Bình luận truyền hình Phần 1: [Thêm yếu tố hấp dẫn/mô tả nội dung nếu có]

BÌNH LUN TRUYN HÌNH

Phn 1

1, Khái nim:

i t in Ting Vit do Nguyn Như Ý ch biên , nh ngha bình lun

là: “ Bàn và nhn xét, ánh giá v vn  gì y” . Trong ó bình là: “t ý khen

chê, nhm bình phm ánh giá; bàn bc ánh giá  cân nhc, la chn” và lun

là: “ bàn bc, da vào lý l mà suy ra ”

Như vy, bình lun ưc hiu là nhng ánh giá, phân tích, nhn xét bàn

bc v mt vn  nào ó. Nhưng có th thy, cách hiu này th hin s thiu rch

ròi, chưa tht s phân bit rõ hai yu t bình và lun, nu ghép chúng li thành

bình lun thì ý ngha ca chúng cng không khác nhau my. Nên phân bit bình là

nêu quan im thái ; còn lun là phân tích, ánh giá, bàn bc, suy lun. Bình có

th là tin  ca lun, ngưc li lun là cơ s cho bình. Và bình lun là tng hp

ca hai yu t, tc là bao hàm c vic phân tích, ánh giá và nêu quan im.

Trên thc t, gia bình và lun không có s tách bit tuyt i, chúng

luôn an xen v!i nhau, i lin v!i nhau và trt t tuyn tính sau trư!c gia chúng

cng ht sc tương i, ph" thuc vào chính b n thân s phong phú ca cuc sng

và các vn  c#n bình lun.

Bình lun theo ngha thông thư$ng và ơn gi n nht còn ưc hiu là ý

kin, quan im ca mt ngư$i v mt vn  nào ó. Nhưng  hiu v bình lun

mt cách #y #y , ph i luôn gn v!i s lp lun ánh giá trên cơ s nhng lí l,

c%n c lôgíc, thuyt ph"c ch không ph i ch& mang tính c m tính ơn thu#n.

Theo T in Bách khoa Vit Nam, bình lun là: “ phân tích, nhn nh,

ánh giá mt vn  (chính tr, kinh t, vn hoá, k thut…) trên báo ài, vô tuyn

truyn hình  tuyên truyn, ph bin, thuyt phc ngi c, ngi nghe. Bình

lun ch yu là vn dng trí tu và t duy lôgíc  phân tích, ánh giá. Bình lun

là v khí ca báo chí và các phơng tin truyn thông i chúng khác khi thc

hin chc nng thông tin tuyên truyn” .

Trong nh ngha này, bình lun ưc xp vào m ng ni dung thông tin

và ưc gi i thích như mt th loi dành riêng và thuc v báo chí. ây là nh

ngha khá #y  và g#n v!i nh ngha th loi.

Các tác gi Tr#n Quang, Tr#n Th Phit và nhóm tác gi ca cun “ Giáo

trình nghip v" báo chí” và “ Ngh nghip và công vic ca nhà báo” cng u

kh'ng nh có mt s tên gi khác ca bình lun, ph bin nht là ngh lun. Các

tài liu nghiên cu trư!c ây u s( d"ng khái nim này và trong lch s( báo chí

Vit Nam ngư$i ta cng )t tên các bài vit dng này là v%n ngh lun. M)c d#u

vy, n nay, tên gi bình lun ã ưc thng nht và ưc s( d"ng khá nht quán

v!i các tiêu chí tương i n nh trên c phương din lí lun và thc tin.

Trong ting Anh có nhiu t ưc dùng g#n v!i ngha bình lun, ó là:

critic v!i ngha “ phê bình, quan sát, nhn xét, và bình lun”; analysis v!i ngha

phân tích nhn nh; hay point of view, opinion v!i ngha “quan im”…Các tên

gi khác nhau này ưc s( d"ng r i rác trên các tài liu ting Anh vn rt ít bàn

n th lai và ưc dùng như tên các chuyên m"c bình lun trên báo.

Nhưng ph bin và chính xác nht  ch& bình lun và th loi bình lun

là commentary ngha là “ chú gi i, gi i thích nhn xét, bình lun, tác phm bình

lun” và commentator, ngha là “nhà bình lun, bình lun viên”. Tuy nhiên, rt có

th do )c thù ca báo chí phương Tây v phương din lí lun th loi mà ngư$i ta

coi commentary va là bình lun va là tư$ng thut và commentator va là nhà

bình lun va là ngư$i tư$ng thut. iu này, có l úng v!i các chương trình

tư$ng thut bóng á mà  ó ngư$i ta va tư$ng thut va bình lun.

C%n c trên phương din gc ca t “ comment ” trong ting Anh, có th

hiu bình lun v!i ngha úng ca nó là commentary. Tên gi này cng ưc

thông d"ng trong mt s v%n b n, tài liu bng ting Vit và trên các phương tin

truyn thông i chúng.

2, Bình lun trên truyn hình:

Báo chí Vit Nam hin nay ang s( d"ng h#u ht các th loi như tin,

phng vn, tư$ng thut, bài ph n ánh, xã lun, phê bình và gi!i thiu tác phm,

bình lun, iu tra, tiu phm…Trư!c ht, nhng du hiu chung có  tt c các

th loi báo chí, ó là tính trung thc v!i chân lí cuc sng, da trên nhng tư liu

chính xác ca hin thc khách quan, miêu t các hin tưng và quá trình ca $i

sng xã hi mt cách chính xác, lp trư$ng tư tưng chính tr rõ ràng. Bi vy mi

s kin hin tưng ca $i sng xã hi ưc làm sáng t. Tt c các th loi báo

chí u có thái  tích cc i v!i cuc sng, u nhm t ưc nhng kt qu

tích cc trong xây dng t nư!c, xã hi công bng dân ch v%n minh.

Ngu*n gc ca bình lun là hình thc ơn gi n #u tiên trong thao tác ca

tư duy con ngư$i th hin thái  khen chê trư!c mt s kin, hin tưng, vn

…trong cuc sng. Con ngư$i bit tư duy t khi con ngư$i bt #u bit nhn

thc v th gi!i xung quanh dư!i hình thc i chiu hay so sánh…  nhn thc

v s khác nhau ca các s vt. So sánh là phân bit s khác nhau gia s vt,

hin tưng này v!i s vt, hin tưng khác. So sánh làm n y sinh s ánh giá. S

ánh giá có th coi là du hiu #u tiên ca hot ng tư duy bình lun. Vào th$i

kì #u, khi chưa có tên gi cho mt kiu tư duy so sánh và rút ra nhng ánh giá

 th hin thái , bình lun thư$ng ưc an xen vào các hình thc v%n hoá dân

gian như hò i áp, vè, ví…

So v!i nhiu nư!c trên th gi!i, báo chí Vit Nam ra $i mun hơn, cho

nên cng như các th loi khác, th loi bình lun xut hin trên báo chí khi ã là

mt th loi hoàn ch&nh. Bình lun là mt hot ng t nhiên ca lí tính. Con

ngư$i có tri giác lành mnh, ng trư!c mt hin tưng, mt s kin ho%c mt vn

 x y ra trong cuc sng thư$ng u có bình lun theo phm vi, ni dung và h

tư tưng nht nh, không ph i ch& khi có báo chí m!i bình lun.

Vai trò ca bình lun trong $i sng xã hi là phân tích tng kt các s

kin in hình r*i rút ra nhng vn , nhng kinh nghim có tính lí lun, giúp cho

công chúng có cách nhìn nhn nhng vn  thc tin mt cách tng quát hơn,

hiu thu b n cht ca s kin, vn , quy lut vn ng và xu hư!ng phát trin

ca cuc sng. ó là cơ s  công chúng chuyn t nhn thc c m tính sang

nhn thc lý tính.

Các tác gi Annold Hoffmann. I.U Marusac cho rng, khi vit bài bình

lun, tác gi mun thuyt ph"c ngư$i c hãy có cách nhìn nhn mt s kin th$i

s nào ó theo cách ca tác gi : “ khi ta vit mt bài bình lun thì luôn luôn nhm

trình bày v!i bn c mt quan im ca ta v mt s kin có tính cht th$i s và

nhm thuyt ph"c bn c rng quan im này là úng n.

 thuyt ph"c ngư$i c tin theo ý kin ca mình c#n chú ý my m"c

ích như sau: Lưu ý bn c n các tin tc; Gi i thích b n cht s kin; Kh'ng

nh li quan im ca ta và bác b lun iu ca i phương.

Khi mt s kin x y ra trong $i sng xã hi, ưc các phương tin

truyn thông loan báo rng rãi, trong công chúng s có nhng cách hiu khác nhau

tu+ theo trình  hiu bit và li ích ca m,i ngư$i. iu chc chn là nhng

ngư$i có quyn li i kháng s có cách hiu riêng và cách gi i thích riêng. Trư!c

hin tưng ó, bài bình lun ph i có  lí l và chng c  làm sáng t b n cht

ca vn , thuyt ph"c ngư$i c.

Bình lun là mt trong nhng th loi quan trng ca chính lun báo chí,

nó ưc s( d"ng  nhìn nhn ánh giá mt s kin, hin tưng ca $i sng xã

hi, nhm m"c ích hư!ng d-n suy ngh và nhn thc cho công chúng.

Bình lun là cách lun bàn ánh giá v mt s kin, hin tưng nào ó

trong $i sng xã hi và là s tng hp ca nhiu phương pháp th hin như phân

tích, gi i thích và có c chng minh.

Bình lun là công c" không th thiu trong công tác giáo d"c chính tr tư

tưng cho qu#n chúng: “Bình lun v!i ý ngha là mt phương pháp, cách ánh giá

và bàn lun v mt s kin, mt hin tưng, mt vn  náo ó  i n nhn

thc #y  và sâu sc hơn v vn  ó và nhng iu do vn  ó gi ra”. Theo

quan nim này thì bài bình lun  ây ưc vit theo phương pháp ngh lun mang

tính cht tng hp. Trên cơ s nm bt nhng s kin, trong bài bình lun ca

mình tác gi ph i s( d"ng nhiu yu t như gi i thích, phân tích, chng minh,

ánh giá bàn lun…r*i i n m"c ích cui cùng là nhm thuyt ph"c ngư$i c,

ngư$i nghe, ngư$i xem.

 bình lun có sc chin u cao tính thuyt ph"c thì tác gi ho)c toà son

ph i hiu sâu sc các s kin, không xét chúng là các s kin ơn l. mà ph i )t

chúng trong mi quan h tng hoà. T ó c gi m!i có th nm chc b n cht

ca s kin  có nhn nh mt cách chính xác nht. Trong khi bình, phân tích,

xem xét các khía cnh ca vn  thì c#n ph i m rng vn  và )t nó trong quá

trình din bin, phát trin ca vn  t ó rút ra ý ngha thc tin. Nu bình lun

)t trong th bút chin s có sc thuyt ph"c cao, vì )c trưng ca bình lun khác

v!i các th loi khác  tính chin u, lý l sc bén.

Cng có nhng ý kin khác v bài bình lun cho rng: “ Bình lun là mt

th loi báo chí, nhim v ca nó là din t t tng ca toà son v mt vn 

thi s hoc mt s kin, ngha là làm cho c gi hiu c mi quan h ó theo

mt quan im nht nh và t ó s ánh giá rút ra c kt lun có tính cht

quyt nh”.

Trên thc t hin nay truyn hình s( d"ng rt nhiu hình thc bình lun

và phm vi nghiên cu ca m,i bài bình lun cng rt a dng. Có nhng bài bình

lun ch& dng li  mc xem xét mt s kin nh riêng l. nào ó trong $i sng xã

hi như vic ánh giá hành vi ca mt cá nhân c" th nào ó là tt hay không tt.

Cng có khi chương trình truyn hình s( d"ng bình lun  ánh giá , bàn lun v

v mt s kin, nhng s kin ưc bàn lun trong chương trình ã ưc thông

báo trên các phương tin truyn thông i chúng. Nhng ngư$i làm chương trình

trình bày quan im v s kin ó ho)c t s kin ó mà liên h n nhng s

kin hay vn  khác.

Theo giáo sư E.P. Prôkharp: “Giúp bn c hình thành bc tranh tng

quan ca i sng xã hi t nhng t liu riêng l trên báo chí là mt trong nhng

nguyên nhân làm xut hin th loi bình lun”. Mt bài bình lun không ch& dng

li  bàn lun ánh giá mt s kin ca cuc sng mà ph i t nhiu s kin riêng

l., tác gi ph i hình thành mt bc tranh tng th ca $i sng xã hi hin ti. M)t

Bình luận truyền hình - Phần 1

Chủ đề:

Tài liệu liên quan

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Hỗ trợ

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi