ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
PHẠM PHƢƠNG HOA
B¶O §¶M QUYÒN Tù DO TÝN NG¦ìNG vµ Tù DO T¤N GI¸O
TRONG PH¸P LUËT VIÖT NAM HIÖN NAY
Chuyên ngành: Pháp luật về quyền con ngƣời
Mã số: Chuyên ngành đào tạo thí điểm
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
Cán bộ hướng dẫn khoa học: PGS. TS TƢỜNG DUY KIÊN
HÀ NỘI - 2013
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tôi.
Các kết quả nêu trong Luận văn chưa được công bố trong bất kỳ công
trình nào khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong Luận văn đảm bảo
tính chính xác, tin cậy và trung thực. Tôi đã hoàn thành tất cả các môn
học và đã thanh toán tất cả các nghĩa vụ tài chính theo quy định của
Khoa Luật Đại học Quốc gia Hà Nội.
Vậy tôi viết Lời cam đoan này đề nghị Khoa Luật xem xét để tôi
có thể bảo vệ Luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
NGƯỜI CAM ĐOAN
Phạm Phƣơng Hoa
MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
Từ viết tắt
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ BẢO ĐẢM QUYỀN TỰ DO TÍN
NGƢỠNG VÀ TỰ DO TÔN GIÁO ............................................................. 7
1.1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM CỦA QUYỀN TỰ DO TÍN NGƯỠNG, TỰ
DO TÔN GIÁO VÀ NGUYÊN TẮC BẢO ĐẢM QUYỀN TỰ DO
TÍN NGƯỠNG, TỰ DO TÔN GIÁO .............................................................. 7
1.1.1. Khái niệm về quyền tự do tín ngưỡng và tự do tôn giáo ................................. 7
1.1.2. Đặc điểm của quyền tự do tín ngưỡng và tự do tôn giáo ............................... 13
1.1.3. Một số nguyên tắc bảo đảm Quyền tự do tín ngưỡng và tự do tôn giáo .............. 16
1.2. TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ VÀ KINH NGHIỆM BẢO ĐẢM QUYỀN
TỰ DO TÍN NGƯỠNG VÀ TỰ DO TÔN GIÁO TRONG PHÁP
LUẬT CỦA MỘT SỐ NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI VÀ Ý NGHĨA ĐỐI
VỚI VIỆT NAM ............................................................................................ 18
1.2.1. Tiêu chuẩn quốc tế ......................................................................................... 18
1.2.2. Các văn kiện khu vực ...................................................................................... 27
1.2.3. Kinh nghiệm bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng và tôn giáo trong pháp
luật của một số nước ...................................................................................... 29
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG BẢO ĐẢM QUYỀN TỰ DO TÍN NGƢỠNG,
TỰ DO TÔN GIÁO TRONG PHÁP LUẬT VIỆT NAM HIỆN NAY ......... 41
2.1. KHÁI QUÁT VỀ TÍN NGƯỠNG VÀ TÔN GIÁO Ở VIỆT NAM
HIỆN NAY .................................................................................................... 41
2.1.1. Khái quát về tín ngưỡng ở Việt Nam ............................................................. 41
2.1.2. Khái quát tình hình tôn giáo ở Việt Nam ....................................................... 43
2.2. BẢO ĐẢM QUYỀN TỰ DO TÍN NGƯỠNG VÀ TỰ DO TÔN GIÁO
TRONG PHÁP LUẬT VIỆT NAM HIỆN NAY .......................................... 51
2.2.1. Quyền tự do tín ngưỡng và tự do tôn giáo tiếp tục được thể hiện trong
các văn kiện quan trọng của Đảng, Nhà nước Việt Nam .............................. 51
2.2.2. Các quy định pháp luật của Nhà nước Việt Nam đảm bảo quyền tự do
tín ngưỡng và tự do tôn giáo .......................................................................... 53
2.3. NHỮNG THÀNH TỰU VÀ HẠN CHẾ VỀ BẢO ĐẢM QUYỀN TỰ
DO TÍN NGƯỠNG VÀ TÔN GIÁO TRONG PHÁP LUẬT VIỆT NAM ..... 63
2.3.1. Thành tựu ....................................................................................................... 63
2.3.2. Hạn chế........................................................................................................... 74
Chƣơng 3: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ BẢO
ĐẢM QUYỀN TỰ DO TÍN NGƢỠNG VÀ TÔN GIÁO TRONG
PHÁP LUẬT Ở VIỆT NAM HIỆN NAY .................................................. 84
3.1. QUAN ĐIỂM VỀ BẢO ĐẢM QUYỀN TỰ DO TÍN NGƯỠNG, TỰ
DO TÔN GIÁO .............................................................................................. 84
3.2. GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM QUYỀN TỰ DO TÍN NGƯỠNG, TỰ DO
TÔN GIÁO TRONG PHÁP LUẬT VIỆT NAM .......................................... 89
3.2.1. Dự báo xu hướng phát triển của các tôn giáo ở Việt Nam và tính tất yếu
phải bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng và tự do tôn giáo. .............................. 89
3.2.2. Một số yêu cầu đặt ra trong việc bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng và tự
do tôn giáo ...................................................................................................... 90
3.2.3. Giải pháp nâng cao hiệu quả đảm bảo Quyền tự do tín ngưỡng và tự do
tôn giáo ở Việt Nam ....................................................................................... 95
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .............................................................................. 105
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 109
PHỤ LỤC
TỪ VIẾT TẮT
TCN
Trước Công nguyên
SCN
Sau Công nguyên
UNESCO (United Nations Educational
Scientific and Cultural Organization)
Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn
hóa của Liên hiệp quốc
ILO (International Labour Organization)
Tổ chức Lao động quốc tế
ICCPR (International Convenant on Civil
and Political Rights)
Công ước quốc tế về các quyền dân
sự và chính trị
ICESCR (International Convenant on
Economic, Social and Cultual Rights)
Công ước quốc tế về các quyền kinh
tế, văn hóa và xã hội
UDHR (Universal Declaration of Human
Rights)
Tuyên ngôn toàn thế giới về quyền
con người
ECHR (The European Convention on
Human Rights)
Công ước Châu Âu về bảo vệ quyền
con người và tự do cơ bản
ACHR (The American Convention on
Human Rights)
Công ước Châu Mỹ về quyền con
người
ACHPR (The African Commission on
Human and Peoples' Rights)
Hiến chương Châu Phi về quyền con
người
FABC
Hội nghị Liên Hội đồng Giám mục Á
châu
TĐCSPHVN
Tịnh độ Cư sỹ Phât hội Việt Nam
Nghị định 26
Nghị định số 26/NĐ-CP, ngày 19
tháng 4 năm 1999 của Chính phủ về
hoạt động tôn giáo
Vesak
Đại lễ Phật đản Liên Hợp quốc