TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 542 - THÁNG 9 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024
91
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ HÓA CHẤT TRÊN BỆNH NHÂN
UNG THƯ PHỔI KHÔNG TẾ BÀO NHỎ GIAI ĐOẠN IV
CÓ ĐỘT BIẾN KRAS TẠI BỆNH VIỆN UNG BƯỚU NGHỆ AN
Nguyễn Khánh Toàn1, Ngô Văn Lâm1,
Phạm Thị Hường1, Nguyễn Thị Tú Uyên1
TÓM TẮT12
Đặt vấn đề: Đột biến gen KRAS là một
trong những đột biến gây ung thư phổ biến nhất
được phát hiện ở ung thư phổi không tế bào nhỏ
(UTPKTBN), tại Việt Nam đột biến gen KRAS
đứng hàng thứ 2 chỉ sau đột biến EGFR, chiếm tỷ
lệ 20%. Đối với điều trị bước một cho
UTPKTBN giai đoạn muộn có đột biến gen
KRAS liệu pháp miễn dịch hoặc hóa trị liệu dựa
trên Platinum vẫn là phương pháp điều trị chính.
Tuy nhiên, trên thực tế phần lớn bệnh nhân vẫn
chưa tiếp cận được với liệu pháp miễn dịch nên
hóa chất vẫn là tiêu chuẩn chăm sóc cho những
đối tượng này, do đó chúng tôi tiến hành nghiên
cứu nhằm đánh giá kết quả điều trị hóa chất trên
bệnh nhân UTPKTBN giai đoạn IV có đột biến
gen KRAS tại bệnh viện Ung bướu Nghệ An.
Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu
mô tả hồi cứu trên 41 bệnh nhân UTPKTBN giai
đoạn IV có đột biến gen KRAS được điều trị hóa
chất tại Bệnh Viện Ung Bướu Nghệ An từ tháng
1/2021 đến tháng 12/2023.
Kết quả: Tỷ lệ đáp ứng toàn bộ 39,0%, kiểm
soát bệnh là 75,6%. Thời gian sống thêm bệnh
không tiến triển là 8,1 tháng và thời gian sống
1Bệnh viện Ung bướu Nghệ An
Chịu trách nhiệm chính: Nguyễn Thị Tú Uyên
SĐT: 0964973296
Email: uyennguyen98296@gmail.com
Ngày nhận bài: 15/7/2024
Ngày phản biện: 22/7/2024
Ngày chấp nhận đăng: 28/7/2024
còn toàn bộ là 14,7 tháng. Không có sự khác biệt
về thời gian sống thêm bệnh không tiến triển,
thời gian sống còn toàn bộ ở bệnh nhân có đột
biến KRAS G12C và đột biến KRAS khác được
điều trị bằng hóa trị. Hóa chất bộ đôi có chứa
Platinum cải thiện PFS và OS so với hóa chất
đơn trị.
Kết luận: Điều trị hóa chất trên bệnh nhân
UTPKTBN giai đoạn IV có đột biến KRAS cho
tỷ lệ kiểm soát bệnh tốt, phác đồ bộ đôi có chứa
Platinum kéo dài thời gian sống thêm bệnh
không tiến triển và cải thiện sống còn so với hóa
chất đơn trị.
Từ khóa: Ung thư phổi không tế bào nhỏ,
KRAS, hóa trị
SUMMARY
EVALUATING THE RESULTS OF
CHEMOTHERAPY ON STAGE IV
NON-SMALL CELL LUNG CANCER
PATIENTS WITH KRAS MUTATION
AT NGHE AN ONCOLOGY HOSPITAL
Background: KRAS mutation is one of the
most common cancer-causing mutation detected
in non-small cell lung cancer (NSCLC). In
Vietnam, KRAS mutation ranks second only
after EGFR mutation, accounting for 20%. As for
the first-line treatment of KRAS mutant NSCLC
patients, immunotherapy or platinum-based
chemotherapy is still the main treatment method.
However, in reality, the majority of patients still
do not have access to immunotherapy, so
chemotherapy is still the standard of care for
HỘI THẢO KHOA HỌC UNG BƯỚU CẦN THƠ LẦN THỨ XIII – BỆNH VIỆN UNG BƯỚU THÀNH PHỐ CẦN THƠ
92
these subjects, so we conducted research to
evaluate the treatment results of chemotherapy
on stage IV NSCLC patients with KRAS
mutation at Nghe An Oncology Hospital.
Materials and methods: Retrospective
descriptive study on 41 stage IV NSCLC patients
with KRAS mutation who received
chemotherapy at Nghe An Oncology Hospital
from January 2021 to December 2023.
Result: The overall response rate was 39.0%,
disease control rate was 75.6%. The progression-
free survival time was 8.1 months and the overall
survival time was 14.7 months. There was no
difference in progression-free survival and
overall survival in patients with KRAS G12C
mutation and other KRAS mutation treated with
chemotherapy. Platinum-based chemotherapy
improved PFS and OS compared with
monotherapy.
Conclusion: Chemotherapy treatment in
stage IV NSCLC patients with KRAS mutation
shows good disease control rates, with platinum-
based doublet regimens prolonging PFS and
improving OS compared to monotherapy.
Keywords: Non- small cell lung cancer,
KRAS, chemotherapy
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
KRAS là một trong số 3 gen của họ gen
RAS, nằm ở nhánh ngắn của nhiễm sắc thể
12. Đột biến gen KRAS là một trong những
đột biến gây ung thư phổ biến nhất được phát
hiện ở ung thư phổi không tế bào nhỏ, được
quan sát thấy ở khoảng 30% bệnh nhân,
thường gặp ở ung thư biểu mô tuyến, những
người hút thuốc lá và hiếm gặp ở ung thư
biểu mô tế bào vảy [1]. Tại Việt Nam, trong
UTPKTBN đột biến gen KRAS đứng hàng
thứ 2 chỉ sau đột biến EGFR, chiếm tỷ lệ
20% [2].
Mặc dù đã có nhiều tiến bộ lớn trong việc
khám phá và phát triển các liệu pháp nhắm
mục tiêu trong điều trị UTPKTBN nhưng
hiện tại vẫn chưa có loại thuốc nhắm vào bất
kỳ đột biến KRAS nào được phê duyệt cho
điều trị bước một. Gần đây, các nghiên cứu
lâm sàng về thuốc nhắm mục tiêu cho KRAS
G12C đã đạt được một số tiến bộ. Sorotasib
và Adagrasib là hai thuốc nhắm mục tiêu
KRAS được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và
Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt để
điều trị cho những bệnh nhân UTPKTBN có
đột biến KRAS G12C đã nhận được ít nhất
một liệu pháp toàn thân trước đó.
Theo các hướng dẫn thực hành lâm sàng
trên thế giới, đối với điều trị đầu tay cho
UTPKTBN giai đoạn muộn có đột biến gen
KRAS liệu pháp miễn dịch hoặc hóa trị liệu
dựa trên Platinum vẫn là phương pháp điều
trị chính. Dựa trên kết quả của các thử
nghiệm lâm sàng, liệu pháp đơn trị liệu miễn
dịch đã được phê duyệt là lựa chọn điều trị
đầu tiên cho UTPKTBN âm tính với đột biến
gen EGFR/ALK có biểu hiện PDL-1 ≥ 50%,
và đối với bệnh nhân có biểu hiện PD-L1 <
50%, liệu pháp miễn dịch kết hợp với hóa trị
và/hoặc thuốc kháng sinh mạch có thể mang
lại nhiều lợi ích sống sót hơn hóa trị liệu.
Tuy nhiên, trên thực tế do vấn đề về chi phí
điều trị nên phần lớn bệnh nhân UTPKTBN
có đột biến KRAS vẫn chưa tiếp cận được
với liệu pháp điều trị miễn dịch nên hóa trị
vẫn là tiêu chuẩn chăm sóc cho những đối
tượng bệnh nhân này. Theo tác giả Anna K.
Brady và cộng sự, thời gian sống thêm toàn
bộ ở bệnh nhân UTPKTBN có đột biến
KRAS điều trị bằng hóa trị là 15,6 tháng,
thời gian sống thêm bệnh không tiến triển là
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 542 - THÁNG 9 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024
93
7 tháng [3].
Tại Việt Nam, còn ít nghiên cứu đánh giá
hiệu quả điều trị hóa chất trên đối tượng
bệnh nhân UTPKTBN giai đoạn IV có đột
biến gen KRAS, do đó chúng tôi tiến hành
nghiên cứu với mục tiêu: “Đánh giá kết quả
điều trị hóa chất trên bệnh nhân
UTPKTBN giai đoạn IV có đột biến KRAS
tại bệnh viện Ung bướu Nghệ An.”
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Đối tượng nghiên cứu: Bệnh nhân
UTPKTBN giai đoạn IV có đột biến KRAS
được điều trị bằng hóa chất tại Bệnh viện
Ung Bướu Nghệ An từ tháng 1/2021 đến
tháng 12/2023.
Tiêu chuẩn lựa chọn:
- Chẩn đoán là UTPKTBN giai đoạn IV
(Theo phân loại TNM lần thứ 8 của IASLC
năm 2017) có đột biến gen KRAS
- Được điều trị bước một bằng hóa chất
đơn trị hoặc phối hợp, tối thiểu 2 chu kỳ
- Chỉ số toàn trạng PS ECOG 0-2 (PS:
Performance Status – chỉ số toàn trạng).
- Không mắc bệnh ung thư khác.
- Có các tổn thương đích có thể đánh giá
đáp ứng theo tiêu chuẩn RECIST 1.1.
- Không mắc các bệnh cấp tính, mãn tính
trầm trọng trong thời gian gần.
Tiêu chuẩn loại trừ:
- Hồ sơ lưu trữ không có đủ thông tin
nghiên cứu.
- Bệnh nhân không đồng ý tham gia
nghiên cứu.
2.2. Phương pháp nghiên cứu
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu
Mô tả hồi cứu
2.2.2. Cỡ mẫu nghiên cứu
Chọn mẫu thuận tiện, thu nhận 41 bệnh
nhân.
2.2.3. Các bước tiến hành
- Thu thập thông tin theo mẫu bệnh án
nghiên cứu thống nhất, dựa trên các thông tin
hồi cứu từ hồ sơ bệnh án được lưu trữ. Gọi
điện hẹn khám lại, phỏng vấn qua điện thoại
bệnh nhân đã điều trị.
- Ghi nhận một số đặc điểm: tuổi, chỉ số
hoạt động theo thang điểm PS ECOG, loại
đột biến KRAS, phác đồ điều trị.
- Đánh giá đáp ứng theo tiêu chuẩn
RECIST 1.1 sau mỗi 2 chu kỳ hoặc khi có
lâm sàng bất thường.
- Đánh giá hiệu quả điều trị: tỷ lệ đáp
ứng (ORR), thời gian sống thêm bệnh không
tiến triển (PFS), thời gian sống còn toàn bộ
(OS).
2.2.4. Xử lí phân tích số liệu
Số liệu được nhập và xử lý bằng phần
mềm SPSS 25.0. Sử dụng thống kê mô tả,
tính tần suất tỷ lệ với biến định tính, giá trị
trung bình với biến định lượng. Đánh giá
thời gian sống thêm bệnh không tiến triển,
thời gian sống còn toàn bộ bằng phương
pháp Kaplan –Meier, kiểm định sự khác biệt
bằng Log-rank test.
2.2.5. Đạo đức nghiên cứu
- Phác đồ điều trị đã được áp dụng điều
trị theo hướng dẫn của Bộ Y tế Việt Nam
- Tất cả bệnh nhân trong nghiên cứu đều
hoàn toàn tự nguyện tham gia.
- Đảm bảo bảo mật thông tin liên quan
đến đối tượng tham gia.
- Bệnh nhân được tiếp tục điều trị với
phác đồ duy trì hoặc bước tiếp theo nếu có
chỉ định.
HỘI THẢO KHOA HỌC UNG BƯỚU CẦN THƠ LẦN THỨ XIII – BỆNH VIỆN UNG BƯỚU THÀNH PHỐ CẦN THƠ
94
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
3.1. Đặc điểm nhóm bệnh nhân nghiên cứu
Bảng 3.1. Đặc điểm nhóm nghiên cứu
Đặc điểm bệnh nhân
Số lượng (%)
Tuổi: TB ±SD
65,8±8,3 (46-83)
Phân nhóm đột biến KRAS
KRAS G12 C
27 (65,9)
Khác
14 (34,1)
PS ECOG
0 -1
32 (78,0)
2
9 (22,0)
Phác đồ điều trị
Hóa trị bộ đôi chứa Paltinum
33 (80,5)
Hóa trị đơn chất
8 (19,5)
Chú thích: TB: Trung bình, SD: Độ lệch
chuẩn PS: Performance Status, KRAS:
Kristen rat sarcoma, PS: Performance Status
Nhận xét: tuổi TB là 65,8±8,3 tuổi, bệnh
nhân có thể trạng PS ECOG 0-1 chiếm
78,0%. Đột biến KRAS G12C chiếm tỷ lệ
cao 65,9% và đa phần được điều trị bằng
phác đồ hóa chất bộ đôi chứa Platinum
(80,5%).
3.2. Kết quả điều trị
3.2.1. Đáp ứng điều trị
Bảng 3.2. Đáp ứng điều trị
Tình trạng đáp ứng
Số lượng (%)
Đáp ứng hoàn toàn
0 (0,0)
Đáp ứng một phần
16 (39,0)
Bệnh ổn định
15 (36,6)
Bệnh tiến triển
10 (24,4)
Tổng
41 (100)
Nhận xét: Tỷ lệ kiểm soát bệnh 75,6%, bệnh nhân đáp ứng một phần chiếm 39,0%, bệnh
ổn định 36,6%, không có bệnh nhân nào đáp ứng hoàn toàn.
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 542 - THÁNG 9 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024
95
3.2.2. Thời gian sống thêm bệnh không tiến triển
Hình 1. Thời gian sống thêm bệnh không tiến triển theo Kaplan Meir
Nhận xét: Trung vị thời gian sống thêm bệnh không tiến triển là 8,1 tháng.
2A. Phân nhóm đột biến KRAS