ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
NGUYỄN THỊ GIANG
BẢO VỆ QUYỀN VÀ LỢI ÍCH HỢP PHÁP CỦA CON
KHI CHA MẸ LY HÔN THEO LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH
NĂM 2000
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
HÀ NỘI - 2013
2
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
NGUYỄN THỊ GIANG
BẢO VỆ QUYỀN VÀ LỢI ÍCH HỢP PHÁP CỦA CON
KHI CHA MẸ LY HÔN THEO LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH
NĂM 2000
Chuyên ngành : Luật dân sự
Mã số : 60 38 30
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Phương Lan
HÀ NỘI - 2013
3
MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các bảng
MỞ ĐẦU 1
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ BẢO VỆ QUYỀN VÀ
LỢI ÍCH HỢP PHÁP CỦA CON KHI CHA MẸ LY HÔN
7
1.1. Ly hôn và hậu quả pháp lý của ly hôn đối với con 7
1.1.1.
Khái niệm ly hôn 7
1.1.2.
Hậu quả pháp lý và xã hội của việc cha mẹ ly hôn đối với con 8
1.2. Khái niệm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của con khi cha
mẹ ly hôn
12
1.2.1.
Khái niệm 12
1.2.2.
Sự cần thiết của việc điều chỉnh bằng pháp luật về bảo vệ
quyền và lợi ích hợp pháp của con khi cha mẹ ly hôn
13
1.2.3.
Ý nghĩa của việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của con
khi cha mẹ ly hôn
16
1.3. Cơ sở pháp lý và đặc điểm việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp
pháp của con khi cha mẹ ly hôn
18
1.3.1.
Cơ sở pháp lý của việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của
con khi cha mẹ ly hôn
18
1.3.2.
Đặc điểm việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của con khi
cha mẹ ly hôn
20
4
Chương 2: NHỮNG NỘI DUNG CƠ BẢN VỀ BẢO VỆ QUYỀN, LỢI
ÍCH HỢP PHÁP CỦA CON KHI CHA MẸ LY HÔN
THEO LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH VIỆT NAM
NĂM 2000
26
2.1. Các nguyên tắc chung bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của
con khi cha mẹ ly hôn
26
2.1.1.
Giao con cho bên nào trực tiếp nuôi dưỡng, giáo dục là vì
quyền và lợi ích hợp pháp về mọi mặt của con
26
2.1.2.
Bảo đảm các quyền và nghĩa vụ trong quan hệ cha mẹ và con
được thực hiện giữa con với người không trực tiếp nuôi con
sau khi cha mẹ ly hôn
33
2.2. Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ đối với con sau khi ly hôn 34
2.2.1.
Quyền và nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con 35
2.2.2.
Quyền thăm nom con 36
2.2.3.
Quyền đại diện cho con 39
2.2.4.
Nghĩa vụ bồi thường thiệt hại do con gây ra 40
2.2.5.
Quyền đối với tài sản riêng của con 42
2.2.6.
Quyền để lại di sản thừa kế cho con 43
2.3. Quyền và nghĩa vụ cấp dưỡng đối với con sau khi ly hôn 43
2.3.1.
Mức cấp dưỡng nuôi con 45
2.3.2.
Phương thức thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng 49
2.3.3.
Các biện pháp bảo đảm nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con 52
2.4. Quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi dưỡng, giáo dục con
55
2.4.1.
Chủ thể có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi
dưỡng, giáo dục con
55
2.4.2.
Điều kiện để Tòa án thay đổi người trực tiếp nuôi dưỡng, giáo
dục con
55
5
2.4.3.
Nghĩa vụ và quyền của cha mẹ sau khi thay đổi người trực
tiếp nuôi dưỡng, giáo dục con
57
2.5. Hạn chế quyền của cha mẹ đối với con sau khi ly hôn 58
2.5.1.
Căn cứ hạn chế quyền của cha mẹ đối với con 58
2.5.2.
Hậu quả pháp lý của việc cha, mẹ bị hạn chế quyền đối với con
61
Chương 3: THỰC TIỄN ÁP DỤNG PHÁP LUẬT HÔN NHÂN VÀ
GIA ĐÌNH ĐỂ BẢO VỆ QUYỀN VÀ LỢI ÍCH HỢP
PHÁP CỦA CON KHI CHA MẸ LY HÔN VÀ MỘT SỐ
KIẾN NGHỊ
62
3.1. Thực tiễn áp dụng pháp luật hôn nhân và gia đình về bảo vệ
quyền và lợi ích hợp pháp của con khi cha mẹ ly hôn trong
hoạt động xét xử của Tòa án
62
3.2. Những bất cập và một số kiến nghị để hoàn thiện pháp luật
hôn nhân và gia đình về bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của
con khi cha mẹ ly hôn
69
3.2.1.
Về các quy định pháp luật 69
3.2.2.
Về công tác áp dụng pháp luật vào xét xử 82
3.2.3.
Về việc thi hành án của đương sự 83
KẾT LUẬN 88
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 90