Trung tâm B i d ng Văn hóaồ ưỡ
Hà N i - Amsterdamộ
Thi th vào l p 10 - đt 1 ngày 5/4/2015ử ớ ợ
Đ THI TH VÀO L P 10 CHUYÊNỀ Ử Ớ
Môn: L CH SỊ Ử
Th i gian làm bài: 150 phútờ
Câu 1 (2,5 đi m): ểEm hãy đc đo n trích sau và tr l i các câu h i d i đây:ọ ạ ả ờ ỏ ướ
“C ng lĩnh chính tr đu tiên c a Đng C ng s n Vi t Nam do Nguy n Ái Qu c so n th o làươ ị ầ ủ ả ộ ả ệ ễ ố ạ ả
m t c ng lĩnh cách m ng gi i phóng dân t c đúng đn, v n d ng sáng t o ch nghĩa Mác –ộ ươ ạ ả ộ ắ ậ ụ ạ ủ
Lênin vào hoàn c nh c th c a Vi t Nam – m t n c thu c đa c a th c dân Pháp, mang tínhả ụ ể ủ ệ ộ ướ ộ ị ủ ự
dân t c và tính giai c p sâu s c”ộ ấ ắ
(Sách giáo khoa L ch s l p 9, NXB Giáo d c, năm 2014, trang 70)ị ử ớ ụ
a. Văn b n đc nh c đn trong đo n trích ra đi trong h i ngh nào? Nó bao g m nh ng vănả ượ ắ ế ạ ờ ộ ị ồ ữ
ki n nào? ệ
b. B ng nh ng hi u bi t c a mình em hãy ch ng minh nh n đnh trên. ằ ữ ể ế ủ ứ ậ ị
Câu 2 (2,0 đi m)ể: Phân tích th i c c a Cách m ng tháng Tám năm 1945. T i sao l i kh ng đnhờ ơ ủ ạ ạ ạ ẳ ị
đây là “th i c ngàn năm có m t”ờ ơ ộ ?
Câu 3 (1,5 đi m):ể So sánh chi n th ng Vi t B c thu - đông 1947 và chi n d ch Biên gi i thu -ế ắ ệ ắ ế ị ớ
đông 1950, theo các tiêu chí sau:
Tiêu chí so sánh Chi n d ch Vi t B cế ị ệ ắ
Chi n d ch Biênế ị
gi iớ
1) Ch đng t n công đchủ ộ ấ ị
2) Quân đch b lo i kh i vùng chi nị ị ạ ỏ ế
3) Ý nghĩa quan tr ng nh t c a th ng l iọ ấ ủ ắ ợ
Câu 4 (2,0 đi m)ể: T i sao ta ch n Đi n Biên Ph làm đi m "quy t chi n chi n l c" v i v iạ ọ ệ ủ ể ế ế ế ượ ớ ớ
th c dân Pháp, can thi p Mĩ? Nguyên nhân th ng l i và ý nghĩa l ch s c a chi n d ch l ch sự ệ ắ ợ ị ử ủ ế ị ị ử
Đi n Biên Ph 1954.ệ ủ
Câu 5 (2,0 đi m)ể: Ng i ta d đoán: ườ ự “Th k XXI s là th k c a châu Á”ế ỉ ẽ ế ỉ ủ . B ng nh ng hi uằ ữ ể
bi t v s tăng tr ng kinh t c a Trung Qu c, n Đ và m t s n c Đông Nam Á trong nh ngế ề ự ưở ế ủ ố Ấ ộ ộ ố ướ ữ
th p niên qua, em hãy làm sáng t nh n đnh trên.ậ ỏ ậ ị
----------------------------------------------------------------------------------------
(Giám th không gi i thích gì thêm)ị ả
ĐÁP ÁN – BI U ĐI MỂ Ể
CâuN i dung c n đtộ ầ ạ Đi mể
Câu 1 Em hãy đc đo n trích sau và tr l i các câu h i d i đây:ọ ạ ả ờ ỏ ướ
“C ng lĩnh chính tr đu tiên c a Đng C ng s n Vi t Nam do Nguy n Áiươ ị ầ ủ ả ộ ả ệ ễ
Qu c so n th o là m t c ng lĩnh cách m ng gi i phóng dân t c đúng đn,ố ạ ả ộ ươ ạ ả ộ ắ
v n d ng sáng t o ch nghĩa Mác – Lênin vào hoàn c nh c th c a Vi tậ ụ ạ ủ ả ụ ể ủ ệ
Nam – m t n c thu c đa c a th c dân Pháp, mang tính dân t c và tínhộ ướ ộ ị ủ ự ộ
giai c p sâu s c”ấ ắ
(Sách giáo khoa L ch s l p 9, NXB Giáo d c, năm 2014, trang 70)ị ử ớ ụ
2,5 đi mể
a) Văn b n đc nh c đn trong đo n trích ra đi trong h i ngh nào?ả ượ ắ ế ạ ờ ộ ị
Nó bao g m nh ng văn ki n nào?ồ ữ ệ 0,5 đi mể
- Văn b n đc nh c đn trong đo n trích là “C ng lĩnh chính tr đuả ượ ắ ế ạ ươ ị ầ
tiên” c a Đng C ng s n Vi t Nam, ra đi trong H i ngh thành l p Đngủ ả ộ ả ệ ờ ộ ị ậ ả
C ng s n Vi t Nam (h p t ngày 6/1/1930)ộ ả ệ ọ ừ
0,25 đ
- “C ng lĩnh chính tr đu tiên” c a Đng C ng s n Vi t Nam bao g mươ ị ầ ủ ả ộ ả ệ ồ
các văn ki n sau: Chính c ng v n t t, Sách l c v t t t, Đi u l tóm t t.ệ ươ ắ ắ ượ ắ ắ ề ệ ắ 0,25 đ
b) B ng nh ng hi u bi t c a mình, ch ng minh nh n đnh trên:ằ ữ ể ế ủ ứ ậ ị 2 đi mể
+ Tính đúng đn, sáng t o:ắ ạ
C ng lĩnh chính tr đu tiên tuy còn v n t t, song đây là m t c ng lĩnhươ ị ầ ắ ắ ộ ươ
cách m ng gi i phóng dân t c th hi n s v n d ng đúng đn, sáng t oạ ả ộ ể ệ ự ậ ụ ắ ạ
ch nghĩa Mác – Lênin vào đi u ki n c th c a Vi t Nam, k t h p đúngủ ề ệ ụ ể ủ ệ ế ợ
đn v n đ dân t c và v n đ giai c p. Đc l p và t do là t t ng c t lõiắ ấ ề ộ ấ ề ấ ộ ậ ự ư ưở ố
c a c ng lĩnh này:ủ ươ
0,25 đ
- C ng lĩnh v ch rõ cách m ng Vi t Nam ph i tr i qua hai giai đo n: cáchươ ạ ạ ệ ả ả ạ
m ng t s n dân quy n và cách m ng xã h i ch nghĩa. Hai giai đo n nàyạ ư ả ề ạ ộ ủ ạ
n i ti p nhau. Nh v y, ngay t đu Đng ta đã thâu su t con đng phátố ế ư ậ ừ ầ ả ố ườ
tri n c a cách m ng n c ta là k t h p và gi ng cao hai ng n cò đc l pể ủ ạ ướ ế ợ ươ ọ ộ ậ
dân t c và ch nghĩa xã h i.ộ ủ ộ
0,25 đ
- C ng lĩnh đ ra nhi m v cách m ng t s n dân quy n n c ta làươ ề ệ ụ ạ ư ả ề ở ướ
đánh đ đ qu c, phong ki n và t s n ph n cách m ng... Đó là n i dungổ ế ố ế ư ả ả ạ ộ
bao trùm c nhi m v dân t c và dân ch , nh ng n i b t nh t là n i dungả ệ ụ ộ ủ ư ổ ậ ấ ộ
dân t c. Đt nhi m v dân t c lên trên nhi m v dân ch là đúng đn vàộ ặ ệ ụ ộ ệ ụ ủ ắ
phù h p v i hoàn c nh c a n c ta: m t n c thu c đa n a phong ki n.ợ ớ ả ủ ướ ộ ướ ộ ị ử ế
0,25 đ
- C ng lĩnh xác đnh rõ l ng l ng nòng c t c a cách m ng n c ta làươ ị ượ ượ ố ủ ạ ướ
công - nông, đng th i th y đc các giai c p và t ng l p khác cũng là l cồ ờ ấ ượ ấ ầ ớ ự
l ng cách m ng c n ph i liên minh ho c lôi kéo hay trung l p.ượ ạ ầ ả ặ ậ
0,25 đ
- C ng lĩnh kh ng đnh s lãnh đo c a Đng là nhân t quy t đnh m iươ ẳ ị ự ạ ủ ả ố ế ị ọ
th ng l i c a cách m ng Vi t Nam. Đi u này hoàn toàn phù h p v i cáchắ ợ ủ ạ ệ ề ợ ớ
m ng n c ta, vì ph i có chính đng c a giai c p vô s n v i đng l iạ ướ ả ả ủ ấ ả ớ ườ ố
cách m ng đúng đn m i lãnh đo nhân dân ta đu tranh giành th ng l i.ạ ắ ớ ạ ấ ắ ợ
0,25 đ
- C ng lĩnh xác đnh: cách m ng Vi t Nam là m t b ph n c a cách m ngươ ị ạ ệ ộ ộ ậ ủ ạ
th gi i. Đi u này v a phù h p v i xu th phát tri n c a th i đi, v a phùế ớ ề ừ ợ ớ ế ể ủ ờ ạ ừ
h p v i th c ti n c a cách m ng n c ta.ợ ớ ự ễ ủ ạ ướ
0,25 đ
+ Tính dân t c và tính giai c p sâu s c:ộ ấ ắ
C ng lĩnh chính tr đu tiên c a Đng là c ng lĩnh gi i phóng dân t cươ ị ầ ủ ả ươ ả ộ
k t h p đúng đn v n đ gi i phóng dân t c và v n đ giai c p, v i tế ợ ắ ấ ề ả ộ ấ ề ấ ớ ư
t ng c t lõi là đc l p dân t c và t do dân ch .ưở ố ộ ậ ộ ự ủ
0,25 đ
Vì v y, “C ng lĩnh chính tr đu tiên” có giá tr lí lu n th c ti n và lâu dàiậ ươ ị ầ ị ậ ự ễ
đi v i cách m ng Vi t Nam.ố ớ ạ ệ 0,25 đ
Câu 2 Phân tích th i c c a Cách m ng tháng Tám năm 1945. T i sao l iờ ơ ủ ạ ạ ạ
kh ng đnh đây là ẳ ị “th i c ngàn năm có m t”ờ ơ ộ ?
2 đi mể
Phân tích th i c c a Cách m ng tháng Tám năm 1945ờ ơ ủ ạ 1,5 đi mể
- Đi u ki n khách quan vô cùng thu n l i: ề ệ ậ ợ
+ Trên th gi i, Liên xô và quân Đng minh đánh b i ch nghĩa phát xítế ớ ồ ạ ủ
Đc, ch nghĩa quân phi t Nh t. Đi u này đã t o đi u ki n khách quanứ ủ ệ ậ ề ạ ề ệ
thu n l i cho các dân t c đng lên t gi i phóng. ậ ợ ộ ứ ự ả
+ T i Đông D ng, quân phát xít Nh t Đông D ng và b n tay sai thânạ ươ ậ ở ươ ọ
Nh t hoang mang. K thù c a cách m ng n c ta suy y u đn c c đ. ậ ẻ ủ ạ ướ ế ế ự ộ
- Đi u ki n ch quan cho cu c cách m ng n ra và giành đc th ng r tề ệ ủ ộ ạ ổ ượ ắ ấ
đy đ: ầ ủ
Đng C ng s n Đông D ng đã có quá trình chu n b su t 15 năm v i baả ộ ả ươ ẩ ị ố ớ
cao trào cách m ng: 1930 - 1931, 1936 - 1939 và 1939 - 1945. ạ
Trong đó, cao trào gi i phóng dân t c 1939 - 1945, Đng C ng s n Đôngả ộ ả ộ ả
D ng đã lãnh đo nhân dân ta chu n b đy đ, chu đáo v m t đng l i,ươ ạ ậ ị ầ ủ ề ặ ườ ố
l c l ng chính tr , l c l ng vũ trang, căn c đa cách m ng và b c đuự ượ ị ự ượ ứ ị ạ ướ ầ
t p d t cho qu n chúng kh i nghĩa vũ trang giành chính quy n. ậ ượ ầ ở ề
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
Khi phát xít Nh t đu hàng không đi u ki n quân Đng minh, đng ta k pậ ầ ề ệ ồ ả ị
th i ch p th i c , chu n b chu đáo h n n a trong H i ngh toàn qu c c aờ ớ ờ ơ ẩ ị ơ ữ ộ ị ố ủ
Đng (14 – 15/8/1945) và Đi h i Qu c dân (16 – 17/8/1945) t i Tân Trào. ả ạ ộ ố ạ
H i ngh toàn qu c c a Đng đã thông qua k ho ch lãnh đo toàn dânộ ị ố ủ ả ế ạ ạ
T ng kh i nghĩa đ giành chính quy n. Đi h i Qu c dân h ng ng m nhổ ở ể ề ạ ộ ố ưở ứ ệ
l nh T ng kh i nghĩa c a Đng và quy t đnh thành l p y ban gi i phóngệ ổ ở ủ ả ế ị ậ Ủ ả
dân t c Vi t Nam do H Chí Minh làm ch t chộ ệ ồ ủ ị
0,25đ
0,25đ
Đây là “th i c ngàn năm có m t” vì:ờ ơ ộ
0,5
đi mể
+ Ch a có th i đi m nào cách m ng n c ta l i h i t đc nh ng đi uư ờ ể ạ ướ ạ ộ ụ ượ ữ ề
ki n khách quan và ch quan đy đ và thu n l i nh th . ệ ủ ầ ủ ậ ợ ư ế
+ Th i c này ch xu t hi n và t n t i trong m t kho ng th i gian r t ng nờ ơ ỉ ấ ệ ồ ạ ộ ả ờ ấ ắ
(t khi phát xít Nh t đu hàng Đng minh cho đn khi quân Đông minh vàoừ ậ ầ ồ ế
Đông D ng): n u ta hành đng quá s m tr c khi Nh t đu hàng Đngươ ế ộ ớ ướ ậ ầ ồ
minh thì quân Nh t s gây khó khăn cho ta, còn n u nh quân ta ch m trậ ẽ ế ư ậ ễ
thì quân Đng minh s đàn áp cách m ngồ ẽ ạ
0,25đ
0,25đ
Câu 3 So sánh chi n th ng Vi t B c thu - đông 1947 và chi n d ch Biên gi iế ắ ệ ắ ế ị ớ
thu - đông 1950
1,5
đi mể
Tiêu chí so sánh Chi n d ch Vi t B cế ị ệ ắ Chi n d ch biên gi iế ị ớ
1) Ch đng t n côngủ ộ ấ
đchị
Ta đánh b i c a t nạ ủ ấ
công lên Vi t B c c aệ ắ ủ
đch (0,25 đ)ị
Ta ch đng ti n côngủ ộ ế
đch. (0,25 đ)ị
2) Quân đch b lo iị ị ạ
kh i vùng chi nỏ ế
6000 tên đch. (0,25 đ)ị8.300 đch biên gi iị ở ớ
Vi t – Trung (0,25 đ)ệ
3) Ý nghĩa quan tr ngọ
nh t c a th ng l iấ ủ ắ ợ
B o v đc Vi tả ệ ượ ệ
B c, căn c đu nãoắ ứ ầ
c a kháng chi n. Làmủ ế
phá s n âm m u đánhả ư
nhanh, th ng nhanhắ
c a đch. (0,25 đ)ủ ị
Khai thông biên gi iớ
Vi t - Trung. Giànhệ
th ch đng v chi nế ủ ộ ề ế
l c trên chi n tr ngượ ế ườ
chính. (0,25 đ)
Câu 4 T i sao ta ch n Đi n Biên Ph làm đi m "quy t chi n chi n l c"ạ ọ ệ ủ ể ế ế ế ượ
v i v i th c dân Pháp, can thi p Mĩ? Nguyên nhân th ng l i và ý nghĩaớ ớ ự ệ ắ ợ
l ch s c a chi n d ch l ch s Đi n Biên Ph 1954.ị ử ủ ế ị ị ử ệ ủ
2 đi mể
Ta ch n Đi n Biên Ph làm đi m "quy t chi n chi n l c" v i th c dânọ ệ ủ ể ế ế ế ượ ớ ự
Pháp, can thi p Mĩ vì:ệ
- Tr c s phá s n b c đu trong k ho ch quân s Nava, đch quy t đnhướ ự ả ướ ầ ế ạ ự ị ế ị
xây d ng t p đoàn c đi m m nh Đi n Biên Ph , bi n Đi n Biên Phự ậ ứ ể ạ ở ệ ủ ế ệ ủ
thành m t "pháo đài không th công phá", "m t vecđoong" c a th k XXộ ể ộ ủ ế ỉ
"m t con nhím kh ng l " r ng núi Tây B c. Và bi n Đi n Biên Phộ ổ ồ ở ừ ắ ế ệ ủ
thành trung tâm đi m c a k ho ch Nava. Vì v y, mu n k t thúc chi nể ủ ế ạ ậ ố ế ế
tranh ph i tiêu di t t p đoàn c đi m Đi n Biên Ph . ả ệ ậ ứ ể ệ ủ
- Vào ngày 6/12/1953, Trung ng Đng đã h p và nh n đnh: Đi n Biênươ ả ọ ậ ị ệ
Ph là t p đoàn c đi m m nh nh ng th y u c a đch Đi n Biên Phủ ậ ứ ể ạ ư ế ế ủ ị ở ệ ủ
d b cô l p, ch ti p t đc b ng đng không, n u ta c t đt đngễ ị ậ ỉ ế ế ượ ằ ườ ế ắ ứ ườ
hàng không, đch s r i vào th "t l ". ị ẽ ơ ế ử ộ
- Quân đi ta đã tr ng thành và có kinh nghi m có th đánh đch t pộ ưở ệ ể ị ở ậ
đoàn c đi m. H u ph ng c a ta đã v ng m nh, có th kh c ph c nh ngứ ể ậ ươ ủ ữ ạ ể ắ ụ ữ
khó khăn đm b o chi vi n cho chi n tr ng. ả ả ệ ế ườ
- Trên c s phân tích tình hình, Trung ng Đng đã quy t đnh m chi nơ ở ươ ả ế ị ở ế
d ch Đi n Biên Ph , bi n Đi n Biên Ph thành đi m "quy t chi n chi nị ệ ủ ế ệ ủ ể ế ế ế
l c gi a ta và đchượ ữ ị
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
* Nguyên nhân th ng l i: ắ ợ
- S lãnh đo tài tình c a Đng, đng đu là ch t ch H Chí Minh và vự ạ ủ ả ứ ầ ủ ị ồ ị
t ng c m quân là Võ Nguyên Giáp trong vi c đ ra quy t tâm và nghướ ầ ệ ề ế ệ
thu t quân s đúng đn, sáng t o đánh vào t p đoàn c đi m này. ậ ự ắ ạ ậ ứ ể
- Công cu c chu n b cho chi n đu chu đáo. ộ ẩ ị ế ấ
- Tinh th n chi n đu dũng c m và m u trí c a quân đi ta.ầ ế ấ ả ư ủ ộ
0,25đ
0,25đ
* Ý nghĩa l ch s : ị ử
- Th ng l i c a cu c ti n công chi n l c đông – xuân 1953-1954 và chi nắ ợ ủ ộ ế ế ượ ế
d ch Đi n Biên Ph đã đp tan hoàn toàn k ho ch Nava; giáng đòn quy tị ệ ủ ậ ế ạ ế
đnh vào ý chí xâm l c c a th c dân Pháp; làm xoay chuy n c c di nị ượ ủ ự ể ụ ệ
chi n tranh Đông D ng; ế ở ươ
- T o đi u ki n thu n l i cho cu c đu tranh ngo i giao c a ta giành th ngạ ề ệ ậ ợ ộ ấ ạ ủ ắ
l i: khi n cho Pháp – Mĩ không th ngoan c đc n a, bu c ph i kí v i taợ ế ể ố ượ ữ ộ ả ớ
Hi p đnh Gi -ne-v . ệ ị ơ ơ
- C vũ các dân t c b áp b c đng lên đu tranh ch ng ch nghĩa đ qu cổ ộ ị ứ ứ ấ ố ủ ế ố
gi i phóng dân t c. ả ộ
0,25đ
0,25