Chuyên đ : B o qu n trái cây sau thuề ả ả
ho chạ
Th c tr ng v n đ b o qu n trái cây Vi t Namự ạ ấ ề ả ả ở ệ
Hi n nay, n c ta ch có m t s doanh nghi p l n và các siêu th có ph ng th c t nệ ở ướ ỉ ộ ố ệ ớ ị ươ ứ ồ
tr trái cây nhi t đ l nh. Còn l i, đa s các v a thu mua trái cây cũng nh nông dânữ ở ệ ộ ạ ạ ố ự ư
đ u thu ho ch và bán trái cây theo t p quán, không có qui trình b o qu n sau thu ho ch.ề ạ ậ ả ả ạ
Đi u này gây nh h ng không nh đ n ch t l ng s n ph m và hi u qu kinh t . Th iề ả ưở ỏ ế ấ ượ ả ẩ ệ ả ế ờ
gian g n đây v n đ này đ c các nhà v n r t quan tâm và đ c bi t các công trìnhầ ấ ề ượ ườ ấ ặ ệ
nghiên c u b o qu n trái cây sau thu ho ch cũng đang cho nh ng k t qu kh quan…ứ ả ả ạ ữ ế ả ả
Qui trình nghiên c u b o qu n xoài đ c S Khoa h c và Công ngh TP C n Th nghi m thuứ ả ả ượ ở ọ ệ ầ ơ ệ
đ u năm 2007. Nông tr ng Sông H u – n i nghiên c u hi n có 150.000 cây xoài cát Hòa L c,ầ ườ ậ ơ ứ ệ ộ
trung bình, m i h có 80-100 cây. V i s n l ng hàng năm lên đ n c hàng nghìn t n xoài s nỗ ộ ớ ả ượ ế ả ấ ả
ph m… Đ h ng t i qui trình thu ho ch và b o qu n xoài có qui mô c a m t phân x ng phânẩ ể ướ ớ ạ ả ả ủ ộ ưở
lo i, đóng gói, b o qu n trái cây t i chính qui, Nông tr ng đã h p tác v i Vi n Nghiên c u vàạ ả ả ươ ườ ợ ớ ệ ứ
Phát tri n Công ngh Sinh h c và B môn Công ngh Th c ph m, Tr ng Đ i h c C n Thể ệ ọ ộ ệ ự ẩ ườ ạ ọ ầ ơ
cùng Vi n Nghiên c u Cây ăn qu Mi n Nam nghiên c u thành công qui trình b o qu n xoài sauệ ứ ả ề ứ ả ả
thu ho ch b ng công ngh hi n đ i, đ m b o ch t l ng t t, giúp kéo dài th i gian t n tr , đápạ ằ ệ ệ ạ ả ả ấ ượ ố ờ ồ ữ
ng yêu c u xu t kh u và tiêu dùng trong n c. ứ ầ ấ ẩ ướ
Theo Giám đ c Vi n Nghiên c u và Phát tri n Công ngh Sinh h c, Tr ng Đ i h c C n Th ,ố ệ ứ ể ệ ọ ườ ạ ọ ầ ơ
cho bi t: “N u tiêu th trong n c, sau khi thu ho ch, xoài đ c phân lo i, đóng gói, v n chuy nế ế ụ ướ ạ ượ ạ ậ ể
và phân ph i đ n ng i tiêu dùng. N u xu t kh u, thì sau khi phân lo i, s ti n hành các b cố ế ườ ế ấ ẩ ạ ẽ ế ướ
x lý, t n tr (đ v n chuy n xa), làm chín, đóng gói, r i m i v n chuy n và phân ph i đ n n iử ồ ữ ể ậ ể ồ ớ ậ ể ố ế ơ
tiêu th ”. Xoài Cát Hòa L c có v m ng nên khó b o qu n lâu và v n chuy n xa, gây khó khănụ ộ ỏ ỏ ả ả ậ ể
cho vi c xu t kh u. Ti n sĩ Toàn cùng các c ng s đã nghiên c u kh c ph c h n ch trên b ngệ ấ ẩ ế ộ ự ứ ắ ụ ạ ế ằ
cách x lý ch n n c nóng đ ngăn b nh thán th và ru i đ c trái. Bi n pháp này giúp đ m b oử ầ ướ ể ệ ư ồ ụ ệ ả ả
s n ph m đ t ch t l ng theo yêu c u ki m d ch th c v t cho cây ăn trái. Sau đó, trái đ cả ẩ ạ ấ ượ ầ ể ị ự ậ ượ
nhúng vào dung d ch Chitosan, t o nên m t l p màng bao ph m ng có tác d ng ch ng m t m,ị ạ ộ ớ ủ ỏ ụ ố ấ ẩ
gi m hao h t tr ng l ng và kéo dài th i gian t n tr . Qua các thí nghi m, xoài đ c t n tr t tả ụ ọ ượ ờ ồ ữ ệ ượ ồ ữ ố
nh t là nhi t đ l nh t 10-12oC. K t lu n: “Qua quá trình x lý và t n tr , trái xoài đ c b oấ ở ệ ộ ạ ừ ế ậ ử ồ ữ ượ ả
qu n t t nh t trong 4 tu n, th m chí có kh năng kéo dài 6 tu n, có th v n chuy n và phân ph iả ố ấ ầ ậ ả ầ ể ậ ể ố
đi xa”.
Năm 2006, Phó Tr ng Khoa Nông nghi p và Sinh h c ng d ng, Tr ng Đ i h c C n Th vàưở ệ ọ Ứ ụ ườ ạ ọ ầ ơ
các c ng s ti n hành nghiên c u qui trình b o qu n sau thu ho ch các lo i trái cây: quýt đ ng,ộ ự ế ứ ả ả ạ ạ ườ
b i Năm Roi, cam sành, cam m t và cam xoàn. Đây là đ tài nghiên c u đ c th c hi n theoưở ậ ề ứ ượ ự ệ
yêu c u c a S Khoa h c và Công ngh t nh H u Giang. D ki n, đ tài s đ c nghi m thuầ ủ ở ọ ệ ỉ ậ ự ế ề ẽ ượ ệ
vào năm 2009. Theo đó vi c nghiên c u theo h ng s n xu t trái cây s ch nên th c hi nệ ứ ướ ả ấ ạ ự ệ
ph ng pháp phòng tr sinh h c tr c và sau thu ho ch. Các hóa ch t đ c h i đ c h n ch sươ ừ ọ ướ ạ ấ ộ ạ ượ ạ ế ử
d ng, thay vào đó s d ng các ch t không đ c h i nh : dùng n m đ i kháng đ tr b nh, vôi,ụ ử ụ ấ ộ ạ ư ấ ố ể ị ệ
dung d ch Chlorine (là ch t th ng đ c dùng trong x lý n c sinh ho t)... Hi n nay, chúng tôiị ấ ườ ượ ử ướ ạ ệ
đã nghiên c u xong qui trình b o qu n sau thu ho ch trái quýt đ ng; đang ti p t c nghiên c uứ ả ả ạ ườ ế ụ ứ
qui trình b o qu n các lo i trái cây khác”. ả ả ạ
Qua nhi u nghiên c u các nhà khoa h c đã đ a ra qui trình b o qu n trái quýt đ ng v i th iề ứ ọ ư ả ả ườ ớ ờ
gian t n tr đ n 8 tu n. Đó là b o qu n trái b ng cách bao màng Chitosan n ng đ 0,25% k tồ ữ ế ầ ả ả ằ ở ồ ộ ế
h p v i bao Polyethylene (PE) đ c 5 l v i đ ng kính m i l 1 mm và ghép mí l i b ng máy ép.ợ ớ ụ ỗ ớ ườ ỗ ỗ ạ ằ
Sau đó, b o qu n nhi t đ 120C. V i ph ng pháp này, ph m ch t bên trong trái nh : hàmả ả ở ệ ộ ớ ươ ẩ ấ ư
l ng đ ng, hàm l ng vitamin C... luôn n đ nh, t l hao h t tr ng l ng th p, màu s c vượ ườ ượ ổ ị ỷ ệ ụ ọ ượ ấ ắ ỏ
trái đ ng đ u và đ p. Ngoài trái quýt đ ng, các nhà khoa h c cũng nghiên c u thêm qui trìnhồ ề ẹ ườ ọ ứ
b o qu n trái quýt h ng (quýt Ti u) b ng cách b o qu n trong bao PE (nh ng ch đ c 3 l , m iả ả ồ ề ằ ả ả ư ỉ ụ ỗ ỗ
l 1 mm) và b o qu n nhi t đ l nh (150C). qui trình này cho phép th i gian t n tr kéo dàiỗ ả ả ở ệ ộ ạ ờ ồ ữ
đ n 9 tu n. ế ầ
Đ c bi t: “S d ng bao PE bao trái nh m h n ch s b c h i n c, làm gi m b t c ng đ hôượ ế ử ụ ằ ạ ế ự ố ơ ướ ả ớ ườ ộ
h p và sinh t ng h p ethylene... giúp kéo dài th i gian t n tr trái. Bao trái b ng bao PE đã đ cấ ổ ợ ờ ồ ữ ằ ượ
s d ng khá ph bi n trên nhi u lo i trái cây khác nhau, nhi u n i trên th gi i và đ t k t quử ụ ổ ế ề ạ ở ề ơ ế ớ ạ ế ả
t t. B o qu n trái cây trong nhi t đ th p làm cho trái chín ch m h n, d ng ch t trong trái đ cố ả ả ệ ộ ấ ậ ơ ưỡ ấ ượ
duy trì lâu h n, h n ch các lo i n m b nh phát tri n, v trái ít b nhăn nheo... Tuy nhiên, m iơ ạ ế ạ ấ ệ ể ỏ ị ỗ
lo i trái cây có th ch u đ ng nh ng ng ng nhi t đ khác nhau. Do đó, vi c nghiên c u đ tìmạ ể ị ự ữ ưỡ ệ ộ ệ ứ ể
ra ng ng nhi t đ t t nh t cho t ng lo i trái cây là r t c n thi t”. ưỡ ệ ộ ố ấ ừ ạ ấ ầ ế
Ngoài ra, B môn Khoa h c Cây tr ng, Khoa Nông nghi p và Sinh h c ng d ng, Tr ng Đ iộ ọ ồ ệ ọ Ứ ụ ườ ạ
h c C n Th cùng các c ng s đã th c hi n đ tài “Nghiên c u b o qu n t i, kéo dài th i gianọ ầ ơ ộ ự ự ệ ề ứ ả ả ươ ờ
t n tr trái cam sành, quýt đ ng và b i Năm Roi t i C n Th ”. Đ tài th c hi n nhi u bi nồ ữ ườ ưở ạ ầ ơ ề ự ệ ề ệ
pháp đ b o qu n trái cây nh : b o qu n nhi t đ l nh, s d ng ch t trích th o m c đ phòngể ả ả ư ả ả ở ệ ộ ạ ử ụ ấ ả ộ ể
tr n m b nh h i, s d ng bao PE, bao màng Chitosan… D ki n, cu i năm 2007, đ tài sừ ấ ệ ạ ử ụ ự ế ố ề ẽ
đ c nghi m thu. ượ ệ
Theo đánh giá c a các nhà khoa h c, nh ng nghiên c u b o qu n trái cây sau thu ho ch có thủ ọ ữ ứ ả ả ạ ể
ng d ng r ng rãi trong các siêu th vì n i đây có phòng l nh và các đi u ki n c n thi t đ b oứ ụ ộ ị ơ ạ ề ệ ầ ế ể ả
qu n trái cây lâu dài. Ngoài ra, khi trái cây Vi t Nam h ng đ n th tr ng xu t kh u thì vi c b oả ệ ướ ế ị ườ ấ ẩ ệ ả
qu n trái sau thu ho ch đ kéo dài th i gian t n tr trong quá trình v n chuy n là m t yêu c uả ạ ể ờ ồ ữ ậ ể ộ ầ
b t bu c. Do đó, nh ng công trình nghiên c u v b o qu n trái cây sau thu ho ch hi n nay là r tắ ộ ữ ứ ề ả ả ạ ệ ấ
c n thi t, góp ph n nâng cao giá tr th ng ph m cho trái cây trên th tr ng trong và ngoàiầ ế ầ ị ươ ẩ ị ườ
n c. ướ
Gi i thi u công ngh b o qu n rau qu , trái cây t i b ng ch ph m sinh h cớ ệ ệ ả ả ả ươ ằ ế ẩ ọ
t Chitosan, không đ c h iừ ộ ạ
Phân lo i SPC:ạ Ch bi n và b o qu n rau qu ế ế ả ả ả
Lĩnh v c áp d ng:ự ụ Công ngh th c ph m ệ ự ẩ
Mô t tóm t t công ngh thi t bả ắ ệ ế ị
T nguyên li u chitosan đã ch t o ra ch ph m sinh h c đ t o màng trên trái cây, rau qu . Đãừ ệ ế ạ ế ẩ ọ ể ạ ả
có công ngh b o qu n trái cây t i t khâu thu hái đ n khi bán s n ph6 m ra ngoài th tr ng.ệ ả ả ươ ừ ế ả ả ị ườ
CN/TB duoc ap dung:
- B o qu n trái cây t i - B o qu n rau t i - B o qu n hoa t i - B o qu n th c ph m t iả ả ươ ả ả ươ ả ả ươ ả ả ự ẩ ươ
s ng (cá, th t, tr ng ...) ố ị ứ
Công su t / năng xu t :ấ ấ Tùy theo qui mô s n xu t c a khách hàng yêu c uả ấ ủ ầ
Các ch tiêu kinh t - k thu t khácỉ ế ỹ ậ
T o màng sinh h c không đ c h i, dùng an toàn cho ng i, gi m cho trái cây, rau qu t i lâu,ạ ọ ộ ạ ườ ữ ẩ ả ươ
h n ch hô h p trên v nên trái cây lâu chín, lâu b khô nhăn, ch ng n m m cạ ế ấ ỏ ị ố ấ ố
u đi m c a CN/TBƯ ể ủ
- T ng đ i đ n gi n, đ u t không nhi u - Đ m b o an toàn v sinh th c ph m - Thích h p choươ ố ơ ả ầ ư ề ả ả ệ ự ẩ ợ
vi c s n xu t công nghi pệ ả ấ ệ
V n đ b o qu n trái cây xu t kh uấ ề ả ả ấ ẩ
S n ph m trái cây c a n c ta, đ c bi t trái cây c a các t nh Đ ng B ng Sông C u Long cóả ẩ ủ ướ ặ ệ ủ ỉ ồ ằ ử
nhi u l i th v ch ng lo i, s n l ng và ch t l ng c a trái cây mi n nhi t đ i nh ng vi c b oề ợ ế ề ủ ạ ả ượ ấ ượ ủ ề ệ ớ ư ệ ả
qu n đ xu t kh u vào các th tr ng l n nh Nh t, M , EU… ch a ngang t m v i s n l ngả ể ấ ẩ ị ườ ớ ư ậ ỹ ư ầ ớ ả ượ
thu ho ch hàng năm.ạ
Có nhi u nguyên nhân trong v n đ này, trong đó vi c b o qu n ch a đ c đ u t v côngề ấ ề ệ ả ả ư ượ ầ ư ề
ngh và h th ng thi t b b o qu n m t cách t ng x ng v i doanh nghi p có th ng hi u tráiệ ệ ố ế ị ả ả ộ ươ ứ ớ ệ ươ ệ
cây xu t kh u.ấ ẩ
T i th tr ng trong n c t nhi u năm nay giá bán trái cây vào th i đi m thu ho ch r th ngạ ị ườ ướ ừ ề ờ ể ạ ộ ườ
b p bênh, do s n ph m cùng ch ng lo i nhi u vào th i đi m thu ho ch, bình quân kho ng 2ấ ả ẩ ủ ạ ề ờ ể ạ ả
tháng / v , làm cho vi c đi u ti t tiêu th s n ph m g p nhi u khó khăn, s n ph m trái cây đ cụ ệ ề ế ụ ả ẩ ặ ề ả ẩ ượ
tiêu th d ng t i là ch y u t i đ a ph ng và trong n c, nên th ng gây đ ng, s nụ ở ạ ươ ủ ế ở ạ ị ươ ướ ườ ứ ọ ả
ph m th ng b h h ng. Trong th c t s n ph m trái cây th ng đ c thu ho ch th m chí khiẩ ườ ị ư ỏ ự ế ả ẩ ườ ượ ạ ậ
ch a đ n th i đi m thu ho ch, đa s trái cây th ng không qua khâu ki m tra ch t l ng và vư ế ờ ể ạ ố ườ ể ấ ượ ệ
sinh an toàn th c ph m…Trong đó ch m t s l ng trái t i đ tiêu chu n ph m c p đ c phânự ẩ ỉ ộ ố ượ ươ ủ ẩ ẩ ấ ượ
lo i b o qu kho l nh có nhi t đ và đ m thích h p cho t ng lo i trái. Đáng chú ý, hi n doạ ả ả ở ạ ệ ộ ộ ẩ ợ ừ ạ ệ
n c ta có r t ít các kho b o qu n nên chí phí b o qu n trong các khâu thu hái, bao gói và v nướ ấ ả ả ả ả ậ
chuy n l nh đ xu t kh u r t cao. Đây cũng là nguyên nhân h n ch vi c ng d ng các ti n bể ạ ể ấ ẩ ấ ạ ế ệ ứ ụ ế ộ
k thu t v b o qu n s n ph m các trung tâm phát tri n cây ăn qu trong c n c.ỹ ậ ề ả ả ả ẩ ở ể ả ả ướ
V a qua t i H i th o ch ng trình Qu c Gia v phát tri n s n xu t và xu t kh u rau hoa quừ ạ ộ ả ươ ố ề ể ả ấ ấ ẩ ả
t i c a Vi t Nam do B Th ng M i t ch c nhi u đ i bi u các t nh và doanh nghi p cũng đãươ ủ ệ ộ ươ ạ ổ ứ ề ạ ể ỉ ệ
có ý ki n v v n đ này. Theo đó các doanh nghi p cho r ng: c n ti n hành xây d ng các khoế ề ấ ề ệ ằ ầ ế ự
b o qu n l nh ngay t i vùng nguyên li u và t i các c a kh u, b n c ng đ đ m b o ch t l ngả ả ạ ạ ệ ạ ử ẩ ế ả ể ả ả ấ ượ
t t nh t trái cây xu t kh u. Tuy nhiên các doanh nghi p cũng đ ngh B có nh ng chính sáchố ấ ấ ẩ ệ ề ị ộ ữ
h tr các doanh nghi p v v n đ đ m b o th c hi n m c tiêu nói trên.ỗ ợ ệ ề ố ể ả ả ự ệ ụ
(Theo RauHoaQuaVietNam)
..:: http://Agriviet.Com - Xem5495::..
