Sự biến đổi các thông số dược động học liên quan đến thay đổi chức năng gan, thận

Tài liệu này trình bày về sự thay đổi đáng kể của các thông số dược động học của thuốc ở bệnh nhân có chức năng gan hoặc thận bị suy giảm, khác biệt so với người khỏe mạnh.

Tài liệu này hướng đến các dược sĩ lâm sàng, bác sĩ và các chuyên gia y tế khác, những người cần nắm vững kiến thức về dược động học của thuốc ở bệnh nhân suy giảm chức năng gan và thận để đưa ra quyết định hiệu chỉnh liều và lựa chọn thuốc an toàn, hiệu quả.

Tài liệu này tập trung phân tích sự biến đổi của các thông số dược động học cơ bản như sinh khả dụng (F%), thể tích phân bố (Vd), độ thanh thải (Cl) và thời gian bán thải (t1/2) ở bệnh nhân suy giảm chức năng gan và thận. Đối với bệnh nhân suy gan, các yếu tố như lưu lượng máu qua gan, khả năng chuyển hóa thuốc tại gan, tổng hợp protein và bài tiết mật bị ảnh hưởng, dẫn đến thay đổi đáng kể các thông số dược động học, đặc biệt là tăng sinh khả dụng của thuốc chuyển hóa qua vòng tuần hoàn đầu và tăng thời gian bán thải. Tài liệu cũng phân loại ảnh hưởng của suy gan dựa trên hệ số chiết xuất qua gan của thuốc. Đối với bệnh nhân suy thận, sự thay đổi chức năng thận ảnh hưởng đến tất cả các quá trình dược động học, trong đó thải trừ thuốc là quan trọng nhất, có thể làm tăng sinh khả dụng của một số thuốc và tăng thể tích phân bố do giảm albumin hoặc ứ dịch. Hậu quả là nồng độ thuốc trong máu tăng cao và kéo dài, tiềm ẩn nguy cơ quá liều. Chương này cũng trình bày chi tiết các nguyên tắc và bước cần thiết để hiệu chỉnh liều thuốc cho bệnh nhân suy gan và suy thận. Đối với suy gan, việc hiệu chỉnh liều phức tạp do thiếu thông số đánh giá chính xác, khuyến nghị lựa chọn thuốc thải trừ qua thận hoặc liên hợp glucuronic, tránh thuốc chuyển hóa mạnh qua vòng tuần hoàn đầu và giảm liều thuốc chuyển hóa qua CYP450. Đối với suy thận, quy trình hiệu chỉnh liều dựa trên việc đánh giá độ thanh thải creatinin (Clcr) và sử dụng hệ số hiệu chỉnh Q, với ba phương pháp chính: giảm liều giữ nguyên khoảng cách, giữ nguyên liều nới rộng khoảng cách, hoặc kết hợp cả hai. Tài liệu nhấn mạnh vai trò của dược sĩ lâm sàng trong việc tư vấn hiệu chỉnh liều và lựa chọn thuốc phù hợp, đồng thời lưu ý rằng các mô hình và công thức được trình bày mang tính đơn giản và cần được theo dõi lâm sàng.