1
SỞ GD&ĐT QUẢNG NAM
TRƯỜNG THPT QUANG TRUNG
MA TRẬN, BẢNG ĐẶC TẢ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I
MÔN NGỮ VĂN – LỚP 11
NĂM HỌC 2023-2024
MA TRẬN
T
T
Kĩ
năng
Nộ
ng n
n
M ộ nhận th c
Tổng
%
ểm
N ận
T ng ể
Vận ng
TNK
Q
T
L
TNK
Q
TL
TNK
Q
TL
TNKQ
TL
1
Đọc
hiểu
Thơ
4
0
3
1
0
2
0
0
60
2
Vi t
Viết được
một bài
văn nghị
luận phân
tích, đánh
giá nội
dung và
nghệ thuật
của bài thơ
0
1*
0
1*
0
1*
0
1*
40
Tổng
20
10
15
20
0
25
0
10
100
T
30%
35%
25%
2
BẢNG ĐẶC TẢ Đ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I
Th i gi n làm bài ph t
TT
C ư ng
Chủ ề
Nộ
ng Đ n
n
M ộ n g
S ộ
n ận
NB
TH
VD
VDC
Thơ
Văn bản
“C n
q ê” củ
Nguyễn
Bính
Nhận bi t:
- Nhận biết được thể thơ
- Xác định được nhân vật trữ
tình trong bài thơ.
- Biện pháp tu từ được sử dụng
trong các dòng thơ.
- Nhận biết được hoàn cảnh của
nhân vật xuấ hiện trong bài thơ.
Thông hiểu:
- Hiểu được tình cảm, cảm xúc
của nhân vật trữ tình được thể
hiện qua dòng thơ.
- Hiểu được nguyên nhân dẫn
đến cảm xúc tâm trạng của
nhân vật trữ tình.
- Hiểu được tình cảm của nhân
vật trữ tình với đối tượng “cô
gái” trong bài thơ
- R t r được ý nghĩ gợi ra từ
dòng thơ.
Vận d ng:
- Rút ra và nêu nhận xét về
thông điệp từ bài thơ.
- Biết liên hệ trách nhiệm của
bản thân đối với vấn đề được
gợi lên từ văn bản.
2
Vi t
Viết bài văn
nghị luận
phân tích,
đánh giá
nội dung và
nghệ thuật
của bài thơ
Nhận bi t:
Thông hiểu:
Vận d ng:
Vận d ng cao:
Phân tích, đánh giá nội dung
và nghệ thuật củ bài thơ
1*
1*
1*
1TL*
Tổng
3 TN
4TN
1TL
2 TL
1 TL
20
40
30
10
T ng
60
40
3
SỞ GD&ĐT QUẢNG NAM
TRƯỜNG THPT QUANG TRUNG
(Đề thi gồm có 02 trang)
ĐỀ THI CHÍNH THỨC
Đ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I
NĂM HỌC 2023-2024
Môn: NGỮ VĂN 10
(Thời gian làm bài: 90 phút)
I. ĐỌC HIỂU (6,0 ểm)
Đọ à s :
CHÂN QUÊ (Nguyễn Bính)
Hôm qua em đi tỉnh về,
Đợi em ở mãi con đê đầu làng.
Khăn nhung, quần lĩnh rộn ràng.
Áo cài khuy bấm, em làm khổ tôi!
Nào đâu cái yếm lụa sồi?
Cái dây lưng đũi nhuộm hồi sang xuân?
Nào đâu cái áo tứ thân?
Cái khăn mỏ quạ, cái quần nái đen?
Nói ra sợ mất lòng em,
Van em! Em hãy giữ nguyên quê mùa.
Như hôm em đi lễ chùa,
Cứ ăn mặc thế cho vừa lòng anh.
Hoa chanh nở giữa vườn chanh,
Thầy u mình với chúng mình chân quê.
Hôm qua em đi tỉnh về,
Hương đồng gió nội bay đi ít nhiều.
(Nguyễn Bính1, Nước giếng thơi, NXB Hội Nhà văn, 1 57)
Lựa chọn p n úng:
Câu 1. Văn bản trên được viết theo thể thơ nào?
A. Thất ngôn bát c Đư ng Luật
B. Lục bát biến thể
C. Lục Bát
D. Song thất lục bát
1Nguyễn Bính (1918-1966) là một nhà thơ và nhà văn nổi tiếng của Việt N m. Ông được coi là một trong những nhà thơ lớn của th i kỳ
trước đổi mới văn học Việt Nam. Sinh ra trong một gi đình nghèo ở miền Nam, Nguyễn Bính đã có cuộc đ i rất khó khăn và đầy biến
động. Các tác phẩm của Nguyễn Bính có thể chia làm hai dòng "lãng mạn" và "cách mạng" mà dòng nào cũng có số lượng đồ sộ nhưng
khi nói về Nguyễn Bính là nói về nhà thơ lãng mạn của làng quê Việt N m. Thơ Nguyễn Bính đến với bạn đọc như một cô gái quê kín
đáo, mặn mà, duyên dáng. Ngư i đọc thấy ở thơ ông những nét dung dị, đằm thắm, thiết th , đậm sắc hồn dân tộc, gần gũi với ca dao.
Cái tình trong thơ Nguyễn Bính luôn luôn mặn mà, mộc mạc, sâu sắc và tế nhị hợp với phong cách, tâm hồn củ ngư i Á Đông. Vì vậy
thơ Nguyễn Bính sớm đi sâu vào tâm hồn của nhiều lớp ngư i và đã chiếm lĩnh được cảm tình củ đông đảo bạn đọc từ thành thị đến
nông thôn. Đặc biệt là lớp ngư i bình dân, họ thuộc lòng, ngâm nga nhiều nhất. Vì ngoài phần ngôn ngữ bình dân dễ hiểu, dễ thuộc còn
một vấn đề khác khiến thơ ông trư ng tồn chính là tiếng nói trong thơ ông cũng là tiếng nói của trái tim nhân dân th i đó.
Trong khi hầu hết các thi sĩ trong phong trào Thơ mới chịu ảnh hưởng củ thơ phương Tây, Nguyễn Bính lại gắn bó và hấp thụ tinh
hoa ca dao, dân ca, truyện thơ dân gi n cả về nội dung lẫn hình thức. Bài thơ "Chân quê" chính là tuyên ngôn củ thơ Nguyễn Bính.
4
Câu 2. Nhân vật trữ tình trong bài thơ là i?
A. Cô gái thôn quê
B. Chàng trai thôn quê
C. Ngư i đàn ông
D. Tác giả
Câu 3. Tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật gì trong hai câu thơ s u
Nào đâu cái yếm lụa sồi?
Cái dây lưng đũi nhuộm hồi sang xuân?
A. Nhân hoá
B. Câu hỏi tu từ
C. Điệp ngữ
D. So sánh
Câu 4. Hình ảnh cô gái trong bài thơ được giới thiệu, xuất hiện trong hoàn cảnh cụ thể
nào?
A. Cô gái chuẩn bị đi tỉnh
B. Cô gái đi x về
C. Cô gái đi tỉnh về
D. Cô gái đi chợ về
Câu 5. Câu thơ “Đợi em ở mãi con đê đầu làng” cho thấy chàng trai có tình cảm như
thế nào với cô gái?
A. Yêu và mong ch
B. Dửng dưng, x cách
C. Thân thiết, gần gũi
D. Giận dỗi vì phải ch đợi
Câu 6. Nguyên nhân nào khiến chàng tr i trong bài thơ có tâm trạng đ u khổ, xót xa?
A. Cô gái không còn yêu chàng trai
B. Cô gái đi lấy chồng
C. Sự th y đổi của cô gái
D. Cô gái đi tỉnh và không về nữa
Câu 7. Nhận xét nào phù hợp nhất để nói về tình cảm của nhân vật trữ tình đối với cô
gái được thể hiện trong bài thơ?
A. Tình cảm khách sáo, xa lạ
B. Tình cảm yêu đương mãnh liệt
C. Tình cảm mộc mạc, chân thành, tha thiết
D. Tình cảm tương tư, nhớ nhung, tha thiết
Trả lời các câu h i/thực hi n các yêu cầu sau:
Câu 8. Anh/Chị hiểu như thế nào về ý nghĩ củ câu thơ “Hoa chanh nở giữa vườn
chanh”?
Câu 9. Nhận xét của anh/chị về thông điệp mà nhà thơ Nguyễn Bính muốn gửi gắm đến
bạn đọc qu bài thơ trên.
Câu 10. Theo anh/chị, làm thế nào để gìn giữ được những nét đẹp văn hoá truyền thống
trong bối cảnh hội nhập toàn cầu hiện nay?
II. VIẾT (4,0 ểm)
Từ ngữ liệu đọc hiểu anh/chị hãy viết văn bản nghị luận phân tích giá trị nội dung
và nghệ thuật bài thơ Chân quê của Nguyễn Bình.
-----HẾT-----
5
HƯỚNG DẪN CHẤM
Phần
Câu
Nội dung
Đ ểm
I
ĐỌC HIỂU
6,0
1
C
0,5
2
B
0,5
3
B
0,5
4
C
0,5
5
A
0,5
6
C
0,5
7
C
0,5
8
Ý nghĩ củ câu thơ Hoa chanh nở giữa vườn chanh
Thí sinh có thể có nhiều cách lí giải, cảm nhận riêng về ý
nghĩa của câu thơ nhưng cần đảm bảo tính hợp lí, biết
đặt câu thơ trong cả văn bản để lí giải. Sau đây là gợi ý:
- Hoa chanh: Hoa củ cây ch nh, một loại cây quen thuộc
ở làng quê; biểu tượng cho vẻ đẹp mộc mạc, tự nhiên,
th nh khiết
- Vườn chanh không gi n, môi trư ng sống củ ch nh,
nơi ch nh được nuôi lớn; biểu tượng cho không gi n văn
hoá làng quê quen thuộc, bình dị.
=> Ý nghĩ cả câu Ho ch nh chỉ đẹp khi nở giữa vườn
chanh, nơi nó thuộc về; mỗi con ngư i đều có nguồn cội,
vùng quê, ch ng t phải biết trân trọng và sống s o cho
phù hợp, hài hoà với phong tục với vẻ đẹp mộc mạc củ
quê hương mình.
Hướng dẫn chấm:
- Thí sinh giải thích được hai hình ảnh “hoa chanh”,
“vườn chanh” hoặc giải thích gộp ý nghĩa của hai hình
ảnh này một cách hợp lí: 0,25 điểm
- Thí sinh giải thích được ý nghĩa cả câu: 0,25 điểm
1,0
9
- Thông điệp ý nghĩ mà nhà thơ Nguyễn Bính muốn gửi
gắm qu bài thơ Có thể theo hướng:
Cần giữ gìn nét đẹp văn hó truyền thống củ quê hương
- Nhận xét về thông điệp đó Thí sinh đưa ra những nhận
xét, đánh giá thuyết phục, hợp lí. Có thể theo hướng: Đó
là thông điệp sâu sắc củ một con ngư i nặng lòng gắn bó
với quê hương, với những giá trị văn hoá truyền thống.
Hướng dẫn chấm:
- Thí sinh rút ra thông điệp ý nghĩa qua bài thơ: 0,25
điểm
0,75