Khóa luận tốt nghiệp: Đánh giá hiện trạng quản lý chất thải rắn y tế tại bệnh viện Huaphan, tỉnh Huaphan

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN KHOA MÔI TRƢỜNG

Xulay Phonevilai

ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN Y TẾ TẠI BỆNH VIỆN HUAPHAN, TỈNH HUAPHAN - LÀO

Khóa luận tốt nghiệp đại học hệ chính quy

Ngành: Khoa học môi trƣờng

(Chƣơng trình đào tạo chuẩn)

Hà Nội - 2021

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN KHOA MÔI TRƢỜNG

Xulay Phonevilai

ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN Y TẾ TẠI BỆNH VIỆN HUAPHAN, TỈNH HUAPHAN - LÀO

Khóa luận tốt nghiệp đại học hệ chính quy

Ngành: Khoa học môi trƣờng

(Chƣơng trình đào tạo chuẩn)

Cán bộ hƣớng dẫn: TS. Đào Văn Hiền

Hà Nội - 2021

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành đề tài khóa luận “Đánh giá hiện trạng quản lý chất thải rắn

y tế tại bệnh viện Huaphan , tỉnh Huaphan - Lào” tôi đã nhận đƣợc sự hƣớng dẫn

và giúp đỡ nhiệt tình của nhiều tập thể và cá nhân.

Qua bốn năm học tập và rèn luyện tại Việt Nam và Trƣờng Đại học Khoa

học Tự nhiên – Đại học quốc gia Hà Nội, tôi đã nhận đƣợc sự giảng dạy giúp đỡ

tận tình của các thầy cô trong Khoa Môi trƣờng, đặc biệt là các thầy cô giáo

trong Bộ môn quản lý môi trƣờng và bạn bè ngƣời Việt Nam.

Để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu

sắc đến TS. Đào Văn Hiền, giảng viên Bộ môn Quản lý môi trƣờng đã hƣớng

dẫn tôi tận tình, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện khóa luận.Tôi xin

chân thành cảm ơn tới bệnh viên Huaphan đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi thực

hiện nghiên cứu và hoàn thành khóa luận.

Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè đã là điểm tựa

vững chắc để tôi hoàn thành khóa luận một cách tốt nhất.

Hà Nội, tháng 6 năm 2021

Sinh viên thực hiện

Xulay Phonevilai

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

BOD Nhu cầu oxy sinh hóa

BVMT Bảo về môi tƣờng

BYT Bộ y tế

BV Bệnh viện

CTSH Chất thải sinh hoạt

CTYT Chất thải y tế

CTRYT Chất thải rắn y tế

CTRYTNH Chất thải rắn y tế nguy hại

COD Nhu cầu oxy hóa học

NVYT Nhân viên y tế

QLMT Quản lý môi trƣờng

CKL Chuyên khoa lao

ĐTTC & GMHS Điều trị tích cực và gây mê hồi sức

CLS Cận lâm sàng

DS, BS Dƣợc sĩ, bác sĩ

ĐD, NHS, KTV Điều dƣỡng, nữ hộ sinh, kỹ thuật viên

ĐVT Đơn vị tính

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 1 CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ....................................... 2 1.1. Tổng quan về chất thải rắn y tế và tác động của chất thải y tế .................. 2 1.1.1 Khái niệm về chất thải rắn y tế ................................................................ 2 1.1.2. Phân loại chất thải y tế ............................................................................ 2 1.1.2.1. Chất thải lây nhiễm: ............................................................................. 2 1.1.2.2. Chất thải hóa học nguy hại: ................................................................. 3 1.1.2.3. Chất thải phóng xạ: .............................................................................. 4 1.1.2.4. Bình chứa áp suất: ................................................................................ 5 1.1.2.5. Chất thải thông thƣờng: ....................................................................... 5 1.1.3. Tác động của chất thải y tế đến môi trƣờng và con ngƣời ..................... 5 1.1.3.1. Tác động của CTRYT đến các thành phần môi trƣờng ....................... 5 1.1.3.2. Tác động của CTYT đến sức khỏe con ngƣời ..................................... 7 1.1.4. Quản lý CTRYT ...................................................................................... 8 1.1.4.1. Giảm thiểu tại nguồn ............................................................................ 9 1.1.4.2. Quản lý và kiểm soát ở bệnh viện........................................................ 9 1.1.4.3. Quản lý kho hóa chất, dƣợc chất ......................................................... 9 1.1.4.4. Thu gom, phân loại và vận chuyển .................................................... 10 1. 2. Các quy định quản lý và xử lý chất thải y tế của Lào ............................. 11 1.2.1. Hệ thống văn bản quản lý tại Lào ......................................................... 11 1.2.2. Quy định về quản lý chất thải bệnh viện của Bộ Y Tế Lào .................. 13 1.2.2.1. Khái niệm quản lý CTYT .................................................................. 13 1.2.2.2. Quy định phân loại, thu gom, vận chuyển, lƣu giữ, xử lý CTRYT ... 13 1.2.2.3. Quy định tiêu chuẩn các dụng cụ bao bì đựng và vận chuyển CTRYT ......................................................................................................................... 14 1.3. Tổng quan về bệnh viện Hua Phan .......................................................... 14 1.3.1 Vị trí địa lý ............................................................................................. 14 1.3.2. Cách thức hoạt động và cơ cấu phòng ban ........................................... 15 1.3.2.1. Cách thức hoạt động .......................................................................... 15 1.3.2.2. Cơ cấu phòng ban .............................................................................. 16 CHƢƠNG 2 ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................... 19 2.1. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ........................................................... 19 2.1.1. Đối tƣợng nghiên cứu ........................................................................... 19

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu .............................................................................. 19 2.2. Nội dung nghiên cứu ................................................................................ 19 2.3. Phƣơng pháp nghiên cứu ......................................................................... 19 2.3.1. Phƣơng pháp thu thập, tổng hợp tài liệu ............................................... 19 2.3.2. Phƣơng pháp khảo sát thực tế ............................................................... 19 2.3.3. Phƣơng pháp điều tra, phỏng vấn ......................................................... 20 2.3.4. Phƣơng pháp phân tích số liệu .............................................................. 20 2.3.5. Phƣơng pháp đánh giá tổng hợp ........................................................... 20 CHƢƠNG 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ............................. 21 3.1. Hiện trạng phát sinh chất thải rắn y tế ..................................................... 21 3.1.1. Nguồn và khối lƣợng phát sinh ............................................................. 21 3.1.2. Thành phần chất thải rắn y tế tại bệnh viện Hua Phan ........................ 22 3.2. Hiện trạng quản lý chất thải rắn y tế ........................................................ 23 3.2.1. Tuân thủ quy định quản lý chất thải rắn y tế ........................................ 23 3.2.1.1. Nhân lực quản lý chất thải y tế .......................................................... 23 3.2.1.2. Thực trạng tuân thủ quy định về quản lý chất thải rắn y tế ............... 24 3.2.2. Kiến thức, thái độ, thực hành về việc thực hiện quy chế quản lý CTRYT của nhân viên y tế ................................................................... 26 3.2.2.1. Đặc điểm đối tƣợng nghiên cứu ......................................................... 26 3.2.2.2. Kiến thức về thực hiện quy chế quản lý CTRYT .............................. 28 3.2.2.4. Thực hành của NVYT về phân loại, thu gom, vận chuyển và lƣu giữ CTRYT............................................................................................................ 32 3.2.2.5. Yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ và thực hành về thực hiện quy chế quản lý CTRYT .............................................................................. 34 a. Yếu tố liên quan đến kiến thức về thực hiện quy chế quản lý CTRYT ...... 34 b. Yếu tố liên quan đến thực hành về thực hiện quy chế quản lý CTRYT ..... 37 3.3. Đánh giá công tác quản lý CTRYT tại bệnh viện Hua Phan ................... 39 3.3.1. Đánh giá sự tuân thủ quy trình quản lý CTRYT .................................. 39 3.3.2. Đánh giá hiện trạng phân loại, thu gom, vận chuyển, lƣu giữ và xử lý chất thải rắn y tế tại bệnh viện Hua Phan ....................................................... 40 3.4. Đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý chất thải y tế tại bệnh viện Hua Phan ....................................................................................... 42 3.4.1. Hoàn thiện công tác quản lý hành chính đối với chất thải y tế ............. 42 3.4.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý chất thải rắn tại bệnh viện .................................................................................................................. 42

3.4.3. Giải pháp xử lý chất thải rắn y tế tại bệnh viện Hua Phan ................... 47 3.4.4. Giải pháp giáo dục truyền thông ........................................................... 47 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ..................................................................... 50 KẾT LUẬN ..................................................................................................... 50 KHUYẾN NGHỊ ............................................................................................. 51 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 52 PHỤ LỤC ............................................................................................................ 54

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.Trình độ của các cán bộ nhân viên bác sỹ tại bệnh viện Huaphan ......... 18

Bảng 4. Khối lƣợng phát sinh CTRYT tại các khối làm việc ............................. 21

Bảng 2. Phân bố nhân lực quản lý chất thải y tế ................................................. 24

Bảng 3. Nhân viên thu gom, vận chuyển chất thải y tế ...................................... 24

Bảng 5.Thực trạng tuân thủ quy định về dụng cụ, phƣơng tiện đựng, vận chuyển ............................................................................................................................. 25

Bảng 6. Thực trạng tuân thủ quy định phân loại, thu gom, vận chuyển , lƣu giữ, xử lý CTRYT ....................................................................................................... 25

Bảng 7. Phân bố giới của đối tƣợng nghiên cứu ................................................. 26

Bảng 8. Phân bố tuổi của đối tƣợng nghiên cứu ................................................. 26

Bảng 9. Phân bố năm công tác của đối tƣợng nghiên cứu .................................. 27

Bảng 10. Nghề nghiệp của đối tƣợng nghiên cứu ............................................... 27

Bảng 11. Số lần tập huấn của đối tƣợng nghiên cứu .......................................... 28

Bảng 12. Kiến thức chung về thực hiện quy chế quản lý CTRYT ..................... 29

Bảng 13. Kiến thức chung về chất thải y tế ........................................................ 29

Bảng 14. Kiến thức về phân loại CTRYT ........................................................... 30

Bảng 15. Kiến thức về thu gom CTRYT ............................................................ 30

Bảng 16. Kiến thức về xử lý ban đầu CTRYT .................................................... 30

Bảng 17. Kiến thức về lƣu giữ và vận chuyển CTRYT ...................................... 31

Bảng 18. Thái độ của NVYT đối với công tác quản lý CTRYT ........................ 31

Bảng 19. Thực hành chung về quản lý CTRYT ................................................. 32

Bảng 20. Thực hành về phân loại, thu gom CTRYT .......................................... 33

Bảng 21. Thực hành về vận chuyển CTRYT ...................................................... 33

Bảng 22. Mối liên quan giữa kiến thức và giới về quản lý CTRYT ................... 34

Bảng 23. Mối liên quan giữa kiến thức và tuổi về quản lý CTRYT ................... 35

Bảng 24. Mối liên quan giữa kiến thức và số năm công tác về quản lý CTRYT 35

Bảng 25. Mối liên quan giữa kiến thức và chuyên môn về quản lý CTRYT ..... 36

Bảng 26. Mối liên quan giữa kiến thức và số lần tập huấn về quản lý CTRYT . 36

Bảng 27. Mối liên quan giữa thực hành và giới về quản lý CTRYT .................. 37

Bảng 28. Mối liên quan giữa thực hành và tuổi về quản lý CTRYT .................. 37

Bảng 29. Mối liên quan giữa thực hành và số năm công tác về quản lý CTRYT ............................................................................................................................. 38

Bảng 30. Mối liên quan giữa thực hành và chuyên môn về quản lý CTRYT. ... 38

Bảng 31. Mối liên quan giữa thực hành và số lần tập huấn về quản lý CTRYT 39

DANH MỤC HÌNH

Hình 1.Sơ đồ quy trình thu gom xử lý chất thải y tế tại Lào .............................. 12

Hình 2.Sơ đồ vị trí huyện Xam Neue – Nơi đặt bệnh viện tỉnh HuaPhan .......... 15

Hình 3.Sơ đồ tổ chức các phòng ban bệnh viện Huaphan .................................. 17

Hình 4. Sơ đồ quản lý CTRYT tại bệnh viện Hua Phan ..................................... 40

Hình 5.Phân loại CTRYT phát sinh trực tiếp trong quá trình khám chữa bệnh . 55

Hình 6. Lối vận chuyển CTRYT tại bệnh viện ................................................... 55

Hình 7. Phƣơng tiện vận chuyển CTRYT tại bệnh viện ..................................... 56

Hình 8. Nhà lƣu giữ CTRYT tại bệnh viện ......................................................... 56

Hình 9. Một số hình ảnh khi phỏng vấn tại các khoa của bệnh viện Huaphan ... 58

MỞ ĐẦU

Trong những thập kỷ vừa qua, mối quan tâm của cộng đồng về vấn đề quản lý chất thải y tế đặc biệt là chất thải rắn y tế trên toàn cầu đã gia tăng. Theo các nghiên cứu, chất thải rắn y tế là một trong những loại chất thải đặc biệt vì nó tiềm ẩn những rủi ro rất lớn cho sức khỏe con ngƣời và môi trƣờng tự nhiên. Có xấp xỉ 15-25% (theo khối lƣợng) chất thải y tế là những loại có khả năng truyền nhiễm. Vì thế, việc quản lý chất thải không đúng cách có thể dẫn tới việc ô nhiễm và hủy hoại môi trƣờng, ảnh hƣởng nghiêm trọng đến sức khỏe con ngƣời. Trên thực tế, việc quản lý chất thải y tế tại các bệnh viện có sự khác nhau dựa trên điều kiện cụ thể của từng cơ sở. Nhƣng nhìn chung, các vấn đề gặp phải trong việc quản lý chất thải y tế tại tất cả các bệnh viện đều tƣơng tự nhau từ các khâu phân loại, thu gom, đóng gói, lƣu trữ, vận chuyển và xử lý. Hầu hết các bệnh viện ở Lào đều xây dựng từ lâu, trong quy hoạch không có hệ thống xử lý chất thải hoặc nếu có cũng không phù hợp và hoạt động kém hiệu quả. Các điểm tập trung chất thải đều nằm trong khuôn viên bệnh viện, không đảm bảo vệ sinh môi trƣờng. Bên cạnh đó nhận thức về quá trình xử lý chất thải của đội ngũ cán bộ, nhân viên trong Bộ Y tế Lào còn chƣa cao. Công tác quản lý và xử lý chất thải y tế của các bệnh viện còn kém hiệu quả và không an toàn. Bệnh viện Hua Phan nằm tại khu vực trung tâm tỉnh Hua Phan, Lào. Đây là một bệnh viện lớn nhất tỉnh. Số lƣợng ngƣời dân đến thăm khám và điều trị nội trú tại bệnh viện rất đông dẫn đến lƣợng chất thải y tế rất lớn. Vì vậy, việc quản lý chất thải tại bệnh viện, đặc biệt là chất thải rắn y tế đang là một vấn đề cần thiết. Chính vì những lý do trên, tác giả đã chọn đề tài khóa luận “Đánh giá

hiện trạng quản lý chất thải rắn y tế tại bệnh việnHua Phan , tỉnh Hua Phan , Lào” với mục tiêu nghiên cứu nhƣ sau:

- Xác định đƣợc hiện trạng phát sinh thải rắn y tế tại bệnh viện Hua Phan. - Đánh giá đƣợc hiện trạng quản lý chất thải rắn y tế tại bệnh viện. - Đề xuất các biện pháp nằm nâng cao các công tác quản lý chất thải rắn y tế.

CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

1.1. Tổng quan về chất thải rắn y tế và tác động của chất thải y tế

1.1.1 Khái niệm về chất thải rắn y tế

- Chất thải y tế (CTYT): là chất thải phát sinh trong các cơ sở y tế, từ các

hoạt động khám chữa bệnh, chăm sóc, xét nghiệm, phòng bệnh, nghiên cứu, đào

tạo. CTYT có thể ở dạng rắn, lỏng và dạng khí.

- CTYT nguy hại: CTYT chứa yếu tố nguy hại cho sức khỏe con ngƣời,

môi trƣờng nhƣ dễ lây nhiễm, gây ngộ độc, phóng xạ, dễ cháy, dễ nổ, dễ ăn

mòn, có đặc tính nguy hại khác nếu những chất thải này không đƣợc tiêu hủy an

toàn.

- Quản lý CTYT: là hoạt động quản lý việc phân loại, xử lý ban đầu, thu

gom, vận chuyển, lƣu giữ, giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế, xử lý, tiêu hủy CTYT

và kiểm tra, giám sát việc thực hiện.

- Quản lý CTYT: là hoạt động quản lý việc phân loại, xử lý ban đầu, thu

gom,vận chuyển, lƣu giữ, giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế, xử lý, tiêu hủy CTYT

và kiểm tra, giám sát việc thực hiện [6].

1.1.2. Phân loại chất thải y tế

Thuật ngữ “chất thải y tế” có thể bao gồm một loạt các sản phẩm phụ

khác nhau của ngành y tế. Định nghĩa rộng nhất có thể bao gồm giấy văn phòng

và rác thải bệnh viện. Danh sách dƣới đây thể hiện các loại chất thải phổ biến

nhất đƣợc xác định bởi Tổ chức y tế thế giới (WHO):

1.1.2.1. Chất thải lây nhiễm:

- Chất thải sắc nhọn (loại A): Là chất thải có thể gây ra các vết cắt hoặc

chọc thủng, có thể nhiễm khuẩn, bao gồm: bơm kim tiêm, đầu sắc nhọn của dây

chuyền, lƣỡi dao mỗ, đinh mổ, cƣa, các ống tiêm, mảnh thủy tinh vỡ và các vật

sắc nhọn khác sử dụng trong các hoạt động y tế.

- Chất thải lây nhiễm không sắc nhọn (loại B): Là chất thải bị thấm máu,

thấm dịch sinh học của cơ thể và các chất thải phát sinh từ buồng bệnh cách ly.

- Chất thải có nguy cơ lây nhiễm cao (loại C): Là chất thải phát sinh trong

các phòng xét nghiệm nhƣ: bệnh phẩm và dụng cụ đựng, dính bệnh phẩm.

- Chất thải giải phẫu (loại D): Bao gồm các mô, cơ quan, bộ phận cơ thể

ngƣời; rau thai, bào thai và xác động vật thí nghiệm.

1.1.2.2. Chất thải hóa học nguy hại:

Chất thải hóa học bao gồm các hóa chất có thể không gây nguy hại nhƣ

đƣờng, axit béo, axit amin, một số loại muối… và hóa chất nguy hại nhƣ

Formaldehit, hóa chất quang học, các dung môi, hóa chất dùng để tiệt khuẩn y tế

và dung dịch làm sạch, khử khuẩn, các hóa chất dùng trong tẩy uế, thanh

trùng…

Chất thải hóa học nguy hại gồm:

- Dƣợc phẩm quá hạn, kém phẩm chất không còn khả năng sử dụng.

- Formaldehit: Đây là hóa chất thƣờng đƣợc sử dụng trong bệnh viện, nó

đƣợc sử dụng để làm vệ sinh, khử khuẩn dụng cụ, bảo quản bệnh phẩm hoặc

khử khuẩn các chất thải lỏng nhiễm khuẩn. Nó đƣợc sử dụng trong các khoa giải

phẫu bệnh, lọc máu, ƣớp xác…

- Các chất quang hóa: Các dung dịch dùng để cố định phim trong khoa

Xquang.

- Các dung môi: Các dung môi dùng trong cơ sở y tế gồm các hợp chất

của halogen nhƣ metyl clorit, chloroform, các thuốc mê bốc hơi nhƣ halothane;

các hợp chất không chứa halogen nhƣ xylene, axeton, etyl axetat…

- Các chất hoá học hỗn hợp: Bao gồm các dung dịch làm sạch và khử

khuẩn nhƣ phenol, dầu mỡ và các dung môi làm vệ sinh…

- Chất gây độc tế bào: vỏ các chai thuốc, lọ thuốc, các dụng cụ dính thuốc

gây độc tế bào và các chất tiết từ ngƣời bệnh đƣợc điều trị bằng hóa trị liệu.

- Chất thải chứa kim loại nặng: thủy ngân (từ nhiệt kế, huyết áp kế thủy

ngân bị vỡ, chất thải từ hoạt động nha khoa), cadimi (Cd) (từ pin, ắc quy), chì

(từ tấm gỗ bọc chì hoặc vật liệu tráng chì sử dụng trong ngăn tia xạ từ các khoa

chẩn đoán hình ảnh, xạ trị).

1.1.2.3. Chất thải phóng xạ:

Chất thải phóng xạ là chất thải chứa vật liệu phóng xạ. Chất thải phóng xạ

thƣờng là sản phẩm phụ của việc sản xuất năng lƣợng hạt nhân, việc sử dụng

phản ứng phân hạch hay công nghệ hạt nhân trong những ngành khác nhƣ

nghiên cứu và y dƣợc. Chất thải phóng xạ rất nguy hiểm với tất cả sinh vật và

môi trƣờng, và đƣợc kiểm soát bởi các cơ quan chính phủ nhằm bảo vệ sức khỏe

con ngƣời và môi trƣờng tự nhiên.

Chất phóng xạ phân rã dần theo thời gian nên chất thải phóng xạ cần phải

đƣợc cô lập và chứa trong các cơ sở xử lý phù hợp trong thời gian đủ dài cho

đến khi hết nguy hiểm. Khoảng thời gian đó phụ thuộc vào loại chất thải và các

đồng vị phóng xạ. Hiện nay, những phƣơng pháp quản lý chất thải phóng xạ là

cách ly và trữ chất thải ngắn hạn, trữ gần bề mặt cho chất thải cấp thấp và một số

chất thải trung gian, và chôn sâu hay phân chia / chuyển hóa đối với chất thải

cấp cao.

- Chất thải phóng xạ rắn bao gồm: Các vật liệu sử dụng trong các xét

nghiệm, chuẩn đoán, điều trị nhƣ ống tiêm, bơm tiêm, kim tiêm, kính bảo hộ,

giấy thấm, gạc sát khuẩn, ống nghiệm, chai lọ đựng chất phóng xạ…

- Chất thải phóng xạ lỏng bao gồm: Dung dịch có chứa chất phóng xạ

phát sinh trong quá trình chuẩn đoán, điều trị nhƣ nƣớc tiểu của ngƣời bệnh, các

chất bài tiết, nƣớc súc rửa các dụng cụ có chất phóng xạ…

- Chất thải phóng xạ khí bao gồm: Các chất khí thoát ra từ kho chứa chất

phóng xạ…

1.1.2.4. Bình chứa áp suất:

Nhóm này bao gồm các bình chứa khí nén có áp suất nhƣ bình đựng oxy,

CO2, bình gas, bình khí dung, các bình chứa khí sử dụng một lần… Đa số các

bình chứa khí nén này thƣờng dễ nổ, dễ cháy nguy cơ tai nạn cao nếu không

đƣợc tiêu hủy đúng cách.

1.1.2.5. Chất thải thông thường:

Chất thải thông thƣờng là chất thải không chứa các yếu tố lây nhiễm, hóa

học nguy hại, phóng xạ, dễ cháy, nổ bao gồm:

- Chất thải sinh hoạt phát sinh từ các buồng bệnh (trừ buồng bệnh cách ly)

- Chất thải phát sinh từ các hoạt động chuyên môn y tế nhƣ các chai lọ

thủy tinh, chai huyết thanh, các vật liệu nhựa, các loại bột bó trong gãy xƣơng

kín. Những chất thải này không dính máu, dịch sinh học và các chất hóa học

nguy hại.

- Chất thải phát sinh từ các công việc hành chính: giấy, báo, tài liệu, vật

liệu đóng gói, thùng các tông, túi nilon, túi đựng phim.

- Chất thải ngoại cảnh: lá cây và rác từ các khu ngoại cảnh.

1.1.3. Tác động của chất thải y tế đến môi trƣờng và con ngƣời

1.1.3.1. Tác động của CTRYT đến các thành phần môi trường

Bất kỳ một loại chất thải nào cũng có những tác động trực tiếp hoặc gián

tiếp đến các thành phần môi trƣờng và sức khỏe con ngƣời, trong đó CTRYT

đặc biệt là rác thải nguy hại có ảnh hƣởng không nhỏ đến môi trƣờng và sức

khỏe của ngƣời dân.

Do quá trình đô thị hóa, hầu hết các BV nằm xen lẫn với các khu dân cƣ,

việc đốt rác, chôn lấp rác thải y tế không hợp vệ sinh thƣờng làm ô nhiễm không

khí, ô nhiễm môi trƣờng, chỉ có một số ít BV lớn trong cả nƣớc làm tốt công tác

quản lý nhƣng cũng chỉ hoàn thành tốt ở khâu phân loại, thu gom, còn vấn đề xử

lý vẫn là một dấu hỏi lớn.

Tại Lào, hệ thống xử lý CTYT hoạt động hiệu quả thấp. Rác thải y tế,

nhất là rác thải nguy hại là nơi tập trung nhiều vi khuẩn, vi rút gây bệnh, sẽ rất

nguy hiểm nếu phát tán ra môi trƣờng. Chúng có thể gây nhiễm độc hoặc lây

truyền các bệnh nhiễm trùng cho ngƣời tiếp xúc với chất thải. Đối tƣợng có

nguy cơ nhiễm cao nhất trong nhóm này chính là những ngƣời trực tiếp phân

loại, thu gom và xử lý chất thải.

Tác động đến môi trƣờng nƣớc: Rác sinh hoạt, nếu rác hữu cơ trong môi

trƣờng nƣớc nó sẽ bị phân hủy nhanh chóng. Phần nổi lên mặt nƣớc sẽ có quá

trình hóa chất hữu cơ để tạo ra các sản phẩm trung gian cuối cùng là khoáng

chất và nƣớc. Phần chìm trong nƣớc sẽ có quá trình phân giải yếm khí tạo ra các

hợp chất trung gian và các sản phẩm cuối cùng CH4, H2S, H2O, CO2 có nguy

cơ gây ô nhiễm nƣớc, làm nƣớc có mùi khó chịu, tăng độc tính. Ngoài ra, rác

sinh hoạt còn chứa một lƣợng lớn các vi sinh vật và vi trùng gây ô nhiễm nguồn

nƣớc.

Đối với CTYT nguy hại thì nghiêm trọng hơn vì đặc tính chứa nhiều mầm

bệnh và các hóa chất độc hại nếu không quản lý tốt khi vào nguồn nƣớc sẽ gây

ra những tác động cực kỳ nghiêm trọng. Các loại chất độc hại lan truyền vào

nguồn nƣớc làm suy giảm chất lƣợng nƣớc mặt, nếu xâm nhập vào nƣớc ngầm

sẽ rất khó khăn đối với việc quản lý tài nguyên nƣớc. Bên cạnh đó, nếu nơi tập

trung không có mái che, nhà lƣu giữ rác không có nền đảm bảo vệ sinh thì nƣớc

mƣa sẽ hòa tan, vận chuyển các chất đi xa gây ô nhiễm nƣớc, ô nhiễm đất.

Tác động đến môi trƣờng đất: Các mầm bệnh, ký sinh trùng, hóa chất độc

hại trong rác thải y tế nếu xử lý chôn lấp không hợp vệ sinh gây ô nhiễm đất, suy

thoái đất, làm cho đất không canh tác đƣợc và gián tiếp ảnh hƣởng đến sức khỏe

con ngƣời thông qua nguồn nƣớc, các sản phẩm nuôi trồng. Nếu rác thải hữu cơ

đƣợc phân hủy trong môi trƣờng đất, nó cũng có thể là nguồn cung cấp dinh

dƣỡng nhƣng nếu lƣợng rác quá lớn thì đất sẽ thành nơi chứa rác.

Tác động đến môi trƣờng không khí: Các loại mầm bệnh, ký sinh trùng, vi

khuẩn trong rác có thể phát tán trong không khí, lan truyền bệnh cho con ngƣời

và động vật. Mặt khác quá trình phân giải rác thải tạo ra nhiều mùi hôi thối, khó

chịu. Chất thải phóng xạ còn phát ra các loại tia phóng xạ ảnh hƣởng đến sức

khỏe con ngƣời nếu không đƣợc quản lý tốt. Khí thải thoát ra từ quá trình đốt

CTRYT nguy hại ở một số lò đốt trong các cơ sở y tế không đảm bảo tiêu chuẩn

gây ảnh hƣởng đến không khí nhiều nhất. Khí thải này gây ra nhiều khói bụi và

mùi hôi ảnh hƣởng nhiều đến môi trƣờng sống xung quanh, trong số đó có các

chất đặc biệt nguy hiểm nhƣ Furan, Dioxin.

1.1.3.2. Tác động của CTYT đến sức khỏe con người

- Tác động trực tiếp đến sức khỏe:

CTYT là môi trƣờng có khả năng chứa đựng các loại vi sinh vật gây bệnh,

các chất độc hại nhƣ hóa chất, chất gây độc tế bào, chất phóng xạ… Các nghiên

cứu dịch tễ học trên thế giới đã chứng minh các chất thải BV có ảnh hƣởng lớn

đến sức khỏe cán bộ, nhân viên y tế, công đồng dân cƣ nếu CTYT không đƣợc

quản lý đúng cách. Các tác nhân gây bệnh có thể xâm nhập vào cơ thể con ngƣời

qua các đƣờng: vết da bị xây xát hoặc bị thƣơng, đƣờng hô hấp…

Ảnh hƣởng trực tiếp đến sức khỏe con ngƣời đó là thông qua hoạt động thu

gom, phân loại, vận chuyển và xử lý rác thải y tế trong các BV, cơ sở y tế. Tất

cả những ngƣời phơi nhiễm với rác thải đều có nguy cơ bị mắc bệnh: bác sĩ, y

tá, hộ lý và các nhân viên hành chính BV, bệnh nhân, ngƣời nhà bệnh nhân và

khách thăm bệnh nhân, ngƣời làm trong các cơ sở lƣu giữ, xử lý chất thải, với

các mức độ khác nhau tùy theo từng loại CTYT.

Đối với các nhân viên y tế chịu trách nhiệm tiếp xúc và xử lý loại chất

thải gây độc gen, mức độ ảnh hƣởng của những mối nguy cơ bị chi phối bởi sự

kết hợp giữa bản chất của chất độc và phạm vi, khoảng thời gian tiếp xúc với

chất độc đó. Quá trình tiếp xúc với các chất độc trong công tác y tế có thể xảy ra

trong lúc chuẩn bị hoặc trong quá trình điều trị bằng các thuốc đặc biệt hoặc

bằng hóa trị liệu. Những phƣơng thức tiếp xúc chính là hít phải dạng bụi hoặc

dạng phun sƣơng qua đƣờng hô hấp; hấp thụ qua da; qua đƣờng tiêu hóa do ăn

phải thực phẩm nhiễm thuốc, hóa chất hoặc chất bẩn có tính độc. Việc nhiễm

độc qua đƣờng tiêu hóa là kết quả của những thói quen xấu chẳng hạn nhƣ dùng

miệng để hút ống pipet trong khi định lƣợng dung dịch. Mối nguy hiểm cũng có

thể xảy ra khi tiếp xúc với các loại dịch thể và các chất bài tiết của những bệnh

nhân đang đƣợc điều trị bằng hóa trị liệu.

- Tác động gián tiếp đến sức khỏe: Do ô nhiễm môi trƣờng hoặc tiếp xúc

với các tác nhân trung gian nhƣ ruồi, muỗi, chuột hoặc ô nhiêm môi trƣờng

không khí do phát sinh mùi hôi thối khó chịu.

Tƣơng tự đối với nƣớc thải, nƣớc thải BV không đƣợc xử lý đảm bảo yêu

cầu vệ sinh cũng sẽ là nguồn phát tán các mầm bệnh vào các nguồn nƣớc (nƣớc

mặt, nƣớc ngầm). Các nguy cơ gây bệnh của CTYT là các bệnh về đƣờng tiêu

hóa do vi khuẩn tả, lỵ, thƣơng hàn, nhiễm khuẩn hô hấp do lao, phế cầu khuẩn,

nhiễm khuẩn da, bệnh do trực khuẩn than, nhiễm khuẩn huyết, viêm gan A, B,

C…Một trong những ảnh hƣởng gián tiếp đến sức khỏe con ngƣời đó là ăn phải

các thực phẩm, nông sản đƣợc trồng trên đất ô nhiễm, nguồn nƣớc mặt, nƣớc

ngầm bị nhiễm khuẩn.

- Ảnh hƣởng của CTYT đến sức khỏe cộng đồng:

+ Các nguy cơ về mặt y tế công cộng: HIV/AIDS,Viêm gan B và C, các

bệnh nhiễm khuẩn đƣờng ruột, các bệnh nhiễm khuẩn đƣờng hô hấp,viêm nhiễm

qua truyền máu, viêm nhiễm da, ảnh hƣởng phóng xạ.

+ Gây phát sinh và lây lan các loại dịch bệnh đến cộng đồng: Các mầm

bệnh và hóa chất gây độc hại đi vào môi trƣờng đất, nƣớc, không khí nếu không

đƣợc quản lý tốt.

1.1.4. Quản lý CTRYT

Quản lý chất thải y tế bắt đầu ngay từ quá trình sinh ra chất thải đến quá

trình xử lý và khâu cuối cùng là thải bỏ chất thải.

Khi phát sinh chất thải, chúng ta nghĩ đến các biện pháp để giảm lƣợng

phát thải chất thải nguy hại nhất. Sau xử lý, lƣợng chất thải thực sự phải thải bỏ

cuối cùng cần đƣợc giải quyết để đảm bảo vệ sinh và an toàn.

1.1.4.1. Giảm thiểu tại nguồn

Phƣơng pháp làm giảm thiểu chất thải hiện tại đang đƣợc áp dụng là các

hoạt động tái sinh, tái chế cũng nhƣ giảm thiểu tại nguồn. Giảm thiểu tại nguồn

là giảm về số lƣợng hoặc độc tính của bất kỳ một chất thải y tế nào đi vào dòng

chất thải trƣớc khi tái sinh, xử lý hoặc đƣa vào môi trƣờng. Những cải tiến căn

bản trong giảm thiểu tại nguồn là:

 Chọn nhà cung cấp hậu cần cho bệnh viện mà sản phẩm của họ ít

phế thải hay giảm lƣợng CTRYT nguy hại phải xử lý đặc biệt.

 Sử dụng các biện pháp khử trùng tẩy uế cơ lý học nhiều hơn các

biện pháp hóa học sẽ giảm thiểu chất thải nguy hại.

 Giảm thiểu chất thải, nhất là trong công tác phân loại và khử trùng

tẩy uế.

1.1.4.2. Quản lý và kiểm soát ở bệnh viện

Việc quản lý và kiểm soát chất thải ở bệnh viện đƣợc thực hiện nhƣ sau:

 Tập trung quản lý thống nhất các loại thuốc, hóa chất nguy hại.

 Giám sát sự luân chuyển lƣu hành hóa chất, dƣợc chất ngay từ khâu

nhận, nhập kho, sử dụng và tiêu hủy thải bỏ.

1.1.4.3. Quản lý kho hóa chất, dược chất

Việc quản lý kho hóa chất và những dƣợc phẩm cụ thể là :

Thƣờng xuyên nhập hàng từng lƣợng nhỏ hơn là nhập quá nhiều một đợt

dễ dẫn tới thừa hay quá hạn. Sử dụng các lô hàng cũ trƣớc, hàng mới dùng sau.

Sử dụng toàn bộ thuốc, dƣợc chất vật tƣ trong đợt, rồi mới chuyển sang

đợt mới. Thƣờng xuyên kiểm tra hạn sử dụng của các loại thuốc, dƣợc chất, vật

tƣ tiêu hao ngay từ khi nhập hàng cũng nhƣ trong quá trình sử dụng

1.1.4.4. Thu gom, phân loại và vận chuyển

 Tách – Phân loại:

Điểm chủ yếu của biện pháp này là phân loại và tách ngay từ đầu một

cách chính xác chất thải y tế nguy hại và chất thải rắn thông thƣờng. Việc tách

và phân loại chính xác chất thải y tế tạo điều kiện thuận lợi cho các quá trình

tiếp theo nhƣ quá trình vận chuyển và lƣu giữ tại bệnh viện hay quá trình vận

chuyển tới nơi tiêu hủy và quá trình tiêu hủy.

Việc tách và phân loại CTRYT đòi hỏi phải có thùng chứa, túi lót trong

thùng chứa đƣợc buộc chặt chẽ, hộp đựng vật sắc nhọn. Yêu cầu màu sắc phải

thống nhất theo quy định để dễ quản lý chất thải y tế đã đƣợc phân loại thu gom

trong suốt quá trình lƣu thông.

 Thu gom tại phòng khoa:

Nhân viên y tế phân loại, tách chất thải y tế ngay trong quá trình khám

chữa bệnh nhƣ thay băng, tiêm truyền. Hoạt động này phải duy trì thƣờng xuyên

liên tục.

Nhân viên chịu trách nhiệm thu gom chất thải y tế từ các khoa chuyên

môn tập trung về thùng lƣu chứa tập trung, sau đó vận chuyển về khu lƣu giữ

chất thải y tế nguy hại của bệnh viện.

Chất thải phải đƣợc thu gom hàng ngày và chuyển về nơi lƣu giữ chất thải

của bệnh viện. Thùng túi đã chứa đầy chất thải, khi vận chuyển đi phải có nhãn

ghi rõ chất thải từ khoa, bệnh viện, ngày giờ. Phải có ngay thùng, túi chứa rác

đặt ngay vào vị trí khi đã chuyển thùng cũ đi.

 Lƣu chứa:

Khu lƣu giữ chất thải y tế xây dựng riêng, tách biệt với khu vực khám

chữa bệnh của bệnh viện. Chất thải y tế nguy hại và chất thải thông thƣờng phải

lƣu giữ trong các buồng riêng biệt.

 Thời gian lƣu chứa nhƣ sau:

Tốt nhất là vận chuyển CTRYT nguy hại đi xử lý ngay trong ngày. Thời

gian lƣu giữ chất thải trong các cơ sở y tế không quá 48 giờ. Lƣu giữ chất thải

trong nhà bảo quản lạnh hoặc thùng lạnh: thời gian lƣu giữ có thể đến 72 giờ.

 Vận chuyển:

Xe vận chuyển chất thải phải đảm bảo các tiêu chuẩn: có thành, có nắp, có

đáy kín, dễ cho chất thải vào, dễ lấy chất thải ra, dễ làm sạch, dễ tẩy uế, dễ làm

khô.

1. 2. Các quy định quản lý và xử lý chất thải y tế của Lào

1.2.1. Hệ thống văn bản quản lý tại Lào

Tại Lào, hầu hết trong các bệnh viện, cơ sở chăm sóc sức khỏe, hay

những công ty đặc biệt xử lý phế thải đều có thiết lập hệ thống xử lý loại phế

thải y tế. Đó là các loại lò đốt ở nhiệt độ cao tùy theo loại phế thải từ 10000C

đến trên 40000C. Tuy nhiên phƣơng pháp này hiện nay vẫn còn đang tranh cãi

về việc xử lý khí bụi sau khi đốt đã đƣợc thải hồi vào không khí.

Quyết định số 155/1999/QĐ-TTg ngày 16/07/1999 của Thủ tƣớng Chính

phủ Lào về việc ban hành Quy chế quản lý chất thải nguy hại. Quy chế này quy

định việc quản lý chất thải nguy hại trong suốt quá trình từ phát sinh đến thu

gom, vận chuyển, lƣu giữ, xử lý và tiêu hủy CTNH nhằm ngăn ngừa và giảm tối

đa việc phát sinh các tác động nguy hại đối với môi trƣờng và sức khoẻ con

ngƣời.

Quy trình thu gom xử lý thông thƣờng đƣợc áp dụng tại các bệnh viện của

Lào nhƣ sau:

Hình 1.Sơ đồ quy trình thu gom xử lý chất thải y tế tại Lào

Việc thu gom CTYT ngoài hộ lý thì các đối tƣợng khác chƣa đƣợc đào tạo để tham gia vào họat động quản lý CTYT. Không đủ áo bảo hộ và các phƣơng tiện bảo hộ khác cho nhân viên tham gia vào thu gom, vận chuyển và tiêu hủy CTYT.

Việc lƣu trữ CTYT: chƣa có xe chuyên dụng để chuyên chở CTYT. Một

số công ty môi trƣờng từ chối vận chuyển CTYT. Chỉ 18,75% các BV có xe

chuyên dụng của công ty môi trƣờng vận chuyển.

Xử lý và tiêu hủy CTYT: Thiêu đốt là chủ yếu tại các lò đốt thủ công

không có hệ thống xử lý khí thải, nguyên liệu chính là củi và dầu do vậy khí thải

rất nhiều khói, bụi, ngoài ra việc xử lý, tiêu hủy CTYT còn sử dụng phƣơng

pháp chôn lấp tại bãi rác công cộng hoặc chôn trong khuôn viên BV.

1.2.2. Quy định về quản lý chất thải bệnh viện của Bộ Y Tế Lào

1.2.2.1. Khái niệm quản lý CTYT

Quản lý CTYT là hoạt động quản lý việc phân loại, xử lý ban đầu, thu gom, vận chuyển, lƣu giữ, giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế, xử lý, tiêu hủy CTYT và kiểm tra, giám sát việc thực hiện (Theo Luật Bảo vệ môi trƣờng và quản lý chất thải ).

1.2.2.2. Quy định phân loại, thu gom, vận chuyển, lưu giữ, xử lý CTRYT

- Phân loại CTYT là hoạt động phân tách chất thải thành các nhóm và đƣa vào các dụng cụ chứa theo quy định. Bất kỳ ai làm phát sinh chất thải đều phải thực hiện việc phân loại ngay tại nguồn. Từng loại chất thải phải đựng trong các túi và thùng có mã màu kèm biểu tƣợng theo đúng quy định.

- Thu gom CTYT là quá trình phân loại, tập hợp, đóng gói và lƣu giữu tạm thời chất thải tại địa điểm phát sinh chất thải trong cơ sở y tế. Mỗi loại chất thải đƣợc thu gom vào các dụng cụ thu gom theo mã màu quy định và phải có nhãn hoặc ghi bên ngoài túi nơi phát sinh chất thải. Các CTYT nguy hại (CTYTNH) không đƣợc để lẫn trong chất thải thông thƣờng. Tần suất thu gom ít nhất 1 lần trong ngày và khi cần. Chất thải có nguy cơ lây nhiễm cao phải đƣợc xử lý ban đầu tại nơi phát sinh chất thải.

- Vận chuyển chất thải là quá trình chuyên chở chất thải từ nơi phát sinh tới nơi xử lý ban đầu, lƣu giữ, tiêu hủy. CTYTNH và chất thải thông thƣờng phát sinh tại các khoa, phòng phải đƣợc vận chuyển riêng về nơi lƣu giữ chất thải của cơ sở y tế ít nhất 1 lần một ngày và khi cần. Khi vận chuyển CTYTNH ra ngoài cơ sở y tế phải sử dụng phƣơng tiện vận chuyển chuyên dụng để đảm bảo vệ sinh, đúng quy định.

- Lƣu giữ chất thải trong các cơ sở y tế: CTYTNH và chất thải thông thƣờng phải lƣu giữ trong các buồng riêng biệt. Chất thải tái sử dụng, tái chế phải đƣợc lƣu giữ riêng.

- Tái chế, tái sử dụng chất thải rắn thông thƣờng: chất thải thông thƣờng đƣợc tái chế phải đảm bảo không có yếu tố lây nhiễm và các chất hóa học nguy hại gây ảnh hƣởng cho sức khỏe. Chất thải đƣợc phép tái chế, tái sử dụng chỉ cung cấp cho các tổ chức, cá nhân có giấy phép hoạt động và có chức năng tái chế chất thải.

- Xử lý ban đầu là quá trình khử khuẩn hoặc tiệt khuẩn các chất thải có nguy cơ lây nhiễm cao tại nơi chất thải phát sinh trƣớc khi vận chuyển tới nơi lƣu giữ hoặc tiêu hủy.

- Xử lý và tiêu hủy chất thải là quá trình sử dụng các công nghệ nhằm làm mất khả năng gây nguy hại của chất thải đối với sức khỏe con ngƣời và môi trƣờng.

1.2.2.3. Quy định tiêu chuẩn các dụng cụ bao bì đựng và vận chuyển CTRYT

- Màu sắc của dụng cụ chứa đựng CTYT phải theo mã màu sắc phù hợp với từng loại chất thải, gồm: màu vàng đựng chất thải lây nhiễm, màu đen đựng chất thải hóa học nguy hại và chất phóng xạ, màu xanh đựng chất thải thông thƣờng và các bình áp suất nhỏ, màu trắng đựng chất thải tái chế.

- Túi, hộp, thùng đựng CTYT phải đảm bảo tiêu chuẩn thiết kế, chất liệu,

có mã màu sắc và biểu tƣợng chỉ lọai chất thải phù hợp theo quy định.

- Xe vận chuyển chất thải phải đảm bảo các tiêu chuẩn: có thành, có nắp, có đáy kín, dễ cho chất thải vào, dễ lấy chất thải ra, dễ làm sạch, dễ tẩy uế, dễ làm khô

1.3. Tổng quan về bệnh viện Hua Phan

1.3.1 Vị trí địa lý

Bệnh viện tỉnh Huaphan nằm ở thị xã XamNuea. Tỉnh HuaPhan nằm ở phía bắc của nƣớc Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào. Bệnh viện tiếp giáp với các địa điểm nhƣ sau:

- Phía đông giáp với bản Nasakang

- Phía tây giáp với bản Nathong

- Phía bắc giáp với bản Misouk

- Phía nam giáp với bản Thatmueang

Hình 2.Sơ đồ vị trí huyện Xam Neue – Nơi đặt bệnh viện tỉnh HuaPhan

1.3.2. Cách thức hoạt động và cơ cấu phòng ban

1.3.2.1. Cách thức hoạt động

a. Cấp cứu - Khám bệnh - Chữa bệnh

Tiếp nhận tất cả các trƣờng hợp ngƣời bệnh từ ngoài vào hoặc các bệnh

viện khác chuyển đến để cấp cứu, khám bệnh, chữa bệnh nội trú và ngoại trú.

Tổ chức khám sức khỏe và chứng nhận sức khỏe theo quy định của Nhà

nƣớc. Có trách nhiệm khám chữa bệnh trong tỉnh và thành phố trực thuộc Trung

ƣơng và các ngành.

Tổ chức khám giám định sức khỏe, giám định pháp y khi hội đồng giám

định y khoa tỉnh, thành phố hoặc cơ quan bảo vệ pháp luật trƣng cầu. Chuyển

ngƣời bệnh lên tuyến trên khi bệnh viện không đủ khả năng giải quyết.

b. Đào tạo cán bộ y tế

Bệnh viện là cơ sở thực hành để đào tạo cán bộ y tế ở bậc đại học và trung

học. Tổ chức đào tạo liên tục cho các thành viên trong bệnh viện và tuyến dƣới

nâng cao trình độ chuyên môn.

c. Nghiên cứu khoa học về y học và phòng bệnh

Tổ chức nghiên cứu, hợp tác nghiên cứu các đề tài y học ở cấp Nhà nƣớc,

cấp Bộ, hoặc cấp Cơ sở, chú trọng nghiên cứu về Y học cổ truyền kết hợp với Y

học hiện đại và các phƣơng pháp chữa bệnh không dùng thuốc.

Nghiên cứu triển khai dịch tễ học cộng đồng trong công tác chăm sóc sức

khỏe ban đầu lựa chọn ƣu tiên thích hợp trong địa bàn tỉnh, thành phố và các

ngành. Kết hợp với bệnh viện tuyến trên và các bệnh viện chuyên khoa đầu

ngành để phát triển kỹ thuật của bệnh viện. Phối hợp với các cơ sở y tế dự phòng

thực hiện thƣờng xuyên nhiệm vụ phòng bệnh, phòng dịch.

1.3.2.2. Cơ cấu phòng ban

Bệnh viện Hua Phan đƣa vào hoạt động năm 2015 với quy mô là 200

giƣờng bệnh, theo quy định của Sở Y tế HuaPhan đối với bệnh viện hạng hai

đƣợc bàn giao chỉ tiêu là 200 giƣờng bệnh gồm 190 cho nội trú và 10 giƣờng

lƣu. Đến năm 2020, bệnh viện đã tăng cƣờng thêm giƣờng bệnh vƣợt chỉ tiêu

cho phép 25 giƣờng để phục vụ cho số lƣợng bệnh nhân ngày càng tăng tại bệnh

viện.

Là bệnh viện khu vực phục vụ cho cán bộ và nhân dân tỉnh Hua Phan và

các tỉnh lân cận nên bệnh viện Huaphan có nhiều cán bộ, y bác sĩ có năng lực

chuyên môn, du học nƣớc ngoài. Số lƣợng cán bộ, y bác sỹ tại bệnh viện là 122

ngƣời với trình độ khác nhau.

Cơ cấu tổ chức bệnh viện gồm: ban giám đốc, 4 phòng chức năng là:

phòng kế hoạch tổng hợp, phòng tài chính hành chính quản trị, phòng tài chính

kế toán điều dƣỡng và các khoa lâm sàng - cận lâm sàng. Hiện tại bệnh viện có

13 khoa lâm sàng - cận lâm sàng nhƣ sau:

Hình 3.Sơ đồ tổ chức các phòng ban bệnh viện Huaphan

- Các khoa lâm sàng (là khoa có giƣờng bệnh và ngƣời bệnh ở lại bệnh

viện điều trị) gồm có 9 khoa là: khoa Nội, Ngoại, Sản, Nhi, Cấp cứu, Liên

chuyên khoa (tai-mũi-họng, răng hàm mặt, mắt), Phẫu thuật - Gây mê hồi sức,

Đông y, Truyền Nhiễm.

- Các khoa cận lâm sàng ( là khoa không có ngƣời bệnh nằm điều trị) gồm

có 04 khoa là: khoa Khám bệnh, Xét nghiệm, Chẩn đoán hình ảnh và Dƣợc.

Bảng 1.Trình độ của các cán bộ nhân viên bác sỹ tại bệnh viện Huaphan

Khoa

Ban

Phòng

Khoa Cận

Phòng ban

Giám đốc

Chức năng

Lâm sàng

PGS-TS

Thạc sỹ

Sau đại học

CK II

CK I

Bác sỹ

ĐD

Đại học

KTV

Khác

ĐD

Trung học

KTV

Khác

3

90 Tổng số

18

11

Số nữ cán bộ ở phòng chức năng là 6 ngƣời, khoa lâm sàng có 64 ngƣời

và khoa cận lâm sàng có 11 ngƣời.

CHƢƠNG 2 ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

2.1.1. Đối tƣợng nghiên cứu

- Quản lý chất thải rắn y tế tại Bệnh viện Hua Phan.

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu

Trong phạm vi thời gian từ tháng 12 năm 2020 đến tháng 04 năm 2021.

Không gian nghiên cứu: Bệnh viện Hua Phan.

2.2. Nội dung nghiên cứu

- Đánh giá hiện trạng phát sinh chất thải rắn y tế tại bệnh viện Hua phan ;

- Đánh giá hiện trạng công tác quản lý CTRYT tại bệnh viện Hua Phan

- Đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cƣờng hiệu quả công tác quản lý

chất thải rắn y tế tại bệnh viện Hua Phan

2.3. Phƣơng pháp nghiên cứu

2.3.1. Phƣơng pháp thu thập, tổng hợp tài liệu

+ Thu thập tài liệu và tìm hiểu các tài liệu của bệnh viện Hua Phan

+ Tìm hiểu các hệ thống quản lý chất thải của bệnh viện

+ Tìm hiệu các quy trình thu gom phân loại và vận chuyển chất thải của

bệnh viện.

+ Thu thập tài liệu về hình ảnh…

+ Thu thập tài liệu về số liệu đánh giá hiện trạng

2.3.2. Phƣơng pháp khảo sát thực tế

Phƣơng pháp khảo sát thực tế nhằm kiểm tra độ chính xác, độ tin cậy của

các thông tin, số liệu thu thập đƣợc.

Tiến hành khảo sát thực tế tại bệnh viện Huaphan, đi thực tế tại khác khoa

lâm sàng, cận lâm sàng, các buồng bệnh nhân… để quan sát việc thu gom, lƣu

trữ chất thải y tế của bệnh nhân, cán bộ y tế tại bệnh viện.

Đồng thời bổ sung thêm nguồn tƣ liệu vào đề tài nghiên cứu. Phƣơng

pháp khảo sát thực tế là phƣơng pháp quan trọng cần thiết để có thể có đƣợc kết

quả mô tả hiện trạng một cách chính xác.

2.3.3. Phƣơng pháp điều tra, phỏng vấn

Tiến hành phỏng vấn theo bảng câu hỏi đƣợc chuẩn bị sẵn. Do tình hình

dịch bệnh Covid, các phiếu điều tra đƣợc gửi online và thu kết quả phỏng vấn

qua email. Các thông tin cần thu thập đƣợc liệt kê, sắp xếp trƣớc trong bảng hỏi.

Số lƣợng mẫu phỏng vấn: 101.

Đối tƣợng phỏng vấn: các cán bộ, y bác sỹ, nhân viên làm việc tại 13

khoa lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh viện Hua phan.

Phiếu điều tra sẽ bao gồm các câu hỏi về thông tin cá nhân của ngƣời

đƣợc phỏng vấn và hiểu biết chung của ngƣời đƣợc phỏng vấn về chất thải. Các

câu hỏi sẽ điều tra về hoạt động thu gom chất thải tại nơi làm việc của nhân viên

đƣợc thực hiện nhƣ thế nào, chi tiết quá trình vận chuyển xử lý, cơ sở vật chất,

dụng cụ, phƣơng tiện và thực hiện quy trình quản lý chất thải y tế.

2.3.4. Phƣơng pháp phân tích số liệu

Số liệu sau khi thu thập đƣợc nhập vào phần mềm Excel.

2.3.5. Phƣơng pháp đánh giá tổng hợp

Số liệu sau khi đƣợc tổng hợp, phân tích từ phƣơng pháp phân tích số

liệu, đƣa ra những đánh giá về hiện trạng quản lý chất thải rắn y tế tại bệnh viện

Huaphan. Từ đó có cái nhìn tổng quan nhất về hiện trạng quản lý chất thải rắn y

tế tại bệnh viên Huaphan nói riêng và hiện trạng quản lý CTR y tế tại Lào nói

chung. Đề xuất các giải pháp cụ thể để hạn chế, giảm thiểu phát sinh CTR cũng

nhƣ việc thu gom vận chuyển xử lý hiệu quả, an toàn hơn.

CHƢƠNG 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN

3.1. Hiện trạng phát sinh chất thải rắn y tế

Nguồn gốc phát sinh chất thải rắn y tế tại bệnh viện rất đa dạng nhƣng hầu hết lƣợng chất thải phát sinh từ hoạt động khám chữa bệnh tại các khoa và các phòng. Tuy nhiên, tùy thuộc vào chức năng, nhiệm vụ của mỗi khoa, mỗi phòng mà loại chất thải phát sinh là khác nhau.

3.1.1. Nguồn và khối lượng phát sinh

Về khối lƣợng CTRYT: Khối lƣợng chất thải rắn thay đổi theo từng khu vực, theo mùa và phụ thuộc vào nhiều yếu tố khách quan nhƣ lƣu lƣợng bệnh nhân, thói quen của nhân viên y tế trong khám chữa bệnh. Trong nghiên cứu này chúng tôi thống kê tổng lƣợng CTRYT/ ngày, lƣợng CTRYT trung bình/GB/ ngày, tỷ lệ CTRYT/tổng lƣợng CTYT để xem xét về khối lƣợng phát thải hàng ngày và so sánh với các bệnh viện khác để có cơ sở xem xét lập kế hoạch bố trí nguồn lực cho công tác thu gom, vận chuyển và xử lý, nhƣ: kinh phí xử lý chất thải, mua sắm bổ sung các trang thiết bị thu gom, vận chuyển, bố trí nhân lực…

Theo kết quả điều tra, khối lƣợng chất thải phát sinh trung bình là 0,5kg/ngày/GB trong đó CTRYT là 0,45kg/ngày/GB và CTRYTNH là 0,05kg/ngày/GB. Khối lƣợng CTRYT đƣợc trình bày ở Bảng 4.

Bảng 2. Khối lượng phát sinh CTRYT tại các khối làm việc

Trong đó

Khối làm việc Đơn vị tính Tổng số

CTRYT CTYTNH

Kg/ngày/khối 15,5 11,5 4

ĐTTC& GMHS

Kg/ngày/GB(*) 0,7 0,52 0,18

Kg/ngày/khối 53,7 50 3,7

Sản, Ngoại, CKL

Kg/ngày/GB(*) 0,7 0,65 0,05

Nội Nhi Truyền nhiễm Kg/ngày/khối 50,2 48 2,2

Kg/ngày/GB(*) 0,4 0,37 0,02

Kg/ngày/khối 6,6 4,2 2,4

Cận lâm sàng

Kg/ngày/GB(*) 2,2 1,41 0,78

Kg/ngày/khối 125,9 113,7 12,2

Tổng cộng

Kg/ngày/GB(*) 0,5 0,45 0,05

(*) Tính theo tổng số giƣờng thực kê tại thời điểm nghiên cứu.

Qua bảng 4 cho thấy tổng số lƣợng CTRYT/ ngày của bệnh viện gia tăng theo số lƣợng tăng giƣờng bệnh và khác nhau tùy theo từng khối làm việc. Lƣợng chất thải y tế/GB/ ngày tại bệnh viện Hua Phan 0,5kg/GB/ngày, theo kết quả khảo sát của Tổ chức Y tế Thế giới 1994 thì lƣợng rác thải/GB/ngày ở bệnh viện tuyến huyện (0,5- 1,8kg/GB/ngày). Qua phân tích cho thấy lƣợng CTRYT/GB/ngày ở bệnh viện Hua Phan thuộc mức thấp là do bệnh viện đã thực hiện tốt việc phân loại CTYT.

So sánh theo từng khối làm việc, ở bảng 4 cho thấy lƣợng CTYT phát sinh cao nhất ở khối có giƣờng bệnh là khối ĐTTC&GMHS và Sản, Ngoại, CKL 0,7kg/GB/ngày), nhƣng theo nghiên cứu của Nguyễn Ngọc Thanh tại Đà Nẵng cho thấy lƣợng CTRYT phát sinh tại khoa Hồi sức Cấp cứu rất cao: 1,08kg/GB/ngày.

3.1.2. Thành phần chất thải rắn y tế tại bệnh viện Hua Phan

Thành phần chất thải tại bệnh viện rất đa dạng. Nhƣng nhìn chung, toàn bộ lƣợng chất thải y tế tại bệnh viện đƣợc phát sinh từ các hoạt động khám và chữa bệnh, sinh hoạt hàng ngày của bệnh nhân, ngƣời thân thăm bệnh và tất cả các nhân viên, cán bộ y tế. Bệnh viện Hua Phan chƣa có khoa điều trị ung bƣớu nên về phần chất thải phóng xạ không có. Vì vậy, rác thải bệnh viện thƣờng phát sinh từ những hoạt động chủ yếu sau:

CTRYT phát sinh từ các khâu khám và chữa bệnh nhƣ bông băng, túi nhựa, kim tiêm, dao mổ, phim chụp X-quang, dƣợc phẩm, bệnh phẩm, găng tay cao su, chai lọ…

Chất thải rắn sinh hoạt từ quá trình sinh hoạt hằng ngày của nhân viên y tế, bệnh nhân, ngƣời thăm nuôi nhƣ: giấy vụn, vỏ đồ hộp, thức ăn thừa, rau, vỏ trái cây, carton, thủy tinh, gỗ, tro….

Nhìn chung, việc phân loại và xác định nguồn thải của bệnh viện tóm tắt

nhƣ sau:

Bảng 3.Phân loại và xác định nguồn phát sinh chất thải

Loại chất thải rắn Nguồn phát sinh chất thải

Từ quá trình khám chữa bệnh: bông

băng hay bất kỳ dụng cụ nào có thấm

máu, chất bài tiết của bệnh nhân… Chất thải không

sắc nhọn Từ phòng mổ: các cơ quan bộ phận cơ

thể bệnh nhân sau khi phẫu thuật, bột Chất thải lâm bó thấm máu của bệnh nhân… sàng

Các ống kim tiêm, dây truyền dịch, dao

kéo hay các dụng cụ sắc nhọn sử dụng

trong quá trình khám chữa bệnh và Vật sắc nhọn

trong khi phẫu thuật; ống đựng mẫu

bệnh phẩm

Chất thải hóa học nguy hại Các hóa chất, dƣợc phẩm quá hạn, chụp X quang…

(Nguồn: tác giả 2021)

3.2. Hiện trạng quản lý chất thải rắn y tế

3.2.1. Tuân thủ quy định quản lý chất thải rắn y tế

3.2.1.1. Nhân lực quản lý chất thải y tế

Theo kết quả điều tra, tất cả các khối đều có nhân lực phục vụ công tác

quản lý CTRYT trong đó mỗi khoa đều có 01 nhân viên phụ trách công tác này.

Bảng 4. Phân bố nhân lực quản lý chất thải y tế

Nhân lực ĐD, KTV, Bác sĩ Hộ lý Tổng cộng NHS Khối làm việc

ĐTTC& GMHS 7 2 16 25

Sản, Ngoại, CKL 8 2 17 27

Nội Nhi Truyền nhiễm 9 4 19 31

Cận lâm sàng 6 2 9 18

61 Tổng cộng 30 10 101

Tất cả các khối đều có nhân lực phục vụ công tác thu gom và vận chuyển

chất thải y tế, trong đó mỗi khoa đều có điều dƣỡng, hộ lý phụ trách công tác thu

gom và vận chuyển CTRYT.

Bảng 5. Nhân viên thu gom, vận chuyển chất thải y tế

Nhân lực Hộ lý Tổng cộng ĐD, KTV, NHS Khối làm việc

ĐTTC& GMHS 2 10 12

Sản, Ngoại, CKL 2 10 12

Nội Nhi Truyền nhiễm 4 12 16

Cận lâm sàng 2 5 7

Tổng cộng 10 37 47

3.2.1.2. Thực trạng tuân thủ quy định về quản lý chất thải rắn y tế

Thực trạng tuân thủ quy định về quản lý chất thải rắn y tế đƣợc trình bày ở Bảng 6,7. Nếu trả lời đúng hết tất cả các câu thì đƣợc điểm tối đa, sai sẽ bị trừ số điểm tƣơng ứng số câu. Bảng 6 cho thấy đƣợc thực trạng tuân thủ quy định về dụng cụ, phƣơng tiện đựng và vận chuyển chất thải y tế tại bệnh viện Huaphan.

Bảng 6.Thực trạng tuân thủ quy định về dụng cụ, phương tiện đựng, vận chuyển

Tổng số điểm đạt

TT Tiêu chí CLS Điểm chuẩn đạt tối đa ĐTTC& GMHS Sản, Ngoại, CKL Nội Nhi Truyền nhiễm

1 Mã màu sắc 4,67 4,67 6,67 5,33 8

2 Túi 7 6,67 5,33 6,67 8

3 Hộp 12 11,7 11,3 12 14

4 Thùng 9 8,67 8,33 8,33 14

5 Xe vận chuyển 4 4 4,67 4,67 6

Tổng cộng 36 35,7 36,3 37 50

Tỷ lệ 72% 71,4% 72,6% 74%

Xếp loại Khá Khá Khá Khá

Nhận xét: Tuân thủ quy định về dụng cụ, phƣơng tiện đựng và vận chuyển CTRYT cả 04 khối đều xếp loại khá, trong đó cao nhất là khối ĐTTC& GMHS: 37 điểm (74%), thấp nhất là khối Nội Nhi Truyền nhiễm: 35,7 điểm (71,4%).

Bảng 7. Thực trạng tuân thủ quy định phân loại, thu gom, vận chuyển , lưu giữ, xử lý CTRYT

TT Tiêu chí CLS Điểm chuẩn đạt tối đa ĐTTC& GMHS

1 2 3 4 Tổng số điểm đạt Sản, Ngoại, CKL 4 14,67 4,33 11,67 Nội Nhi Truyền nhiễm 4 13 4,33 10,67 4 14 5,33 13,67 4 13,67 4,33 11,33 4 16 6 14

5 4 3,67 4 3,67 4

6 3 3 5 4 6 Phân loại Thu gom Vận chuyển Lƣu giữ Xử lý CTRYT lây nhiễm Xử lý CTRYT thông thƣờng

Tổng cộng 50

Tỷ lệ Xếp loại 41,7 83,4% Khá 38,7 77,4% Khá 46 92% Tốt 41 82% Khá

Nhận xét: Tuân thủ quy định phân loại, thu gom, vận chuyển, lƣu giữ, xử lý CTRYT xếp loại tốt ở khối CLS và đạt loại khá ở các khối còn lại, trong đó cao nhất là khối CLS với tỷ lệ 92%.

3.2.2. Kiến thức, thái độ, thực hành về việc thực hiện quy chế quản lý CTRYT của nhân viên y tế

3.2.2.1. Đặc điểm đối tượng nghiên cứu

Phân bố nam nữ của bệnh viện đƣợc liệt kê theo bảng 8. Nhìn chung số nữ

giới của tất cả các khoa đều đông hơn nam giới.

Bảng 8. Phân bố giới của đối tượng nghiên cứu

Khối làm việc

Phân bố CLS Tổng số ĐTTC& GMHS Sản, Ngoại, CKL Nội Nhi Truyền nhiễm

n % N % % n % n N %

9 26,5 30 Nam 6 37,5 9 39,1 9 33 32,7 Giới 70 Nữ 14 25 73,5 62,5 14 60,9 15 68 67,3

Tổng cộng 20 19,7 34 33,7 23,8 24 23 22,8 101 100

Nhận xét: Đối tƣợng nữ chiếm tỷ lệ 67,3% cao hơn nam giới (32,7%),

trong đó nữ thuộc khối Sản, Ngoại, CKL chiếm tỷ lệ cao nhất 73,5%.

Bảng 9. Phân bố tuổi của đối tượng nghiên cứu

Khối làm việc

CLS Tổng số Đặc điểm ĐTTC& GMHS Sản, Ngoại, CKL Nội Nhi Truyền nhiễm

N % n % % n % N % n

10 50 8 23,5 25 5 6 Tuổi ≤ 30 21,7 29 28,7

31- 40 25 21 61,8 12 50 5 14 60,9 52 51,5

41- 50 20 2 5,9 3 12,5 3 4 13,1 12 11,9

51-60 5 3 8,8 3 12,5 1 4,3 1 8 7,9

Nhận xét: Nhóm tuổi 31-40 chiếm tỷ lệ cao nhất với 51,5%, nhóm tuổi

51-60 chiếm tỷ lệ thấp nhất với 7,9%.

Bảng 10. Phân bố năm công tác của đối tượng nghiên cứu

Khối làm việc

Đặc điểm CLS Tổng số ĐTTC& GMHS Sản, Ngoại, CKL Nhi Nội Truyền nhiễm

n % n % n % n % N %

<10 15 75 17 50 14 58,3 9 39,1 55 54,5

10- 20 2 10 15 44,1 29,2 7 47,8 35 34,7 1 1 Số năm công tác

3 >20 3 15 2 5,9 12,5 3 13,1 11 10,8

Nhận xét: Số năm công tác <10 năm chiếm cao nhất với tỷ lệ 54,5%, số

năm công tác >20 Chiếm tỷ lệ thấp nhất với 10,8%

Bảng 11. Nghề nghiệp của đối tượng nghiên cứu

Khối làm việc

CLS Đặc điểm Tổng số ĐTTC& GMHS Sản, Ngoại, CKL Nội Nhi Truyền nhiễm

n % n % n % n % N %

Bs, Ds 4 20 10 29,4 7 29,2 9 39,1 30 29,7

15 75 22 64,7 15 62,5 9 39,1 61 60,4 ĐD, NHS, KTV

Chức danh chuyên môn Hộ lý 1 5 2 5,9 2 8,3 5 21,8 10 9,9

Nhận xét: Nhóm chức danh chuyên môn ĐD, NHS, KTV chiếm tỷ lệ cao

nhất với 60,4%.

Bảng 12. Số lần tập huấn của đối tượng nghiên cứu

Khối làm việc

Sản, Nội Nhi ĐTTC& Ngoại, Truyền CLS Đặc điểm Tổng số GMHS CKL nhiễm

n % n % n % n % N %

Có 18 90 30 88,2 21 87,5 20 87 89 88,1

Tập huấn

Không 2 10 4 11,8 3 12,5 3 13 12 11,9

< 3 lần 18 90 31 91,2 18 75 17 73,9 84 83,2 Số lần tập

huấn ≥ 3lần 2 10 3 8,8 6 25 6 26,1 17 16,8

Nhận xét: Có 88,1 % đối tƣợng nghiên cứu có tham gia tập huấn về quản

lý CTRYT, trong đó tập huấn < 3 lần chiếm tỷ lệ cao nhất với 83,2%

3.2.2.2. Kiến thức về thực hiện quy chế quản lý CTRYT

Theo kết quả điều tra, khối ĐTTC& GMPT và Nội Nhi Truyền nhiễm đạt tỷ lệ kiến thức tốt cao nhất với 100%, khối Sản, Ngoại, CKL đạt tỷ lệ thấp nhất với 88,2%, khối Nội Nhi Truyền nhiễm đạt kiến thức chung tốt cao nhất với tỷ lệ 25%. Chi tiết trong bảng 13.

Bảng 13. Kiến thức chung về thực hiện quy chế quản lý CTRYT

Đạt

Không đạt Khối làm việc Tốt Khá Tổng cộng Trung bình

n % n % n % n % n %

ĐTTC& GMHS 0 0 20 100 2 10 40 10 50 8

Sản, Ngoại, CKL 4 11,8 30 88,2 2 6,7 10 25 83,3 3

Nội Nhi Truyền nhiễm 0 0 24 100 25 25 12 50 6 6

Cận lâm sàng 4,3 22 95,7 9,1 5 22,7 15 68,2 1 2

Tổng cộng 5 96 95 12 12,5 22 22,9 62 64,6 5

Bảng 14. Kiến thức chung về chất thải y tế

Đạt Không đạt

p Khối làm việc

% n n %

ĐTTC& GMHS 5 1 19 95

Sản, Ngoại, CKL 64,7 12 35,3 22

Nội Nhi Truyền nhiễm 8,3 P = 0,011 2 22 91,7

Cận lâm sàng 13 3 20 87

Tổng cộng 82,2 18 17,8 83

Nhận xét: Khối ĐTTC& GMPT đạt kiến thức chung về chất thải y tế cao

nhất với tỷ lệ 95% , sự khác biệt có ý nghĩa thống kê với p <0,05

Bảng 15. Kiến thức về phân loại CTRYT

Đạt Không đạt Khối làm việc p n % n %

ĐTTC& GMHS 19 95 1 5

Sản, Ngoại,CKL 34 100 0 0

Nội Nhi Truyền nhiễm 24 100 P= 0,252 0 0

Cận lâm sàng 23 100 0 0

Tổng cộng 100 99 1 1

Nhận xét: Các khối đều đạt kiến thức về phân loại chất thải y tế trên 95%

trong đó có 3 khối đạt tỷ lệ 100%, sự khác biệt có ý nghĩa thống kê với p <0,05

Bảng 16. Kiến thức về thu gom CTRYT

Đạt Không đạt

p Khối làm việc

n % n %

1 5 ĐTTC& GMHS 19 95

0 0 Sản, Ngoại, CKL 34 100

P= 0,252 0 0 Nội Nhi Truyền nhiễm 24 100

0 0 Cận lâm sàng 23 100

1 1 Tổng cộng 100 99

Nhận xét: Các khối đều đạt kiến thức về thu gom chất thải y tế trên 95%

trong đó có 3 khối đạt tỷ lệ 100%, sự khác biệt có ý nghĩa thống kê với p <0,05

Bảng 17. Kiến thức về xử lý ban đầu CTRYT

Đạt Không đạt

Khối làm việc p

n % n %

ĐTTC& GMHS 20 100 P= 0,042 0 0

Sản, Ngoại, CKL 28 82,4 17,6 6

Nội Nhi Truyền nhiễm 24 100 0 0

Cận lâm sàng 21 91,3 2 8,7

Tổng cộng 93 92,1 8 7,9

Nhận xét: Khối Nội Nhi Truyền nhiễm đạt kiến thức về xử lý ban đầu chất thải y tế cao nhất với tỷ lệ 66,7% và thấp nhất là khối Sản, Ngoại, CKL với tỷ lệ 38,2%, sự khác biệt có ý nghĩa thống kê với p <0,05.

Bảng 18. Kiến thức về lưu giữ và vận chuyển CTRYT

Đạt Không đạt

Khối làm việc p

n % n %

ĐTTC& GMHS 20 100 0 0

Sản, Ngoại, CKL 28 82,4 17,6 6

Nội Nhi Truyền nhiễm 24 100 P= 0,042 0 0

2 8,7 Cận lâm sàng 21 91,3

8 7,9 Tổng cộng 93 92,1

Nhận xét: Khối ĐTTC& GMHS và Nội Nhi Truyền nhiễm đạt kiến thức về lƣu giữ và vận chuyển chất thải y tế cao nhất với tỷ lệ 100%,thấp nhất là khối Sản, Ngoại, CKL với tỷ lệ 85,3%, sự khác biệt có ý nghĩa thống kê với p <0,05

3.2.2.3. Thái độ của nhân viên y tế đối với công tác quản lý CTRYT

Kết quả điều tra về thái độ của nhân viên y tế cho thấy, 100% các cán bộ

đều hiểu và có thái độ tích cực đối với công tác quản lý chất thải rắn y tế.

Bảng 19. Thái độ của NVYT đối với công tác quản lý CTRYT

Đúng Không đúng

Khối làm việc

n % n %

ĐTTC& GMHS 20 100 0 0

Sản, Ngoại, CKL 34 100 0 0

Nội Nhi Truyền nhiễm 24 100 0 0

Cận lâm sàng 23 100 0 0

Tổng cộng 101 100 0 0

Nhận xét: Tất cả các khối đều có thái độ đúng với công tác quản lý

CTRYT.

3.2.2.4. Thực hành của NVYT về phân loại, thu gom, vận chuyển và lưu giữ CTRYT

Vai trò của việc phân loại, thu gom vận chuyển và lƣu giữ chất thải rắn y tế có thể các nhân viên y tế đều nắm đƣợc, nhƣng để thực hành tốt các công việc này đòi hỏi họ phải đƣợc tập huấn và có chuyên môn. Bảng 20, 21, 22 liệt kê kết quả phỏng vấn các nhân viên y tế về việc thực hành phân loại, thu gom, vận chuyển và lƣu giữ CTRYT.

Bảng 20. Thực hành chung về quản lý CTRYT

Đạt

Không Khối làm việc Tốt Khá Trung Tổng đạt

bình cộng

n % n % n % n % n %

0 ĐTTC& GMHS 0 0 20 100 14 70 6 30 0

3 Sản, Ngoại, CKL 1 2,9 33 97,1 16 48,5 16 48,5 1

Nội Nhi Truyền nhiễm 24 100 6 25 17 70,8 1 4,2 0 0

0 Cận lâm sàng 23 100 11 47,8 12 52,2 0 0 0

2 Tổng cộng 1 100 99 47 47 51 51 2 1

Nhận xét: Có 3 khối đạt thực hành chung về quản lý CTRYT với tỷ lệ

100%, khối Sản, Ngoại, CKL đạt tỷ lệ 97,1%

Bảng 21. Thực hành về phân loại, thu gom CTRYT

Đạt Không đạt

Khối làm việc p n % n %

P= 0,830

ĐTTC& GMHS Sản, Ngoại, CKL Nội Nhi Truyền nhiễm Cận lâm sàng Tổng cộng 20 33 23 22 98 100 97 95,8 95,7 97 0 1 1 1 3 0 3 4,2 4,3 3

Nhận xét: Khối ĐTTC& GMHS đạt thực hành về phân loại, thu gom CTRYT cao nhất với tỷ lệ 100%, thấp nhất là khối Cận lâm sàng với 95,7%, sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê với p>0,05

Bảng 22. Thực hành về vận chuyển CTRYT

Đạt Không đạt

Khối làm việc p

n % n %

ĐTTC& GMHS 20 100 0 0

P= 0,655

Sản, Ngoại, CKL 33 97 1 3

Nội Nhi Truyền nhiễm 23 95,8 1 4,2

Cận lâm sàng 23 100 0 0

Tổng cộng 99 98 2 2

Nhận xét: Khối ĐTTC& GMHS và Cận lâm sàng đạt thực hành về vận

chuyển CTRYT 100%, thấp nhất là khối Nội Nhi Truyền nhiễm với tỷ lệ 95,8%,

sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê với p>0,05.

3.2.2.5. Yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ và thực hành về thực hiện quy chế quản lý CTRYT

Kiến thức, thái độ và thực hành quy chế quản lý chất thải rắn y tế có tốt hay không cũng liên quan đến các yếu tố khác nhau nhƣ yếu tố giới tính, tuổi tác, số năm kinh nghiệm, chuyên môn làm việc, số lần tập huấn.

a. Yếu tố liên quan đến kiến thức về thực hiện quy chế quản lý CTRYT

Theo bảng 23, tỷ lệ nữ giới đạt về kiến thức quản lý CTRY tế cao hơn, các nhân viên nữ thông thƣờng sẽ tỉ mỉ và cẩn thận hơn nhân viên nam. Đối với các công tác không phải công việc chính là khám chữa bệnh, nam giới thƣờng có xu hƣớng ngại hoặc không để tâm đến việc này.

Bảng 23. Mối liên quan giữa kiến thức và giới về quản lý CTRYT

Kiến thức

Giới Đạt Không đạt p

n % n %

Nam 31 93,9 2 6,1

Nữ 66 97,1 2 6,1 P=0,451

Tổng cộng 97 96 4 4

Nhận xét: Tỷ lệ nữ có kiến thức đạt về quản lý CTRYT là 98,5 % cao hơn

nam, sự khác biệt có ý nghĩa thống kê với p< 0,05.

Bảng 24. Mối liên quan giữa kiến thức và tuổi về quản lý CTRYT

Kiến thức

Tuổi Đạt Không đạt p

n n % %

≤ 30 28 1 96,6 3,4

31- 40 50 2 96,2 3,8

41- 50 12 0 100 0 P=0,562

51- 60 7 1 87,5 12,5

Tổng cộng 97 4 96 4

Nhận xét: Tỷ lệ có kiến thức đạt về quản lý CTRYT ở các nhóm tuổi đều

có tỷ lệ trên 96%, sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê với p> 0,05.

Bảng 25. Mối liên quan giữa kiến thức và số năm công tác về quản lý CTRYT

Kiến thức

Số năm Đạt Không đạt p công tác

n n % %

<10 năm 53 2 96,4 3,6

10- 20 năm 34 1 97,1 2,9

P=0,641

>20 năm 10 1 90,9 9,1

Tổng cộng 97 4 96 4

Nhận xét: Tỷ lệ có kiến thức đạt về quản lý CTRYT ở nhóm công tác >20 năm có tỷ lệ cao nhất: 100%, sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê với p> 0,05.

Bảng 26. Mối liên quan giữa kiến thức và chuyên môn về quản lý CTRYT

Kiến thức

Chức danh Đạt Không đạt p chuyên môn

n % n %

DS, BS 28 93.3 2 6,7

ĐD, NHS, KTV 59 97,1 1 2,9

P=0,587

Hộ lý 10 100 0 0

Tổng cộng 97 96 4 4

Nhận xét: Tỷ lệ kiến thức ở nhóm đều đạt tỷ lệ trên 95%, sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê với p> 0,05. Tỷ lệ hô lý đạt 100% về kiến thức quản lý CTRYT vì đó là công việc hàng ngày và thƣờng xuyên của họ, nhóm bác sỹ hay điều dƣờng ít thực hiện hơn nên tỷ lệ trả lời đúng thấp hơn.

Bảng 27. Mối liên quan giữa kiến thức và số lần tập huấn về quản lý CTRYT

Kiến thức Số lần

Đạt Không đạt p tham dự

tập huấn n n % %

< 3 lần 81 3 96,4 3,6

≥3 lần 16 1 94,1 5,9 P=0,594

Tổng cộng 97 4 96 4

Nhận xét: Tỷ lệ có kiến thức đạt ở nhóm có số lần tập huấn >3 lần chiếm

tỷ lệ cao nhất với 94,1%, sự khác biệt có ý nghĩa thống kê với p< 0,05

b. Yếu tố liên quan đến thực hành về thực hiện quy chế quản lý CTRYT

Bảng 28. Mối liên quan giữa thực hành và giới về quản lý CTRYT

Thực hành

Giới Đạt Không đạt p

n % n %

Nam 32 97 1 3

1,4 P=0,598 Nữ 67 98,6 1

Tổng cộng 99 98 2 2

Nhận xét: Tỷ lệ nam có thực hành đạt về quản lý CTRYT là 100 % cao

hơn nữ, sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê với p> 0,05.

Bảng 29. Mối liên quan giữa thực hành và tuổi về quản lý CTRYT

Thực hành

Tuổi Đạt Không đạt p

n % n %

≤ 30 29 100 0 0

31- 40 51 98,1 1 1,9

41- 50 11 91,7 1 8,3 P= 0,356

51- 60 8 100 0 0

Tổng cộng 99 98 2 2

Nhận xét: Tỷ lệ thực hành đạt về quản lý CTRYT ở các nhóm tuổi đều đạt

trên 98%, sự khác biệt có ý nghĩa thống kế với p< 0,05.

Bảng 30. Mối liên quan giữa thực hành và số năm công tác về quản lý CTRYT

Thực hành

Đạt Không đạt p Số năm công tác

% n n %

100 0 <10 năm 55 0

94,3 2 10- 20 năm 33 5,7

P=0,146

100 0 >20 năm 11 0

98 2 Tổng cộng 99 2

Nhận xét: Tỷ lệ có thực hành đạt về quản lý CTRYT ở các nhóm đều có

tỷ lệ trên 97%, sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê với p> 0,05.

Bảng 31. Mối liên quan giữa thực hành và chuyên môn về quản lý CTRYT.

Thực hành

Đạt Không đạt p Chức danh chuyên môn

% n n %

3,3 DS, BS 29 1 96,7

1,6 ĐD, NHS, KTV 60 1 98,4

P=0,770

0 Hộ lý 10 0 100

2 Tổng cộng 99 2 98

Nhận xét: Tỷ lệ thực hành ở nhóm chức danh chuyên môn đều đạt cao

trên 96%, sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê với p> 0,05.

Bảng 32. Mối liên quan giữa thực hành và số lần tập huấn về quản lý CTRYT

Thực hành Số lần

tham dự Đạt Không đạt p

tập huấn n % n %

< 3 lần 83 98,8 1 1,2

≥3 lần 16 94,1 1 5,9 P=0,028

Tổng cộng 99 98 2 2

Nhận xét: Tỷ lệ có thực hành đạt ở nhóm có số lần tập huấn <3 lần chiếm

tỷ lệ cao nhất với 98,8%, sự khác biệt có ý nghĩa thống kê với p< 0,05

3.3. Đánh giá công tác quản lý CTRYT tại bệnh viện Hua Phan

3.3.1. Đánh giá sự tuân thủ quy trình quản lý CTRYT

Bệnh viện đã tổ chức phân loại và cô lập chất thải tại nguồn theo hƣớng giảm thiểu CTYTNH trên cơ sở tăng cƣờng kiểm tra giám sát để NVYT phân loại và cô lập đúng, tránh nhầm lẫn. Các chất thải ngay sau khi đƣợc phân loại đƣợc cô lập vào túi nilon, thùng theo mã màu do Bộ Y tế quy định cụ thể nhƣ sau:

- Chất thải lây nhiễm không sắc nhọn (bông, băng, gạc, găng tay cao su, bơm tiêm, dây chuyền, ống dẫn lƣu, ống thông, ống hút dịch…) đƣợc thu gom vào xô, túi nilon màu vàng ngay tại nơi phát sinh nguồn thải.

- Chất thải sắc nhọn: kim tiêm, đầu sắc nhọn của dây chuyền, lƣỡi dao mổ, đinh mổ, làm xét nghiệm… đƣợc thu gom vào thùng, hộp an toàn hoặc chai nhựa tận dụng để đựng.

- Chất thải giải phẫu đƣợc thu gom riêng vào túi, xô màu vàng.

- Chất thải thông thƣờng nhƣ giấy báo, giấy in, thức ăn thừa, bột bó trong

gãy xƣơng… đƣợc thu gom vào túi nilon màu xanh.

Thực trạng tuân thủ quy định về dụng cụ, phƣơng tiện đựng và vận

chuyển CTRYT xếp loại khá ở tất cả các khối.

3.3.2. Đánh giá hiện trạng phân loại, thu gom, vận chuyển, lưu giữ và xử lý chất thải rắn y tế tại bệnh viện Hua Phan

Quản lý chất thải bệnh viện là một trong những khâu quan trọng trong việc bảo vệ môi trƣờng bệnh viện vì lƣợng chất thải phát sinh hàng ngày khá lớn và chứa nhiều thành phần độc hại. Quá trình quản lý tốt là thực hiện song song hệ thống quản lý hành chính và kỹ thuật trong quản lý chất thải y tế tại bệnh viện. Vì vậy quản lý CTRYT nguy hại là các hoạt động kiểm soát chất thải nguy hại trong suốt quá trình từ khi chất thải phát sinh đến xử lý ban đầu, thu gom, vận chuyển và tiêu hủy cuối cùng.

Chất thải bệnh viện

Chất thải rắn

Chất thải thông Chất thải y tế

thƣờng

Đốt Tái chế

Chôn lấp

Hình 4. Sơ đồ quản lý CTRYT tại bệnh viện Hua Phan

3.3.2.1. Phân loại và thu gom:

- Mặc dù bệnh viện đã cố gắng thực hiện quy trình quản lý CTRYT nhƣng hoạt động phân loại thực tế trong bệnh viện chƣa đáp ứng đúng các quy định hiện hành. Theo khảo sát và quan sát thực tế thì nguyên nhân dẫn đến việc phân loại chƣa đảm bảo do: chƣa trang bị đủ, đúng, trang thiết bị thu gom chƣa đạt chuẩn, nhân viên y tế chƣa tuân thủ đầy đủ và nghiêm túc về phân loại chất thải,

kiểm tra thực hành phân loại tại các khoa chƣa đƣợc quan tâm, hoạt động kiểm tra giám sát của lãnh đạo bệnh viện và các bộ phận chức năng còn yếu, đầu tƣ cơ sở vật chất phƣơng tiện cho việc phân loại chất thải chƣa đƣợc quan tâm đúng mức.

- Hàng năm bệnh viện đã tổ chức tập huấn hƣớng dẫn việc thu gom, phân

loại, xử lý chất thải theo quy định tại Quyết định 43/2007/QĐ-BYT.

- Chất thải nguy hại đƣợc thu gom ngày sau khi kết thúc nhiệm vụ chuyên

môn và tập trung chất thải tại khu lƣu giữ tập trung.

- Khó khăn thƣờng gặp: do hoạt động bệnh viện có những thời điểm lƣu lƣợng bệnh nhân khám và điều trị nội trú cùng với sự thiếu hụt trang thiết bị thu gom nên có lúc hoạt động thu gom chƣa đảm bảo, các thùng thu gom tại các khoa có lúc vƣợt quá mức 3/4 thùng. Số lƣợng túi, hộp cung cấp đôi lúc không đủ để phục vụ công tác thu gom, quản lý thiếu đồng bộ.

3.3.2.2.Vận chuyển:

- Chất thải đƣợc vận chuyển từ các khoa về nơi lƣu giữ tập trung của bệnh viện bằng xe chƣa đúng theo quy định nhƣ xe phải có nắp, mã màu phù hợp với từng loại chất thải.

- Ngƣời vận chuyển là hộ lý của khoa KSNK, tần suất vận chuyển 01lần/ngày và khi cần. Nhân viên vận chuyển đƣợc trang bị phƣơng tiện bảo hộ, không xách túi chất thải trong quá trình vận chuyển. Việc phân luồng vận chuyển còn gặp nhiều khó khăn do chƣa có đƣờng đi riêng.

3.3.2.3.Lưu giữ trong bệnh viện:

BV có khu thu gom và lƣu giữ CTRYT tập trung có cửa khóa, có biển báo và nội quy. Phƣơng tiện vận chuyển chất thải đƣợc bố trí tại khu vực riêng biệt có vòi nƣớc và cách xa khu vực điều trị, đảm bảo đủ hóa chất xử lý.

Nhìn chung đã thực hiện tƣơng đối tốt về phân loại, thu gom, vận chuyển, lƣu giữ chất thải rắn theo Quy chế quản lý chất thải của Bộ Y tế. Việc tiêu hủy CTRYT đƣợc thực hiện tại lò đốt của BV. Tuy nhiện công tác này đang phải đối mặt với những khó khăn, hạn chế nhất định về nhận thức của viên chức y tế, cung ứng trang thiết bị và phƣơng tiện thu gom, lƣu giữ, vận chuyển…

3.3.2.4.Xử lý và tiêu hủy chất thải nguy hại:

Bệnh viện tự xử lý chất thải nguy hại bằng công nghệ lò đốt tại khu xử lý chất thải tập trung của BV với khối lƣợng 12kg/ngày. Riêng đối với chất thải phóng xạ (nƣớc rửa phim) BV xử lý băng cách trả lại cho nhà cung ứng phim.

3.4. Đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý chất thải y tế tại bệnh viện Hua Phan

3.4.1. Hoàn thiện công tác quản lý hành chính đối với chất thải y tế

Trƣớc tiên, bệnh viện cần quản lý chặt chẽ hơn đội ngũ thu gom rác, cụ

thể nhƣ sau:

- Chuyên nghiệp hóa bộ phận thu gom rác, nhƣ không đƣợc ém rác, chất rác quá cao.

- Giám sát kỹ việc vận chuyển, phải đảm bảo lƣợng rác vừa đủ trong xe để đậy nắp kín trong quá trình vận chuyển.

- Nếu lƣợng rác thải quá nhiều có thể tăng thêm số lần lấy rác trong ngày và suy xét việc nâng cao mức thu nhập cho nhân viên vận chuyển để khuyến khích họ thực hiện tốt hơn

Thứ hai là vấn đề giám sát lƣợng rác thải y tế phát sinh tại mỗi khoa. Hiện nay có nhiều ngƣời sống bằng nghề thu lƣợm các loại chất thải có khả năng tái chế để bán cho cơ sở thu mua và tái chế chất thải. Với xu thế phát triển hiện nay, nhiều vật dụng dùng một lần trong y tế đƣợc sử dụng với số lƣợng, chủng loại ngày càng tăng. Các vật liệu dùng một lần, đặc biệt là chất nhựa là mặt hàng rất hấp dẫn đối với những ngƣời thu gom chất thải vì các chất nhựa này là những loại nhựa tốt, có giá trị cao khi tái sinh, tái chế. Việc quản lý chất thải bệnh viện nếu thiếu kiểm soát chặt chẽ sẽ có hiện tƣợng thất thoát.

Vì thế, mỗi khoa nên có một nhân viên chịu trách nhiệm giám sát lƣợng chất thải đã qua sử dụng, lƣợng rác thải chƣa sử dụng hết tại khoa và ghi nhận cụ thể rõ ràng để so sánh đối chiếu với kho lƣu giữ và nhà chứa rác sau mỗi tháng một lần. Nhƣ vậy sẽ đảm bảo tốt khối lƣợng dụng cụ y tế mà kho lƣu giữ đã bàn giao đến từng khoa và tránh đƣợc tình trạng thất thoát rác không mong muốn trong bệnh viện.

3.4.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý chất thải rắn tại bệnh viện

Mặc dù Tổ chống nhiễm khuẩn đã hƣớng dẫn kỷ về trình tự phân loại rác, thu gom cho đến vận chuyển đến từng khoa phòng nhƣng nhìn chung việc thực hiện vẫn còn sơ suất. Do đó, bệnh viện cần nâng cao nhiều hơn công tác quản lý CTRYT để khắc phục và hoàn hiện hơn công tác quản lý hiện nay.

a.Giảm thiểu chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn:

Chất thải rắn sinh hoạt tại bệnh viện hiện nay chỉ đƣợc thu gom và vận chuyển chung trong túi màu xanh về nhà lƣu giữ và đem vận chuyển đến bãi chôn lấp của thành phố để xử lý bằng phƣơng pháp chôn lấp. Chất thải rắn sinh hoạt trong quá trình thu gom không hề đƣợc phân loại tại nguồn (phân loại sơ cấp) nhƣ là CTRYT, sau đó chất thải rắn sinh hoạt sẽ đƣợc phân loại thứ cấp lần thứ nhất trong quá trình thu gom của công ty chịu trách nhiệm và phân loại lần thứ hai tại bãi chôn lấp do công ty trúng thầu mua phế liệu thực hiện. Do đó, có thể gây khó khăn cho công tác thu gom và vận chuyển của tỉnh và không tận dụng triệt để nguồn chất thải rắn có thể tái chế và tái sử dụng lại.

Vì vậy, việc tận dụng rác sinh hoạt là việc làm cần thiết, tiết kiệm chi phí xử lý rác cũng nhƣ nguyên vật liệu đựng chất thải để hoàn thiện hơn công tác quản lý chất thải phát sinh tại bệnh viện.

- Sự đồng tình tham gia của nhân viên bệnh viện, bệnh nhân, ngƣời thăm

Mục tiêu là hình thành hệ thống phân loại rác tại nguồn phát sinh đối với chất thải rắn sinh hoạt và nâng cao nhận thức của tất cả mọi ngƣời ra vào bệnh viện. Yêu cầu của chƣơng trình phân loại và tận dụng chất thải sinh hoạt tại nguồn là:

- Nâng cao hơn nhận thức của mọi ngƣời trong bệnh viện trong việc tận

nuôi hay những ngƣời ra vào bệnh viện.

- Tập huấn, tuyên truyền về cách phân loại chất thải cho nhân viên chịu

dụng rác và bảo vệ môi trƣờng.

- Trang bị thêm thùng rác tại các khoa phòng, buồng bệnh cho sự phân loại

trách nhiệm thu gom, vận chuyển.

- Có thể lên kế hoạch thực hiện trƣớc tại một khoa tiêu biểu, sau đó sẽ áp

rác sinh hoạt.

- Theo dõi, kiểm tra và ghi nhận kết quả triển khai thực hiện.

dụng cho toàn bệnh viện.

Rác sinh hoạt bao gồm nhiều thứ nhƣ giấy các loại (nhƣ giấy văn phòng, bao bì, carton, giấy vệ sinh…), nilon, giẻ lau, thực phẩm, vỏ trái cây, lá cây, kim loại ( vỏ đồ hợp, vỏ thùng đựng…). Có rất nhiều thứ có thể tận dụng đƣợc, đem bán cho các công ty tái chế đƣợc phép tái sử dụng lại. Rác thải đƣợc phân loại thành hai nhóm tận dụng đƣợc (rác tái chế) và không tận dụng đƣợc.

Đối với nhóm tận dụng đƣợc: giấy, vỏ, đồ hộp, túi nylon, linh kiện máy

móc…thì bệnh viện tận dụng cho vào túi màu trắng theo phân loại chất thải y tế

đƣợc tái chế. Đối với nhóm không tận dụng đƣợc: thực phẩm, lá cây,…thì vẫn

cho vào túi màu xanh và đem về nhà lƣu giữ chất thải của bệnh viện.

b. Hoàn thiện hệ thống trang thiết bị lưu giữ, thu gom và vận chuyển CTRYT.

Cần thực hiện một số khắc phục nhƣ sau:

Cải thiện cơ sở hạ tầng phục vụ cho công tác thu gom tại khoa bằng cách

sắp xếp thùng chứa rác y tế đúng màu quy định của Bộ y tế trong quy chế quản

lý chất thải y tế tại mỗi khoa phòng.

Trang bị thùng đựng vật sắc nhọn cứng, không có khả năng gây thủng.

Thay thế kịp thời các thùng rác bị hƣ hỏng.

Về công tác vận chuyển rác bệnh viện cần nhanh chóng thực hiện một số

việc nhƣ: Tăng cƣờng các loại xe chuyên dụng sử dụng cho việc thu gom vận

chuyển rác y tế. Quá trình vận chuyển phải kín tức là rác bỏ vào thùng vừa đủ và

phải đậy nắp lại an toàn. Với quy mô giƣờng bệnh và bệnh nhân vào khám và

chữa bệnh nên suy xét việc tăng thêm số lần lấy rác trong ngày.

Hiện tại thùng rác mà bệnh viện sử dụng cho mục đích sinh hoạt chung bố

trí tại khu vực bên ngoài hay lƣu giữ tại các khoa phòng cũng nhƣ vận chuyển về

nhà lƣu giữ đều là những thùng dung tích 120 lít có nắp đậy và bánh xe, chƣa có

thùng chứa dành riêng cho rác tái chế. Vì thế, có thể sử dụng loại thùng rác có

cùng kích thƣớc bằng với thùng rác hiện tại của bệnh viện nhƣng có 3 ngăn để

phân loại vật liệu tái chế, màu sắc khác biệt, trên mỗi thùng cần phải có ghi chú

cụ thể là thùng nào chứa rác tái chế và thùng nào chứa rác không tận dụng đƣợc.

Vị trí bổ sung thùng rác cho mục đích tái chế sẽ đƣợc đặt sát bên các

thùng rác hiện tại, cụ thể các nơi nhƣ sau: tại các lối cầu thang đi lên các khu

vực khám và chữa bệnh, căn tin, phía ra vào công viên trong bệnh viện, tại phía

cổng hƣớng vào khu siêu âm chẩn đoán hình ảnh xét nghiệm, hƣớng các khoa và

phòng tổ chức của bệnh viện, khu vực thể thao, trƣớc cửa nhà vệ sinh…

Bệnh viện có 13 khoa, mỗi khoa đều trang bị 2 thùng rác màu cam và 2

thùng rác màu xanh cho việc lƣu giữ chất thải tại khoa và cho quá trình vận

chuyển rác về nhà lƣu giữ. Theo nhƣ biện pháp đề xuất, bệnh viện cần thay thế

thùng rác hiện tại bằng thùng rác đúng chuẩn, cụ thể là trang bị tại mỗi khoa 2

thùng rác màu vàng cho việc phân loại, lƣu giữ và vận chuyến CTRYT.

Riêng loại thùng sử dụng để chứa vật sắc nhọn, bệnh viện có thể thay thế

thùng mũ hiện tại không đúng chuẩn bằng loại vật liệu đúng chuẩn chất lƣợng,

màu vàng theo quy định cũng nhƣ biểu tƣợng nguy hại sinh học rõ ràng. Hiện tại

trên thị trƣờng có hai dạng hộp an toàn đựng vật sắc nhọn, loại bằng mũ và loại

bằng bìa carton. Do đó, việc trang bị loại hộp đựng vật sắc nhọn tùy theo giá cả,

quyết định của ban lãnh đạo cũng nhƣ kinh phí của bệnh viện.

c.Xây dựng lại nhà chứa rác:

Xây dựng lại nhà chứa rác với quy mô khối lƣợng chất thải phát sinh tại bệnh viện. Hiện tại lƣợng rác sinh hoạt gấp hơn nhiều lần lƣợng rác y tế. Vì vậy khu vực chứa rác sinh hoạt và y tế cần xây dựng diện tích đủ lớn để đảm bảo sức chứa và thời gian lƣu giữ tối đa trƣớc khi Công ty Môi trƣờng vận chuyển đem xử lý là việc cần thiết.

Bên ngoài nhà chứa rác có hàng rào bảo vệ kiên cố không để cho súc vật, các loài gậm nhấm và côn trùng xâm nhập tự do. Nền nhà bên trong khu vực lƣu giữ nên xây có độ dốc để dễ thoát nƣớc vào ống thoát nƣớc, hạn chế ẩm ƣớt. Khu đất phải đƣợc quy hoạch nơi đất cao hoặc phải đôn nền cao sao cho không bị ngập nƣớc. Nhà chứa rác phân ra hai khu vực riêng biệt là rác y tế và rác sinh hoạt.

Bên dƣới các khu vực chứa rác cũng nhƣ nhà rửa dụng cụ đều lắp đặt sàn

cống thoát nƣớc để thuận tiện cho việc vệ sinh sau mỗi lần vận chuyển rác đem đi xử lý và cho lần chứa rác kế tiếp luôn sạch sẽ, lƣợng nƣớc thải sẽ theo hệ thống cống về hầm chứa nƣớc thải xử lý của bệnh viện. Ngoài ra, hệ thống điện phải lắp đặt an toàn để tránh trƣờng hợp chập mạch, gây cháy nổ.

Dự trù cho 1 ngày dự trữ rác:

- Khối lƣợng rác sinh hoạt: 1177.8 kg/ngày

- Khối lƣợng rác y tế: 128kg/ngày

Chọn loại thùng 120L:

- Kích thƣớc (mm): 505* 555* 1005

- Sức chứa: 48 kg

- Rác sinh hoạt: 1177.8/ 48 = 25 (thùng)

- Rác y tế: 128/ 48 = 3 (thùng)

→ Số thùng chứa rác cần:

→ Diện tích cần:

- Rác sinh hoạt: 25* (0.505* 0.555) = 7 (m2)

- Rác y tế: 3* (0.505* 0.555) = 0.48 (m2)

Thùng rác vận chuyển chất thải từ các khoa phòng trong bệnh viện theo

lối đi riêng về nhà lƣu giữ, chất thải đƣợc cân tại nhà cân ở lối vào. Tất cả các số

liệu sẽ đƣợc vi tính hóa bằng hệ thống vi tính trong nhà cân. Nhà cân cũng là nơi

giao nhận các các chứng từ chất thải để quản lý chặt chẽ số lƣợng và chủng loại

rác ra vào nhà lƣu giữ chất thải, để tránh tình trạng đem rác y tế ra ngoài bán cho

các cơ sở tái chế trái phép.

Đối với chất thải y tế, bên trong khu vực chứa rác y tế cần phải lắp đặt máy lạnh với nhiệt độ luôn đƣợc giữ ở mức 2-100C nhằm hạn chế tối đa sự phát

triển của các loại vi khuẩn gây bệnh. Ngoài hệ thống đèn chiếu sáng, cần lắp đặt

thêm đèn tia cực tím để sát trùng môi trƣờng, kết hợp việc thông khí tốt để đảm

bảo khu vực chứa rác luôn khô ráo và sạch sẽ.

Đối với chất thải sinh hoạt, sau khi phân loại tại nguồn phát sinh, về nhà

lƣu giữ sẽ đƣợc nhân viên phân loại lại bằng tay và cho các loại khác nhau vào

bao màu khác nhau, rồi đƣa đến vị trí lƣu giữ trong khu vực chứa rác sinh hoạt,

chờ vận chuyển đem đi xử lý.

Rác sau khi đƣa vào từng khu vực chứa riêng, thùng vận chuyển sẽ đƣợc

rửa sạch sẽ trƣớc khi vận chuyển đợt rác tiếp theo tại nhà rửa dụng cụ.

3.4.3. Giải pháp xử lý chất thải rắn y tế tại bệnh viện Hua Phan

Hiện tại toàn bộ rác y tế của bệnh viện Hua Phan thu gom và xử lý an

toàn. Nhìn chung, công tác xử lý rác y tế của bệnh viện đang đƣợc thực hiện tốt,

không ảnh hƣởng đến môi trƣờng không khí. Bệnh viện chỉ quan tâm khâu thu

gom, lƣu chứa mà không phải tiến hành xử lý. Trong những năm tới việc chủ

động xử lý rác y tế của bệnh viện cần phải đƣợc đặt ra, đặc biệt khi khối lƣợng

rác nguy hại của các bệnh viện tỉnh sẽ tăng cao những năm tới, dẫn đến khả

năng quá tải hoặc trong trƣờng hợp lò thiêu gặp sự cố không hoạt động đƣợc.

Các bệnh viện trong tỉnh có thể góp vốn và xây dựng lò đốt rác. Rác y tế phát sinh trong các bệnh viện có những thành phần và tính chất giống nhau nên rất thuận lợi trong quá trình xử lý rác theo hình thức xử lý tập trung. Vấn đề đầu tƣ vốn xây dựng của các bệnh viện sẽ dựa vào tỷ lệ khối lƣợng rác thải ra của các bệnh viện trong quận. Giải pháp trên phải đƣợc sự cho phép và quản lý chặt chẽ của Bộ Y tế.

Đối với bệnh viện Hua Phan, ngoài thực hiện giải pháp trên bệnh viện còn phối hợp phân loại rác thải tại nguồn theo đúng quy định của Bộ Y tế và kết hợp tái chế rác thải “sạch” không bị nhiễm khuẩn. Tập hợp rác thải “sạch” để tái chế đem lại lợi ích cho bệnh viện mà không ảnh hƣởng đến Luật Bảo vệ Môi trƣờng.

3.4.4. Giải pháp giáo dục truyền thông

Có kế hoạch đƣa các chƣơng trình giáo dục, tuyên truyền dành cho tất cả mọi ngƣời ra vào bệnh viện, bao gồm nhân viên y tế, bệnh nhân và ngƣời thăm nuôi ý thức hơn trong việc bảo vệ môi trƣờng bệnh viện.

Việc thực hiện tốt vệ sinh môi trƣờng, phân loại rác đã sử dụng để ngăn ngừa ô nhiễm. Làm tốt việc này sẽ nâng cao chất lƣợng điều trị và tiết kiệm chi phí trong vấn đề thải bỏ, xử lý và khắc phục hậu quả về sau.

Cách thức có thể thực hiện nhƣ sau:

- Tổ chức các khóa giáo dục, tập huấn hội nghị chuyên đề về công tác bảo vệ môi trƣờng cho các cấp quản lý nồng cốt, cán bộ bệnh viện tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trƣờng thông qua các cuộc thi, biểu dƣơng, khen thƣởng.

- Triển khai công tác tuyên truyền, vận động đến từng ngƣời ra vào bệnh viện, hƣớng dẫn tất cả mọi ngƣời thực hiện các yêu cầu về phân loại rác tại nguồn, giữ gìn vệ sinh chung trong toàn bệnh viện.

- Tuyên truyền thông qua sử dụng những hệ thống thông tin, biểu ngữ, băng rôn trong bệnh viện. Nội dung tuyên truyền cần thực hiện nổi bật các khía cạnh:

+ Tính bức xúc liên quan đến chất thải rắn tại bệnh viện.

+ Những tác động đến môi trƣờng và xã hội của chất thải rắn.

+ Các biện pháp nhằm ngăn ngừa và giảm nhẹ các tác động xấu.

+ Các thành phần chất thải có thể tái sinh, tái chế. Có thể đƣa ra một số khẩu hiệu nhƣ sau “Thực hiện công tác tự đánh giá bệnh viện để cải tiến và nâng cao chất lƣợng phục vụ”.

+ Giữ gìn vệ sinh vì sức khỏe bạn và gia đình bạn" hoặc " Không xả rác nơi công cộng và hành lang cang bệnh viện", "Bảo vệ cây xanh hoa kiểng là bảo vệ chính bản thân mình"…

+ In ấn tài liệu học tập, hình ảnh, tờ rơi… về việc phân loại rác hay công

tác bảo vệ môi trƣờng.

+Tổ chức thông tin nhanh và sinh hoạt định kỳ về công tác phòng chống ô

nhiễm, bảo vệ môi trƣờng.

Thông qua giáo dục cộng đồng, ý thức bản thân của mỗi cá nhân đƣợc nâng cao, việc đó phải đƣợc đƣợc thiết lập ngay từ cấp lãnh đạo đến nhân viên bệnh viện cũng nhƣ từ ngƣời nhà bệnh nhân đến bệnh nhân trong công tác bảo

vệ môi trƣờng. Hạn chế đƣợc thói quen cũ trong sinh hoạt hàng ngày của cộng đồng dân cƣ, năng lực chuyên môn của cấp độ quản lý đƣợc nâng cao.

Các chƣơng trình phải tổ chức có tính bền vững lâu dài chứ không phải là hoạt động trên cơ sở đối phó, mang tính phong trào, chung chung chƣa đi sâu vào nguyên nhân và hậu quả của hành vi gây ô nhiễm môi trƣờng sống.

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

KẾT LUẬN

Từ các kết quả điều tra, nghiên cứu, tác giả tổng hợp và và rút ra một số

kết luận nhƣ sau:

- Tỷ lệ phát sinh chất thải rắn y tế tại bệnh viện vào khoảng 0,5 kg/giƣờng bệnh/ngày, trong đó CTRYT thông thƣờng là 0,45 kg/giƣờng bệnh/ngày và CTRYT nguy hại là 0.05 kg /giƣờng bệnh/ngày. Tƣơng đƣơng với 125,9 kg CTRYT, trong đó có 113,7 kg CTRYT thông thƣờng (chiếm tỉ lệ 90,3% tổng lƣợng phát sinh). CTRYT nguy hại với lƣợng phát sinh 12,2 kg/ngày (chiếm khoảng 9,7% tổng lƣợng chất thải phát sinh). Trong đó, khoa Sản, Ngoại, CKL phát sinh nhiều nhất với 53,7 kg/ngày..

- Kết quả từ khảo sát cán bộ cho thấy, có 82,2% cán bộ nhân viên y bác sỹ có kiến thức chung về chất thải y tế; 99% vƣợt qua các câu hỏi về phân loại CTRYT, chỉ có 1% không đạt. Vấn đề thực hành chung quản lý chất thải rắn y tế, có 47% cán bộ đạt kết quả tốt, 51% đạt khá và chỉ có 2% xếp loại trung bình. Nhƣ vậy, có thể thấy rằng, các cán bộ nhân viên y bác sỹ tại bệnh viện Hua phan có kiến thức tốt về chất thải rắn y tế.

 Hệ thống trang thiết bị lƣu giữ, thu gom và vận chuyển CTR còn thiếu,

- Công tác quản lý chất thải rắn tại Bệnh viện Hua phan đã đƣợc quan tâm. Cơ sở y tế đã có những văn bản nội bộ quy định việc quản lý và giám sát chất thải của bệnh viện theo những quy định của Bộ Y tế. Tuy nhiên vẫn còn một số hạn chế nhƣ sau:

 Nhà lƣu giữ CTRYT xuống cấp, diện tích nhỏ không đủ chứa khối lƣợng chất thải ngày càng gia tăng, nên rác sinh hoạt đƣợc đổ đóng phía ngoài nhà lƣu giữ.

chƣa đồng bộ theo đúng quy định của Bộ Y tế.

Chính vì vậy, cần có một số biện pháp để khắc phục những bất cập nhằm hạn chế ô nhiễm giúp hệ thống quản lý môi trƣờng bệnh viện phù hợp hơn nhƣ:

-Đẩy mạnh sự hợp tác, đồng bộ giữa Trƣởng ban quản lý với các phòng, khoa, đồng thời nâng cao các hoạt động tuyên truyền, tập huấn, nâng cao nhận thức và trách nhiệm về bảo vệ môi trƣờng cho cộng đồng, tăng cƣờng công tác

thanh kiểm tra, xử lý nghiêm các đối tƣợng không chấp hành các quy định về bảo vệ môi trƣờng.

-Xây dựng hệ thống quản lý CTRYT có tính chuyên nghiệp, hiện đại, đồng thời khắc phục tình trạng chồng chéo, bỏ trống trong một số lĩnh vực quản lý, có sự phân công hợp lý và phối hợp chặt chẽ giữa các phòng, ban trong tổ chức các hoạt động bảo vệ môi trƣờng. Quản lý tốt các nguồn CTRYT phát sinh trong quá trình hoạt động của bệnh viện.

-Hệ thống hóa các trang thiết bị thu gom, vận chuyển, lƣu trữ một cách đồng bộ, đảm bảo an toàn trong công tác quản lý CTRYT theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế.

KHUYẾN NGHỊ

Để hoàn thiện hơn trong công tác quản lý CTRYT bệnh viện cần nhanh chóng khắc phục một số khuyết điểm còn tồn tại, hạn chế tình hình ô nhiễm môi trƣờng do chất thải gây ra làm mất vẻ mỹ quan sinh hoạt, ảnh hƣởng đến năng suất khám và chữa bệnh cũng nhƣ sức khỏe của bệnh nhân trong thời gian điều trị. Tác giả xin đƣa ra một số khuyến nghị nhƣ sau:

- Ban lãnh đạo bệnh viện cần nhanh chóng chuẩn hóa trang thiết bị chứa chất thải theo đúng màu sắc quy định của Bộ y tế trong vấn đề quản lý chất thải y tế.

- Trang bị thêm các dụng cụ thu gom, vận chuyển rác y tế. Có cán bộ chuyên trách cho lĩnh vực môi trƣờng tại bệnh viện để quản lý chuyên sâu trong vấn đề bảo vệ môi trƣờng bệnh viện tốt hơn.

- Xây dựng và mở rộng nhà lƣu giữ chất thải với diện tích phù hợp với lƣợng rác thải y tế và sinh hoạt tại bệnh viện, khắc phục tình trạng rác sinh hoạt để phía ngoài nhà lƣu giữ gây mất mỹ quan và phát sinh mùi hôi côn trùng gây bệnh.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt

1. Bộ KHCN&MT, Cục môi trƣờng, năm 1998, Các biện pháp kiểm soát ô

nhiễm và quản lý chất thải, Nhà xuất bản xây dựng Hà Nội.

2. Bộ Tài nguyên & Môi trƣờng (2006), Danh mục chất thải nguy hại ,(Ban

hành kèm theo Quyết định số 23/2006/QĐ-BTNMT ngày 26 tháng 12

năm 2006 của Bộ trƣởng Bộ Tài nguyên và Môi trƣờng).

3. Bộ Tài nguyên & Môi trƣờng (2011), Thông tư số 12/2011/TT-BTNMT,

ngày 14/4/2011 Quy định về quản lý chất thải nguy hại, Hà Nội.

4. Bộ Tài nguyên & Môi trƣờng (2012), Quy chuẩn kỹ thuật về lò đốt chất

thải rắn y tế ,Hà Nội, 2012.

5. Bộ Y tế (2000), Báo cáo tình hình thực hiện công tác quy chế quản lý

chất thải tại các cơ sở y tế, Bộ Y tế.

6. Bộ Y tế (2007), Quy chế quản lý chất thải y tế (Ban hành kèm theo Quyết

định số 43/2007/QĐ-BYT ngày 03 /12/2007 của Bộ trƣởng Bộ Y tế).

7. Bộ Y tế (2009), Thông tư số 18/2009/TT-BYT, Hướng dẫn tổ chức thực

hiện công tác kiểm soát nhiễm khuẩn trong các cơ sở khám chữa bệnh, Bộ

Y tế.

8. Bộ Y tế (2012), Công văn số 911/TTrB ngày 07/12/2012 về việc Tăng

cường công tác Quản lý chất thải y tế, Bộ Y tế.

9. Bộ Y tế (2013), Quy trình thanh tra về quản lý chất thải y tế, (Ban hành

kèm theo Quyết định số 277/2013/QĐ-BYT ngày 24/01/2013 của Bộ

trƣởng Bộ Y tế.

10. Bộ Y tế (2014), Công văn số 2340/BYT-MT ngày 29/4/2014 về việc tăng

cường Quản lý và xử lý chất thải y tế.

11. Đặng Ngọc Chánh (2007), “Kết quả điều tra môi trƣờng y tế tại 9 tỉnh/

thành khu vực phía Nam năm 2007”, Khoa Sức khỏe môi trường Viện Vệ

sinh Y tế công cộng, thành phố Hồ Chí Minh.

12. Nguyễn Thị Kim Thái (2011), “Quản lý chất thải từ các bệnh viện Việt

Nam, thực trạng và định hƣớng trong tƣơng lai”, Tạp chí môi trường, Hà

Nội 12/2011.

Tiếng Lào

13. Báo cáo tổng kết năm của Bệnh viện Hua Phan, Tỉnh Hua Phan năm

2017.

14. Bộ Y tế Lào, Sổ tay quản lý chất thải rắn tại Bệnh viện.

15. Bộ Tài nguyên và Môi trƣờng Lào, Quyết định số 8056/BTNMT ngày

17/12/2013.

PHỤ LỤC

1.1. MỘT SỐ BIỂU TƢỢNG QUẢN LÝ CHẤT THẢI Y TẾ

Biểu tƣợng nguy hại sinh học:

Biểu tƣợng chất phóng xạ:

(Hình vẽ màu đen trên nền đỏ)

Biểu tƣợng chất gây độc tế bào:

Biểu tƣợng chất thải có thể tái chế:

1.2. HÌNH ẢNH QUẢN LÝ CTRYT TẠI BỆNH VIỆN HUA PHAN

Hình 5.Phân loại CTRYT phát sinh trực tiếp trong quá trình khám chữa bệnh

( Nguồn: Tác giả, 2021)

Hình 6. Lối vận chuyển CTRYT tại bệnh viện

( Nguồn: Tác giả, 2021)

Hình 7. Phương tiện vận chuyển CTRYT tại bệnh viện

Hình 8. Nhà lưu giữ CTRYT tại bệnh viện

(Nguồn: Tác giả, 2021)

1.3. MỘT SỐ HÌNH ẢNH PHỎNG VẤN TẠI BỆNH VIỆN HUA PHAN

Hình 9. Một số hình ảnh khi phỏng vấn tại các khoa của bệnh viện Huaphan

1.4. PHIẾU ĐIỀU TRA TẠI BỆNH VIỆN HUAPHAN

Khóa luận tốt nghiệp: Đánh giá hiện trạng quản lý chất thải rắn y tế tại bệnh viện Huaphan, tỉnh Huaphan - Lào

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN KHOA MÔI TRƢỜNG

ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN Y TẾ TẠI BỆNH VIỆN HUAPHAN, TỈNH HUAPHAN - LÀO

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN KHOA MÔI TRƢỜNG

ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN Y TẾ TẠI BỆNH VIỆN HUAPHAN, TỈNH HUAPHAN - LÀO

(Chƣơng trình đào tạo chuẩn)

Khoa

Ban

Phòng

Khoa Cận

Phòng ban

Giám đốc

Chức năng

Lâm sàng

Lâm sàng

3

90

Tổng số

18

11

Có thể bạn quan tâm

Tổng quan về bã cà phê: Tiềm năng ứng dụng trong xử lý môi trường

Khóa luận tốt nghiệp: Hành trình đi tìm bản ngã trong tiểu thuyết “Biên niên ký chim vặn dây cót” của Haruki Murakami

Đánh giá hiện trạng và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý chất thải nhựa sinh hoạt từ hộ gia đình trên địa bàn thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai

Nhận định về các giải pháp khu vực trữ nước tự nhiên cho đô thị Việt Nam

Tác động của tài chính khí hậu đến tính bền vững môi trường: Bằng chứng thực nghiệm từ phân tích liên quốc gia

Ảnh hưởng của vật chất nhận chìm vùng biển Quảng Trị tới khu vực lân cận

Cơ hội và thách thức đối với ngành hàng hải Việt Nam trong xu hướng phát triển mới

Khảo sát khả năng xử lý nước ô nhiễm của hến (Corbicula spp.) và bèo cái (Pistia stratiotes L.)

Dự báo lưu lượng nước về hồ thủy điện dựa trên mạng nơ-ron hồi quy cải tiến

Khóa luận tốt nghiệp: Nghiên cứu sự vận chuyển phóng xạ từ đất lên thực vật

Tài liệu hướng dẫn Thực tập tại doanh nghiệp, viết báo cáo thực tập tốt nghiệp và khoá luận tốt nghiệp

Khóa luận tốt nghiệp: Kế toán xác định kết quả hoạt động kinh doanh tại Chi Nhánh Công Ty Cổ Phần Việt Nam Kỹ Nghệ Súc Sản– Trung Tâm Kinh Doanh Chuỗi Cửa Hàng Vissan

Khóa luận tốt nghiệp: Bài toán biên dirichlet cho phương trình elliptic cấp 2 dạng bảo toàn trong hình tròn đơn vị

Khóa luận tốt nghiệp: Ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác văn phòng tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia I

Tài liệu hướng dẫn Kiểm soát nhiễm khuẩn

Khóa luận tốt nghiệp: Khảo sát điều kiện tách chiết và hoạt tính sinh học của cao chiết hoa đu đủ đực (Carica papaya L.) từ methanol và acetone

Khóa luận tốt nghiệp: Trích xuất thông tin từ hóa đơn bán hàng (Informationextraction extraction)

Khóa luận tốt nghiệp: Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua của khách hàng đối với sản phẩm mứt gừng của Công ty Mộc Truly Hue’s

Khóa luận tốt nghiệp: Thiết kế - chế tạo máy tách hạt mắc ca

Khóa luận tốt nghiệp: Nghiên cứu co giãn tài nguyên trong xử lý dữ liệu tài chính với nền tảng Apache Spark

Tài liêu mới

Điều trị suy thất trái cấp nặng sau phẫu thuật Rastelli bằng ECMO: Một trường hợp lâm sàng

Nghiên cứu bào chế và đánh giá sự giải phóng dược chất của hệ liposomes bọc các sợi nano cellulose vi khuẩn dẫn curcumin dùng cho đường uống

Bài tiểu luận: Chăm sóc dược cho bệnh nhân đái tháo đường và bệnh nhân viêm phổi cộng đồng

Bài tiểu luận: Chăm sóc dược cho bệnh nhân đái tháo đường và bệnh nhân viêm phổi cộng đồng

Báo cáo thực hành cộng đồng: Trung tâm Y tế huyện Long Điền, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu

Đồ án tốt nghiệp: Xây dựng hệ chuyên gia y tế chẩn đoán bán đầu một số bệnh về phổi

Báo cáo môn học: Tìm hiểu về máy theo dõi bệnh nhân Comen C50 và quy trình bảo dưỡng, hiệu chuẩn máy

Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Tác động của thanh khoản đến khả năng sinh lời của các ngân hàng thương mại Việt Nam

Khóa luận tốt nghiệp: Khảo sát tình hình sử dụng thuốc kháng sinh trên bệnh nhân viêm phổi mắc phải cộng đồng tại bệnh viện phổi tỉnh Thái Nguyên từ tháng 4 năm 2023 đến tháng 11 năm 2023

Luận án Tiến sĩ Y học: Đặc điểm dịch tễ và yếu tố nguy cơ của viêm gan hoạt động sau sinh ở phụ nữ mang thai nhiễm HBV mạn tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới

Luận án Tiến sĩ Răng Hàm Mặt: Nghiên cứu hiệu quả điều trị bệnh viêm quanh răng bằng phương pháp không phẫu thuật kết hợp Aspirin, axít béo Omega-3

Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu nồng độ periostin huyết thanh trong tiên lượng chức năng tim sau nhồi máu cơ tim cấp

Khóa luận tốt nghiệp Cao đẳng Điều dưỡng: Thực trạng kiến thức và thực hành xử trí trẻ bị sốt của bố/mẹ có con từ 2 tháng – 5 tuổi đến khám tại Trung tâm Nhi khoa – Bệnh viện Bạch Mai năm 2024

Khóa luận tốt nghiệp đại học: Biện pháp giáo dục kĩ năng phòng chống một số bệnh truyền nhiễm thường gặp thông qua môn Khoa học lớp 5

Khóa luận tốt nghiệp đại học ngành Giáo dục mầm non: Thực trạng giáo dục dinh dưỡng cho trẻ 5-6 tuổi thông qua hoạt động khám phá khoa học về môi trường xung quanh

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Giới thiệu

Về chúng tôi

Việc làm

Quảng cáo

Liên hệ

Chính sách

Thoả thuận sử dụng

Chính sách bảo mật

Chính sách hoàn tiền

DMCA

Hỗ trợ

Hướng dẫn sử dụng

Đăng ký tài khoản VIP

093 303 0098

support@tailieu.vn

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi

Facebook