SỞ GD &ĐT LẠNG SƠN KỲ THI TỐT NGHIỆP BT THPT NĂM 2012-2013
TRUNG TÂM GDTX ĐÌNH LẬP Môn thi: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề
------------------------------------------------------------------------------------------------------
ĐỀ BÀI:
Câu I. (2,0 điểm)
Anh/ chị hãy cho biết cảm nhận và thái độ của Phùng qua hai phát hiện của
anh trong truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” của Nguyễn Minh Châu.
Câu II. (3,0 điểm)
Nhạc sĩ Pháp S.Gunô có lần nói : “Hồi tôi hai mươi tuổi, tôi chỉ thừa nhận
riêng tôi có tài. Ba mươi tuổi tôi đã nói : “Tôi và Môda”. Bốn mươi tuổi tôi nói
: “Môda và tôi”. Còn bây giờ tôi chỉ nói : “Môda” ”.
Anh/ chị hãy viết một bài văn ngắn (không quá 400 từ) trình bày suy nghĩ
của mình về ý kiến trên.
Câu III.(5,0 điểm)
Phân tích hình tượng cây xà nu trong truyện ngắn Rừng xà nu của Nguyễn
Trung Thành.
------ Hết--------
SỞ GD &ĐT LẠNG SƠN
TRUNG TÂM GDTX ĐÌNH LẬP
HƯỚNG DẪN ĐÁP ÁN - BIỂU ĐIỂM
Câu 1. (2,0 điểm)
a.Yêu cầu về kiến thức: Học sinh có thể diễn đạt nhiều cách khác nhau
nhưng phải đáp ứng được các yêu cầu sau:
*Phát hiện thứ nhất:
-“Trước mắt tôi là một bức tranh mực tàu của một danh hoạ thời cổ…”
Một vẻ đẹp “trời cho” trên mặt biển mờ sương, vẻ đẹp mà cả đời bấm máy anh
chỉ có diễm phúc bắt gặp được một lần.
-Cảm nhận của Phùng: Anh cảm thấy hạnh phúc, cái hạnh phúc của khám
phá và sáng tạo, của sự cảm nhận cái đẹp tuyệt diệu.
*Phát hiện thứ hai:
- Cảnh bất ngờ và trớ trêu như trò đùa quái ác của cuộc sống: Từ trong con
thuyền đẹp như mơ ấy bước ra là một người đàn ông và một người đàn bà quái
lạ. Và tiếp theo là cảnh bạo hành trong gia đình tuyền chài.
- Thái độ của Phùng: Anh không thể chịu được khi chứng kiến cảnh lão đàn
ông đánh vợ một cách vô lý và thô bạo. Phùng không thể làm ngơ trước sự bạo
hành của cái ác. Anh cay đắng nhận thấy những trái ngang…
b.Cách cho điểm:
-Điểm 2: Đáp ứng đầy đủ yêu cầu trên, có thể mắc một vài lỗi diễn đạt nhỏ.
-Điểm 1: Trình bày được nửa yêu cầu trên, còn mắc một số lỗi diễn đạt.
-Điểm 0: Hoàn toàn sai lạc hoặc bỏ giấy trắng.
Câu 2. (3,0 điểm)
a.Yêu cầu về kĩ năng :
Biết cách làm bài nghị luận về một tư tưởng đạo lí ; biết vận dụng kết
hợp các thao tác lập luận giải thích, phân tích, bình luận trong bài văn nghị
luận ; kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát ; không mắc lỗi chính tả, dùng từ và
ngữ pháp…
b.Yêu cầu về kiến thức :
Thí sinh có thể đưa ra những ý kiến riêng và trình bày theo nhiều cách
khác nhau miễn là có sức thuyết phục đối với người đọc nhưng về cơ bản cần
phải đáp ứng những ý chính sau :
-Hiểu theo nghĩa hẹp nhất, câu nói trên là lời khen ngợi tài năng của Môda.
-Hiểu theo nghĩa rộng, câu nói trên có ý nghĩa :
+ Khi con người trưởng thành sẽ biết đánh giá đúng mình, đúng người.
(Thí sinh cần chú ý cách diễn đạt : hai mươi, ba mươi, bốn mươi, bây giờ và trật
tự diên đạt tôi – Tôi và Môda, Môda và tôi - Môda… ).
+ Bài học về đức tính khiêm tốn : cần phải có đức tính khiêm tốn trong
học tập cũng như trong cuộc sống. Phải sống gần gũi với mọi người, phải có ý
thức trong học tập cũng như trong công việc để không ngừng tiến bộ. Người
càng tài giỏi càng nên khiêm tốn.
(Lưu ý : khiêm tốn không phải là phủ nhận sự tự tin - tự tin là một đức tính
rất cần trong học tập cũng như trong cuộc sống, đặc biệt là ở tuổi trẻ)
c. Biểu điểm :
- Điểm 3 : Đáp ứng các yêu cầu trên, có thể mắc một vài lỗi nhỏ về diễn
đạt.
- Điểm 2 : Trình bày được một nửa yêu cầu trên (ý hiểu theo nghia hẹp
hoặc ý Khi con người trưởng thành sẽ biết đánh giá đúng người, đúng mình có
thể trình bày sơ sài hoặc chưa giải quyết được gì nhưng ý Bài học về đức tính
khiêm tốn phải được đề cập trong bài làm của thí sinh), còn mắc một số lỗi
diễn đạt.
- Điểm 1 : Nội dung sơ sài, diễn đạt yếu.
- Điểm 0 : Lạc đề hoặc bỏ giấy trắng.
Câu 3. (5 điểm)
Yêu cầu về kĩ năng
Biết cách làm bài văn nghị luận, vận dụng khả năng đọc- hiểu để phân tích
một vấn đề trong tác phẩm (đoạn trích). Kết cấu chặt chẽ, hành văn trôi chảy, lưu
loát; không mắc lỗi về chính tả, lỗi dùng từ, ngữ pháp…
Yêu cầu về kiến thức
Trên cơ sở nắm vững nội dung tác phẩm, đoạn trích, hình tượng cây xà nu và
nghệ thuật xây dựng hình tượng của Nguyễn Trung Thành, học sinh có thể trình
bày theo nhiều cách khác nhau song cần đảm bảo những nội dung cơ bản sau:
-Cây xà nu là một hình tượng đặc sắc bao trùm toàn bộ thiên truyện: từ cảm
hứng say mê, mãnh liệt và ấn tượng sâu sắc trước vẻ đẹp cây xà nu, NTT đã kết cấu
truyện theo lối đầu cuối tương ứng, làm nền cho câu chuyện của dân làng Xôman.
Đặc biệt trong đoạn mở đầu, với ngòi bút đầy chất hoạ, chất thơ của NTT, cây xà
nu như được chạm nổi trước mắt người đọc với hình khối, đường nét, màu sắc,
hương vị…
-Cây xà nu có mặt suốt chiều dài tác phẩm, tham dự vào đời sống sinh hoạt,
những sự kiện trọng đại của dân làng đồng thời gắn bó, hoà nhập, ứng chiếu với
con người.
-Xà nu vừa mang ý nghĩa tả thực về loại cây của núi rừng Tây Nguyên vừa
mang ý nghĩa biểu tượng cho đức tính, phẩm chất cao đẹp của con người Tây
Nguyên trong chiến tranh:
+Tượng trưng cho những đau thương, mất mát, niềm uất hận…
+Tượng trưng cho sức sống mãnh liệt, không bị khuất phục…
+Tượng trưng cho các thế hệ nhân dân Xôman kế tiếp nhau trưởng thành…
+Biểu tượng về con người Tây Nguyên khao khát tự do,vươn theo ánh sáng
Cách mạng.
-Hình tượng cây xà nu là thành công xuất sắc trong nghệ thuật dựng truyện
của NTT: cảm xúc dào dạt, ngôn ngữ chọn lọc, giàu hình ảnh, giàu chất thơ. Nó
đem đến cho thiên truyện cảm hứng sử thi hào hùng, tráng lệ.