HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM<br />
<br />
VI THỊ THU HÒA<br />
<br />
ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG GIỐNG<br />
<br />
CỦA MỘT SỐ CHỦNG VI KHUẨN LACTOBACILLUS<br />
TRONG ĐIỀU KIỆN BẢO QUẢN<br />
<br />
Chuyên ngành:<br />
Mã số:<br />
<br />
Người hướng dẫn khoa học:<br />
<br />
Chăn nuôi<br />
<br />
60.62.01.05<br />
<br />
TS. Nguyễn Thị Tuyết Lê<br />
<br />
NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP - 2016<br />
<br />
LỜI CAM ĐOAN<br />
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên<br />
<br />
cứu được trình bày trong luận văn là trung thực, khách quan và chưa từng dùng để bảo<br />
vệ lấy bất kỳ học vị nào.<br />
<br />
Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn đã được cám<br />
<br />
ơn, các thông tin trích dẫn trong luận văn này đều được chỉ rõ nguồn gốc.<br />
Hà Nội, ngày<br />
<br />
tháng<br />
<br />
năm 2016<br />
<br />
Tác giả luận văn<br />
<br />
Vi Thị Thu Hòa<br />
<br />
i<br />
<br />
LỜI CẢM ƠN<br />
Trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn, tôi đã nhận được<br />
<br />
sự hướng dẫn, chỉ bảo tận tình của các thầy cô giáo, sự giúp đỡ, động viên của bạn bè,<br />
đồng nghiệp và gia đình.<br />
<br />
Nhân dịp hoàn thành luận văn, cho phép tôi được bày tỏ lòng kính trọng và biết<br />
<br />
ơn sâu sắc đến cô Nguyễn Thị Tuyết Lê đã tận tình hướng dẫn, dành nhiều công sức,<br />
thời gian và tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề tài.<br />
<br />
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới Ban Giám đốc, Ban Quản lý đào tạo, Bộ<br />
<br />
môn Dinh dưỡng - Thức ăn, Khoa Chăn nuôi - Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã tận tình<br />
giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, thực hiện đề tài và hoàn thành luận văn.<br />
<br />
Xin chân thành cảm ơn gia đình, người thân, bạn bè, đồng nghiệp đã tạo mọi<br />
<br />
điều kiện thuận lợi và giúp đỡ tôi về mọi mặt, động viên khuyến khích tôi hoàn thành<br />
luận văn./.<br />
<br />
Hà Nội, ngày<br />
<br />
tháng<br />
<br />
năm 2016<br />
<br />
Tác giả luận văn<br />
<br />
Vi Thị Thu Hòa<br />
<br />
ii<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
<br />
Lời cam đoan ..................................................................................................................... i<br />
Lời cảm ơn ........................................................................................................................ ii<br />
Mục lục ........................................................................................................................... iii<br />
Danh mục các chữ viết tắt................................................................................................. v<br />
Danh mục bảng ................................................................................................................ vi<br />
Danh mục biểu đồ ........................................................................................................... vii<br />
Danh mục hình ................................................................................................................ vii<br />
Trích yếu luận văn ......................................................................................................... viii<br />
Thesis abstract................................................................................................................... x<br />
Phần 1. Mở đầu ............................................................................................................... 1<br />
1.1.<br />
Đặt vấn đề ........................................................................................................... 1<br />
1.2.<br />
Mục đích – yêu cầu ............................................................................................. 2<br />
1.2.1. Mục đích ............................................................................................................. 2<br />
1.2.2. Yêu cầu ............................................................................................................... 2<br />
Phần 2. Tổng quan tài liệu ............................................................................................. 3<br />
2.1.<br />
Tổng quan về Lactobacillus ............................................................................... 3<br />
2.1.1. Đặc điểm của vi khuẩn Lactobacillus................................................................. 3<br />
2.1.2. Lên men lactic ở Lactobacillus........................................................................... 4<br />
2.1.3. Một số đặc tính probiotic của Lactobacillus ...................................................... 5<br />
2.1.4. Vai trò của vi khuẩn Lactobacillus trong chăn nuôi ........................................... 6<br />
2.2.<br />
Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng của vi sinh vật ....................... 9<br />
2.2.1. Yếu tố dinh dưỡng .............................................................................................. 9<br />
2.2.2. Yếu tố vật lý ..................................................................................................... 11<br />
2.2.3. Yếu tố hóa học .................................................................................................. 14<br />
2.3.<br />
Biến dị ở vi sinh vật .......................................................................................... 15<br />
2.3.1. Khái niệm ......................................................................................................... 15<br />
2.3.2. Các dạng biến dị ............................................................................................... 16<br />
2.4.<br />
Các phương pháp bảo quản vi sinh vật ............................................................. 17<br />
2.4.1. Phương pháp cấy truyền vi sinh vật.................................................................. 17<br />
2.4.2. Giữ giống vi sinh vật trong môi trường đất, cát, hạt ........................................ 19<br />
2.4.3. Phương pháp đông khô và đông khô dịch thể trực tiếp .................................... 20<br />
2.4.4. Bảo quản lạnh ................................................................................................... 21<br />
2.4.5. Phương pháp bảo quản lạnh sâu ....................................................................... 21<br />
2.5.<br />
Vai trò của sinh khối vi khuẩn lactic trong chăn nuôi ...................................... 22<br />
Phần 3. Vật liệu và phương pháp nghiên cứu ............................................................ 23<br />
iii<br />
<br />
3.1.<br />
3.2.<br />
3.2.1.<br />
3.2.2.<br />
3.3.<br />
3.3.1.<br />
3.3.2.<br />
3.3.3.<br />
3.3.4.<br />
3.3.5.<br />
3.3.6.<br />
3.3.7.<br />
3.3.8.<br />
3.3.9.<br />
3.4.<br />
<br />
Đối tượng – địa điểm – thời gian nghiên cứu ................................................... 23<br />
Nội dung nghiên cứu ........................................................................................ 23<br />
Đánh giá sự biến đổi về mặt hình thái của vi khuẩn Lactobacillus trong<br />
thời gian giữ giống:........................................................................................... 23<br />
Đánh giá sự biến đổi về đặc tính sinh học của các chủng Lactobacillus.......... 23<br />
Phương pháp nghiên cứu .................................................................................. 23<br />
Nguyên vật liệu ................................................................................................. 23<br />
Phương pháp bảo quản, giữ giống .................................................................... 24<br />
Phương pháp xác định hình thái ....................................................................... 24<br />
Các phản ứng sinh hóa – Catalase Test ............................................................ 24<br />
Phương pháp đánh giá khả năng phân giải protein........................................... 25<br />
Phương pháp xác định khả năng sinh axit lactic và đông vón sữa ................... 25<br />
Phương pháp đánh giá sức sống của giống....................................................... 26<br />
Phương pháp đánh giá khả năng sinh trưởng ở các điều kiện nhiệt độ<br />
khác nhau .......................................................................................................... 26<br />
Phương pháp xác định số lượng tế bào ............................................................. 26<br />
Xử lý số liệu...................................................................................................... 27<br />
<br />
Phần 4. Kết quả và thảo luận ....................................................................................... 28<br />
4.1.<br />
Đánh giá sự biến đổi hình thái của vi khuẩn Lactobacillus trong quá<br />
trình giữ giống .................................................................................................. 28<br />
4.1.1. Sự biến đổi hình thái khuẩn lạc ........................................................................ 28<br />
4.1.2. Sự biến đổi hình thái vi khuẩn .......................................................................... 30<br />
4.2.<br />
Đánh giá sự biến đổi các đặc tính sinh học của các chủng Lactobacillus<br />
trong thời gian bảo quản giữ giống................................................................... 32<br />
4.2.1. Khả năng phân giải protein ............................................................................... 32<br />
4.2.2. Khả năng đông vón sữa và sinh axit lactic của các chủng Lactobacillus ......... 35<br />
4.2.3. Đánh giá sức sống của các chủng giống Lactobacillus trong thời gian<br />
bảo quản ............................................................................................................ 38<br />
4.2.4. Khả năng sinh trưởng ở các mức nhiệt độ khác nhau....................................... 39<br />
Phần 5. Kết luận và kiến nghị ...................................................................................... 50<br />
5.1.<br />
Kết luận............................................................................................................. 50<br />
5.1.1. Về sự biến đổi hình thái của Lactobacillus trong thời gian bảo quản .............. 50<br />
5.1.2. Về sự biến đổi đặc tính sinh học của Lactobacillus trong thời gian<br />
bảo quản ............................................................................................................ 50<br />
5.2.<br />
Kiến nghị .......................................................................................................... 51<br />
5.2.1<br />
Tồn tại ............................................................................................................... 51<br />
5.2.2. Kiến nghị .......................................................................................................... 51<br />
Tài liệu tham khảo ........................................................................................................ 52<br />
iv<br />
<br />