TRƯỜNG THCS NGUYỄN HUỆ
TỔ KHOA HỌC TỰ NHIÊN
MA TRẬN, ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ I
MÔN KHOA HỌC TỰ NHIÊN 9 (SINH HỌC)
1. Khung ma trận và đặc tả
a) Khung ma trận
- Thời gian làm bài: 23 phút.
- Hình thức kiểm tra: tự luận 100%.
- Cấu trúc: 40% Nhận biết; 30% Thông hiểu; 20% Vận dụng; 10% Vận dụng cao.
Chủ đề
MỨC ĐỘ Tổng số ý Tổng số
câu Điểm số
Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng cao
Sinh học
25%
1
1,0đ
2
1,0đ
2
0,5đ 4 2 2,5
b) Bản đặc tả
Chủ đề MỨC ĐỘ Điểm
số
Nhận biết Thông hiểu Vận dụng
Bài 38. Đột biến
gene
Nêu ý nghĩa và tác
hại của đột biến
gene
0,5
Bài 39. Quá trình
tái bản, phiên mã
và dịch mã
Mô tả quá trình tái
bản của DNA
Hãy xác định trình
tự các đơn phân
tương ứng trên
đoạn mạch của
phân tử mRNA do
gen quy định.
1,5
Bài 40. Từ gene
đến tính trạng.
Nêu mối quan hệ
giữa DNA- RNA-
preotein- tính
trạng
0,5
Tổng số câu:
Tổng số điểm: 2,5
Tỉ lệ 25%
2
1,0
10%
1
1,0
10 %
1
0,5
5%
2,5
2. Đề kiểm tra
Câu 1 (1,5 điểm):
a. Mô tả quá trình tái bản của DNA?
b. Mạch khuôn của gen có trình tự các đơn phân 3’AAAATGXTAGXXX5’. Hãy xác định trình tự các
đơn phân tương ứng trên đoạn mạch của phân tử mRNA do gen này tổng hợp.
Câu 2 (1 điểm):
a. Nêu ý nghĩa và tác hại của đột biến gene.
b. Nêu mối quan hệ giữa DNA - RNA - Protein - Tính trạng.
HƯỚNG DẪN CHẤM
Câu Đáp án Điểm
1a Quá trình tái bản của DNA theo các giai đoạn:
(1) Tách hai mạch đơn: Phá vỡ cấu trúc xoắn kép, tách mạch DNA thành hai mạch
đơn nhờ Enzyme tháo xoắn,
(2) Tổng hợp chuỗi DNA mới theo nguyên tắc bổ sung: Enzyme DNA polymerase
thực hiện lắp ghép các nucleotide theo nguyên tắc bổ sung với mạch khuôn (A liên
kết với T bằng hai liên kết hydrogen, G liên kết với C bằng 3 liên kết hydrogen) để
kéo dài chuỗi DNA mới.
(3) Kết thúc quá trình tái bản: Khi quá trình tổng hợp chuỗi DNA mới kết thúc, một
phân tử DNA ban đầu sẽ tạo ra hai phân tử DNA mới có cấu tạo giống hoàn toàn so
với DNA mẹ ban đầu.
0,25
0,5
0,25
1b Gen có hai mạch nhưng chỉ có một mạch được dùng làm khuôn để tổng hợp
mARN, đó là mạch khuôn (mạch gốc). Phân tử mARN có trình tự các đơn phân bổ
sung với mạch gốc và có chiều ngược với mạch gốc. Mạch gốc của gen là
3’AAAATGXTAXXX5’
Thì mARN là 5’UUUUAXGAUXGGG3’.
0,5
2a - Tác hại của đột biến gene: Đột biến gene phá vỡ sự hài hòa trong kiểu gene
thường tạo nên kiểu hình có hại làm giảm khả năng sống sót, sinh sản, thích nghi
của sinh vật.
- Ý nghĩa của đột biến gene: Đột biến gene làm xuất hiện các allele khác nhau của
cùng một gene. Qua giao phối sẽ xuất hiện nhiều loại kiểu gene và kiểu hình mới
góp phần tạo nên sự đa dạng sinh học, cung cấp nguyên liệu phong phú cho quá
trình tiến hóa và chọn giống.
0,25
0,25
2b Trình tự các nucleotide trên mạch đơn của gene (DNA) quy định trình tự các
nucleotide trên mRNA thông qua quá trình phiên mã, trình tự các nucleotide trên
mRNA quy định trình tự amino acid trên chuỗi polypeptide (protein) thông qua
quá trình dịch mã, protein biểu hiện thành tính trạng của cơ thể. Như vậy, trong tế
bào, gene không trực tiếp hình thành tính trạng mà phải thông qua sự tương tác
giữa các phân tử mRNA, protein và có thể chịu tác động của các nhân tố môi
trường.
0,5
ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP KIỂM TRA HỌC KÌ I NĂM HỌC 2024-2025
MÔN KHOA HỌC TỰ NHIỆN 9 (SINH HỌC)
Câu 1: Mô tả quá trình tái bản của DNA, quá trình phiên mã? Viết kết quả quá trình tái bản, trình tự các
đơn phân của phân tử mRNA do mạch khuôn của gen tổng hợp.
Câu 2: Nêu khái niệm, ý nghĩa và tác hại của đột biến gene.
Câu 3: Nêu mối quan hệ giữa DNA - RNA – Protein - Tính trạng.
Câu 4: Cấu trúc và chức năng của DNA. Bài tập về DNA.
Câu 5: Trình bày thí nghiệm lai phân tích. Nêu vai trò của phép lai phân tích.