Đ C NG ÔN T P NG VĂN 6 Ề ƯƠ Ậ Ữ
H C KÌ II – NĂM H C 2016-2017Ọ Ọ
A/ VĂN B NẢ:
I. Truy n và kíệ :
S
T
T
Tên
tác
ph m ẩTác
giả
Thể
lo iạN i dungộNghê thuât Y nghia
1
Bài
h cọ
đngườ
điờ
đuầ
tiên
Tô
Hoài
Truy n(ệ
Đo n ạ
trích )
Bài văn miêu t Dả ế
Mèn có v đp c ngẻ ẹ ườ
tráng c a tu i trủ ổ ẻ
nh ng tính n t cònư ế
kiêu căng, x c n i. Doố ổ
bày trò trêu ch C c đãị ố
gây ra cái ch t th mế ả
th ng cho D Cho t,ươ ế ắ
D Mèn h i h n và rútế ố ậ
ra bài h c đng điọ ườ ờ
đu tiên cho mình.ầ
- K chuy n k t h pể ệ ế ợ
v i miêu t .ớ ả
- Xây d ng hình t ngự ượ
nhân v t D Mèn g nậ ế ầ
gũi v i tr th .ớ ẻ ơ
- S d ng hi u quử ụ ệ ả
các phép tu t .ừ
- L a ch n l i vănự ọ ờ
giàu hình nh, c mả ả
xúc.
Tính kiêu căng
c a tu i tr cóủ ổ ẻ
th làm h i ng iể ạ ườ
khác khi n ta ph iế ả
ân h n su t đi.ậ ố ờ
2 Sông
n cướ
Cà
Mau
Đoàn
Gi iỏTruy nệ
( Đo nạ
trích)
C nh sông n c Càả ướ
Mau có v đp r ngẻ ẹ ộ
l n, hùng vĩ, đy s cớ ầ ứ
s ng hoang dã. Chố ợ
Năm Căn là hình nhả
cu c s ng t p n p, trùộ ố ấ ậ
phú, đc đáo vùngộ ở
t n cùng phía nam Tậ ổ
qu cố
-Miêu ta t bao quat ư
đên cu thê.
- L a chon t ng g i ư ư ư ơ
hinh, chinh xac kêt
h p v i viêc s dungơ ơ ư
cac phep tu t . ư
- S dung ngôn ng ư ư
đia ph ng. ươ
- Kêt h p miêu ta va ơ
thuyêt minh.
Sông n c Ca ươ
Mau la môt đoan
trich đôc đao va
hâp dân thê hiên
s am hiêu, tâmư
long găn bo cua
nha văn Đoan Gioi
v i thiên nhiên va ơ
con ng i vung ươ
đât Ca Mau.
3 B c ứ
tranh
c a emủ
gái tôi
T ạ
Duy
Anh
Truy n ệ
ng nắ
Qua câu chuy n vệ ề
ng i anh và cô em gáiườ
có tài h i h a, truy nộ ọ ệ
b c tranh c a em gáiứ ủ
tôi cho th y: Tình c mấ ả
trong sáng và lòng nhân
h u c a ng i em gáiậ ủ ườ
đã giúp cho ng i anhườ
nh n ra ph n h n chậ ầ ạ ế
chính mình.ở
- Kê chuyên băng ngôi
th nhât tao nên s ư ư
chân thât cho câu
chuyên.
- Miêu ta chân th c ư
diên biên tâm li cua
nhân vât.
Tinh cam trong
sang nhân hâu bao
gi cung l n h n, ơ ơ ơ
cao đep h n long ơ
ghen ghet, đô ki.
4 V tượ
thác
Võ
Qu ngảTruy n ệ
( Đo n ạ
Bài văn miêu t c nhả ả
v t thác c a conượ ủ
thuy n trên sông Thuề
-Phôi h p miêu ta canhơ
thiên nhiên va miêu ta
ngoai hinh , hanh đông
V t thac la môt ươ
bai ca vê thiên
nhiên, đât n c ươ
trích ) B n, làm n i b t vồ ổ ậ ẻ
hùng dũng và s cứ
m nh c a con ng iạ ủ ườ
lao đng trên n n c nhộ ề ả
thiên nhiên r ng l n,ộ ớ
hùng vĩ
cua con ng i. ươ
-S dung phep nhânư
hoa so sanh phong phu
va co hiêu qua.
-L a chon cac chi tiêt ư
miêu ta đăc săc, chon
loc.
0S dung ngôn ng ư ư
giau hinh anh, biêu cam
va g i nhiêu liên ơ
t ng.ươ
quê h ng, vêươ
ng i lao đông ;ươ
t đo đa kin đao ư
noi lên tinh yêu đât
n c, dân tôc cuaươ
nha văn.
5 Bu i ổ
h c ọ
cu i ố
cùng
An-
phông-
x Đô-ơ
đê
Truy n ệ
ng n ắ
Pháp
Qua câu chuy n bu i ệ ổ
h c cu i cùng b ng ọ ố ằ
ti ng Pháp vùng An- ế ở
dát b quân Ph chi m ị ổ ế
đóng và hình nh căm ả
đng cuat th y Ha-ộ ầ
men, truy n đã th ệ ể
hi n lòng yêu n c ệ ướ
trong m t bi u hi n cộ ể ệ ụ
th là tình yêu ti ng ể ế
nói c a dân t c và nêu ủ ộ
lên chân lí: “ Khi m t ộ
dân t c r i vào vòng nôộ ơ
l , ch ng nào h v n ệ ừ ọ ẫ
gi v ng ti ng nói c aữ ữ ế ủ
mình thì ch ng khác gì ẳ
n m đc chìa khóa ắ ượ
c a ch n lao tù”…ủ ố
- Kê chuyên băng ngôi
th nhât. ư
- Xây d ng tinh huông ư
truyên đôc đao.
- Miêu ta tâm li nhân
vât qua tâm trang suy
nghi, ngoai hinh.
- Ngôn ng t nhiên, ư ư
s dung câu văn biêu ư
cam, t cam than va ư
cac hinh anh so sanh.
-Tiêng noi la môt
gia tri văn hoa cao
quy cua dân tôc,
yêu tiêng noi la
yêu văn hoa cua
dân tôc. Tinh yêu
tiêng noi dân tôc la
môt biêu hiên cu
thê cua long yêu
n c. S c manh ươ ư
cua tiêng noi dân
tôc la s c manh ư
cua văn hoa, không
môt thê l c nao co ư
thê thu tiêu.
6Cô TôNguyễ
n Tuân
Kí
V đp t i sáng, ẻ ẹ ươ
phong phú c a c nh ủ ả
s c thiên nhiên vùng ắ
đo Cô Tô và m t nét ả ộ
sinh ho t c a ng i ạ ủ ườ
dân trên đo Cô Tôả
- Khăc hoa hinh anh
tinh tê, chinh xac, đôc
đao.
- S dung cac phep so ư
sanh m i la va t ng ơ ư ư
giau tinh sang tao.
- Bai văn cho thây
ve đep đôc đao cua
thiên nhiên trên
biên đao Cô Tô, ve
đep cua ng i lao ươ
đông
7 Cây tre
Vi t ệ
Nam
Thép
M iớKí
Cây tre là ng i b n ườ ạ
thân thi t lâu đi c a ế ờ ủ
ng i nông dân và ườ
nhân dân Vi t Nam. ệ
Cây tre có v đp bình ẻ ẹ
d và nhi u ph m ch t ị ề ẩ ấ
quý báu. Cây tre đã tr ở
thành m t bi u t ng ộ ể ượ
Kêt h p gi a chinh ơ ư
luân va tr tinh. ư
Xây d ng hinh anhư
phong phu chon loc
v a cu thê v a mang ư ư
tinh biêu t ng. ươ
L a chon l i văn giau ư ơ
nhip điêu va co tinh
Văn ban cho thây
ve đep va s găn ư
bo cua cây tre v i ơ
đi sông dân tôc ơ
ta. Qua đo cho thây
tac gia la ng i co ươ
hiêu biêt vê cây
tre, co tinh cam sâu
c a đt n c Vi t ủ ấ ướ ệ
Nam, dân t c Vi t ộ ệ
Nam.
biêu cam cao.
S dung thanh công ư
cac phep so sanh, nhân
hoa, điêp ng . ư
năng co niêm tin
va t hao chinh ư
đang vê cây tre
Viêt Nam.
II. Thơ :
S
T
T
Tên bài
th - nămơ
sáng tác
Tác
giảThể
lo iạN i dungộNghê thuât Y nghia
1Đêm nay
Bác
không
ng ủ
( 1951)
Minh
HuêTh nguơ
ngôn
Bài th th hi nơ ể ệ
t m lòng yêuấ
th ng sâu s cươ ắ
r ng l n c aộ ớ ủ
Bác H v i bồ ớ ộ
đi , nhân dân vàộ
tình c m kínhả
yêu c m ph cả ụ
c a ng i chi nủ ườ ế
sĩ đi v i Bác.ố ớ
-L a chon s dung thêư ư
th năm ch kêt h p t ơ ư ơ ư
s miêu ta va biêu cam.ư
-L a chon, s dung l iư ư ơ
th gian di co nhiêu hinh ơ
anh thê hiên tinh cam t ư
nhiên, chân thanh.
-S dung t lay tao gia tri ư ư
g i hinh va biêu cam khăc ơ
hoa hinh anh cao đep vê
Bac Hô kinh yêu.
Bai th thê hiênơ
tâm long Yêu
th ng bao la cuaươ
Bac Hô v i bô đôi ơ
va nhân dân; tinh
cam kinh yêu cam
phuc cua bô đôi
cua nhân dân ta
đôi v i Bac. ơ
2L m ượ
( 1949)
Tô
H uưTh bônơ
ch ư
Bài th kh cơ ắ
h a hình nhọ ả
L m h nượ ồ
nhiên, vui t i,ươ
hăng hái, dũng
c m. L m đãả ượ
hi sinh nh ngư
hình nh c a emả ủ
v n còn s ngẫ ố
mãi v i chúng ta.ớ
-S dung thê th bôn ch ư ơ ư
giau chât dân gian phu
h p v i lôi kê chuyên ơ ơ
-S dung nhiêu t lay co ư ư
gia tri g i hinh va giau ơ
âm điêu.
-Kêt h p nhiêu ph ng ơ ươ
th c biêu đat: miêu ta, kêư
chuyên, biêu cam.
-Kêt câu đâu cuôi t ng ươ
ngư
Bai th khăc hoa ơ
hinh anh chu be
hôn nhiên dung
cam hi sinh vi
nhiêm vu khang
chiên. Đo la môt
hinh t ng caoươ
đep trong th Tô ơ
H u. ư
III. Văn b n nh t d ngả ậ ụ :
STT Tên bài Tác giả N i dungộ
1 B c th c a th lĩnh ứ ư ủ ủ
da đỏCon ng i ph i s ng hòa h p v i thiên nhiên, chăm lo ườ ả ố ợ ớ
b o v môi tr ng và thiên nhiên nh b o v m ng ả ệ ườ ư ả ệ ạ
s ng c a chính mình.ố ủ
B/ TI NG VI TẾ Ệ :
I. Các t lo i đã h cừ ạ ọ : PHÓ T .Ừ
Phó t là gìừCác lo i phó tạ ừ
Phó t đng tr c đng t , tính từ ứ ướ ộ ừ ừ Phó t đng sau đng ừ ứ ộ
t , tính từ ừ
Phó t là nh ng từ ữ ừ
chuyên đi kèm đng t ,ộ ừ
tính t đ b sung ýừ ể ổ
nghĩa cho đng t , tínhộ ừ
t .ừ
Ví d : Dũng ụđang h c bài .ọ
Có tác d ng b sung m t s ý nghĩa v th iụ ổ ộ ố ề ờ
gian ( đã, đang, s ...), v m c đẽ ề ứ ộ
( r t, h i, quá...), s ti p di n t ng t ấ ơ ự ế ễ ươ ự
( cũng, v n, c , còn...), s ph đnh ( không,ẫ ứ ự ủ ị
ch a, ch ng), s c u khi n ( hãy, ch , đng)ư ẳ ự ầ ế ớ ừ
cho đng t , tính t trung tâm.ộ ừ ừ
Có tác d ng b sungụ ổ
m t s ý nghĩa v m cộ ố ề ứ
đ ( quá, l m...), v khộ ắ ề ả
năng( đc...), v khượ ề ả
năng ( ra, vào, đi...)
II. Các bi n pháp tu t trong câuệ ừ :
So sánh Nhân hóa n dẨ ụ Hoán dụ
Khái
ni mệLà đi chi u số ế ự
v t, s vi c nàyậ ự ệ
v i s v t, sớ ự ậ ự
vi c khác có nétệ
t ng đng đươ ồ ể
làm tăng s c g iứ ợ
hình, g i c m choợ ả
s di n đt.ự ễ ạ
Là g i ho c t con v t,ọ ặ ả ậ
cây c i, đ v t... b ngố ồ ậ ằ
nh ng t ng v n đcữ ừ ữ ố ượ
dùng đ g i ho c t conể ọ ặ ả
ng i, làm cho th gi iườ ế ớ
loài v t, cây c i, đ v tậ ố ồ ậ
tr nên g n gũi v i conở ầ ớ
ng i, bi u th nh ng suyườ ể ị ữ
nghĩ tình c m c a conả ủ
ng i.ườ
Là g i tên s v tọ ự ậ
hi n t ng này b ngệ ượ ằ
tên s v t hi nự ậ ệ
t ng khác có nétượ
t ng đng v i nóươ ồ ớ
nh m tăng s c g iằ ứ ợ
hình, g i c m cho sợ ả ự
di n đt.ễ ạ
Là g i tên s v t,ọ ự ậ
hi n t ng,kháiệ ượ
ni m b ng tên sệ ằ ự
v t, hi n t ng,ậ ệ ượ
khái ni m khác cóệ
nét quan h g n gũiệ ầ
v i nó nh m tăngớ ằ
s c g i hình, g iứ ợ ợ
c m cho s di nả ự ễ
đt.ạ
Ví dụM t trăng tròn ặ
nh cái đĩa b c.ư ạ T trên cao, ừchị trăng nhìn
em m m c i.ỉ ườ Ăn qu nh k tr ngả ớ ẻ ồ
cây. ( ăn qu : h ngả ưở
th ; tr ng cây : ụ ồ
ng i làm ra)ườ
Áo nâu li n v i áo ề ớ
xanh
Nông thôn cùng v i ớ
th thành đng lên.ị ứ
Các
ki uể2 ki u :ể
+ So sánh ngang
b ng,:ằ
( T so sánh: nh ,ừ ư
gi ng nh , t a, yố ư ự
h t, y nh , nhệ ư ư
là...)
+so sánh không
ngang b ng. ằ
( T so sánh:h n,ừ ơ
3 ki u nhân hóa :ể
- Dùng nh ng t v n g iữ ừ ố ọ
ng i đ g i v t.ườ ể ọ ậ
- Dùng nh ng t v n chữ ừ ố ỉ
ho t đng, tính ch t c aạ ộ ấ ủ
ng i đ ch ho t đng,ườ ể ỉ ạ ộ
tính ch t c a v t.ấ ủ ậ
- Trò chuy n, x ng hô v iệ ư ớ
v t nh đi v i ng i.ậ ư ố ớ ườ
4 ki u n d th ngể ẩ ụ ườ
g p:ặ
- n d hình th c.Ẩ ụ ứ
- n d cách th cẨ ụ ứ
- n d ph m ch t.Ẩ ụ ẩ ấ
- n d chuy n điẨ ụ ể ổ
c m giác.ả
4 ki u:ể
- L y b ph n đấ ộ ậ ể
g i toàn th .ọ ể
- L y cái c th đấ ụ ể ể
g i cái trìu t ng.ọ ượ
- L y d u hi u sấ ấ ệ ự
v t đ g i s v t.ậ ể ọ ự ậ
- L y v t ch aấ ậ ứ
đng đ g i v t bự ể ọ ậ ị
ch a đngứ ự
thua, ch ngẳ
b ng,...ằ
III. Câu và c u t o câuấ ạ :
1. Các thành ph n chính c a câuầ ủ :
Phân bi t thành ph n chính ệ ầ
v i thành ph n phớ ầ ụ V ngị ữ Ch ngủ ữ
Thành ph n chính c a câu ầ ủ
là nh ng thành ph n b t ữ ầ ắ
bu c ph i có m t đ câu cóộ ả ặ ể
c u t o hoàn ch nh và di n ấ ạ ỉ ễ
đt đc m t ý tr n v n. ạ ượ ộ ọ ẹ
Thành ph n không b t bu cầ ắ ộ
có m t đc g i là thành ặ ượ ọ
ph n ph .ầ ụ
VD : Trên sân tr ng, chúngườ
em/ đang vui đùa.
- Là thành ph n chính c a câu cóầ ủ
kh năng k t h p v i các phó t ả ế ợ ớ ừ
ch quan h th i gian và tr l i ỉ ệ ờ ả ờ
cho các câu h i làm gì?, làm sao?ỏ
ho c là gì ?ặ
- Th ng là đng t ho c c m ườ ộ ừ ặ ụ
đng t , tính t ho c c m tính ộ ừ ừ ặ ụ
t , danh t ho c c m danh t .ừ ừ ặ ụ ừ
- Câu có th có m t ho c nhi u ể ộ ặ ề
v ng .ị ữ
- Là thành ph n chính c a câu nêu ầ ủ
tên s v t, hi n t ng có ho t ự ậ ệ ượ ạ
đng,đc đi m, tr ng thái,... đc ộ ặ ể ạ ượ
miêu t v ng . Ch ng th ng ả ở ị ữ ủ ữ ườ
tr l i cho các câu h i: Ai?Con ả ờ ỏ
gì?...
- Th ng là danh t , đi t ho c ườ ừ ạ ừ ặ
c m danh t . Trong nh ng tr ng ụ ừ ữ ườ
h p nh t đnh, đng t , tính t ợ ấ ị ộ ừ ừ
ho c c m đng t , c m tính t ặ ụ ộ ừ ụ ừ
cũng có th làm ch ng .ể ủ ữ
- Câu có th có m t ho c nhi u ể ộ ặ ề
ch ng .ủ ữ
2. C u t o câuấ ạ :
Câu tr n thu tầ ậ
đnơCâu tr n thu t đn có t làầ ậ ơ ừ Câu tr n thu t đn không có t làầ ậ ơ ừ
Khái
ni mệLà lo i câu do ạ
m t c m C-V ộ ụ
t o thành, dùngạ
đ gi i thi u, ể ớ ệ
t ho c k m tả ặ ể ộ
s vi c, s v t ự ệ ự ậ
hay đ nêu m tể ộ
ý ki n .ế
- V ng th ng do t ị ữ ườ ừ là k t ế
h p v i danh t ( c m danh ợ ớ ừ ụ
t ) t o thành.Ngoài ra t h pừ ạ ổ ợ
gi a t là v i đng t ( c m ữ ừ ớ ộ ừ ụ
đng t ) ho c tính t ( c m ộ ừ ặ ừ ụ
tính t )...cũng có th làm v ừ ể ị
ng .ữ
- Khi bi u th ý ph đnh, nó ể ị ủ ị
k t h p v i các c m t khôngế ợ ớ ụ ừ
ph i, ch a ph i.ả ư ả
- V ng th ng do đng t ho c c m đngị ữ ườ ộ ừ ặ ụ ộ
t , tính t ho c c m tính t t o thành.ừ ừ ặ ụ ừ ạ
- Khi v ng bi u th ý ph đnh, nó k t h p ị ữ ể ị ủ ị ế ợ
v i các t không, ch a.ớ ừ ư
+ Câu miêu t : ch ng đng tr c v ng ,ả ủ ữ ứ ướ ị ữ
dùng miêu t hành đng, tr ng thái, đc ả ộ ạ ặ
đi m...c a s v t nêu ch ng .ể ủ ự ậ ở ủ ữ
+ Câu t n t i : v ng đng tr c ch ng , ồ ạ ị ữ ứ ướ ủ ữ
dùng đ thông báo s xu t hi n, t n t i hayể ự ấ ệ ồ ạ
tiêu bi n c a s v t.ế ủ ự ậ
Ví
dụTôi đi v .ềMèn trêu ch C c/ là d i.ị ố ạ Chúng tôi / đang vui đùa.
IV. Ch a l i v ch ng , v ngữ ỗ ề ủ ữ ị ữ:
Câu thi u ch ngế ủ ữ Câu thi u v ngế ị ữ Câu thi u c ch ng ế ả ủ ữ
l n v ngẫ ị ữ Câu sai v quan h ng ề ệ ữ
nghĩa gi a các thành ữ