CÂU I (3,0 điểm)
Dựa vào bảng số liệu sau:
Nhóm tuổi
Dân số già (%)
Dân số trẻ (%)
0 – 14
< 25
>35
15 – 59
60
55
60 trở lên
>15
<10
a. Em hãy cho biết nhóm nước nào thường có cơ cấu dân số già, nhóm nước nào thường
có cơ cấu dân số trẻ?
b. Cơ cấu dân số già và cơ cấu dân số trẻ có những thuận lợi và khó khăn gì đối với việc
phát triển kinh tế - xã hội?
CÂU II (3,0 điểm)
a. Thổ nhưỡng quyển là gì? Kể tên các nhân tố hình thành đất. Phân tích tác động của con
người đến sự hình thành đất.
b. Nêu vai trò của lớp phủ thổ nhưỡng đối với hoạt động sản xuất và đời sống con người.
CÂU III (4,0 điểm)
Dựa vào bảng số liệu sau:
ĐỀ
Tỉ suất sinh, tỉ suất tử của một số quốc gia trên thế giới, năm 2005
Nước
Tỉ suất sinh (0/00)
Tỉ suất tử (0/00)
Anh
12
10
Hoa Kì
14
8
Thụy Điển
11
10
Ấn Độ
25
8
Trung Quốc
12
6
Việt Nam
19
6
Thế Giới
21
9
a. Tính tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên của các quốc gia trên, năm 2005.
b. Vẽ biểu đồ cột thể hiện tỉ suất gia tăng tự nhiên của một số quốc gia trên thế giới, năm
2005.
c. Nêu nhận xét về tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên của một số quốc gia trên thế giới, năm
2005.
ĐÁP ÁN
CÂU I (3,0 điểm)
- Nhóm nước phát triển thường có cơ cấu dân số già. (0,5 điểm)
- Nhóm nước đang phát triển thường có cơ cấu dân số trẻ. (0,5 điểm)
Cơ cấu dân số già
Cơ cấu dân số trẻ
Thuận lợi
(1,0 điểm)
- trẻ em ít, phúc lợi xã hội
cao
- chất lượng cuộc sống
nâng cao
- nguồn dự trữ lao động dồi dào,
- thị trường tiêu thụ lớn
Khó khăn
(1,0 điểm)
- thiếu lao động trong tương
lai.
- Phúc lợi xã hội người già
tăng, nguy cơ giảm dân số
- nhu cầu y tế , giáo dục lớn
- thiếu việc làm
- ảnh hưởng đến chất lượng cuộc
sống
CÂU II (3,0 điểm)
- Thổ nhưỡng quyển: (lớp phủ thổ nhưỡng) là lớp vỏ chứa vật chất tơi xốp nằm ở bề
mặt lục địa – nơi tiếp xúc với khí quyển, thạch quyển, sinh quyển. (0,5 điểm)
- Các nhân tố hình thành đất: Đá mẹ, Khí hậu, Sinh vật, Địa hình, Thời gian, Con
người. (0,5 điểm)
- Con người có khả năng tác động mạnh mẽ đến sự hình thành đất.
+ Hướng tiêu cực làm cho đất xấu đi, ví dụ minh họa. (0,5 điểm)
+ Hướng tích cực làm cho đất tốt lên, ví dụ minh họa. (0,5 điểm)
- Vai trò của lớp phủ thổ nhưỡng đối với hoạt động sản xuất và đời sống con
người
+ Lớp phủ thổ nhưỡng là nơi thực vật phát triển, phát triển ngành nông nghiệp, lâm
nghiệp... (0,5 điểm)
+ Lớp phủ thổ nhưỡng là nơi cư trú, sinh hoạt,... của con người. (0,5 điểm)
CÂU III (4,0 điểm)
1. Tính tỉ lệ gia tăng tự nhiên của một số quốc gia trên thế giới (1 điểm)
Nước
Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên (%)
Anh
0,2
Hoa Kì
0,6
Thụy Điển
0,1
Ấn Độ
1,7
Trung Quốc
0,6
Việt Nam
1,3
Thế Giới
1,2
Sai một quốc gia trừ 0,25 điểm
2. Vẽ biểu đồ cột (2 điểm)
- Biểu đồ cột
- Yêu cầu : đúng – chính xác – đẹp – đầy đủ chi tiết, phải chia khoảng cách đều ở mỗi
quốc gia.
- Lưu ý :
- Không ghi đơn vị ở trục tung : -0,25 điểm.
- Thiếu số liệu trên đầu cột: -0,25 điểm
- Không có tên biểu đồ : -0,25 điểm.
- Chia tỉ lệ trục hoành (hoặc trục tung) sai : -0,25 điểm.
- Vẽ biểu đồ bằng bút chì, dùng bút xóa, hai màu mực: -1,0 điểm.
- Biểu đồ khác: không chấm phần vẽ
3. Nhận xét về tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên của một số quốc gia trên thế giới,
năm 2005. (1 điểm)
- Tỉ lệ gia tăng dân số các nước không đồng đều. (0,25 điểm)
- Các nước có tỉ lệ gia tăng tự nhiên thấp, thấp hơn tỉ lệ gia tăng tự nhiên của thế giới
gồm Anh (0,2%), Hoa Kì (0,6%), Thụy Điển (0,1%) là những nước có nền kinh tế
phát triển (0,25 điểm)
- Ấn Độ (1,7%) và Việt Nam (1,3%) có tỉ lệ gia tăng tự nhiên cao là hai nước có nền
kinh tế đang phát triển (0,25 điểm)
- Trung Quốc nước đang phát triển nhờ kế hoạch hóa gia đình chặt chẽ nên tỉ lệ tăng
tự nhiên thấp (0,6%) (0,25 điểm)