHI LÊ CÁ NGỪ ĐẠI DƯƠNG"
7 p | 518 | 45
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM ẢNH HƯỞNG CỦA MƯA AXÍT LÊN TÔM SÚ (PENAEUS MONODON)"
5 p | 454 | 44
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "ỨNG DỤNG PHƯƠNG PHÁP PCR-GENOTYPI NG (ORF94) TRONG NGHIÊN CỨU VI RÚT GÂY BỆNH ĐỐM TRẮNG TRÊN TÔM SÚ (Penaeus monodon)"
7 p | 378 | 35
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC DINH DƯỠNG CÁ ĐỐI (Liza subviridis)"
6 p | 380 | 31
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC SINH SẢN CỦA CÁ ĐỐI (Liza subviridis)"
8 p | 331 | 29
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU CẢI TIẾN HỆ THỐNG NUÔI KẾT HỢP LUÂN TRÙNG (Brachionus plicatilis) VỚI BỂ NƯỚC XANH"
11 p | 385 | 29
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Quan hệ giữa cấu trúc và ngữ nghĩa câu văn trong tập truyện ngắn “Đêm tái sinh” của tác giả Trần Thuỳ Mai"
10 p | 436 | 24
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU TẠO KHÁNG THỂ ĐƠN DÒNG VI-RÚT GÂY BỆNH HOẠI TỬ CƠ QUAN TẠO MÁU VÀ DƯỚI VỎ (IHHNV) Ở TÔM PENAEID"
6 p | 354 | 23
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU ƯƠNG GIỐNG VÀ NUÔI THƯƠNG PHẨM CÁ THÁT LÁT (Notopterus notopterus Pallas)"
7 p | 306 | 22
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CÁ KẾT (Kryptopterus bleekeri GUNTHER, 1864)"
12 p | 298 | 20
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU DÙNG ARTEMIA ĐỂ HẠN CHẾ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TIÊM MAO TRÙNG (Ciliophora) TRONG HỆ THỐNG NUÔI LUÂN TRÙNG"
10 p | 367 | 18
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU PHÂN VÙNG THỦY VỰC DỰA VÀO QUẦN THỂ ĐỘNG VẬT ĐÁY"
6 p | 348 | 16
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU THIẾT LẬP HỆ THỐNG NUÔI KẾT HỢP LUÂN TRÙNG (Brachionus plicatilis) VỚI BỂ NƯỚC XANH"
10 p | 373 | 16
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU THAY THẾ THỨC ĂN SELCO BẰNG MEN BÁNH MÌ TRONG NUÔI LUÂN TRÙNG (Brachionus plicatilis) THÂM CANH"
10 p | 347 | 15
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU ƯƠNG GIỐNG CÁ KẾT (Micronema bleekeri) BẰNG CÁC LOẠI THỨC ĂN KHÁC NHAU"
9 p | 258 | 9
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU SỰ THÀNH THỤC TRONG AO VÀ KÍCH THÍCH CÁ CÒM (Chitala chitala) SINH SẢN"
8 p | 250 | 7
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn