Chứng minh được
tính xác thực vật lý của
Lý thuyết Dây
Lầnđầu tiên, Các nhà vật lý lý thuyết Hà Lan sửdụng Lý thuyết Dây để
mô tảmột hiện tượng vật lý. Công trình nghiên cứu của họ đã làm sáng tỏ
một hiện tượng tựnhiên chưađược giải thích bằng cách sửdụng các mô
hình toán học của Lý thuyết Dây, góp phần chứng minh được tính xác thực
vật lý của lý thuyết này.
Theo nhóm nghiên cứu, các electron có thểhình thành nên một dạng trạng
thái đặc biệt, còn được gọi là trạng thái tới hạn lượng tử, một trạng thái giữvai trò
trong tính siêu dẫn nhiệtđộ cao. Siêu dẫn nhiệtđộ cao từlâu đã trởthành một chủ
đề "nóng hổi" trong ngành vật lý. Ởtrạng thái siêu dẫn nhiệtđộ cao, được nhà
khoa học Heike Kamerlingh Onnes khám phá, các electron có thểdi chuyển qua
một vật liệu mà không gặp mộtđiện trởnào. Cho tới nay, chưa có một nhà khoa
học nào giải thích được tính siêu dẫn nhiệtđộ cao.
Hiện tại, các nhà khoa học Hà Lan cho rằng, Lý thuyết Dây có thểgóp phần
giảiđáp vấnđề này. Nhóm nghiên cứuđã áp dụng Lý thuyết Dây để giảiđáp hiện
tượng: Trạng thái tới hạn lượng tửcủa các electron. Trạng thái đặc biệt này diễn ra
ởmột vật liệu chỉngay trước khi nó trởnên siêu dẫnởnhiệtđộ cao. Nhóm nghiên
cứu mô tảtrạng thái tới hạn lượng tửnhưmột loại "súp lượng tử" theo đó các
electron hình thành nên các khoảng cách tựdo chung, trong đó các electron thể
hiện cùng hành vi ởcỡcơhọc lượng tử. Họ đã sửdụng một lĩnh vực của Lý thuyết
Dây được gọi là tương ứng AdS/CFT. Lĩnh vực này cho phép các trạng thái trong
một thếgiới tương đối lớnđược chuyển hoá thành một bản mô tảthu nhỏ ở cỡvật
lý lượng tửcực nhỏ. Sựtương ứng này liên kết khoảng trống giữa hai thếgiới khác
biệt nhau. Bằng cách áp dụng sựtương ứng này lên trạng thái khi mà một hố đen
chuyểnđộng khi một electron rơi vào nó, họ đã thu được bản mô tảcủa các
electron lúc rơi vào và rơi ra khỏi trạng thái tới hạn lượng tử.
Các nhà nghiên cứu khẳng định, mặc dù họvẫn chưa hoàn toàn giảiđáp
được hết bí ẩn của tính siêu dẫn nhiệtđộ cao, nhưng khám phá này đã chứng tỏcó
thểgiải quyết những vấnđề chính trong lĩnh vực vật lý bằng cách sửdụng Lý
thuyết Dây.
Sựphản xạcủa Âm
thanh
Ánh sáng khi gặp chiếc gương có thểphản xạ, âm thanh
cũng giống nhưánh sáng có thểphản xạlại khi gặp vật chướng
ngại. Bức tường hồi âm ởcông viên Thiên Đài, Bắc Kinh là một
trong những công trình kiến trúc vềâm bọc nổi tiếng của Trung Quốc; chỉ
cần nói nhỏmột câu vào tường hồi âm là âm thanh sẽtheo mặt tường hình
trụtròn mà phản xạ đi rất xa
Hét một tiếng vào phía đồi núi trùng điệp có khi có thểnghe được tiếng vọng
lại, đó là âm thanh phản xạtừvách núi đối diện. Gương phản quang thường không
phẳng, ví dụnhưmặt phản quang hình cái bát ở đèn pin có thểhội tụánh sáng lại.
Cũng nhưvậy, mặt phản quang hình cái bát cũng có thểhội tụâm thanh. Nếu
không tin bạn có thểtựmình làm thí nghiệm sau. Đặt một cái đĩa lên mặt bàn, đặt
một cái đồng hồ ở độ cao cách cái đĩa vài centimét, lấy một cái đĩa nữađể ở bên
cạnh tai mình, sau khi tìm được vịtrí thích hợp bạn có thểnghe thấy tiếng tích tắc
ròn rã của chiếcđồng hồ; nếu nhắm mắt lại bạn sẽcó cảm giác nhưlà chiếcđồng
hồ đượcđể ngay bên tai mình. Những hiện tượng tương tựnhưvậy có khi cũng có
thểtìm thấy trong thiên nhiên. ở đảo Xi - xin nước Italia có một hang đá, người ta
đặt cho nó một tên gọi rất lạlà "tai của Denys". Chỉcầnđứng ởmột chỗbất kỳnào
đó trước của hang là có thểnghe được âm thanh từrất xa dướiđáy hang, những
âm thanh rất nhỏyếu, thậm chí có thểnghe được tiếng thởcuảcon người. Theo
truyền thuyết thì đó là nơu bạo chúa thời cổ đại Denys ởSyracuse dùng để giam
giữtù nhân. Và cái"tai của Denys"dùng để nghe trộm những lời nói riêng tưcủa
phạm nhân.
Lợi dụng đặc tính phản xạcủa mặt cong có thểhội tụâm thanh, cũng có thể
tìm được cách truyền âm thanh đi xa nhất. Loa của máy thu thanh máy ghi âm và
các dụng cụtăng âm, thậm chí micrô, các kèn đồng lớn, nhỏtrong dàn nhạc và cả
kèn lệnh dùng trong quân đội… đều có mặt phản xạhình lõm.
Tai người và động vật cũng là một mặt phản xạ
thu và tập trung âm thanh, chúng có thểphản xạâm
thanh vào tận trong tai để tăng cường hiệu quảthu
âm. Khi hét to, hoặc khi lắng nghe có khi bạnđã dùng
hai tay làm mặt phản xạmột cách không tựgiác. Khi
hét to để hai bàn tay vào bên miệng có thểtruyền
tiếng nói đi xa hơn, còn khi lắng nghe, lạiđể bàn tay
vào bên tai để thu và tập trung âm thanh lại vào tận tai trong. Lòng bàn tay cong
nghiêng chíng là một vật phản xạâm thanh. Có khi sựphản xạcủa âm thanh là có
hại. Trong một phòng lớn trống trải, tiếng người nói sẽ ồmồm không rõ, vì đó là
kết quảcủa sựqua lại hỗn loạn của âm thanh phản xạtừcác hướng. Người ta gọi
những âm thanh phản xạnhưvậy là tiếng vọng hỗn loạn. Khi tiếng vọng này quá
mạnh sẽ ảnh hưởng đếnđộ rõ của âm thanh, nhưng nếu quá yếu thì sẽlàm cho âm
thanh trởnên đơnđiệu và không tựnhiên. Tại các nhà hát, phòng hoà nhạc người
ta thường lắp, treo các tấm hút âm, thảm, rèm che cửa v.v… để làm yếu âm thanh
phản xạ,để khống chế được cường độ của tiếng vọng hỗn loạn