UBND HUYỆN PHÚ LƯƠNG
TRƯỜNG THCS PHẤN MỄ I
KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9
Năm học 2024-2025
MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN
Thời gian làm bài: 150 phút không kể thời gian giao đề
Câu 1 (3.0 điểm)
Thông tin: “Năm 2023 có 3.122 hộ xảy ra bạo lực gia đình với hơn 3.240 vụ. Trong đó,
bạo lực thân thể xảy ra nhiều nhất với 1.520 vụ, tiếp đến là bạo lực tinh thần 1.404 vụ, bạo lực
kinh tế 230 vụ ... Có 3.193 nạn nhân của bạo lực gia đình, gồm có 2.628 nữ và 565 nam ”.
(Báo Tuổi trẻ ngày 22/5/2024)
a. Em có nhận xét gì về thông tin trên? Theo em bạo lực gia đình gây ra những hậu quả
gì?
b. Pháp luật nước ta có quy định như thế nào về phòng chống bạo lực gia đình?
c. Nếu là người chứng kiến bạo lực gia đình, em có thể làm gì để ứng phó với bạo lực
gia đình?
Câu 2: (5.0 điểm)
Tình huống: Trong lớp em, một lần bạn A vì nóng giận đã nói những lời không đúng về
em trước cả lớp, khiến em cảm thấy buồn và tổn thương. Sau đó, bạn A nhận ra lỗi của mình
và chủ động xin lỗi em.
a. Trong tình huống trên, em là người bị tổn thương, em sẽ ứng xử như thế nào để thể
hiện đức tính khoan dung?
b. Hãy phân tích ý nghĩa của khoan dung qua hành động tha thứ và chia sẻ cách em có
thể hóa giải mâu thuẫn để xây dựng tình bạn tốt đẹp hơn?
c. Theo em, vì sao khoan dung là phẩm chất quan trọng trong cuộc sống và làm thế nào
để rèn luyện đức tính này trong học tập, gia đình và xã hội?
Câu 3: (5.0 điểm)
“Thời gian miễn phí, nhưng nó vô giá. Bạn không thể sở hữu nó, nhưng bạn có thể sử
dụng nó. Bạn không thể giữ nó, nhưng bạn có thể tiêu nó. Một khi bạn đánh mất nó, bạn không
bao giờ có thể lấy lại.”
– Harvey MacKay–
a. Qua câu danh ngôn trên, em có nhận định gì về giá trị của thời gian và việc quản lí
thời gian hiệu quả? Việc quản lí thời gian hiệu quả sẽ mang lại lợi ích gì cho mỗi chúng ta?
b. Tại sao việc quản lí thời gian lại quan trọng đối với học sinh?
c. Học sinh cần làm thế nào để rèn luyện kĩ năng quản lí thời gian?
Câu 4: (3.0 điểm) Từ quan niệm: “Không có sự khách quan và công bằng, không thể
có niềm tin và sự đồng lòng của mọi người”, em hãy viết một đoạn văn khoảng 300 chữ về ý
nghĩa của sự khách quan, công bằng và tác hại của sự thiếu khách quan, công bằng.
Câu 5 (4.0 điểm)
Chị B dự định kinh doanh đồ gia dụng nên hỏi ý kiến các thành viên trong gia đình để
lựa chọn mô hình kinh doanh phù hợp. Bố mẹ khuyên chị nên thuê cửa hàng ở gần chợ để bán
hàng trực tiếp vì dễ thu hút khách hàng. Anh trai bảo chị nên bán hàng trực tuyến để tiết kiệm
chi phí thuê mặt bằng và không phải đăng kí kinh doanh, không phải nộp thuế. Chú út lại cho
rằng chị nên kết hợp cả thuê cửa hàng và bán hàng trực tuyến vì như vậy sẽ tiếp cận được
nhiều khách hàng hơn và có thể lợi dụng để khai thuế, nộp thuế ít hơn thu nhập thực tế. Mỗi
người một ý kiến khiến chị B băn khoăn không biết nên lựa chọn thế nào.
a) Em hãy tư vấn để các chủ thể thực hiện đúng quy định của pháp luật về quyền tự do
kinh doanh và nghĩa vụ nộp thuế.
2
b) Em hãy nêu hiểu biết của mình về quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ nộp thuế.
c) Để góp phần ngăn chặn các biểu hiện tiêu cực trong kinh doanh và nghĩa vụ nộp
thuế, học sinh cần phải có trách nhiệm gì?
HẾT
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Giám thị không giải thích gì thêm.
Họ tên thí sinh.............................................................................Số báo danh................
UBND HUYỆN PHÚ LƯƠNG HƯỚNG DẪN CHẤM THI HỌC SINH GIỎI LỚP 9
TRƯỜNG THCS PHẤN MỄ I Năm học 2024-2025
MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN
(Hướng dẫn chấm gồm 04 trang)
I. Hướng dẫn chung
3
1. Thí sinh trả lời theo cách riêng (về bố cục và câu chữ) nhưng đáp ứng được yêu cầu cơ bản
như trong hướng dẫn chấm thì vẫn cho đủ điểm.
2. Thí sinh vận dụng được kiến thức cơ bản từ những tài liệu ngoài SGK thì được khuyến
khích cho thêm điểm nhưng không được vượt quá điểm của từng câu và của toàn bài.
3. Sau khi cộng điểm toàn bài để điểm lẻ đến 0,25 điểm.
II. Hướng dẫn chấm chi tiết
Câu
Hướng dẫn chấm Điểm
Câu 1
(3.0 đ)
Thông tin : “Năm 2023 có 3.122 hộ xảy ra bạo lực gia đình với hơn 3.240
vụ . Trong đó, bạo lực thân thể xảy ra nhiều nhất với 1.520 vụ, tiếp đến là bạo
lực tinh thần 1.404 vụ, bạo lực kinh tế 230 vụ.... Có 3.193 nạn nhân của bạo
lực gia đình, gồm có 2.628 nữ và 565 nam”.
(Báo Tuổi trẻ ngày 22/5/2024)
a. Em có nhận xét gì về thông tin trên? Theo em bạo lực gia đình gây ra
những hậu quả gì?
b. Pháp luật nước ta có quy định như thế nào về phòng chống bạo lực gia
đình?
c. Nếu là người chứng kiến bạo lực gia đình, em có thể làm gì để ứng phó
với bạo lực gia đình?
a. Nhận xét thông tin: Các số liệu trong thông tin cho thấy tình trạng bạo
lực gia đình hiện nay diễn ra phổ biến, là vấn đề báo động hiện nay, không chỉ
vi phạm đạo đức mà còn vi phạm kỉ luật, thậm chí là vi phạm pháp luật nó để
lại những hậu quả nghiêm trọng cả với nạn nhân và người gây ra bạo lực.
Có nhiều hình thức bạo lực gia đình: bạo lực tinh thần, bạo lực thể chất,
bạo lực kinh tế, bạo lực tình dục...Bạo lực gia đình không phân biệt nam nữ,
ai cũng có thể bị rơi vào tình trạng này. Dù bất kỳ ai là nạn nhân bạo lực gia
đình cũng đều đáng lên án.
Bạo lực gia đình gây ra những hậu quả:
- Đối với cá nhân: bạo lực gia đình gây nên những thương tích về thân thể,
thậm chí gây tử vong; làm tổn thương về tinh thần đối với những người bị
bạo lực;...
- Đối với gia đình: bạo lực gia đình gây ảnh hưởng xấu đến gia đình, là một
trong những nguyên nhân khiến hạnh phúc gia đình tan vỡ.
- Đối với xã hội: bạo lực gia đình gây ảnh hưởng xấu đến trật tự, an toàn xã
hội; là một trong những nguyên nhân dẫn đến tệ nạn xã hội,…
1.0
4
b. Một số quy định pháp luật về phòng, chống bạo lực gia đình:
- Nghiêm cấm các hành vi bạo lực gia đình; kích động, xúi giục, bao che,
cản trở việc khai báo, xử lí hành vi bạo lực gia đình.
- Nạn nhân bạo lực gia đình có các quyền yêu cầu cơ quan, tổ chức, người
có thẩm quyền bảo vệ sức khoẻ, quyền và lợi ích hợp pháp khác của mình,...
- Người có hành vi bạo lực gia đình có thể bị xử lí kỉ luật, xử lí hành chính,
xử lí theo pháp luật dân sự xử lí theo pháp luật hình sự.
- Cá nhân, gia đình và các cơ quan tổ chức đều có trách nhiệm trong phòng,
chống bạo lực gia đình.
1.0
c. Nếu là người chứng kiến bạo lực gia đình, em cần:
- Nhận diện ngay nguy cơ bạo lực.
- Tìm sự hỗ trợ từ bên ngoài, không giấu diếm; chia sẻ với người khác để
có thể sẵn sàng được giúp đỡ.
- Chọn vị trí an toàn dễ chốn thoát, di chuyển đến nơi tạm lánh an toàn.
- Bình tĩnh, kiềm chế nóng giận, không nên đánh lại, chửi lại
- Ghi lại bằng chứng và có thể gặp gỡ chuyên gia tâm lí
Cần nhận thức đúng về bạo lực gia đình, phê phán mọi biểu hiện của bạo
lực gia đình, tích cực, chủ động trong việc phòng chống bạo lực gia đình.
1.0
Câu 2
(5.0
đ)
Tình huống: Trong lớp em, một lần bạn A vì nóng giận đã nói những
lời không đúng về em trước cả lớp, khiến em cảm thấy buồn và tổn
thương. Sau đó, bạn A nhận ra lỗi của mình và chủ động xin lỗi em.
a. Trong tình huống trên, em là người bị tổn thương, em sẽ ứng xử
như thế nào để thể hiện đức tính khoan dung?
b. Hãy phân tích ý nghĩa của khoan dung qua hành động tha thứ và
chia sẻ cách em có thể hóa giải mâu thuẫn để xây dựng tình bạn tốt
đẹp hơn.?
c. Theo em, vì sao khoan dung là phẩm chất quan trọng trong cuộc
sống và làm thế nào để rèn luyện đức tính này trong học tập, gia đình
và xã hội?
a. Cách ứng xử để thể hiện đức tính khoan dung:
- Em sẽ bình tĩnh lắng nghe lời xin lỗi của bạn A.
- Chấp nhận lời xin lỗi và không giữ sự giận dữ trong lòng.
- Trò chuyện để cả hai hiểu nhau hơn và tránh những hiểu lầm tương
tự trong tương lai.
b. Phân tích ý nghĩa của khoan dung qua hành động tha thứ:
- Tha thứ giúp hóa giải mâu thuẫn, mang lại sự hòa thuận và duy trì
tình bạn.
- Khoan dung không chỉ làm người khác cảm thấy được tôn trọng mà
còn giúp em cảm thấy nhẹ nhõm, tránh được cảm giác tiêu cực.
- Trong môi trường học đường, sự khoan dung giúp xây dựng một tập
thể đoàn kết, yêu thương lẫn nhau.
Cách hóa giải mâu thuẫn và xây dựng tình bạn đẹp:
1. Bình tĩnh và kiềm chế cảm xúc
2. Chủ động lắng nghe và thấu hiểu
3. Nhận trách nhiệm nếu mình có lỗi
0.5
1.0
1.5
5
4. Tha thứ và bỏ qua lỗi lầm của bạn
5. Tìm giải pháp chung(thảo luận,thỏa hiệp)
6. Tăng cường sự gắn kết
7. Rèn luyện kỹ năng giao tiếp tích cực
8. Tôn trọng sự khác biệt
HS lấy được ví dụ, phân tích làm rõ
c. Vì sao khoan dung là phẩm chất quan trọng trong cuộc sống?
- Khoan dung giúp con người sống hòa hợp, giảm bớt xung đột và tạo
dựng mối quan hệ tốt đẹp.
- Đây là nền tảng để xây dựng xã hội văn minh, nơi mọi người biết
thấu hiểu và chia sẻ.
- Khoan dung còn giúp chính bản thân mỗi người rèn luyện lòng vị
tha, tránh bị những cảm xúc tiêu cực chi phối.
- Lên án, phê phán lối sống hẹp hòi, cố chấp, kỳ thị dẫn đến mâu
thuẫn, bất hòa làm tổn hại đến mối quan hệ giữa người với người.
Cách rèn luyện đức tính khoan dung trong học tập, gia đình và xã hội:
- Trong học tập: Sẵn sàng tha thứ khi bạn bè mắc lỗi, không chấp nhặt
những mâu thuẫn nhỏ nhặt.
- Trong gia đình: Thấu hiểu và chia sẻ với bố mẹ, anh chị em khi có
bất đồng quan điểm, tránh to tiếng hay trách móc.
- Trong xã hội: Đồng cảm với người khác, không phán xét gay gắt mà
thay vào đó là góp ý mang tính xây dựng.
Kết luận: Khoan dung không chỉ là phẩm chất đạo đức cần thiết mà
còn là cầu nối để mọi người gắn bó, yêu thương và xây dựng cuộc
sống hạnh phúc hơn.
0.5
1.0
0.5
Câu 3
(5.0
đ)
a. Học sinh có thể trình bày khác nhau nhưng phải đảm bảo những nội
dung sau:
* Nhận định:
- Thời gian rất quý báu, giống như người xưa đã nói “một phút đồng
hồ, một nén vàng”.
- Làm chủ được thời gian, sử dung thời gian sẽ có được nhiều lợi ích
- Muốn tiết kiệm thời gian thì mọi việc đều phải chuẩn bị sẵn sàng, đầy
đủ. Khi thực hiện thì cần chấp hành đúng thời giờ đã định.
=> Quản lí thời gian hiệu quả là biết cách sắp xếp, sử dụng thời gian
một cách hợp lí, không lãng phí để hoàn thành công việc theo kế
hoạch đã đề ra
* Lợi ích khi quản lí thời gian hiệu quả:
- Giúp chúng ta chủ động trong cuộc sống
- Nâng cao năng suất, hiệu quả công việc
- Giảm áp lực, tạo động lực, từng bước hoàn thiện bản thân.
- Tạo được tính kỉ luật cho bản thân
…..
b.
- Kĩ năng quản lí thời gian tốt giúp học sinh sắp xếp thứ tự ưu tiên các
công việc để có thể hoàn thành nhiệm vụ đúng thời hạn.
- Học sinh có thể lập kế hoạch trước, dành thời gian cần thiết cho các
dự án và bài tập, đồng thời tận dụng thời gian đó tốt hơn.
1.0
1.0
1.0