Tháng 12 năm 2019
Phạm Minh Đức, Claire Honore Hollweg, Brian Mtonya,
Deborah Elisabeth Winkler, Nguyễn Thị Xuân Thúy
Việt Nam:
Kết nối chuỗi giá trị
để nâng cao năng lực
cạnh tranh
thương mại
Tháng 12 năm 2019
Phạm Minh Đức, Claire Honore Hollweg, Brian Mtonya,
Deborah Elisabeth Winkler, Nguyễn Thị Xuân Thúy
Việt Nam:
Kết nối chuỗi giá trị
để nâng cao năng lực
cạnh tranh
thương mại
ii Việt Nam: Kết nối chuỗi giá trị để nâng cao năng lực cạnh tranh thương mại
© Ngân hàng Thế giới 2020
1818 H Street NW, Washington DC 20433
Telephone: 202-473-1000; Internet: www.worldbank.org
Báo cáo là sản phẩm của đội ngũ Chuyên gia Ngân hàng Thế giới và các Chuyên gia Tư vấn ngoài
Ngân hàng. Các kết quả tìm hiểu, các giải thích và kết luận đưa ra trong tập sách này không phản ánh
quan điểm chính thức của Ban Giám đốc điều hành Ngân hàng Thế giới hoặc các Chính phủ mà họ
đại diện.
Ngân hàng Thế giới không đảm bảo tính chính xác của các dữ liệu trong tập sách này. Đường biên
giới, màu sắc, tên gọi và các thông tin khác biểu hiện trên các bản đồ trong báo cáo này không
hàm ý bất kỳ đánh giá nào của Ngân hàng Thế giới về vị thế pháp lý của bất kỳ vùng lãnh thổ nào
và cũng không thể hiện bất kỳ sự ủng hộ hay chấp nhận nào của Ngân hàng Thế giới về các đường
biên giới đó.
Không nội dung nào trong tài liệu này tạo nên hoặc được coi như là một sự hạn chế đối với hoặc sự từ
bỏ đặc quyền và miễn trừ của Ngân hàng Thế giới đã được bảo lưu riêng.
Mọi câu hỏi về quyền và giấy phép xin gửi về Bộ phận Xuất bản và thông tin, Ngân hàng Thế giới,
phố 1818 H NW, Washington DC 20433, USA; fax: 202-522-2625; email: pubrights@worldbank.org.
Bìa và trình bày: hoanghaivuong
iii
Mục lục
Mục lục
Lời cảm ơn ................................................................................................................................. ix
Từ viết tắt ................................................................................................................................... x
Tóm tắt ...................................................................................................................................... xi
Chương 1. Hướng tới các chính sách kết nối theo định hướng thương mại ............................. 2
Chương 2. Phương pháp tiếp cận mới cho kết nối chuỗi giá trị ............................................... 8
2.1. Chọn chuỗi giá trị chính ..................................................................................... 9
2.2. Xác định các liên kết chuỗi giá trị .................................................................... 11
2.3. Xác định cấu trúc không gian của chuỗi giá trị .................................................. 16
2.4. Xu hướng liên kết dựa trên chuỗi giá trị và hành lang quan trọng .................... 21
2.5. Mạng lưới giao thông hợp nhất quan trọng cho mười chuỗi giá trị được chọn . 24
Chương 3. Các cửa ngõ thương mại quốc tế hiệu quả ............................................................ 26
3.1. Tổng quan về các cửa ngõ thương mại ............................................................ 27
3.2. Phân loại thương mại theo loại hình vận tải của cửa khẩu ................................ 30
3.3. Phân tích các cửa khẩu quan trọng .................................................................. 36
Chương 4. Chuyên môn hóa và hợp tác theo vùng ............................................................... 38
4.1. Chuyên môn hóa cấp tỉnh ............................................................................... 39
4.2. Gắn kết chiến lược tăng trưởng thương mại với tính chuyên môn hóa
địa phương ..................................................................................................... 42
4.3. Vùng lõi phát triển và vùng kém phát triển ...................................................... 43
Chương 5. Các khu vực kinh tế và các chuỗi giá trị ................................................................ 46
5.1. Tích tụ/ tập trung công nghiệp thông qua phát triển khu kinh tế
và phát triển chuỗi giá trị ................................................................................ 47
5.2. Khu kinh tế và cụm sản xuất ngành ................................................................. 50
5.3. Làm thế nào các khu kinh tế và khu công nghiệp có thể đóng góp
cho sự hình thành và phát triển chuỗi giá trị .................................................... 52
Chương 6. Triển khai chính sách kết nối thương mại nâng cao khả năng cạnh tranh .......... 56
6.1. Chính sách kết nối và đầu tư vào hạ tầng giao thông cần phải hướng mạnh
hơn nữa đến thúc đẩy thương mại bằng cách sử dụng các kết quả đánh giá
toàn diện về kết nối chuỗi giá trị và phân tích cửa ngõ thương mại vào hoạch
định chính sách .............................................................................................. 57
6.2. Thiết lập một cơ chế hiệu quả để điều phối các chính sách thương mại,
kết nối giao thông và các chuỗi giá trị toàn cầu được đề xuất trong
khuyến nghị chính sách một..............................................................................59
6.3. Đảm bảo nguồn dữ liệu cấp doanh nghiệp phục vụ cho việc phân tích
có chất lượng về chính sách đa ngành đối với thương mại, giao thông vận tải
và các chuỗi giá trị .......................................................................................... 60
Phụ lục 1. Phân tích về chuỗi giá trị dệt may ........................................................................ 65
A1.1. Toàn cảnh ngành dệt may ............................................................................... 65
A1.2. Liên kết chuỗi giá trị ........................................................................................ 66