Chương 2. MÔ HÌNH THỰC THỂ MỐI QUAN HỆ (MÔ HÌNH E-R)

ng 2. MÔ HÌNH TH C TH -

Ự

Ể

Ch ươ M I QUAN H (MÔ HÌNH E-R) Ố

Ệ

N I DUNG TRÌNH BÀY

Ộ

 Gi  Các thành ph n c b n ự

 T p th c th  M i quan h gi a các t p th c th

ự

ậ

ể

ậ ố

M ô h ì n h T h ự c t h ể -

 Phân lo i m i quan h

ớ i thi u ệ

M ố

i q u a n h ệ

ạ

ệ ạ

ố ố ố ố

ầ ơ ả ể ệ ữ ố  M i quan h nh nguyên ệ ị  M i quan h Is-a ệ  M i quan h ph n x ệ ả  M i quan h đa nguyên ệ

2

GI

I THI U

Ớ

Ệ

 Mô hình E-R đ

ề ượ

ứ ệ

ấ ở ự ố ượ ậ

m t mô hình khái ni m d a vào vi c nh n th c th gi ệ ế ớ ng đ th c thông qua t p các đ i t ự th và các m i quan h gi a các đ i t ố

M ô h ì n h T h ự c t h ể -

M ố

c đ xu t b i P. Chen (1976). Đây là i ậ c g i là các th c ọ ng này. i và phân bi t ượ ố ượ ệ ữ ể (entity) là m t v t th t n t ể ồ ạ ộ ậ ệ

c v i các v t th khác. ậ ể

i q u a n h ệ

ng t ” nhau t o ộ ự ể  Th c thự đ ượ ớ ộ ự ể ươ ự ạ

ể.

 M t nhóm bao g m các th c th “t ồ ự  L a ch n các t p th c th là m t b ậ ơ ồ ề ố

thành m t ộ t p th c th ậ ự ộ ướ ể ọ

ự ệ ả

c quan tr ng trong ọ vi c xây d ng s đ v m i quan h th c th ph n ánh thông tin qu n lý cho m t th gi ể i th c nào đó. ệ ự ự ự ả ế ớ ộ

3 NG Đ

C BI U DI N

ƯỜ

Ễ

MÔ HÌNH E-R TH D

Ể I D NG S Đ (S Đ E – R).

ƯỢ Ơ Ồ Ơ Ồ

ƯỚ Ạ

Các t p ậ th c thự ể

M ô h ì n h T h ự c t h ể -

M ố

M i quan h

ố

ệ

i q u a n h ệ

Thu c tính ộ

4

VÍ Dụ

MaGV

MaKhoa

...

Khoa

GiaoVien

Thuoc

M ô h ì n h T h ự c t h ể -

M ố

...

Day

i q u a n h ệ

MaSV

...

MonHoc

SinhVien

MaMH

5

CÁC THÀNH PHẦN C BƠ ẢN

 T p th c th

ặ ở

ộ ậ ượ

ấ ặ c đ t b i m t tên g i là ộ

ể ư ự

ọ ể

ộ ộ

ể ị

ự ị

ở

M ô h ì n h T h ự c t h ể -

ộ ộ

ộ

ị

M ố

ọ

ộ ậ ố

ộ

i q u a n h ệ

ể ộ

ự

ị

ự ỗ ậ

mà các i thi u các thu c tính duy nh tấ m t th c th trong m t t p ộ ậ ể

ậ ể  M i t p th c th có m t t p các tính ch t đ c tr ng, m i ỗ ự thu c ộ tính ch t đ c tr ng này đ ấ ặ tính c a t p th c th . Thông tin v m i th c th trong t p ậ ề ỗ ủ ậ c xác đ nh b i m t b giá tr các thu c tính. th c th đ ể ượ ự ng v i m i thu c tính có m t t p các giá tr cho thu c tính ỗ Ứ ộ ậ ớ đó g i là mi n. ề  M t thu c tính hay m t t p t ộ giá tr c a nó xác đ nh ị ủ th c th g i là

ể khóa (key) cho t p th c th đó. ậ

ể ọ

ự

6

Ệ

Ế

L U Ý (TRONG VI C THI T K CÁC T P TH C TH ) Ể Ự

Ư Ậ

ể ằ ự

ệ ố ượ ầ

 Th nh t, phát hi n m t t p th c th b ng cách phát ứ ấ ộ ậ hi n t p các đ i t ệ ậ ầ ử tr lên). T đó xác đ nh các thông tin c n qu n lý cho ở t p th c th đó (các thông tin đó chính là các thu c tính). ậ

ng mà ta c n qu n lý (có 2 ph n t ả ị ả ầ

ự ộ

M ô h ì n h T h ự c t h ể -

M ố

ỗ ậ ừ ể ầ

 Th hai, c n có thu c tính khoá cho m i t p th c th . ể  Th ba, không s d ng thu c tính mà d li u c a nó ộ thu c tính c a t p th c th khác. ủ ậ

ứ ứ ự ữ ệ ủ

i q u a n h ệ

ộ ử ụ ộ đ c l y t ượ ấ ừ ự ể

7

Ệ Ữ

Ự

Ậ

M I QUAN H GI A CÁC T P TH C Ố THỂ

 M t m i quan h trong mô hình E - R bi u th quan h ệ ậ

ố ể ị

ự

ệ gi a các th c th c a các t p th c th . ể ể ủ  M i quan h R gi a hai t p th c th E ữ c bi u ể ượ ể 1 và E2 đ

ự di n trong s đ E - R nh sau: ự ệ ơ ồ ộ ữ ố ễ

M ô h ì n h T h ự c t h ể -

M ố

 M i quan h R trên các t p th c th E

ậ ư R

i q u a n h ệ

ự ệ ậ ố ể 1, E2,..., En là m t ộ

ủ t p con c a tích Descartes E ậ

ụ ể ậ ớ

ể ớ ệ ọ ố

8

1 x E2 x...x En.  Ví d : Sinhvien (t p các th c th sinh viên) và L p (t p ậ ự các th c th l p h c), xét m i quan h Hoctai có ng ữ ự nghĩa nh sau:  (s,l) ˛

ớ <=> sinh viên

ộ

ớ

s h c t

i l p l.

ọ ạ ớ

ư Hoctai v i s thu c Sinhvien, l thu c L p

Ư

ỘC VỀ CÁC BẢN SỐ

L U Ý RÀNG BU CỦA MỘT MỐI QUAN HỆ

 Trên m i cung n i gi a hình ch nh t và hình thoi ph i ả c g i là b n s c a m i quan h . ệ

ữ ố ỗ

 Đ xác đ nh m t m i quan h là thu c lo i nào (1-1, 1-

ặ

ế ể ị ữ ậ ả ố ủ t t ể ế ắ ộ ố t là n. ạ

M ô h ì n h T h ự c t h ể -

M ố

(min1,max1)

(min2,max2)

i q u a n h ệ

 Khi đó, m i quan h R gi a E

có c p (min, max) đ ượ ọ N u min/max l n h n 1, ta có th vi ơ ớ ộ ố n, hay n-n), ta c n d a vào b n s . ầ ự ệ ả ố

1 và E2 là m i quan h : ệ ố

ữ ệ

ố max2 - max1

9

Ố

Ộ

CÁC THU C TÍNH C A M T M I QUAN Ủ HỆ

ộ ộ ể

 M t m i quan h cũng có th có các thu c tính c a ệ t là các m i quan h n - n). Các thu c ệ ố c r ng ch là các thu c ướ ằ

ỉ ệ ủ ộ ộ

M ô h ì n h T h ự c t h ể -

M ố

ế ộ ố ợ

ệ ể

i q u a n h ệ

ể ậ ộ

ộ ế ủ ố

ộ ự ể ể ươ ự ộ ớ

ố riêng nó (đ c bi ặ ệ tính c a m t m i quan h quy ố ộ ủ tính đ n tr . ị ơ ng h p m i quan h R có thu c tính, n u R là  Trong tr ườ m i quan h 1‑1 thì ta có th chuy n thu c tính này ệ ố thành thu c tính c a m t trong hai t p th c th tham ể gia, và n u R là m i quan h 1-n thì chuy n thu c tính ộ ệ này thành thu c tính c a t p th c th t ng ng v i ứ ủ ậ phía nhi u. ề

10

PHÂN LO I M I QUAN H Ệ Ạ Ố

 M i quan h nh nguyên ệ ị  M i quan h Is-a ệ  M i quan h ph n x ệ ả  M i quan h đa nguyên ệ

(m i quan h k th a) ệ ế ừ ệ ệ ố ạ (m i quan h đ quy) ố

M ô h ì n h T h ự c t h ể -

M ố

i q u a n h ệ

ố ố ố ố

11

M I QUAN H NH NGUYÊN Ệ

Ố

Ị

ệ ữ ậ

ố ậ

ộ ấ

M ô h ì n h T h ự c t h ể -

M ố

ỗ ể ủ

c l ượ ạ ự ộ ữ ộ

i q u a n h ệ

ng t ừ ế ị

 Quan h m t - m t: ộ M i quan h R gi a t p th c th ệ ộ ể ố ự c g i là m i quan h m t-m t A và t p th c th B đ ộ ọ ượ ự ể ệ ộ (hay 1-1) n u m i th c th c a A có quan h R v i duy ể ủ ự ế ỗ ớ ệ nh t m t th c th c a B và ng i m i th c th c a ự ể ủ ự ể ủ B có quan h R duy nh t v i m t th c th c a A. ấ ớ ệ  N u R là m i quan h m t - m t gi a A và B thì có các ố ệ ộ ế hình thoi nhãn R đ n các hình ch c nh đ nh h ữ ướ ạ nh t nhãn A và B.

ậ

12

M I QUAN H NH NGUYÊN Ệ

Ố

Ị

ố ộ Gi ệ ữ

ậ

ự

ề

M ô h ì n h T h ự c t h ể -

M ố

ự ệ ự ề

i q u a n h ệ

 N u R là m i quan h nhi u - m t t

s R là m i quan h gi a  Quan h nhi u - m t: ệ ả ử ề ể 2 liên k t ế hai t p th c th E ể 1 và E2. N u m t th c th E ự ự ộ ế 1, và m i th c th v i 0 ho c nhi u th c th c a E ể ự ề ặ ớ ỗ ể ủ trong E1 liên k t v i nhi u nh t m t th c th c a t p ấ ế ớ ể ủ ậ ộ ể 2 thì nói r ng R là m i quan h nhi u - m t t th c th E ộ ừ ố ằ E1 vào E2.

ộ ừ ề

ố ị ừ

ng t ế ộ ạ ậ A vào B thì ta v ẽ hình thoi nhãn R vào hình ch ữ hình thoi ướ ừ ị

ệ m t c nh đ nh h ng t ướ nh t nhãn B và m t c nh không đ nh h ộ ạ nhãn R vào hình ch nh t nhãn A. ữ ậ

13

M I QUAN H NH NGUYÊN Ệ

Ố

Ị

ệ ề

ố ữ ế

M ô h ì n h T h ự c t h ể -

ự

M ố

ằ ố

1 và E2 .

i q u a n h ệ

ể 1, E2 và ề Cho hai t p th c th E  Quan h nhi u - nhi u: ậ ự 1 có m i quan h R gi a chúng. N u m t th c th c a E ể ủ ộ ệ ự c ượ 2 và ng quan h R v i 0 ho c nhi u th c th c a E ệ ề ớ ặ ể ủ l 2 có quan h R v i 0 ho c nhi u i, m i th c th c a E ề ặ ớ ệ ự ỗ ạ ể ủ 1 thì ta nói r ng R là m i quan h nhi u- th c th c a E ể ủ ự ề ệ nhi u gi a E ữ ề

14

M I QUAN H IS-A (M i quan h k th a)

ệ ế ừ

Ố

Ệ

ố

ậ ằ ể

ệ ự ế ỗ

ng h p đ c bi ệ ủ ặ ố

M ô h ì n h T h ự c t h ể -

M ố

 Cho hai t p th c th A và B chúng ta nói r ng A có m i ố ự quan h I-sa v i B, ký hi u là A Isa B, n u m i th c th ể ớ c a A là m t th c th c a B. ự ủ t c a m i ườ ố quan h nh nguyên 1-1. Ta có th bi u di n nó trong mô hình E-R nh sau:

ệ ể ủ ộ  M i quan h “Is-a” là tr ệ ị ợ ể ể ễ ệ

i q u a n h ệ