Ministry of Agriculture & Rural Development
CARD Project 032/05VIE –Phát triển bề n vữ ng và hiệ u quả kinh tế cho các rừ ng
trồ ng keo cung cấ p gỗ xẻ ở Việ t Nam
Báo cáo khoá đào tạ o
Các biệ n pháp kỹ thuât lâm sinh và công tác cả i thiệ n giố ng cho rừ ng trồ ng keo cung
cấ p gỗ xẻ
3-5 tháng 3, 2009
Trạ m thự c nghiệ m Ba Vì
Trung tâm nghiên cứ u giố ng cây rừ ng
Khongsak Pinyopusarerk và Phi Hong Hai
11 tháng 3, 2009
Giớ i thiệ u
Trong khuôn khổ dựán CARD 032/05 VIE, phát triển bề n vữ ng và hiệ u quả kinh tế cho rừ ng trồ ng keo
cung cấ p gỗ xẻ ở Việ t Nam, mộ t khoá đào tạ o về cải thiệ n giố ng cho rừ ng trồ ng keo và các biệ n pháp kỹ
thuậ t lâm sinh đãđư ợ c triển khai từ ngày 3 đế n 5 tháng 3 năm 2009 tạ i Trạ m thự c nghiệ m Ba Vì thuộ c
Trung tâm nghiên cứ u giố ng cây rừ ng (RCFTI), cách Hà Nộ i 70km. Mặ c dù mụ c đích chính củ a khoá
đào tạ o là hư ớ ng dẫn các cán bộ khuyế n lâm các tỉ nh về các mộ t số kỹ thuậ t cơ bản về cả i thiệ n giố ng
cây rừ ng và các biệ n pháp kỹ thuậ t lâm sinh cho rừ ng trồ ng, nhưng các cán bộ nghiên cứ u trẻ thuộ c
Trung tâm nghiên cứ u giố ng cây rừ ng và mộ t số ngư ờ i dân đị a phư ơ ng cũng đư ợ c mờ i tham dự lớ p họ c.
Đã có 18 thành viên đăng ký tham gia và 2 thành viên dự thính, trong đó, có 6 thành viên là nữ giớ i.
Danh sách thành viên tham dự lớ p họ c ở Phụ lụ c 1.
Khoá họ c bao gồm các bài giả ng vào buổ i sáng và các chuyế n thăm hiệ n trư ờ ng, thự c hành vào buổ i
chiề u.
Tham gia giả ng dạ y gồm có Mr Khongsak Pinyopusarerk (CSIRO), Ông Phí Hồ ng Hải, phó giám đố c
RCFTI, Ông Mai Trung Kiên (Trạ m thự c nghiệ m Ba Vì, RCFTI)
Kỹ năng và hiể u biế t củ a các thành viên tham gia lớ p họ c đãđư ợ c khảo sát vào đầ u khoá họ c. Vào cuối
khoá họ c, họ đư ợ c hỏ i các câu hỏiđể xác đị nh họ đã họcđư ợ c nhữ ng gì. Bảnđánh giá khoá họ c đư ợ c
tóm tắ t ở phụ lụ c 2.
Tấ t cả các slide củ a bài trình bày nằ m trong phụ lụ c 3 – 6.
Chư ơ ng trình họ c:
1. Mộ t số kỹ thuậ t cơ bả n trong cả i thiệ n di truyề n các loài keo (Khongsak and Hai)
Bài giả ng bao gồm toàn bộ kỹ thuậ t cơ bản về cải thiệ n giố ng cây rừ ng có liên quan đế n cả i thiệ n di
truyền các loài keo ở Việ t Nam và các nư ớ c láng giề ng như Thái lan. Nộ i dung tậ p trung chủ yế u vào
thự c hành nhiề u hơn là lý thuyế t, cái gì nên làm và các gì không nên làm. Xây dự ng và quả n lý rừ ng
giố ng, vư ờ n giố ng cũng đãđư ợ c thả o luậ n.
2. Tỉ a cành và tỉ a thưa rừ ng trồ ng keo (Khongsak and Hai)
Bài trình bày này tậ p trung chủ yế u vào lợ i ích củ a tỉ a cành và tỉ a thưa nhằm làm tăng giá trị của thành
phẩ m gỗ xẻ mà các chủ xư ở ng thích mua hơ n. Chủ xư ở ng sẽ sẵ n sàng trả giá cao hơnđể mua gỗ xẻ có
đư ờ ng kính lớ n hơn khi so sánh vớ i giá bán gỗ đề làm bộ t giấ y.
Phầ n trình bày này tậ p trung vào kỹ thuậ t tỉ a thân, tỉ a cành, tỉ a thưa rừ ng trồ ng,đầ y là mộ t kỹ thuậ t lâm
sinh rấ t quan trong đố i vớ i các loài keo, đặ c biệ t là Keo tai tư ợ ng nế u như mụ c đích cung cấ p gỗ xẻ.Đó
là vì nhữ ng cành chế t nế u không đư ợ c tỉ a bỏsẽlàm gỗ mấ t màu và thối mụ c ở Keo tai tư ợ ng. Thêm vào
đó, tỉ a thân nhữ ng cây còn non cũng đãđư ợ c đư a ra thào thuậ n vớ i các họ c viên. Cả hai biệ n pháp tỉ a
này đề u giúp làm tăng giá trị củ a rừ ng trồ ng.
Tỉ a thưa rừ ng trồ ng cũng rấ t quan trọ ng vì sinh trư ở ng củ a các cây cá thể cũng đư ợ c cả i thiệ n.
Tầ m quan trọ ng củ a thờiđiể m tỉ a thưa cũng đư ợ c nhấ n mạ nh để đả m bả o ràng cây thích nghi đư ợ c vớ i
các tác độ ng này.
3. Quản lý bề n vữ ng rừ ng trồ ng (Khongsak and Hai)
Trong nộ i dung quản lý rừ ng trồ ng bền vữ ng, bài trình bày củ a chúng tôi tậ p trung chủ yế u xoay quanh
ba cây hỏ i sau đây:
1. Rừ ng trồ ng có thể sinh trư ở ng mãi qua nhiề u chu kỳ ở cùng mộ t đị a điểm không?
2. Năng suất rừ ng trồ ng có thể đư ợ c duy trì qua nhiề u chu kỳ kinh doanh khong?
3. Chúng ta phả i có các biệ n pháp quả n lý lâm sinh như thế nào để giúp sả n lư ợ ng rừ ng đư ợ c bề n
vữ ng?
Ba biệ n pháp kỹ thuậ t lâm sinh đãđư ợ c đư a ra để thả o luậ n:
1. Quản lý đấ t: làm đấ t theo rạ ch
2. Quả n lý thự c bì: phòng trừ cỏ dạ i
3. Quả n lý dinh dư ỡ ng: bón phân
4. Nhân giố ng hom (Kien)
Dự a trên nhữ ng kinh nghiệ m thự c tế, Ông Kiên đã trình bày quy trình nhân giố ng các loài keo, đặ c biệ t
là keo lai. Bài trình bày củ a ông Kiên chủ yế u để xác đị nh các dòng tố t nhấ t, xây dự ng và chăm sóc
vư ờ n vậ t liệ u, chuẩ n bị vậ t liệ u giâm hom và quá trình ra rễ củ a cây hom.
Ông Mai Trung Kiên trình bày về nhân giố ng sinh dư ỡ ng
Thăm vư ờ nư ơ m, hiệ n trư ờ ng và thự c hành
Mộ t điều thuậ n lợ i khi tổ chứ c lớ p họ c tạ i Ba Vì là ở đây có tấ t cả các đố i tư ợ ng liên quan đế n khoá đào
tạ o. Do đó, có thểchỉ cho các họ c viên lớ p họ c đầ y đủ về các tác độ ng lâm sinh và cải thiệ n di truyền.
1. Nhân giố ng
Vư ờ n vậ t liệ u keo lai
Ông Kiên (đầ u tiên bên tay trái) đang giả i thích về nhân giố ng hom keo lai
Bộ rễ phát triể n sau 15 ngày.
2. Tăng thu di truyề n
Các họ c viên thăm khả o nghiệ m dòng vô tính keo lai