BÁO CÁO

RÂY VÀ Ý NGHĨA CỦA RÂY TRONG PHÂN LOẠI CỠ HẠT

GVHD: ThS. Nguyễn Ngọc Lê

Nhóm 3: Phạm Thị Huỳnh Hoa Nguyễn Phước Duy Cao Thị Mỹ Duyên Lê Quan Hải Lê Thanh Cao

1

I. ĐẶT VẤN ĐỀ

Để viên nén và nang đạt chất lượng thì kích thước, sự đồng đều của tiểu phân hạt là một trong những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp.

Hạt phải có kích thước đồng đều trước khi trộn đều đồng nhất với nhau. Vậy làm thế nào để hạt có kích thước đồng đều?

Rây là một công nghệ quan trọng trong sản xuất, là phương pháp phổ biến và đơn giản nhất giúp phân loại hạt.

2

ĐỊNH NGHĨA

Quá trình Rây:

Là quá trình phân loại các tiểu phân hạt có kích thước mong muốn và đảm bảo độ đồng nhất của tiểu phân.

Dựa vào sự khác nhau về kích thước. Dưới tác dụng của lực cơ học.

3

CẤU TẠO RÂY

Lưới rây

Thân rây

Đáy rây

Nắp rây

4

Lưới rây là thành phần chính, được lắp giữa thân rây và đáy rây.

Lưới rây:

Có thể là tấm kim loại đục lỗ tròn

Có thể dệt bằng sợi kim loại hoặc sợi vật liệu khác  dệt thành những mắt vuông.

• Kích thước lỗ rây quy định tính bằng milimet. • Vật liệu làm lưới rây không được tạo phản ứng với bột

đem rây.

5

CỠ RÂY

Dược Điển Việt Nam III quy định cỡ rây theo Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế ISO (Bảng 1)

Các hãng nước ngoài thường sử dụng cách phân loại theo tiêu chuẩn USP (gọi là mesh), trong đó đặt trưng bằng số lỗ lưới trên chiều dài 1 inch.

VD: 200 lỗ/1 inch nghĩa là 200 mesh. 6

Bảng 1. Cỡ rây theo tiêu chuẩn DĐVN III

Cở mắt rây (mm) Đường kính sợi (mm) Số rây (mm)

2000 2,000 0,900

710 0,710 0,450

500 0,500 0,315

355 0,355 0,224

250 0,250 0,160

212 0,212 0,140

180 0,180 0,125

150 0,150 0,100

125 0,125 0,090

90 0,090 0,053

75 0,075 0,050

45 0,045 0,032 7

CỠ BỘT

1. Bột thô: (1400/355) 2. Bột nửa thô: (710/250) 4. Bột mịn: (180/125) 3. Bột nửa mịn: (355/180) 5. Bột rất mịn: (125/90)

Dùng 1 rây: Không được có dưới 95% khối lượng thuốc bột qua rây đó.

Dùng 2 rây: không được dưới 95% khối lượng thuốc bột qua rây có số cao hơn và không được quá 40% khối lượng thuốc bột qua rây có số nhỏ hơn.

8

Ý NGHĨA CỦA RÂY TRONG PHÂN LOẠI HẠT

Tiểu phân hạt là cơ sở cấu tạo  các dạng thuốc rắn (bột, viên nén, viên nang,..)

Các dạng thuốc này chỉ là khâu trung gian để đưa tiểu phân vào cơ thể Khi vào đường tiêu hóa chúng sẽ giải phóng trở lại tiểu phân hạt ban đầu  tác dụng.

Do vậy, tính chất tiểu phân hạt có ảnh hưởng rất lớn đến SKD của các dạng thuốc rắn.

Rây là công nghệ quan trọng giúp ta lựa chọn kích thước tiểu phân phù hợp, kiểm tra độ mịn, đồng đều,...

9

HIỆU SUẤT RÂY

Chất lượng của quá trình rây được biểu diễn bởi hiệu suất rây:

10

NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG HIỆU SUẤT RÂY

Hình dạng và kích thước lỗ rây, hình dạng vật liệu.

Bề dày lớp vật liệu trên rây

Vận tốc và đặc trưng vật liệu trên rây.

Độ ẩm vật liệu.

11

PHÂN LOẠI RÂY: Theo nguyên lý làm việc, gồm:

Rây thủ công

Rây lắc

Rây rung

+ Khác với rây lắc, trong rây rung, khung chuyển động có độ dời không đổi, được đặc trưng bằng sự thay đổi của biên độ chấn động.

+ Một khung hình trụ tròn + Gắn lưới rây bằng sợi kim loại, sợi vải hoặc sợi tổng hợp có kích thước lỗ rây khác nhau.

+ Hình hộp chữ nhật trong đó lắp lưới lỗ. chuyển + Rây động dao động nhờ bánh xe lệch tâm

12

RÂY THỦ CÔNG

- Quy mô nhỏ, phòng thí nghiệm - Hiệu suất thấp, độ chính xác không cao, phụ thuộc

vào thao tác.

- Chỉ phân loại được một kích thước bột trong 1 rây.

13

RÂY LẮC

- Năng suất cao hơn, phân loại nhiều kích thước hạt

trong 1 lần rây, tránh được tình trạng vốn cục, vật liệu ít bị đập nhỏ

- Có thể làm rung nền nhà, gây ồn, lỗ rây dễ bị bít.

Rây lắc hình chữ nhật

14

MÁY RÂY LẮC

• video

15

RÂY RUNG

- Hiệu suất cao, phân loại nhiều cỡ hạt cùng lúc, tiếng

ồn thấp, loại bỏ vón cục.

- Giá thành cao hơn

Rây rung hình tròn

Rây rung hình chữ nhật

16

Video máy rây rung tròn tự động

17

LOẠI RÂY ĐƯỢC SỬ DỤNG PHỔ BIẾN HIỆN NAY

Theo các chuyên gia nhiều năm kinh nghiệm, thì máy rây rung hình tròn được dùng phổ biến nhất bởi nó mang những ưu điểm nổi bật.

- Phân loại được nhiều loại vật liệu, máy kín đáo nên không bụi. - Nhỏ gọn, làm việc nhẹ nhàng, nói không với tiếng ồn. - Bảng điều khiển hiện đại nên vô cùng dễ sử dụng, bản thân người dùng có thể thay đổi dòng chảy theo ý muốn của mình.

18

MỘT SỐ LOẠI MÁY HIỆN ĐẠI

- Phân tích hạt mịn ≤ 300µm, chính xác cao - Giảm nguy cơ nghẹt lỗ rây, vốn cục.

Máy rây sóng siêu âm

- Tác động lắc ba chiều: tác động lắc ngang, chuyển động tròn và chiều đứng với búa gõ rung. - Tác động đặc biệt này làm cho vật liệu “đuổi” nhau qua lưới rây.

- Đo nhanh, chính xác - Ứng dụng cho cả hạt khô và ướt. - Kích thước đo nanomet  millimet.

19

Máy rây lắc rung Tyler

Phân tích kích thước hạt bằng tán xạ laser

KẾT LUẬN

Sản phẩm sau quá trình nghiền thường là hạt có kích thước khác nhau, có tạp, vón cục,.. Yêu cầu đặt ra là phải phân loại thành những hạt có kích thước theo yêu cầu và đồng nhất, trước khi bước vào quá trình trộn.

Rây là quá trình phân loại tiểu phân hạt có kích thước yêu cầu, đồng nhất.

Rây là một công nghệ quan trọng trong quá trình sản xuất thuốc, vì đảm bảo chất lượng hạt  ảnh hưởng về hiệu quả điều trị của thuốc

20

TÀI LIỆU THAM KHẢO BÀI GIẢNG SẢN XUẤT THUỐC 1, BGD&ĐT Trường Đại Học Nam Cần Thơ (2019)

GS.TS. Võ Minh Xuân. PGS.TS. Nguyễn Văn Long. KỸ THUẬT BÀO CHẾ VÀ SINH DƯỢC HỌC CÁC DẠNG THUỐC 2. (2016)

PGS.TS. Hoàng Minh Châu (chủ biên). CÔNG NGHỆ BÀO CHẾ DƯỢC PHẨM (2007)

DƯỢC ĐIỂN VIỆT NAM (phụ lục 3)

https://valve.vn/goc-chuyen-gia/cac-qua-trinh-cong-nghe-co-ban-trong-san-xuat-duoc-pham.html (22/8/2020)

https://canhgiacduoc.org/ki-thuat-nghien-ray-de-san-xuat-thuoc-bot.html (22/8/2020)

21

http://maythietbimo.com.vn/may-sang-rung-co-nhung-loai-nao-loai-nao-duoc-dung-pho-bien-nhat.html (29/8/2020)

22