intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Chương 2: Thị Trường lao động

Chia sẻ: Nguyen Bac A. Châu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:54

Thêm vào BST
Báo xấu
503
lượt xem 138
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thị truờng lao động là phạm trù kinh tế xã hội, bao gồm một cơ chế xã hội tiến triển riêng biệt thực hiện đồng bộ những quan hệ lao động xã hội xác định và thúc đẩy việc xác lập và tuân theo cân bằng các quyền lợi giữa nguời lao động, ngùơi sử dụng lao động và nhà nuớc.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chương 2: Thị Trường lao động

  1. Ch­¬ng II: thÞ tr­êng lao ®éng Néi dung c¬ b¶n 2.1.Kh¸i niÖm vÒ thÞ tr­êng lao ®éng 2.2.B¶n chÊt cña thÞ tr­êng lao ®éng 2.3.§Æc tr­ng cña thÞ tr­êng lao ®éng 2.4.ý nghÜa cña thÞ tr­êng lao ®éng 2.5.Ph©n lo¹i thÞ tr­êng lao ®éng 2.6.§Æc ®iÓm TT lao ®éng ViÖt Nam 1
  2. • 2.1.Kh¸i niÖm vÒ thÞ tr­êng lao ®éng • ThÞ tr­êng lao ®éng - ®ã lµ ph¹m trï kinh tÕ-x· héi, bao gåm mét c¬ chÕ x· héi tiÕn triÓn riªng biÖt thùc hiÖn ®ång bé nh÷ng quan hÖ lao ®éng x· héi x¸c ®Þnh vµ thóc ®Èy viÖc x¸c lËp vµ tu©n theo c©n b»ng c¸c quyÒn lîi gi÷a ng­êi lao ®éng, ng­êi sö dông lao ®éng vµ Nhµ n­íc. 2
  3. • ThÞ tr­êng lao ®éng lµ mét phÇn cÊu thµnh phøc t¹p vµ kh«ng thÓ t¸ch rêi cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, tuy nhiªn, kh«ng cã mét sù thèng nhÊt trong viÖc x¸c ®Þnh b¶n chÊt cña thÞ tr­êng lao ®éng. 3
  4. • ThÞ tr­êng lao ®éng - ®ã lµ mét d¹ng ®Æc biÖt cña thÞ tr­êng hµng ho¸, mµ néi dung cña nã lµ thùc hiÖn vÊn ®Ò mua vµ b¸n lo¹i hµng ho¸ cã ý nghÜa ®Æc biÖt - søc lao ®éng, hay lµ kh¶ n¨ng lao ®éng cña con ng­êi. • Nh­ mét ph¹m trï kinh tÕ thÞ tr­êng lao ®éng thÓ hiÖn quan hÖ kinh tÕ gi÷a, mét bªn, ng­êi lµm chñ hµng ho¸ nµy, së h÷u søc lao ®éng - ng­êi b¸n nã vµ bªn kia, víi ng­êi së h÷u vèn - mua søc lao ®éng”. 4
  5. • Qu¸ tr×nh sö dông søc lao ®éng, lao ®éng sÏ ®­îc h×nh thµnh trong s¶n xuÊt chø kh«ng ph¶i trªn thÞ tr­êng. §èi víi ng­êi n¾m gi÷ søc lao ®éng sÏ ®­îc t¹o ra c¬ héi ®Ó nhËn chç lµm viÖc, n¬i mµ anh ta cã thÓ lµm viÖc, thÓ hiÖn kh¶ n¨ng, vµ nhËn thu nhËp ®Ó t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng cña m×nh. §èi víi ng­êi thuª lao ®éng sÏ cã c¬ héi t¨ng lîi nhuËn kinh tÕ. 5
  6. • Hay nãi c¸ch kh¸c, thÞ tr­êng lao ®éng lµ tËp hîp nh÷ng quan hÖ kinh tÕ, ph¸p lý, xuÊt hiÖn gi÷a ng­êi së h÷u søc lao ®éng (ng­êi lao ®éng) vµ ng­êi sö dông nã (ng­êi thuª lao ®éng) vÒ vÊn ®Ò chç lµm viÖc cô thÓ, n¬i mµ hµng ho¸ vµ dÞch vô sÏ ®­îc lµm ra. 6
  7. Theo Tæ chøc lao ®éng quèc tÕ (ILO) th×: “ThÞ tr­êng lao ®éng lµ thÞ tr­êng trong ®ã cã c¸c dÞch vô lao ®éng ®­îc mua vµ b¸n th«ng qua qu¸ tr×nh ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é cã viÖc lµm cña ng­êi lao ®éng, còng nh­ møc ®é tiÒn c«ng”. 7
  8. C¸c nhµ khoa häc Mü cho r»ng: • “.. ThÞ tr­êng, mµ ®¶m b¶o viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng vµ kÕt hîp gi¶i quyÕt trong lÜnh vùc viÖc lµm, th× ®­îc gäi lµ thÞ tr­êng lao ®éng”. HoÆc, “.. ThÞ tr­êng lao ®éng - ®ã lµ mét c¬ chÕ, mµ víi sù trî gióp cña nã hÖ sè gi÷a ng­êi lao ®éng vµ sè l­îng chç lµm viÖc ®­îc ®iÒu tiÕt”.[1] Ronald Erenberg, Robert Smith. “Kinh tÕ lao ®éng ngµy nay. Lý thuyÕt vµ chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc”. B¶n dÞch tõ tiÕng Anh sang tiÕng Nga, M. NXB MGU, 1996, tr.32 vµ 37. 8
  9. C¸c nhµ khoa häc Nga cho r»ng: • “ThÞ tr­êng lao ®éng ®­îc hiÓu nh­ mét hÖ thèng quan hÖ x· héi, nh÷ng ®Þnh møc vµ thÓ chÕ x· héi (trong ®ã cã c¶ ph¸p luËt), ®¶m b¶o cho viÖc t¸i s¶n xuÊt, trao ®æi vµ sö dông lao ®éng”.[1] • HoÆc: “HÖ thèng nh÷ng quan hÖ, ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ së gi¸ trÞ gi÷a nh÷ng ng­êi sö dông lao ®éng (së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt) vµ nh÷ng ng­êi lµm thuª (së h÷u søc lao ®éng) vÒ vÊn ®Ò tr­íc nhÊt tho¶ m·n cÇu lao ®éng vµ vÊn ®Ò tiÕp theo lµ lµm thuª nh­ nguån ph­¬ng tiÖn ®Ó tån t¹i”.[2] [1] Xem: K.I.Mikylskovo. “ThÞ tr­êng lao ®éng ë Nga: vÊn ®Ò h×nh thµnh vµ ®iÒu tiÕt”. M.,1995, tr.13. [2] Xem: ThÞ tr­êng lao ®éng Nga. M. 1993. tr.5. 9
  10. • “.. ThÞ tr­êng lao ®éng - ®ã lµ mét d¹ng ®Æc biÖt cña thÞ tr­êng hµng ho¸, mµ néi dung cña nã lµ thùc hiÖn vÊn ®Ò mua vµ b¸n lo¹i hµng ho¸ cã ý nghÜa ®Æc biÖt - søc lao ®éng, hay lµ kh¶ n¨ng lao ®éng cña con ng­êi. Nh­ mét ph¹m trï kinh tÕ thÞ tr­êng søc lao ®éng thÓ hiÖn quan hÖ kinh tÕ gi÷a, mét bªn, ng­êi lµm chñ hµng ho¸ nµy, së h÷u søc lao ®éng - ng­êi b¸n nã vµ bªn kia, víi ng­êi së h÷u vèn - mua søc lao ®éng”.[3] [3]V.I.Plakxia. ThÞ tr­êng lao ®éng vµ thÊt nghiÖp: vÊn ®Ò lý thuyÕt, ph­¬ng ph¸p luËn, ®iÒu tiÕt cña nhµ n­íc. B¶n tiÕng Nga, M., 1996, tr.16. 10
  11. • C¸c nhµ khoa häc ViÖt Nam cho r»ng: • “ThÞ tr­êng lao ®éng lµ toµn bé c¸c quan hÖ lao ®éng ®­îc x¸c lËp trong lÜnh vùc thuª m­ín lao ®éng (nã bao gåm c¸c quan hÖ lao ®éng c¬ b¶n nhÊt nh­ thuª m­ín vµ sa th¶i lao ®éng, tiÒn l­¬ng vµ tiÒn c«ng, b¶o hiÓm x· héi, tranh chÊp lao ®éng ..), ë ®ã diÔn ra sù trao ®æi, tho¶ thuËn gi÷a mét bªn lµ ng­êi lao ®éng tù do vµ mét bªn lµ ng­êi sö dông lao ®éng”.[1] • [1] Xem: NguyÔn H÷u Dòng vµ TrÇn H÷u Trung. VÒ chÝnh s¸ch gi¶i quyÕt viÖc lµm ë ViÖt Nam. NXB ChÝnh trÞ quèc gia. Hµ Néi. 1997.tr.112. 11
  12. • “ThÞ th­êng lao ®éng ®­îc h×nh thµnh trong bèi c¶nh gi¶i phãng ng­êi lao ®éng tõ trong c¸c xÝ nghiÖp vµ t¨ng thÊt nghiÖp. B¶n th©n thÞ tr­êng lao ®éng th­êng xuyªn ®ång nhÊt víi thÊt nghiÖp, cung lµ nh÷ng ng­êi kh«ng cã viÖc lµm, nh­ng ®ang ®i t×m nã, cßn cÇu lµ nh÷ng chç lµm viÖc trèng”.[2] [2] Xem: TrÇn Hoµng. ThÞ tr­êng lao ®éng ë ViÖt Nam. Nghiªn cøu kinh tÕ sè 2/1997, tr.21-23. 12
  13. • “ThÞ tr­êng lao ®éng (hoÆc thÞ tr­êng søc lao ®éng) lµ n¬i thùc hiÖn c¸c quan hÖ x· héi gi÷a ng­êi b¸n søc lao ®éng (ng­êi lao ®éng lµm thuª) vµ ng­êi mua søc lao ®éng (ng­êi sö dông søc lao ®éng), th«ng qua c¸c h×nh thøc tho¶ thuËn vÒ gi¸ c¶ (tiÒn c«ng, tiÒn l­¬ng) vµ c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc kh¸c, trªn c¬ së mét hîp ®ång lao ®éng b»ng v¨n b¶n, b»ng miÖng, hoÆc th«ng qua c¸c d¹ng hîp ®ång hay tho¶ thuËn kh¸c”.[3] [3] Xem:Lª Xu©n B¸, NguyÔn ThÞ Kim Dung, TrÇn H÷u H©n. Mét sè vÊn ®Ò vÒ ph¸t triÓn thÞ tr­êng lao ®éng ë ViÖt Nam. NXB khoa häc vµ kü thuËt. Hµ Néi. 2003, tr.11. 13
  14. • “ThÞ tr­êng “søc lao ®éng” lµ n¬i thÓ hiÖn quan hÖ x· héi gi÷a ng­êi lao ®éng lµm thuª vµ ng­êi thuª m­ín lao ®éng th«ng qua sù ®iÒu chØnh gi¸ c¶ tiÒn c«ng”.[4] • “ThÞ tr­êng lao ®éng biÓu hiÖn mèi quan hÖ gi÷a mét bªn lµ ng­êi cã søc lao ®éng vµ bªn kia lµ ng­êi sö dông søc lao ®éng nh»m x¸c ®Þnh sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng sÏ ®em ra trao ®æi vµ møc thï lao t­¬ng øng”.[5] [4] Xem: NguyÔn ThÞ Cµnh (chñ biªn). ThÞ tr­êng lao ®éng thµnh phè Hå ChÝ Minh trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ vµ kÕt qu¶ ®iÒu tra doanh nghiÖp vÒ nhu cÇu lao ®éng. NXB Thèng kª, 2001, tr.31. [5] Xem: NguyÔn ThÞ Lan H­¬ng (chñ biªn). ThÞ tr­êng lao ®éng ViÖt Nam - §Þnh h­íng vµ ph¸t triÓn. NXB Lao ®éng vµ x· héi, Hµ Néi, 14 2002, tr.7.
  15. • KÕt luËn • ThÞ tr­êng lao ®éng - ®ã lµ mét c¬ chÕ ho¹t ®éng t­¬ng hç gi÷a ng­êi sö dông lao ®éng vµ ng­êi lao ®éng trong mét kh«ng gian kinh tÕ x¸c ®Þnh, thÓ hiÖn nh÷ng quan hÖ kinh tÕ vµ ph¸p lý gi÷a hä víi nhau. 15
  16. • 2.2. B¶n chÊt cña thÞ tr­êng lao ®éng • ThÞ tr­êng lao ®éng kh¸c biÖt so víi thÞ tr­êng hµng ho¸ ë chç, nã thÓ hiÖn phÇn lín nh÷ng biÓu hiÖn kinh tÕ-x· héi cña c¶ x· héi vµ cã rÊt nhiÒu yÕu tè ¶nh h­ëng tíi sù ph¸t triÓn cña nã. • V× vËy, thÞ tr­êng lao ®éng cña Mü, NhËt, T©y ¢u, Nga, Trung Quèc vµ ViÖt Nam cã rÊt nhiÒu kh¸c nhau. 16
  17. • Kh¸i niÖm nµo lµ chÝnh x¸c? • “ThÞ tr­êng lao ®éng”? • “ThÞ tr­êng søc lao ®éng”? • “ThÞ tr­êng d©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ”? • “ThÞ tr­êng nguån nh©n lùc”? • “ThÞ tr­êng viÖc lµm”? • “ThÞ tr­êng chç lµm viÖc”? • “ThÞ tr­êng thÊt nghiÖp”? 17
  18. • ThÞ tr­êng lao ®éng? • Lao ®éng kh«ng ph¶i lµ hµng ho¸. • Cho nªn, quan ®iÓm cho r»ng, trªn thÞ tr­êng lao ®éng ®­îc b¸n chÝnh b¶n th©n “lao ®éng” lµ kh«ng chÝnh x¸c hay nãi c¸ch kh¸c lµ kh«ng cã c¬ së khoa häc. • V× vËy, nÕu dïng côm tõ “ThÞ tr­êng lao ®éng” lµ kh«ng chÝnh x¸c. 18
  19. • ThÞ tr­êng søc lao ®éng? • XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm, ®èi t­îng mua vµ b¸n trªn thÞ tr­êng lao ®éng lµ “søc lao ®éng”, nÕu xÐt vÒ ph­¬ng diÖn lý thuyÕt th×, chÝnh x¸c h¬n thÞ tr­êng ®ã ph¶i ®­îc gäi lµ “thÞ tr­êng søc lao ®éng”. • Nh­ng trªn thùc tÕ, trong c¸c v¨n b¶n chÝnh thèng cña ILO, còng nh­ ë nhiÒu n­íc ph¸t triÓn vµ ë ViÖt Nam th­êng ®­îc dïng tªn gäi “thÞ tr­êng lao ®éng” v× vËy ®Ó cho thèng nhÊt c¸ch gäi côm tõ ®ã ®­îc dïng nh­ lµ mét kh¸i niÖm ®ång nhÊt víi “thÞ tr­êng søc lao ®éng”. 19
  20. • ThÞ tr­êng d©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ? • D©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ bao gåm tÊt c¶ giíi chñ doanh nghiÖp, chñ ng©n hµng, cïng víi nh÷ng ng­êi tù tæ chøc viÖc lµm cho b¶n th©n m×nh, tøc lµ ®iÒu ®ã kh«ng thÓ ®ång nhÊt víi kh¸i niÖm søc lao ®éng. • Nh÷ng ng­êi thÊt nghiÖp còng kh«ng thÓ ®­a vµo thµnh phÇn cña søc lao ®éng, bëi v× ng­êi thÊt nghiÖp lµ søc lao ®éng tiÒm n¨ng vµ chØ ®­îc chuyÓn thµnh søc lao ®éng trong tr­êng hîp ®­îc thuª, m­ín. • VÒ mÆt ®Þnh l­îng th× “d©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ” lín h¬n nhiÒu so víi “søc lao ®éng”. Tõ ®ã chóng ta thÊy r»ng dïng côm tõ “thÞ tr­êng d©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ” lµ qu¸ réng, kh«ng chÝnh x¸c. 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2