HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH KỸ THUẬT NỘI KHOA CHUYÊN NGÀNH THẦN KINH 21
ĐIỀU TRỊ CHỨNG VẸO CỔ BẰNG TIÊM
BOTULINUM TOXIN A (DYSPORT, BOTOX…)
I. ĐỊNH NGHĨA
Chng vẹo cổ co thắt một bệnh loạn trương lc mt s cổ, các này
tăng trương lực, co o dẫn đến các tư thế bất thường của đầu.
Tiêm Botulinum toxin A đã được chứng minh có hiệu qu m giảm co cứng cơ,
giảm các thế bất thường của đầu cổ và làm hết đau trong c trường hợp vo cổ co tht.
II. CHỈ ĐỊNH
Điều trị chứng vẹo c co thắt.
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Dị ứng với các thành phn của thuốc.
IV. CHUẨN B
1. Người thực hiện
01 bác sĩ và 01 điều dưỡng.
2. Phương tiện, dụng cụ, thuốc
2.1. Phương tiện, dụng cụ
Bơm tiêm 5ml kèm kim x 1 cái.
Bơm tiêm 1ml kèm kim 1 cái.
Bộ dụng cụ sát trùng: bông, cn, găng tay vô khuẩn.
2.2. Thuốc
Thuốc: Disport 500 đv x 1 l.
Nước muối sinh lý 9o/oo x 1 chai 100ml.
3. Người bệnh
Giải thích kỹ cho người bệnh về mc tiêu và cách tiến hành quy trình kỹ thuật.
4. H sơ bệnh án
Ghi chép hồ bnh án với các trường hợp người bnh nội trú. Ghi sổ ththuật
sổ y bạ vi người bệnh ngoại trú.
HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH KỸ THUẬT NỘI KHOA CHUYÊN NGÀNH THẦN KINH
22
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Chọn các cơ để tiêm
Chng vẹo cổ thường gặp nhất vẹo cổ xoay. Các liên quan chính trong
trường hợp này ức đòn chũm (Sternocleidomastoideus) đối bên gối đầu
(Splenius capitis) cùng bên.
Chng vẹo cbên: các liên quan chính trong trường hợp này ức đòn
chũm (Sternocleidomastoideus), gối đầu (Splenius capitis) thang (Trapezius)
cùng bên.
Vẹo cổ ra sau: cơ gối đầu (Splenius capitis) và cơ thang (Trapezius) hai bên.
Vẹo cổ ra trước: cơ ức đòn chũm trái phải (Sternocleidomastoideus); các cơ
bậc thang (Scalenus).
2. Chuẩn bị người bệnh
Đặt ngưi bệnh ở tư thế nm. Sát trùng da ở vị trí các cơ cần tiêm.
3. Pha thuốc
Độ pha loãng: pha 2,5ml nước muối sinh lý 9o/oo vào l Disport 500 đv.
4. Liều lượng thuốc và cách tiêm
Đường tiêm: tiêm vào cơ.
Liều lượng được phân bố cho các cơ các thvo cổ như sau:
HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH KỸ THUẬT NỘI KHOA CHUYÊN NGÀNH THẦN KINH 23
Loại vẹo c Liều cho mỗi cơ (đv)
Cơ gối đầu (Splenius capitis) cùng bên 350
Vẹo cổ xoay Cơ ức đòn chũm (Sternocleidomastoideus) đối bên 150
Cơ gối đầu (Splenius capitis) bên phải 250
Vẹo cổ ra sau Cơ gối đầu (Splenius capitis) bên trái 250
Cơ ức đòn chũm (Sternocleidomastoideus) cùng bên 150
Vẹo cổ bên Cơ gối đầu (Splenius capitis) cùng bên 350
VI. THEO DÕI
Kim tra vết tiêm nếu chảy máu cần ép bằng bông vô khuẩn.
Theo dõi chung: mạch, huyết áp.
Theo dõi các biểu hiện dị ứng, sốc phản vệ.
VII. TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ
Nói khàn và khó nuốt biến chứng hay gặp.
Thông thường tổn định sau khoảng 1 tuần. Một vài trường hơp nng phải đặt
ống thông dạ dày trong vài ngày.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Reine Benecke, Karen Frei and Cynthia L. Comella (2009): Treatment of
cervical dystonia.. Manual of Botilinum Toxin therapy. Cambrige Medicine,
29 - 41.
2. Anderson T.J, Rivest J, Stell R (1992): Botilinum toxin treatment of spasmodic
torticolis. JR soc Med 85, 524 - 529.
3. Francisco G.E (2004): Botilinum Toxin - dosing and dilution. Am J Phys Med
Rehabil. 83, 530 - 537.