1
ĐỀ CƯƠNG SINH 12 – GIỮA KÌ II NĂM HỌC 2024 -2025
CHƯƠNG 4: BẰNG CHỨNG VÀ CƠ CHẾ TIẾN HOÁ
BÀI 15. CÁC BẰNG CHỨNG TIẾN HOÁ
PHẦN I. Câu trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn
Câu 1. Hoá thạch là gì?
A. Di tích của các sinh vật sống trong các thời đại trước đã để lại trong lớp băng của v Tri Đt.
B. Di tích của sinh vật sống trong thời đại trước đã để lại trong lớp đt sét của v Tri Đt hoc đưc bo tn trong lớp
nha h phch.
C. Di tích của các sinh vật sống trong các thời đại trước để lại trong lớp đa cht của v Tri Đt, xc sinh vật ha đ.
D. Di tích phần cứng của sinh vật như xương, v đ vôi đưc giữ lại trong đt, trng băng hoc nha h phch.
Câu 2. Trong nghiên cứu lch sử pht triển của sinh giới, ha thạch không có vai trò
A. xc đnh tui của hoá thạch bằng đng v phóng xạ.
B. bằng chứng gián tiếp về lch sử phát triển của sinh giới.
C. xc đnh tui của hoá thạch có thể xc đnh tui của Tri đt.
D. bằng chứng trc tiếp về lch sử phát triển của sinh giới.
Câu 3. Bằng chứng nào sau đây là bằng chứng hóa thạch?
A. Xương khủng long. B. Răng khôn. C. Ruột tt. D. Manh tràng.
Câu 4. Chi trước của mèo để đi bộ, chi trước của c voi dùng để bơi và chi trước của dơi dùng để bay là một số ví dụ
về
A. cơ quan tương t. B. cơ quan thoi ho.
C. cơ quan tương đng. D. s tiến hoá hội tụ.
Câu 5. Cc loài sinh vật đều c vật cht di truyền là DNA (trừ một số virus c vật cht di truyền là RNA). Đây là loại
bằng chứng
A. tế bào học. B. sinh học phân tử. C. gii phẫu so snh. D. phôi sinh học.
Câu 6. Bằng chứng tiến ha nào sau đây là bằng chứng sinh học phân tử ?
A. Protein của các loài sinh vật đều cu tạo từ 20 loại amino acid.
B. Xương tay của người tương đng với cu trúc chi trước của mèo.
C. Tt c các loài sinh vật đều đưc cu tạo từ tế bào.
D. Xác sinh vật sống trong các thời đại trước đưc bo qun trong các lớp băng.
Câu 7. Bằng chứng tiến ha nào sau đây là bằng chứng tế bào học?
A. Tt c cc cơ thể sinh vật hiện nay đều đưc cu tạo từ tế bào.
B. Gai xương rng, tua cuốn của đậu Hà Lan đều là biến dạng của l.
C. DNA của tt c các loài sinh vật hiện nay đều đưc cu tạo từ 4 loại nucleotide.
D. Tế bào của tt c các loài sinh vật hiện nay đều sử dụng chung một bộ mã di truyền.
PHẦN II. Câu trắc nghiệm đúng sai.
Câu 1. Trình t các nucleotide trong mạch mang mã gốc của 1 đoạn gen mã hoá cu trúc của nhóm enzime dehidogenase
ở người và cc loài vưn người như sau:
- Người: - XGA – TGT – TGG – GTT – TGT – TGG –
- Tinh tinh: - XGT – TGT – TGG – GTT – TGT – TGG –
- Gorila: - XGT – TGT – TGG – GTT – TGT – TAT –
- Đười ươi: - TGT – TGG – TGG – GTX – TGT – GAT –
Từ các trình t nucleotide nêu trên hãy cho biết các phát biểu sau đây là đúng hay sai?
a) Đây là bằng chứng sinh học phân tử.
b) Các loài có trình t, tỉ lệ các nucleotide càng giống nhau càng có ngun gốc họ hàng gần gũi nhau và ngưc lại.
c) Gorila có quan hệ họ hàng gần với người nht.
d) Thứ t giống nhau gim dần của cc loài trên là: Tinh tinh > Người > Gorila > Đười ươi.
Câu 2. Đọc đoạn thông tin sau:
Một số cơ quan ở những loài hoc các nhóm phân loại khác nhau có thể thc hiện những chức năng rt khác
nhau, nhưng c c s giống nhau ở một số đc điểm gii phẫu. Những cơ quan như vậy đưc gọi là cơ quan tương đng.
Cơ quan thoi ha là những cơ quan pht triển không đầy đủ ở cơ thể trưởng thành. Cơ quan thoi ha đưc bắt
ngun từ một cơ quan ở một loài t tiên nhưng không còn chức năng hoc chức năng b tiêu gim, chỉ để lại vết tích.
Trường hp cơ quan thoi ha pht triển mạnh và biểu hiện ở một số cá thể nào đ gọi là hiện tưng lại t.
Hãy cho biết các phát biểu dưới đây là đúng hay sai?
a) Cơ quan thoi ha cũng là cơ quan tương đng.
b) Ruột thừa là cơ quan thoi ha ở người, ruột thừa là vết tích của đoạn ruột già ít đưc sử dụng ở động vật.
c) Cơ quan tương đng là một bằng chứng phn ánh mối quan hệ tiến ha đng qui tính trạng giữa các nhóm sinh vật.
d) Gai của cây hoa hng lá biến dạng của lá, còn gai của cây xương rng là biến dạng của thân, và do ngun gốc khác
nhau nên không đưc xem là cơ quan tương đng.
Câu 3. Bng dưới đây là tỉ lệ % cc amino acid sai khác nhau ở chuỗi polypeptide anpha trong phân tử hemoglobin ở
cc nhm động vật. Do sai sót khi nhập thông tin, trong bng đã nhập sai tên của một loài động vật.
2
Cá voi
Cá chép
Cá Rng
Kì nhông
Chó
Người
Cá voi
0%
59,4%
54,2%
61,4%
56,8%
53,2%
Cá chép
0%
48,7%
53,2%
47,9%
48,6%
Cá Rông
0%
46,9%
46,8%
47%
Kì nhông
0%
44,3%
44%
Chó
0%
16,3%
Người
0%
Da vào thông tin trên hãy cho biết cc nhận đnh dưới đây là đúng hay sai?
a) Đây là loại bằng chứng tế bào học gián tiếp chứng t cc loài đưc tiến hóa từ một loài t tiên.
b) Những loài có số lưng sai khác trong chuỗi polipeptide càng nhiều thì càng có quan hệ họ hàng xa nhau.
c) Người có quan hệ gần với c chép hơn kì nhông.
d) Loài b sai sót khi nhập thông tin ở bng trên là cá voi, và số liệu về cá voi ở bng trên có thể là thông tin của cá mập.
Câu 4. Tỷ lệ % các amino acid sai khác nhau ở chuỗi polypeptide anpha trong phân tử Hemoglobin thể hiện ở bng sau:
C mập
Cá chép
Kỳ nhông
Chó
Người
0%
59,4%
61,4%
56,8%
53,2%
0%
53,2%
47,9%
48,6%
0%
46,1%
44,0%
0%
16,3%
0%
Da vào thông tin trên hãy xc đnh cc nội dung sau là đúng hay sai?
a. Đây là bằng chứng sinh học phân tử
b. C chép c quan hệ họ hàng xa nht với người
c. Da trên bằng chứng này ta c thể xc đnh đưc mối quan hệ họ hàng gần xa giữa cc loài
d. Trật t đúng về mối quan hệ họ hàng giữa cc loài là: Người -> Chó -> Kì Giông -> Cá chép -> C mập.
BÀI 16. QUAN NIỆM CỦA DARWIN VỀ CHỌN LỌC TỰ NHIÊN VÀ HÌNH THÀNH LOÀI
PHẦN I. Câu trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn
Câu 1. Darwin không sử dụng phương php nào dưới đây để hình thành học thuyết tiến hóa của mình?
A. Quan sát, thu thập dữ liệu. B. Tạo cc đột biến trên cây trng, vật nuôi.
C. Hình thành gi thuyết khoa học. D. Kiểm chứng gi thuyết.
Câu 2. Theo Đacuyn, nguyên liệu chủ yếu cho chọn lọc t nhiên là
A. thường biến. B. biến d cá thể. C. đột biến. D. biến d t hp.
Câu 3. Biến d cá thể theo Đacuyn là
A. những đc điểm sai khác giữa các cá thể cùng loài phát sinh trong quá trình sinh sn.
B. s tái t hp các gen trong quá trình di truyền do hoạt động sinh sn hữu tính.
C. s pht sinh cc đột biến trong quá trình sinh sn.
D. s kết hp các giao tử tạo ra biến d t hp trong quá trình sinh sn.
Câu 4. Theo Darwin, nội dung của chọn lọc t nhiên là
A. Tích lũy cc biến đi nh nht cá biệt thành những biến đi sâu sắc ph biến chung cho loài.
B. Đào thi các biến d có hại, tích lũy cc biến d có li cho cơ thể sinh vật.
C. Phân hóa kh năng sinh sn của những kiểu gen khác nhau trong quần thể.
D. Hình thành cc đc điểm thích nghi và phân li tính trạng ở sinh vật.
Câu 5. Theo Darwin, kết qu của chọn lọc t nhiên là
A. hình thành nên quần thể sinh vật c cc đc điểm thích nghi với môi trường.
B. hình thành nên cá thể sinh vật c cc đc điểm thích nghi với môi trường.
C. hình thành nên quần xã sinh vật c cc đc điểm thích nghi với môi trường.
D. hình thành nên loài sinh vật c cc đc điểm thích nghi với môi trường.
Câu 6. Từ loài ci dại các nhà lai tạo đã tạo ra các giống như ci Brussels, súp lơ xanh, bắp ci,...Phát biểu nào sau đây
về qu trình này là đúng?
A. Ở cây ci hoang dại, c đủ biến d di truyền để có thể tạo ra các giống ci khác nhau.
B. Biến d di truyền ở cây ci hoang dại ít hơn so với các loài khác nên hình thành ít loài mới.
C. Chọn lọc t nhiên không tc động đến loài ci hoang dại trong quá trình hình thành các loài mới.
D. Các loài mới hình thành là do điều kiện môi trường t nhiên hoc điều kiện canh tác khác nhau.
Câu 7. Quan st hình bên dưới hãy chọn phát biểu đúng
3
A. Súp lơ xanh, Súp lơ trắng, Ci xoăn, Su hào và Bắp ci đưc bắt ngun từ cùng loài t tiên là cây ci dại.
B. Kết qu chọn lọc t nhiên từ cây ci dại đã tạo nên nhiều giống cây trng mới.
C. Chọn lọc t nhiên từ các bộ phận khác nhau của cây ci dại là cơ chế hình thành các giống cây trên.
D. Chọn lọc nhân tạo theo hướng ly l đã tạo nên giống bắp ci.
Câu 8. Năm 1848, ở Manchter (Anh) lần đầu tiên người ta phát hiện một con bướm đen. Từ năm 1848 đến 1900, ở nhiều
vùng công nghiệp miền Nam nước Anh, có nhiều bụi than từ ống khói nhà máy phun ra bám vào thân cây, tỉ lệ bướm
đen trong quần thể đã lên tới 85% và đến giữa thế kỉ 20 đạt 98%. Tuy nhiên ở vùng không b ô nhiễm bởi muội than
dạng trắng vẩn chiếm đa số. Gii thích nào dưới đây là đúng theo quan điểm của Darwin?
A. Sinh vật c su hướng thay đi dể thích nghi với s thay đi của điều kiện ngoại cnh.
B. Ngoại cnh tc động làm cho sinh vật biến đi theo nên hình thành cc đc điểm thích nghi.
C. Qua nhiều thế hệ, tần số allen quy đnh màu xm đen xut hiện trong quần thể tăng lên trong khi tần số allen quy
đnh màu trắng gim đi.
D. Cá thể có biến d màu đen xm c kh năng sống sót tố hơn và sinh nhiều con chu hơn nên dần trở nên ph biến hơn
trong loài.
Câu 9. Theo quan điểm tiến hoá Darwin, các gii thích sau đây đúng về s xut hiện bướm sâu đo bạch dương màu đen
(Biston betularia) ở vùng Manchester (Anh) vào những năm cuối thế kỷ XIX, nửa đầu thế kỷ XX là đúng?
A. Các biến d cá thể màu đen ở bướm sâu đo bạch dương đã xut hiện một cách ngẫu nhiên từ trước và đưc chọn lọc
t nhiên giữ lại.
B. Quá trình chọn lọc t nhiên đã giữ lại những thể biến d có hại cho bướm.
C. Môi trường sống là các thân cây bạch dương b nhuộm đen đã làm pht sinh cc đột biến tương ứng màu đen trên cơ
thể sây đo bạch dương.
D. Tt c bướm sây đo bạch dương c cùng một kiểu gene, khi cây bạch dương c màu trắng thì bướm có màu trắng,
khi cây c màu đen thì bướm c màu đen.
Câu 10. Cc loài sâu ăn l thường có màu xanh lục lẫn với màu xanh của lá, nhờ đ mà kh b chim ăn sâu pht hiện và
tiêu diệt. Theo Darwin, các gii thích sau đây đúng về qu trình hình thành đc điểm thích nghi này?
A. Khi chuyển sang ăn l, sâu t biến đi màu cơ thể để thích nghi với môi trường.
B. Ảnh hưởng trc tiếp của thức ăn là l cây c màu xanh làm biến đi màu sắc cơ thể.
C. Chọn lọc t nhiên tích luỹ cc đột biến màu xanh lục xut hiện ngẫu nhiên trong quần thể sâu.
D. Chọn lọc t nhiên tích luỹ các biến d cá thể màu xanh lục qua nhiều thế hệ.
BÀI 17. THUYẾT TIẾN HOÁ TỔNG HỢP HIỆN ĐẠI
PHẦN I. Câu trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn
Câu 1. Theo thuyết tiến hoá tng hp thì tiến hoá nh là quá trình
A. hình thành các nhóm phân loại trên loài.
B. duy trì n đnh thành phần kiểu gene của quần thể.
C. biến đi tần số allele và thành phần kiểu gene của quần thể
D. củng cố ngẫu nhiên những allele trung tính trong quần thể.
Câu 2. Nhân tố tiến hoá có kh năng làm thay đi tần số các allele thuộc một locus gene trong quần thể theo hướng xác
đnh là
A. dòng gene. B. biến động di truyền. C. chọn lọc t nhiên D. đột biến.
Câu 3. Nhân tố nào sau đây không phi là nhân tố tiến hoá?
A. Giao phối không ngẫu nhiên. B. Giao phối ngẫu nhiên. C. Phiêu bạt di truyền. D. Chọn lọc t nhiên.
Câu 4. S thay đi đột ngột trong môi trường như ha hoạn, lũ lụt, động đt ,có thể làm gim mạnh kích thước của một
quần thể. Việc gim mạnh kích thước quần thể này có thể dẫn đến
A. hiệu ứng thắt c chai. B. hiệu ứng sáng lập. C. dòng gene. D. đột biến.
Câu 5. Nhân tố tiến ho nào dưới đây không làm thay đi tần số allele qua các thế hệ?
4
A. Đột biến. B. Giao phối không ngẫu nhiên. C. Dòng gene. D. Phiêu bạt di truyền.
Câu 6. Theo thuyết tiến hóa hiện đại, nhân tố nào sau đây c thể mang đến quần thể những allele mới làm phong
phú thêm vốn gen của quần thể?
A. Giao phối không ngẫu nhiên. B. Dòng gene. C. Các yếu tố ngẫu nhiên. D. Chọn lọc t nhiên.
Câu 7. Giao phối không ngẫu nhiên thường làm thay đi thành phần kiểu gene của quần thể theo hướng
A. làm gim tính đa hình quần thể. B. gim kiểu gen d hp tử, tăng kiểu gen đng hp tử.
C. thay đi tần số alen của quần thể. D. tăng kiểu gen d hp tử, gim kiểu gen đng hp tử.
Câu 8. Nhân tố nào sau đây làm thay đi tần số allele và thành phần kiểu gene của quần thể sinh vật theo một hướng
xc đnh?
A. Chọn lọc t nhiên. B. Giao phối không ngẫu nhiên. C. Dòng gene. D. Đột biến.
Câu 9. Phiêu bạt di truyền c đc điểm
A. luôn làm tăng vốn gene của quần thể.
B. luôn làm tăng s đa dạng sinh di truyền của sinh vật.
C. đào thi hết cc allele c hại khi quần thể, chỉ giữ lại allele c li.
D. làm thay đi tần số allele không theo một hướng xc đnh.
Câu 10. Một allele nào đ dù c li cũng c thể b loại b hoàn toàn khi quần thể là do tc động của nhân tố tiến ha
nào sau đây?
A. Chọn lọc t nhiên. B. Giao phối không ngẫu nhiên.
C. Phiêu bạt di truyền. D. Giao phối ngẫu nhiên.
Câu 11. Ở sinh vật lưỡng bội, các allene trội b tc động của chọn lọc t nhiên nhanh hơn cc allene ln vì
A. allene trội ph biến ở thể đng hp.
B. các allene ln có tần số đng kể.
C. các gene ln ít ở trạng thái d hp.
D. allene trội dù ở trạng thi đng hp hay d hp đều biểu hiện ra kiểu hình.
Câu 12. Theo thuyết tiến hóa hiện đại, 1 allen ln có li có thể b loại b hoàn toàn khi quần thể do tc động của nhân
tố nào sau đây?
A. Giao phối không ngẫu nhiên. B. Chọn lọc t nhiên.
C. Các yếu tố ngẫu nhiên. D. Giao phối ngẫu nhiên.
Câu 13. Theo thuyết tiến hóa hiện đại, 2 nhân tố nào sau đây đều có thể làm phong phú vốn gene của quần thể?
A. Dòng gene và đột biến. B. Các yếu tố ngẫu nhiên và đột biến.
C. Đột biến và chọn lọc t nhiên. D. Chọn lọc t nhiên và di - nhập gene.
Câu 14. Loài sinh học là
A. một hoc một nhóm quần thể có kh năng giao phối với nhau, sinh ra đời con có sức sống, không có kh năng sinh
sn và không cách li với nhóm quần thể khác
B. một nhóm quần thể có kh năng giao phối với nhau, sinh ra đời con có sức sống, có kh năng sinh sn và không cách
li sinh sn với nhóm quần thể khác.
C. một hoc một nhóm quần thể có kh năng giao phối với nhau, sinh ra đời con có sức sống, có kh năng sinh sn và
cách li sinh sn với nhóm quần thể khác.
D. một quần thể có kh năng giao phối với nhau, sinh ra đời con có sức sống, có kh năng sinh sn và cách li sinh sn
với nhóm quần thể khác.
Câu 15. Cách li sinh sn là những trở ngại sinh học ngăn cn
A. hai loài khác khu vc đa lí gp nhau để giao phối tạo ra con lai.
B. các loài tạo ra con lai có sức sống và kh năng sinh sn như nhau.
C. các loài sống trong cùng khu vc giao phối với nhau hoc ngăn cn tạo ra con lai hữu thụ.
D. hai loài giao phối với nhau hoc ngăn cn tạo ra con lai có sức sống và sức sinh sn.
Câu 16. Khi nói về dòng gene, phát biểu nào sau đây đúng?
A. Kết qu của dòng gene là luôn dẫn đến làm nghèo vốn gene của quần thể, làm gim s đa dạng di truyền của quần
thể.
B. Các cá thể nhập cư c thể mang đến những allele mới làm phong phú thêm vốn gene của quần thể.
C. Nếu số lưng cá thể nhập cư bằng số lưng cá thể xut cư thì chắc chắn không làm thay đi tần số kiểu gene của
quần thể.
D. Hiện tưng xut cư chỉ làm thay đi tần số allele mà không làm thay đi thành phần kiểu gene của quần thể.
Câu 17. Ba yếu tố quan trọng nht đng gp vào qu trình hình thành cc đc điểm thích nghi của quần thể sinh vật
gm
A. đột biến, giao phối và chọn lọc t nhiên. B. đột biến, chọn lọc t nhiên và chọn lọc nhân tạo.
C. chọn lọc, giao phối và pht tn. D. đột biến, pht tn và chọn lọc ngẫu nhiên.
Câu 18. Nhân tố tiến ho nào dưới đây không làm thay đi tần số allele qua các thế hệ?
A. Đột biến. B. Giao phối không ngẫu nhiên.
C. Dòng gene. D. Phiêu bạt di truyền.
Câu 19. Trong qu trình tiến ha, chọn lọc t nhiên và phiêu bạt di truyền đều c vai trò
A. làm một gene c li cũng c thể bloại b hoàn toàn ra khi quần thể.
5
B. c thể xut hiện allele mới làm phong phú vốn gene của quần thể.
C. làm thay đi tần số allele và thành phần kiểu gene của quần thể.
D. gp phần loại b allele ln ra khi quần thể.
Câu 20. Khi ni về phiêu bạt di truyền, theo thuyết tiến ha hiện đại, pht biểu nào sau đây sai?
A. Nếu không xy ra đột biến và phiêu bạt di truyền thì không thể làm thay đi thành phần kiểu gene và tần số allele
của quần thể.
B. Một quần thể đang c kích thước lớn, nhưng do cc yếu tố bt thường làm gim kích thước của quần thể một cch
đng kể thì những c thể sống st c thể c vốn gene khc với vốn gene của quần thể ban đầu.
C. Với quần thể c kích thước càng nh thì cc yếu tố ngẫu nhiên càng dễ làm thay đi tần số allele của quần thể và
ngưc lại.
D. Kết qu tc động của phiêu bạt di truyền c thể dẫn đến làm nghèo vốn gene của quần thể, làm gim sđa dạng di
truyền.
PHẦN II. Câu trắc nghiệm đúng sai
Câu 1. Phiêu bạt di truyền là nhân tố tiến ha làm thay đi thành phần kiểu gene và tần số allele của quần thể gây nên
bởi các yếu tố ngẫu nhiên (lũ, lụt, hạn hán, gió, bão, dch bệnh,…) gây nh hưởng mạnh đến số lưng cá thể của quần
thể. Trong những hoàn cnh nht đnh, phiêu bạt di truyền tc động đến một quần thể qua hai trường hp đưc mô t ở
Hình 1. Mỗi nhận đnh sau đây là đúng hay sai về nhân tố tiến hóa này?
a) Trường hp (1) mô t hiệu ứng sáng lập, trường hp (2) mô t hiệu ứng thắt c chai.
b) Quần thể B có vốn gene khác biệt so với quần thể gốc.
c) Trong trường hp (2), s săn bắt quá mức làm loại b hàng loạt các cá thể ra khi quần thể bt kể các cá thể đ
có mang kiểu gene quy đnh kiểu hình thích nghi hay không.
d) Sau khi xy ra phiêu bạt di truyền, có thể làm giàu hoc làm nghèo vốn gene của quần thể tùy theo những hoàn
cnh nht đnh.
Câu 2. Hình bên mô t s tc động của nhân tố phiêu bạt di truyền đến kích thước quần thể sinh vật. Quan sát hình và
cho biết mỗi nhận đnh sau là đúng hay sai?
a) Hình bên minh họa về
hiệu ứng thắt c chai.
b) Cá thể sống sót sau
dch bệnh chiếm tỉ lệ
25% so với quần thể ban
đầu.
c) Đa dạng di truyền của
quần thể mới khôi phục
thp hơn quần thể ban
đầu.
d) Hiện tưng này xy
ra đã loại b hoàn toàn
một allele ra khi quần
thể.
Câu 3. Nghiên cứu hình nh sau đây và cho biết mỗi phát biểu sau đây là đúng hay sai? Biết rằng allele 1 qui đnh màu
nâu nhạt và allele 2 qui đnh màu nâu đậm.