ƯỜ
Ạ Ọ
Ệ
TR
NG Đ I H C CÔNG NGH SÀI GÒN
Ự
Ẩ
Ệ
KHOA CÔNG NGH TH C PH M
Ồ
Đ ÁN 1
Ạ ƯỞ
Ấ
Ả QUY TRÌNH S N XU T L P X
NG HEO
ế ầ GVHD: TS. Tr n Quang Hi u
L p:ớ D14_TP06
Sinh viên MSSV
ư ẩ Lê C m Ng ng DH61400829
ọ ễ ị Nguy n Th Ng c Duyên DH61400207
ầ ỳ ư Tr n Hu nh Nh DH61400862
ễ ị Nguy n Th Bá An DH61401786
ồ
Tp. H Chí Minh, ngày 5 tháng 12 năm 2016
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
Ụ
Ụ
M C L C
Trang
Ờ Ở Ầ L I M Đ U 5
ƯƠ Ớ Ạ ƯỞ Ề Ả Ẩ Ệ CH NG 1: GI I THI U V S N PH M L P X NG HEO.
ử ể ị I. L ch s hình thành và phát tri n 6
ớ ệ ẩ II. Gi ề ả i thi u v s n ph m 6
ƯƠ Ổ Ề Ệ CH NG 2: T NG QUAN V NGUYÊN LI U.
ị I. Th t heo .................................................................................................................8
ệ 1. Vùng nguyên li u, th i v ờ ụ ...............................................................................8
ầ ưỡ 2. Thành ph n dinh d ng ..................................................................................8
2.1. Mô c ơ ......................................................................................................9
2.2. Mô m ỡ ..................................................................................................11
ấ ượ ỉ 3. Ch tiêu ch t l ng ........................................................................................12
ộ II. Ru t nh i ồ ...........................................................................................................16
III. Gia vị
1. Mu i ố ...............................................................................................................17
ườ 2. Đ ng ............................................................................................................18
ộ 3. B t ng t ọ .........................................................................................................19
ộ 4. B t tiêu đen ....................................................................................................20
ộ 5. B t qu ế ..........................................................................................................22
6. B t t ộ ỏ ............................................................................................................22 i
ượ ắ 7. R u tr ng .....................................................................................................22
IV. Ph giaụ
ố 1. Mu i nitrite, nitrate ........................................................................................23
2. Sodium ascorbate và erythobate .....................................................................23
ƯƠ Ả Ấ Ạ ƯỞ Ả CH NG 3: QUY TRÌNH S N XU T L P X NG GI I THÍCH
QUY TRÌNH CÔNG NGH .Ệ
ấ ạ ưở ơ ồ ả ố I. S đ kh i quy trình s n xu t l p x ng .........................................................24
ả II. Gi ệ i thích quy trình công ngh .
Trang 2
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
ử 1. X lý nguyên li u ệ ...........................................................................................25
2. Quá trình rã đông ............................................................................................25
3. Quá trình r a ử ..................................................................................................27
ắ 4. Quá trình c t và xay thô .................................................................................28
5. Quá trình ph i tr n ố ộ ........................................................................................29
ồ ị ượ 6. Quá trình nh i đ nh l ng .............................................................................31
ử 7. Quá trình r a (bán thành ph m) ẩ ......................................................................32
8. Quá trình s y ấ ..................................................................................................32
9. Quá trình hút chân không ...............................................................................34
10. Quá trình bao gói ..........................................................................................35
ƯƠ Ấ ƯỢ Ả Ẩ Ỉ Ả Ẩ CH NG 4: S N PH M VÀ CH TIÊU CH T L NG S N PH M
ầ I. Thành ph n dinh d ưỡ ......................................................................................36 ng
ỉ II. Ch tiêu đánh giá l p x ạ ưở ...............................................................................36 ng
Ậ Ế Ế K T LU N VÀ KI N NGH Ị ................................................................................39
Ệ TÀI LI U THAM KH O Ả ......................................................................................40
Trang 3
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
Ụ Ả Ụ M C L C B NG
Trang
ọ ơ ả ủ ả ầ ỡ ị ị B ng 1. Thành ph n hóa h c c b n c a th t heo m và th t heo n c ạ ..................11
ế ả ầ ị B ng 2. Thành ph n các acid amin không thay th trong th t heo .........................11
ả ượ ủ ế ỡ B ng 3. Hàm l ng các acid béo ch y u trong m heo .......................................12
ố ớ ị ạ ả ả ỉ B ng 4. Ch tiêu c m quan đ i v i th t l nh đông .................................................13
ố ớ ị ạ ả ỉ B ng 5. Ch tiêu lý hóa đ i v i th t l nh đông .......................................................13
ố ớ ị ạ ả ỉ B ng 6. Ch tiêu vi sinh đ i v i th t l nh đông ......................................................14
ư ượ ả ạ ặ ố ớ ị ạ ỉ B ng 7. Ch tiêu d l ng kim lo i n ng đ i v i th t l nh đông ..........................14
ư ượ ả ỉ ị ạ ố B ng 8. Ch tiêu d l ố ớ ng thu c thú y đ i v i th t l nh đông ..............................14
ư ượ ả ỉ ị ạ B ng 9. Ch tiêu d l ố ớ ng hoocmon đ i v i th t l nh đông .................................15
ẩ ủ ộ ả B ng 10. Tiêu chu n c a b t ng t ọ ........................................................................19
ấ ượ ả ủ ộ ỉ B ng 11. Ch tiêu ch t l ng c a b t tiêu đen ......................................................21
ủ ộ ả ỉ B ng 12. Ch tiêu vi sinh c a b t tiêu đen .............................................................21
ả ầ ưỡ ạ ưở B ng 13. Thành ph n dinh d ng trong 100g l p x ng .....................................36
ủ ạ ưở ả ỉ ả B ng 14. Ch tiêu c m quan c a l p x ng .........................................................36
ả ỉ B ng 15. Ch tiêu hóa lý c a l p x ủ ạ ưở .................................................................37 ng
ủ ạ ưở ả ỉ B ng 16. Ch tiêu vi sinh c a l p x ng ...............................................................37
ọ ủ ạ ưở ả ỉ B ng 17. Ch tiêu hóa h c c a l p x ng .............................................................38
Trang 4
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
Ụ Ụ M C L C HÌNH
Trang
ị Hình 1. Th t heo. ........................................................................................................8
ộ ồ Hình 2. Ru t nh i Collagen ....................................................................................16
Hình 3. Mu iố ...........................................................................................................17
ườ Hình 4. Đ ng tinh luy n ệ .......................................................................................18
ộ Hình 5. B t ng t ọ ......................................................................................................19
ộ Hình 6. B t tiêu đen ................................................................................................20
ộ Hình 7. B t qu ế ......................................................................................................22
Hình 8. B t t ộ ỏ ........................................................................................................22 i
ượ Hình 9. R u tr ng ắ .................................................................................................22
ơ ồ ả ố Hình 10. S đ kh i quy trình s n xu t l p x ấ ạ ưở ...............................................24 ng
ế ị Hình 11. Thi t b rã đông chân không APV Torry ................................................26
Hình 12. Thi ế ị ử ố ........................................................................................27 t b r a x i
ắ Hình 13. Máy c t th t ị ..............................................................................................28
ị Hình 14. Máy xay th t công nghi p ệ .........................................................................29
ố ộ ố ộ ạ ộ ơ ồ Hình 15. Máy ph i tr n (trái) và s đ ho t đ ng máy ph i tr n (ph i) ả ..............30
ồ ị ượ ả Hình 16. Quá trình nh i đ nh l ẩ ng và s n ph m sau khi nh i ồ .............................31
ồ ị ượ Hình 17. Máy nh i đ nh l ng chân không .............................................................31
ấ ạ ưở Hình 18. Máy s y l p x ng .................................................................................34
Hình 19. Máy hút chân không..................................................................................35
ặ ắ Hình 20. M t c t máy hút chân không ....................................................................35
Hình 21. Quy trình bao gói l p x ạ ưở ....................................................................35 ng
Trang 5
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế Ờ Ở Ầ L I M Đ U
ẩ ể Do cu c s ng ngày càng phát tri n và v
ộ ố ng nhanh và ti n ích.
ẩ ưỡ ọ
ố ẩ
ề ế ụ ủ ả ề ề ứ
ự ư i tiêu dùng hi n nay. ạ ệ ầ ề ệ ể ầ ẩ
ườ ự ận đ ng nên th c ph m cũng có xu ộ ườ ế ổ ẫ ủ ầ ệ ướ i thay đ i d n đ n ng c a con ng h Nhu c u dinh d ấ ừ ả ạ T s n xu t ệ ế ế ộ ố ị ự th c ph m ch bi n nhanh có v trí quan tr ng cu c s ng hi n đ i. ả ế ấ ượ ả ồ c s n xu t và c i ti n ngu n th c ph m ch bi n nhanh đã đ truy n th ng, ấ ượ ể ằ ẩ ệ ề ng nh tính ti n d ng c a s n ph m nh m đ đáp ng nhu nhi u v ch t l ầ ế ế ườ ủ Vì lí do đó mà ngành công nghi p ch bi n c u c a ng ố ứ ẽ ự th c ph m ngày càng phát tri n m nh m góp ph n đáp ng nhu c u v ăn u ng ọ cho m i ng i.
ấ
ẩ ợ ặ ườ ư ượ ẩ ả S n ph m ch bi n t ị ủ ng phù h p kh u v c a ng i a chu ng i Vi
ữ ộ ưở ạ ệ ạ ế ế ừ ị ượ ử ụ t là l p th t đ c s d ng r t đa d ng. Đ c bi ộ . Và ườ ề ệ c nhi u ng t nên đ ế ể ữ ng cũng là m t trong nh ng món ăn không th thi u trong nh ng ngày
ưở x ạ l p x ề ế ế T t đ n xuân v .
ấ ạ ưở ủ ế ủ ả i quy trình s n xu t l p x
Tuy nhiên hi n t ệ ệ ạ ư ế ế ị ớ ố Chính v i lí do đó, ng ch y u là th công, quy chúng em đã quy t đ nh
ạ ưở ề mô công nghi p ch a chi m đa s . ch n “ọ ” làm đ tài ồ đ án nghiên c u.ứ ng heo L p x
ệ ể ề
ự ỗ ợ ầ
c s giúp đ t n tình, h tr đúng lúc t ạ ệ ố ỉ ả ề ầ ậ Trong su t quá trình th c hi n đ hoàn thành đ tài này chúng em đã nh n ừ Th y. Chúng em xin chân thành cám ấ ể t nh t đ chúng em hoàn ế đã ch b o, t o đi u ki n t ố ỡ ậ ầ Tr n Quang Hi u
ượ ự đ ơ n Th y ồ thành đ án này.
ặ ấ ể ự ệ ố ồ ư
ế M c dù nhóm đã c g ng t ứ ố t nh t đ th c hi n t ạ ố ắ ế ề ề ạ
ầ ầ ể
ề t đ án này nh ng do ớ ầ ki n th c còn nhi u h n ch bên c nh đó do đây cũng là l n đ u làm đ tài l n ể ỏ nên không th không tránh kh i thi u sót. Kính mong quý Th y Cô góp ý đ chúng em hoàn thành đ tài này t ế ố ơ t h n.
ộ ầ ữ ơ M t l n n a nhóm chúng em xin chân thành cám n!
Trang 6
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
ƯƠ Ớ Ề Ả Ạ ƯỞ Ẩ Ệ CH NG 1: GI I THI U V S N PH M L P X NG HEO
ử ể ị I. L ch s hình thành và phát tri n
ậ ướ c ta t
ượ ng đ c làm t Trung Qu c du nh p vào n i
ạ ưở ượ
ố ừ ạ ưở ầ ở b i vì nó đ ố ổ ừ
ủ ạ ưở ồ ị ậ ừ “lap” c a l p x
ượ ạ ộ ị c ăn quanh năm ưở . L p x ng
ạ ủ ượ ố ừ ấ ồ r t c có ngu n g c t ườ Trung Qu cố ban đ u ầ làm ủ ừ ị ng c a ng . L p x th t heo ướ Công Nguyên, ị ừ đã xu t hi n l n ệ ầ đ u tiên vào năm 589 tr ấ c ạ ố ng (lap cheung) c làm trong su t tháng ch p ượ ạ ế tháng ch p đ c phiên âm là lap theo ti ng Trung Qu c c t ố ừ ừ ủ ng chính là có ngu n g c t t “chap” c a tháng ộ ồ à còn có tên khác là “Lap Chong” phiên d ch ru t nh i hay ru t bôi sáp còn ệ ở ố còn t trung Qu c, Vi ụ ạ ng tiêu th l p ở ụ , nh ngư l
ệ ạ ưở L p x ơ ả ượ lâu, c b n đ ừ ị th t dê và th t c u, t ọ nó có tên g i là l p x (tháng 12 âm l ch), yue, do v y t ch p vạ có nghĩa là l p x Nam nó là nguyên li uệ c a nhi u món ăn thông d ng ưở x ưở ng đ ề ị T tế . t tăng cao vào d p ặ ng đ c bi
ớ ệ ề ạ ưở II. Gi i thi u v l p x ng
ả ườ i th ằ ng nghĩ r ng l p x
ỡ ấ ng m r t cao. ng đ
ả ừ ị th t heo vá có hàm l ườ ượ ứ
ế ỉ ệ ỡ ư ợ ượ ả ỏ ủ i cũng nh l ẩ nưở g là s n ph m xúc xích xong khói ạ ư ậ L p xạ ưởng là m t lo i xúc xích khô, ạ ộ Ngày nay xã h iộ ượ ể ả i ngày càng nâng cao nên đ đ m ố c gi m xu ng i ích kinh t m đã đ , t l
ả ọ ườ M i ng ự ậ ư nh ng s th t thì không ph i đúng nh v y. ườ ứ c làm t c ng, th ề ứ ể phát tri n, ý th c v s c kh e c a con ng ườ ỏ ả ứ b o s c kh e con ng ư ỉ ệ ạ cũng nh t l n c tăng lên kho ng 80%.
ạ ưở ỉ ầ ề ơ ế ườ
ng ch c n mua v s ch , thông th ế ế
ưỡ ể ề ộ ấ ng là h p, n ị ế ổ ị c s d ng nhi u cách ch bi n khác. Vào các d p t t Nam đó lá m t món ăn không th thi u. Có giá tr dinh d ướ ng, chiên...và ộ ề ủ t c truy n c a dân t c ị ng cao, mùi v
ị ậ ươ ẩ ả ả ợ ờ ị L p x ượ ử ụ đ ệ Vi ơ th m ngon, h ế ng v đ m đà, h p kh u v , th i gian b o qu n khá dài.
ạ ạ ề ề ươ ưở Có nhi u lo i L p x ng khác nhau v i nhi u ph
ệ ự
ạ ưở ớ ạ ươ ớ ọ ặ ặ ng gan và l c x ng th t. Đ c bi
ự
ầ ể ề
ứ ng pháp, công th c, ứ nguyên li u, quá trình khác nhau v i các tên g i khác nhau. D a vào công th c ệ ạ ưở ị ng gan gà ho c gan t l p x chia thành l p x ị ứ ế ế ươ ế ớ ng pháp ch bi n và công th c gia v gà liên k t v i gan heo. Tuy theo, ph ị ư ả ươ ố ế ừ ị ẩ ệ th t heo chi m đa s trên th ng t t nhau. Hi n nay, h u nh s n ph m làm t ư ị ệ ừ ườ tr nhi u nguyên li u khác nh th t bò, gan gà, ng. Ngoài ra còn có th làm t tôm...
ạ ạ ạ L p x ng Sóc Trăng , Long An, Vissan, là cái lo i l p x ổ ế ng n i ti ng
ệ ưở ệ ưở ấ ầ ưở ể ạ
i các nhà hàng, k c
ớ
ể ố ạ ờ ươ t Nam hi n nay. Có th nói, l p x Vi ủ ữ ạ ằ ăn h ng ngày c a gia đình, hay khi chúng ta dùng b a t ạ ề ườ ượ ưở ạ ng đ ng l p x quán ăn l đ ứ ễ ả ằ ưở ị ạ ng khó di n t H ng v l p x ở ữ ng là món ăn ngon r t g n gũi trong b a ể ả ố ạ i các t p hóa, đ i lý l n trên toàn qu c. ỉ ưở ng th c ch có th th t lên đó i khi th c bán t b ng l
Trang 7
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả ự ươ ệ ả ế ơ ị
ứ ạ ế ể ổ ưở
ứ ưở ệ ị ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế là “h ẩ ữ cùng là nh ng gì n ch a trong l p x ợ các quý bà th ố ng v trên c s tuy t h o”. An toàn khi dùng, th m ngon đ n mi ng cu i ng. Nên các “Quý Ông” có th tr tài cho ẩ ng th c “Ngon – H p kh u v – An toàn v sinh”.
ế ượ ươ ng có h c, h
ơ ặ ạ L p x ệ ượ t đ
ủ ự ủ ệ
i Vi ỳ ưở
ng đ ạ ấ món l p x
ế ế ấ ơ ng không m t đi h ạ ưở ị ầ ng v thu n ị ạ i, tiêu, các lo i gia v ườ t Nam. Bên ự ơ ầ s đ n ế ệ t trong khâu ch ng v riêng bi ề ượ ả c c m quan m m,
ỏ ươ ắ ẩ ồ ộ ươ ưở ị ấ ng v r t riêng không gì thay th đ ữ ươ ế ợ ị ỏ ư c k t h p gi a h Vi ng th m đ c tr ng c a th t, t ặ ắ ự ế ợ ẩ ạ t o nên s k t h p đ c s c trong văn hóa m th c c a ng ả ượ ch bi n r t đ n gi n và không c u k , và vì ạ ạ c c nh đó l p x ị ưở ả ươ gi n đó mà ả ạ ủ ạ ế ng t o ra khi ăn ph i t o đ bi n. Thành ph m c a l p x ắ ơ i b t m t. dai, có đ đàn h i cao, có mùi th m và màu đ t
Trang 8
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ƯƠ Ổ Ề Ệ ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế CH NG 2: T NG QUAN V NGUYÊN LI U
ị I. Th t heo
ệ ả
ế
ấ
ị
ề
ọ ỹ ưỡ ệ
ấ ạ Trong công ngh s n xu t l p ị ưở ng thì th t heo đóng vai trò quan x ấ ượ ưở ủ ả ọ ng c a ng đ n ch t l tr ng nh h ấ ẩ ồ ị ả Th t là ngu n cung c p s n ph m. ớ ượ ng l n protein và các ch t khoáng l ư Cu,Mg, P,... Ngoài ra th t còn nh Fe, ư ấ ấ cung c p nhi u ch t khoáng nh : vitamin A, vitamin B1, vitamin B2,... Vì ệ ự ệ ậ v y vi c l a ch n nguyên li u này đòi ả ỏ ng, an toàn v sinh h i ph i k l ẩ ự th c ph m.
ưở
ng theo quy ị ng dùng th t heo,
ế ế ụ ệ ằ ỡ ồ ổ ị
ế ế ủ ộ ả ả ấ ạ S n xu t l p x ườ ệ mô công nghi p th ể ạ m heo đông l nh đ ch bi n nh m m c đích n đ nh ngu n nguyên li u và ấ tính ch đ ng trong ch bi n và s n xu t.
ờ ụ ệ 1. Vùng nguyên li u, th i v
ộ ắ ả ướ ư ủ ế
Quy mô r ng kh p c n ẵ ứ ằ ế ệ ố ồ ể ậ ụ ồ c nh ng ch y u là các đ ng b ng đ t n d ng ủ ư
ộ ngu n th c ăn có s n. Tuy nhiên, mô hình công nghi p ch a chi m đa s mà ch ế y u nuôi theo quy mô h gia đình.
ồ ệ ả ượ ẽ ừ ầ ể ặ
Ngu n nguyên li u ph i đ ả ệ ẩ ồ h th ng chu ng tr i, môi tr
ạ ậ ứ c, th c ăn, thu c thú y..vv Ngu n th t ph i t
ượ ể ị c ki m soát ch t ch t ừ ệ ố ả đ m b o đúng tiêu chu n v sinh t ị ổ ố ướ n ủ ộ ệ ắ ệ c ki m nghi m c a b y t m c b nh và đ ả ồ đ u ngu n, ph i ồ ườ ng, ngu n ạ ỏ ả ừ các con v t kh e m nh, không ấ ượ ể ế thông qua ki m tra ch t l ng th t.
ầ ưỡ 2. Thành ph n dinh d ng
ị ồ ủ ưỡ ấ
ị ị Giá tr dinh d ầ ứ
ườ ị ph n đùi hay mông vì
ượ ấ ở c l y ỏ ng đ ầ ứ ầ ủ ự ị i đ i v i th c ph m nên t l
ả ị ơ ể ng chính c a th t là ngu n cung c p protein cho c th . ế ủ th (valin, isoleucine, leucin, trong th t ch a đ y đ acid amin không thay ớ ỉ ệ ả khá cân methionine, lysine, tryptophan, threonine, pheninalanin) (B ng 2) v i t l ở ầ ố đó th t heo ráo, ít gân. đ i. Ph n th t th ỉ ệ ẩ ườ ố ớ Ngày nay do nhu c u s c kh e cao c a con ng th t ph i cao, trên 80%.
ỉ ệ ơ
Thành ph n c u trúc c a th t là t l ụ ấ ừ ủ ậ ế ị ứ ừ ế ộ ổ ị ầ ớ nó ph thu c vào t ng con v t, gi ạ ộ i tính, m c đ béo, tu i gi ỡ 3 lo i mô c , mô liên k t và mô m , ộ t th t và t ng b
Trang 9
ầ ng ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang
ấ ấ ị ị ng cao nh t và ngon nh t là mô c
ủ ả ấ ẩ ấ ế ị ị ị
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế ơ ậ ưỡ ph n c a s n ph m th t…. Giá tr dinh d ỡ ị ạ (th t n c), th p nh t là mô liên k t, mô m làm cho th t có v béo và có giá tr năng ượ l ng cao.
Trang 10
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế 2.1. Mô cơ
ộ ẩ ự ị ợ ượ ứ
ưỡ ầ ấ ị
ng cao nh t. Các thành ph n ch ơ ầ ướ ứ Mô c là ph n có giá tr dinh d ấ c, protid, các ch t hòa tan ch a nit ủ ng khác nhau c a ủ ấ , các ch t hòa tan
ứ ấ Th t l n là m t th c ph m giàu protein và ch a hàm l ấ các ch t béo. ế y u trong mô c g m: n không ch a nit ơ ơ ồ ơ , lipid và các ch t khoáng.
ệ ề ộ ố ưở ể Tùy thu c vào gi ng heo, đi u ki n sinh tr ng và phát tri n, t ỷ ệ l các
ể ầ ộ thành ph n có th dao đ ng.
2.1.1. N cướ
ướ ầ ọ ọ ơ ể ộ N c là thành ph n hóa h c phong phú và quan tr ng trong c th đ ng
v t.ậ
ướ ể ạ ơ N c trong mô c có th chia làm 3 lo i:
ướ ế ế ổ ướ c gi
ượ ướ ế + N c liên k t y u: chi m kho ng 60 ÷ 80% t ng l protein. Đây là n ữ ượ c, đ ng n ế ộ c liên k t n i bào,
ề ặ ữ ệ ả ữ ả ở ự ử b i l c tĩnh đi n trên b m t phân t ơ ơ ế c . chi m gi ố kho ng tr ng gi a các t
ế ả ạ ổ ượ ướ + N c liên k t m nh: chi m kho ng 4 ÷ 5% t ng l ng n c, hình thành
ơ ế ướ ớ l p đ n phân protein.
ượ ữ
20 ÷ 40% t ng l ượ ữ ế ạ ướ ự do (ngo i bào): chi m t + N c t ơ ơ ướ ự ẫ ở ự b i l c mao d n gi a các t c . N c t ừ do cũng đ ổ ng n ư ướ c xem nh n ướ ượ c đ c gi c gian bào.
2.1.2. Protein
ủ ế ế ầ ấ ả ơ Protein chi m kho ng 80% ch t khô c a mô c . H u h t các acid amin
ế ề ậ ấ ơ ị ị ưỡ không thay th đ u tìm th y trong mô c , vì v y th t có giá tr dinh d ng cao.
ầ ơ ấ ơ Các protein tham gia thành ph n mô c chia thành 3 nhóm chính: ch t c ,
ơ ơ t ơ c , màng c .
ầ ượ ề
ạ ắ ố ỏ ủ ố ườ ị c . Đó là protein mang l
Mioglobin là thành ph n đ ủ ơ ơ ổ ượ i s c t ị c a th t. Hàm l ấ c quan tâm nhi u nh t trong s các thành ế ng chi m đ c a th t và th ơ ượ ng mioglobin trong mô c ng s c t
ắ ố ủ ổ ầ ả ả ư ậ ph n c a t kho ng 90% t ng l kho ng 1% và khác nhau tùy tháng tu i cũng nh loài con v t.
ủ
ố ượ ơ Ch c năng c a mioglobin trong mô c là tham gia v n chuy n oxy. Con ử ủ ơ c a ậ ng protein này trong mô c càng cao. Kh i l ể ng phân t
ứ ớ ượ ố ớ ậ v t càng l n l mioglobin đ i v i heo là 16500 Da.
ử ấ ạ ừ + Phân t mioglobin c u t o thành t
ố ượ ử ả ử ắ ằ ở ị kh i l ng chung) và hem. Trong phân t ầ hem, nguyên t ph n protide globin (kho ng 94% v trí trung s t n m
Trang 11
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ộ ố ớ Fe v i phân t
ơ ử ứ ủ ế ế ệ ế ớ ử globin, 4 liên k t v i ớ và liên k t th 6 tham gia vào vi c hình thành ph c c a mioglobin v i các
ấ ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế ố tâm có 6 liên k t ph i trí: m t n i nguyên t ứ nit ợ h p ch t khác nhau.
ạ ự ơ
ủ ườ ế ị
ễ ạ ử ử ướ n
ủ
ị
ử mioglobin đ ớ ậ ự ế ượ ế ự ự ẫ
ệ ấ ặ ủ ỏ ế ủ + S có m t c a mioglobin t o thành màu đ huy t c a mô c . Trong ố ượ ố ằ ợ c n i b ng liên k t ph i ng h p này nguyên t Fe c a hem ( có hóa tr 2) đ tr ắ ố ế ớ ớ ứ trí th 6 v i phân t c. Mioglobin d dàng liên k t v i oxy t o nên s c t ữ ẫ ị ỏ ẫ màu đ th m là oxymioglobin. Lúc đó, Fe c a hem không b oxy hóa mà v n gi ở ọ nguyên hóa tr 2. Chính vì v y, hem trong phân t c bao b c b i protein không phân c c. S ti p xúc lâu dài v i oxy d n đ n s oxy hóa mioglobin và xu t hi n metmioglobin có màu nâu.
ể ể ị
ệ ng khác nhau. Khi ch bi n nhi ợ ế ế ế ế ườ ể ừ ủ ị + Trong quá trình ch bi n th t, mioglobin có th chuy n hóa theo các ế t, cromoproteit bi n tính hình thành ỏ ng h p này, màu c a th t chuy n t màu đ
ướ h hemocrom và hematin. Trong tr sang màu nâu xám.
ặ ế ế ư ị ả ệ ằ ượ
ủ + Màu đ c tr ng c a th t khi ch bi n đ ượ ấ ẽ ế c hình thành do globin bi n tính khi n u s đem l ệ ử ụ c b o v b ng vi c s d ng ạ i
ỏ ồ ị nitrite. Nitrozomioglobin, đ màu đ h ng cho th t.
T c bao g m miozin, actin, actomiozin, tropomiozin, troponin…, trong đó
ơ ơ ế ồ ả miozin chi m kho ng 55%.
ộ ơ ứ
ồ ấ ơ ơ
ầ ủ ẽ ị ọ ơ ơ ầ ự ẻ
ặ ợ ệ ệ ầ
ơ ơ ợ Màng c bao g m m t ph c h p vô đ nh hình. Các protein này có trong ể ở ạ ế thành ph n c a ch t c và màng liên k t bao b c s i c . Màng c có th d ng ế ủ ộ ặ ch t ch , dày đ c hay lõng l o, tùy thu c vào thành ph n và s liên k t c a các ủ ơ ả ế t bào và các s i hi n di n. Collagen và elastin là hai thành ph n c b n c a màng c . Ngoài ra trong màng c còn có mucine và mucoid.
2.1.3. Lipid
ả ộ Hàm l
ượ ộ ớ ầ ớ ộ ng lipid trong mô c kho ng 3% và dao đ ng tùy thu c vào loài, ủ ế ng. Ph n lipid (ch y u là phospholipid) có
ơ ưỡ ế gi trong thành ph n c a t ế ộ i tính, đ l n, và ch đ nuôi d ầ ủ ơ ơ c , màng t bào….
ượ ặ ấ ơ ữ ế Lipid là ch t d tr năng l
ủ bào và có d ng c b n là triglyceride. Hàm l
ạ ơ ủ ớ ộ ậ ở ng có m t trong ch t c , mô liên k t gi a các ấ ng acid béo không no c a ch t ạ ấ ự ữ ơ ả ấ ế t béo ượ ỏ mô c c a heo r t nh so v i đ ng v t nhai l i.
2.1.4. Vitamin
ầ ớ ướ ơ Các vitamin trong mô c ph n l n tan trong n c: vitamin B1, vitamin B2,
vitamin B3, vitamin B6, vitamin B12, vitamin B15, vitamin PP, biotin (vitamin H),...
Trang 12
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
ư ậ ơ ồ
Nh v y mô c là ngu n ch a vitamin nhóm B. Các vitamin nhóm này khi ứ ộ ệ ẽ ị ủ ế ế ứ t s b phân h y theo các m c đ khác nhau. ch bi n nhi
ấ 2.1.5. Ch t khoáng
ượ ả ấ ị Hàm l ơ ng các ch t khoáng trong mô c kho ng 1.01.5%. Trong th t có
ấ ợ
ế ớ ổ ự ế ấ ị
ộ ố ở ạ ệ ử ồ ặ ề ặ m t K, Na, Mg, Ca, Fe, Zn, P, S, Cl. Nhi u cation liên k t v i các h p ch t protid ệ ơ ủ c a mô c , m t s t m . Ngoài ra trong th t cũng do xu t hi n khi gi có m t các nguy n t d ng t đ ng, cobalt, molipden,…
Vitamin (mg/100g)
Loạ i th tị
Kho áng (mg/ 100g )
Protein Lipid Tro Cu P Fe A B1 B2 PP Thà nh phầ n hóa h cọ (g/10 0g) Nướ c
73 19 7 1 6.7 190 0.96 0.9 0.18 4.4
47.5 14.5 37.5 0.7 8 156 0.4 N cạ heo Mỡ heo
ỡ ạ ầ ị ị ọ ơ ả ủ B ngả 1. Thành ph n hóa h c c b n c a th t heo m và th t heo n c.
ế ầ ị B ngả 2. Thành ph n các acid amin không thay th trong protein th t
heo.
Acid amin Acid amin Acid amin (% trong protein)
Lysine Methionine Trytophane Phenylalanine threonine ngượ Hàm l ( % trong protein) 7.8 2.5 1.4 4.1 5.1 Valine Leucine Isoleucine Arginine Histidine 5 7.5 4.9 6.4 3.2
2.2. Mô m ỡ
Trang 13
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
ế ư ộ ỡ ượ Mô m đ
ề ấ ế ỡ ọ bào m gi
ể ủ c xem nh m t bi n th c a mô liên k t trong đó các t ủ ế c t p trung nhi u. Trong c u trúc c a t ầ ầ
ữ ế ế ầ ế bào ể ế ỡ t m chi m th tích ủ ế ố ở ph n rìa c a t ấ ằ bào
ấ ợ ị ỡ ượ ậ m đ ấ ớ l n nh t còn protoplasma, nhân và các thành ph n khác phân b ỡ ạ bào m c nh màng liên k t. Tham gia vào thành ph n các ch t n m gi a t ỡ và mô m ngoài các ch t vô đ nh hình còn có các s i collagen và elastin.
ủ ơ ả ẩ ầ ấ
Hàm l ộ ượ ng c a các thành ph n c b n ( m, ch t béo, đ m) trong mô m ừ ạ ầ ậ
ơ ể ấ ứ ấ ỡ ỡ tùy thu c vào t ng vùng trên c th con v t. Ngoài các thành ph n chính trong mô m còn ch a các ch t màu, ch t khoáng và vitamin.
ẩ ỡ ượ ạ V c b n, giá tr th c ph m c a mô m đ
ồ ấ ị ự ượ ấ ấ ủ ớ ấ ặ
ầ
ư ệ ủ ệ ệ ọ c t o nên do ch t béo, đó là ọ ng. Cùng v i ch t béo, cũng có m t các ch t sinh h c ự ng ru t có vai trò quan tr ng trong vi c tiêu hóa
ầ ả ề ơ ả ngu n cung c p năng l khác nh : acid béo không no, phosphatid, vitamin hòa tan trong d u, sterin. S ộ ườ ấ hi n di n c a ch t béo trong đ các vitamin tan trong d u (B ng 3).
ấ ậ Trong ch t béo đ ng v t có triglyceride, hàm l
ư ự ẩ ượ ể ng acid béo không no có th xem nh chu n m c đ
ể ị ộ ượ ọ ủ
c t ng di và monoglyceride ể 17H31COOH và ườ i, còn acid
ỡ ở ổ ỉ ượ ổ không đáng k . Hàm l đánh giá giá tr sinh h c c a mô m b i vì các acid béo linoleic C ượ ừ ơ ể ợ c th con ng acid linolenic C17H29COOH không t ng h p đ ợ ừ acid linoleic. c t ng h p t arachidonic C19H31COOH ch đ
β ắ ủ ế ị ư
ắ ố ỡ Màu s c c a m là do các s c t ả ỡ ố ứ
tan trong đó quy t đ nh nh caroten, có tính ch ng oxy hóa. M heo ch a kho ng 0,8 mg% vitamin A và 1,0 mg% vitamin E.
ậ ư ử ứ ữ ấ ọ
ỡ ộ ự ư
ứ ư ả
ể ả ỡ ấ ờ ệ ạ ả ố M đ ng v t ch a qua các khâu x lí hóa h c, do ch a nh ng ch t ch ng ể ả oxy hóa t nhiên nh phosphatid, caroten, vitamin A, vitamin E nên có th b o ộ qu n m t th i gian lâu. Trong m còn ch a các enzim nh lipase, phospholipase ử qua x lí nhi t các enzyme này m t ho t tính và có th b o qu n lâu.
ề ẩ ả ả
ẩ ớ ộ
ạ ạ Vai trò c a m dùng trong s n ph m là làm cho s n ph m m m m i, t o t, h n h p th t xay có đ nh t cao giúp quá trình nh i ru t d dàng. ề ả ộ ễ ấ ị ấ ớ ồ ệ ế ấ ủ ỗ ố ươ ng t ưở ỡ ả ng m nh h ỡ ợ ng r t l n đ n dây chuy n s n xu t và cho hi u su t cao. nhũ t ượ L
ả ượ ỡ B ng 3. Hàm l ủ ế ng các acid béo ch y u trong m heo.
Acid béo Hàm l ng (%) Acid béo Hàm l ng (%)
Oleic Linolic Linolenic Arachidonic ượ 41,00 – 51,00 2,50 – 7,80 1,00 – 1,50 0,50 – 1,00
Meristic Panmitic Stearic Miritinoleic Parmetinoleic ượ 0,08 3,50 25,00 – 35,00 12,00 – 18,00 0,10 – 1,00 1,50 – 3,50
Trang 14
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
ấ ượ ỉ 3. Ch tiêu ch t l ng
ấ ượ ố ớ ớ ị ạ ượ Ch tiêu ch t l ng đ i v i v i th t l nh đông đ c đánh giá theo TCVN
ỉ 7047:2002
Trang 15
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả ỉ ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế Ch tiêu c m quan
ố ớ ị ạ ả ả ỉ B ng 4. Ch tiêu c m quan đ i v i th t l nh đông.
ỉ Tên ch tiêu Yêu c uầ
ạ
Tr ng thái l nh đông ố ạ ứ ị ề ặ
ế ạ Tr ng thái ấ ạ ạ ề ặ ạ , không có bang đá,
ị ạ ượ
c rã đông ỏ ươ ỏ ằ i, không có màu đ b m, xám hay tái Màu s cắ
ạ Tr ng thái sau rã đông
ạ ớ ị ấ ạ . ạ Tr ng thái ị
Kh i th t đông c ng, l nh, dính tay, b m t khô, cho ị phép có ít tuy t trên b m t th t ố Kh i th t s ch, không có t p ch t l không đ ồ Màu h ng, đ t nh t, xanh. ạ ồ ỡ ề ồ ặ ằ i, không b m, xám xanh hay tái Màu s cắ
ư ạ ặ ẩ ề ặ Đàn h i, b m t không b nh t, không dính t p ch t l M m m, dai, đ nh hình ỏ ươ Màu h ng ho c đ t nh t.ạ ủ ả ự T nhiên, đ c tr ng c a s n ph m, không có mùi l . Mùi
ỉ Ch tiêu lý hóa
ố ớ ị ạ ả ỉ B ng 5. Ch tiêu hóa lý đ i v i th t l nh đông.
ỉ Tên ch tiêu Yêu c uầ
Đ pHộ 5.5 – 6.2
2S)
ả ứ ị Ph n ng đ nh tính dihydro sulphua (H Âm tính
ượ Hàm l ng ammoniac, mg/100 g ≤ 35
ả ứ ộ ớ ị ơ ụ Cho phép h i đ c ủ ướ ộ Đ trong c a n ồ đ ng sunfat (CuSO c lu t th t khi ph n ng v i 4)
Trang 16
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ỉ ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế Ch tiêu vi sinh v t ậ
ố ớ ị ạ ả ỉ B ng 6. Ch tiêu vi sinh đ i v i th t l nh đông.
ỉ Gi ớ ạ ố i h n t i đa
ả Tên ch tiêu ế ố ậ ố ẩ ạ trong 1 g s n 106
ả ẩ ẩ ố ổ T ng s vi sinh v t hi u khí, s khu n l ph mẩ E. coli, s vi khu n trong 1 g s n ph m. 102
ẩ ả ẩ ố Coliform, s vi khu n trong 1 g s n ph m. 102
ẩ ả ố ẩ Salmonella, s vi khu n trong 25 g s n ph m. 0
ẩ ả ố ẩ B. cereus, s vi khu n trong 1 g s n ph m. 102
ả ẩ ẩ ố Staphylococcus aureus, s vi khu n trong 1 g s n ph m. 102
ẩ ả ẩ ố Clostridium botulinum, s vi khu n trong 1 g s n ph m. 0
ẩ ẩ ả ố Clotridium perfringens, s vi khu n trong 1 g s n ph m. 10
ư ượ D l ố ng thu c thú y
ư ượ ả ố ớ ị ạ ố ỉ B ng 7. Ch tiêu d l ng thu c thú y đ i v i th t l nh đông.
ỉ Tên ch tiêu Gi ớ ạ ố i h n t i đa (mg/kg)
ọ ọ H tetraxyclin H cloramphenicol 0.1 Không phát hi nệ
ư ượ ạ ặ D l ng các kim lo i n ng
ư ượ ả ỉ ố ớ ị ạ ạ ặ B ng 8. Ch tiêu d l ng các kim lo i n ng đ i v i th t l nh đông.
ỉ Tên ch tiêu Gi ớ ạ ố i h n t i đa (mg/kg)
ủ Chì (Pb) Cadimi (Cd) Th y ngân (Hg) 0.5 0.05 0.03
Trang 17
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ư ượ ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế D l ng hoocmon
ả ư ượ ỉ ố ớ ị ạ B ng 9. Ch tiêu d l ng hoocmon đ i v i th t l nh đông.
Gi ớ ạ ố i h n t
ỉ Tên ch tiêu Dietylstil bestrol Testosterol Estradiol i đa (mg/kg) 0.5 0.015 0.0003
ộ ố ấ Đ c t ố n m m c
1 c a th t l nh đông ≤ 0.05 mg/kg.
ượ ị ạ ủ Hàm l ng aflatoxin B
Trang 18
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ồ ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế ộ II. Ru t nh i.
ố ộ ồ ả ệ ả ả ả
ị ử ụ ưở
ướ ố ộ ể ồ ở ủ ạ ậ
ể ả ồ
ế ấ ễ ộ ự ặ ồ
ể ấ
ị ượ ẩ ể ả ẩ Ru t ng i là bao bì b o v s n ph m trong su t quá trình b o qu n, nó ằ ạ ng. S d ng ru t đ d n nh m xác đ nh kích th c và hình d ng c a l p x ậ ạ ậ h n ch n m m c, vi sinh v t xâm nh p, giúp quá trình chuyên ch và v n ị ượ ắ c chuy n d dàng. Ru t ph i ch c và có tính co giãn giúp quá trình d n th t đ ượ ượ ị c c áp l c trong quá trình d n mà còn ch u đ ch t. Ru t không nh ng ch u đ ượ ệ ộ ự l c ép khi bu c và ch u đ c t trong quá trình làm chín. Có th th m đ c nhi ể ượ ơ ướ h i n ộ ữ ị c và khí đ s n ph m có th đ c làm khô.
ạ ượ ể ừ ầ ế ỉ ự c phát tri n t
ạ ơ Bao bì nhân t o đ ồ ế ị t b nh i th t t ể đ u th k 20. Theo sau s phát tri n ố ớ ệ ợ
đ ng hóa cao, bao bì nhân t o phù h p h n đ i v i h ộ ủ ị ự ộ ồ ủ c a thi ố th ng này, do tính đ ng b c a chúng.
ề ấ ề ệ ự ễ ẩ
ậ ố ớ ọ ố ớ ự ệ ể ạ V v n đ v sinh, s nhi m b n vi sinh v t đ i v i bao bì nhân t o là ườ ễ ng
ạ không đáng k . Đ i v i bao bì nhân t o d dàng l a ch n nguyên li u và đ kính h n.ơ
ừ ệ ự Bao bì làm t nguyên li u t ớ nhiên v i 2 nhóm:
ừ ự ậ ữ ơ ượ + Bao bì làm t th c v t h u c : cellulose (không ăn đ c).
ừ ộ ậ ượ đ ng v t: collagen (ăn đ c). + Bao bì t
ừ ơ ợ ừ ể ẻ ự ặ Bao bì làm t ấ ổ c ch t t ng h p t
ộ ổ ế plastic). Và ngày nay, ru t collagen đ
ố ư ể ồ ng b i các tính năng và đ c đi m t i u (đ ng b v kích th
ấ ạ ưở ỡ ố ị ẩ nh a d o (có th là polymer ho c là ả ượ ử ụ c s d ng ph bi n trong ngành s n ướ ặ ộ ề c, có ể ả t, cho khói và khí m đi qua nên có th gi m
ắ ể ở xu t l p x ồ ố ề kích c c đ nh, b n ch c, đàn h i t ượ ớ c). b t quá trình châm, có th ăn đ
ộ ế Collagen là m t lo i protein ph bi n trong t
ệ ả
ổ ế ả ố ự ồ ươ nhiên, đ
ộ ậ c làm t ượ ượ ử ừ ỏ ổ ươ ậ bào đ ng v t có x ng ỏ ộ ng đ ng v t, v các loài giáp ừ ượ collagen trích ỏ ọ c dùng làm v b c da heo, da bò. Đ c x lý và th i thành màng m ng, đ
ạ ưở ạ ấ ố s ng, nguyên li u s n xu t collagen: da, v y cá, x ỏ ọ xác,... collagen casing là v b c có ngu n g c t ly t xúc xích, l p x ng…
Trang 19
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế III. GIA VỊ
1. Mu i.ố
ị ặ
ưở ả ố tăng kh năng k t dính c a actin và myosin.
ị ả Dùng đ t o v m n làm tăng giá tr c m ế Mu i có tính ậ ẹ ả ể ẩ ể ạ ủ ạ quan cho L p X ng, ạ sát khu n nh ,gi m phát tri n vi sinh v t gây h i.
ứ ấ ạ Công th c c u t o: NaCl
ề ượ ử ụ Li u l ng s d ng: 12.5%
ử ụ ụ M c đích s d ng:
ị ặ ẩ ạ ả + T o v m n cho s n ph m
ạ ộ ủ ướ ế ượ ự ạ c, h n ch đ ậ ể ủ c s phát tri n c a vi sinh v t
ủ ả ữ ẩ ả + Làm gi m ho t đ c a n ư ỏ và nh ng h h ng c a s n ph m.
ậ ị ứ ệ
+ M t s vi sinh v t b c ch , đ c bi ộ ể ị ứ ộ ầ ồ ơ ế ở ể
ộ ố ố ạ ộ ộ ố ủ ế ặ t Salmonella có th b c ch ồ ư n ng đ mu i 3%, m t s loài khác nh Staphylococus c n n ng đ cao h n đ ề ki m hãm ho t đ ng c a nó.
ố ệ ặ ị
ẩ ự ơ ấ + Mu i thúc đ y s oxi hóa ch t béo, làm gi m màu th t, đ c bi ượ ả ử ụ ơ
ố ớ ồ ụ ả
ặ ớ ườ ế ợ ệ ặ t khi dùng ộ ữ ng mu i l n h n 1.5%. H n n a khi s d ng mu i v i n ng đ cao thì hàm l ố ủ ể ẽ s làm cho s n ph m khô và m n. Đ nâng cao hi u qu tác d ng c a mu i ườ ng và nitrite ho c nitrate. th ố ớ ẩ ả ượ ử ụ c s d ng k t h p v i đ ng đ
ấ ượ ỉ ủ ố Ch tiêu ch t l ng c a mu i:
ẩ ủ ế ế ự ố ẩ
Tiêu chu n c a mu i ăn dùng trong ch bi n th c ph m (TCVN 3974 2007)
ắ ắ ắ Màu s c: tr ng trong, tr ng.
ị Mùi v : không mùi, không v l ị ạ .
Trang 20
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
ạ ơ ề ạ D ng bên ngoài: khô ráo, t ắ i đ u, tr ng s ch.
ỡ ạ C h t: 1 1.5 mm
ượ ấ Hàm l ng NaCl theo % ch t khô: > 97%
ượ Hàm l ng Asen ≤ 0.5 mg/kg
ượ ồ Hàm l ng Đ ng ≤ 2 mg/kg
ượ Hàm l ng Chì ≤ 2 mg/kg
ượ Hàm l ng Cadimi ≤ 0.5 mg/kg
ượ ủ Hàm l ng Th y ngân ≤ 0.1 mg/kg
ườ 2. Đ ng
ườ ượ ử ụ ổ ế Đ ng đ c s d ng ph bi n là
12H22O11)
ệ ườ đ ng tinh luy n Saccharose (C
ề ượ ườ ừ ớ ổ ố ượ Li u l ử ụ ng s d ng: th ng t 1.52.5% so v i t ng kh i l ng nguyên
li u.ệ
ử ụ ụ M c đích s d ng:
ạ ị ọ + T o v ng t
ạ ả + Làm gi m ho t tính c a n ủ ướ c
ẩ + Đ ng có kh năng liên k t v i n
ế ớ ướ ấ ướ ế ấ
ả ả c nên làm cho s n ph m có hàm ế ế ướ c liên k t không m t đi trong quá trình ch bi n). C u trúc ị ơ ườ ượ l c cao (n ng n ề ị ẽ ở th t s tr nên m m d u h n.
ế ế ụ ủ ẩ ả ớ + Tác d ng v i nhóm amino c a protein nên s n ph m sau ch bi n có
màu nâu.
ẩ ủ ườ ệ Các tiêu chu n c a đ ng tinh luy n theo TCVN 6958: 2001.
Trang 21
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả ỉ ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế Ch tiêu c m quan
ạ ắ + Ngo i hình: màu tr ng.
ể ườ ặ ị ườ ướ + Mùi, v : tinh th đ ng ho c dung d ch đ ng trong n ọ c có vi ng t,
không có mùi l ị .ạ
ể ắ ắ ướ ấ ị + Màu s c: tinh th tr ng óng ánh. Khi pha vào n c c t cho dung d ch
trong su t.ố
ỉ Ch tiêu hóa lý
oZ)
ộ + Đ Pol: ≥ 99.8 (
ượ ườ ố ượ ử + Hàm l ng đ ng kh : ≤ 0.03 % kh i l ng (m/m).
ố ượ ệ ẫ + Tro d n đi n: ≤ 0.03 % kh i l ng (m/m).
oC trong 3h: ≤ 0.05 % kh i l
ự ả ố ượ ấ ở + S gi m kh i l ng khi s y 105 ố ượ ng
(m/m).
ơ ộ ị + Đ màu: ≤ 30 đ n v ICUMSA.
2
ư ượ D l ng SO
Sunfua dioxit (SO2): ≤ 7 ppm.
Trang 22
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ấ ẩ ứ ố ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế Các ch t nhi m b n, m c t ễ i đa
+ Asen (As): 1 mg/kg
ồ + Đ ng (Cu): 2 mg/kg
+ Chì (Pb): 0.5 mg/kg
ọ ộ 3. B t ng t (mono glutamate natri)
ộ ọ
ế ế ự ẩ ộ ọ
ớ ả ứ ọ ị
ồ ạ ở ể ự ẩ ườ ợ ứ ứ ủ ố B t ng t là mu i mononatri c a acid Glutamic là m t acid có vai trò quan tr ng trong ch bi n th c ph m vì khi ị ướ ạ c t o v ng t cho th t, phù h p v i s n ph m. có công th c là nó hòa tan trong n ề th t i C5H9O4Na t n t ạ do trong nhi u lo i th c ăn thông h ng ch protein.
ộ ể ạ ố ị
B t ng t đ ợ ị ộ
ế ạ
ọ c dùng đ tăng v ng t gi ng th t cho l p x ả ế ươ ng, k t h p v i NH ữ ệ ầ ể ả ộ ớ ơ ể ưở ng, tham gia ấ i glucid và ch t ế ợ 3 t o glutamine ầ ệ i đ c acid fenilacetic trong c th , ch a các b nh th n
ơ ắ ọ ượ ạ ổ ề t ng h p nhi u lo i acid amin, tác đ ng đ n quá trình phân gi ụ béo, tác d ng đ n h th n kinh trung (glutamine dùng đ gi kinh, tim, teo c b p….)
ề ượ ố ệ Li u l ử ụ ng s d ng t i đa là 10g/1kg nguyên li u.
ẩ ủ ộ ư ọ ả Tiêu chu n c a b t ng t theo TCVN 14592008 nh sau (B ng 11):
ẩ ủ ộ ọ ả B ng 10. Tiêu chu n c a b t ng t (TCVN 1459 – 2008)
Tên tiêu chu nẩ
ộ ị ướ Yêu c uầ ụ ễ ạ B t m n, không vón c c, d tan trong n c. Tr ng thái
Tr ngắ Màu s cắ
ơ ẫ Mùi
ủ ộ ọ ặ Th m không l n chua, không tanh, không có mùi .ạ l ọ ư ị V ng t đ c tr ng c a b t ng t Vị
ượ Hàm l ng n ướ c < 0.14%
Trang 23
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ủ ị ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế ộ Đ pH c a dung d ch 6.5 – 7.0
ượ Hàm l ng natri glutamate > 80%
ượ Hàm l ng NaCl < 18%
S tắ < 0.05%
2) 4
ố G c sunfat (SO < 0.002%
ộ 4. B t tiêu đen
ạ
ấ ặ ỗ ọ ơ ị ng dùng t tăng tính
ả ị ườ ộ Tiêu cũng là m t lo i gia v th ạ ệ ồ trong m i gia đình. H t tiêu có v cay n ng, ng t, mùi th m r t đ c bi ẩ . ả c m quan cho s n ph m
ồ ả ồ
ầ ấ ậ ộ ợ Trong h tiêu có kho ng 1,5 2,2% tinh d u g m các hydrocacbua nh v qu
ữ
ể
ẹ ồ ề ấ ừ ạ c sôi, r t tan trong r
ư ả ở ỏ phelandren, cadinen, cariophilen và m t ít h p ch t có oxy, t p trung ố gi a; alkaloid là piperin và chavixin. Ngoài ra còn có cellulose, mu i khoáng. 59 %, tinh th không màu, không mùi, Piperin C17H19O3N có trong h t tiêu t ớ ượ ướ u nóng, tính ki m nh , đ ng phân v i không tan trong n morphin.
ầ ờ ườ ượ Trong th i gian g n đây, ng i ta đã phân tích đ ạ c trong h t tiêu có 2
ấ ầ ạ thành ph n ho t ch t chính:
ứ ầ ấ Tinh d u (12.5%): ch a các ch t pinen, limonene, phellendren…
ự ứ Nh a (81%): ch a các alkaloid.
ủ ế + Ch y u là piperin (58%).
ấ ồ ớ + Chavicin: là ch t đ ng phân v i piperin.
ủ + Piperettin: là amid c a piperidin và acid piperettic.
Trang 24
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
ề ượ ử ụ Li u l ng s d ng: 0.3%.
ử ụ ụ ươ ị ạ ự ấ ụ M c đích s d ng: Làm tăng h ẫ ng v , t o s h p d n, có tác d ng h tr ỗ ợ
ả ộ ụ ẩ tiêu hóa, gi i đ c, kháng khu n và các tác d ng khác.
ẩ ủ ộ Tiêu chu n c a b t tiêu đen theo TCVN 7036: 2002
Trang 25
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ấ ượ ỉ ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế Ch tiêu ch t l ng (Bàng 12)
ấ ượ ả ủ ộ ỉ B ng 11. Ch tiêu ch t l ng c a b t tiêu đen.
ộ B t tiêu đen – TCVN (7036 : 2002)
ỉ Tên ch tiêu
ạ ấ ạ ổ c b sung Tr ng thái
Màu s cắ
ự Mùi vị ặ ơ nhiên, mùi th m ị ạ
ấ ố ọ Yêu c uầ ấ ứ Không ch a b t kì ch t l ượ nào và không đ ấ ứ ấ them b t c ch t gì Xám, nâu, ho c đen ồ Cay n ng t ư ặ đ c tr ng, không có mùi v l Không có Sâu m t, n m m c, côn trùng
ộ ẩ Đ m (%) ≤ 12.5
ổ ố ượ ≤ 6.0
ế ng khô) ơ ố ượ ng ≥ 6.0
ố ượ ơ ố Tro t ng s (% kh i l ấ Ch t chi t ete không bay h i (% kh i l khô) ầ D u bay h i ( ml/100g kh i l ng khô ) ≥ 1.0
ố ượ ≤ 1.2
ỉ ố ố ượ ng khô) ng ≥ 17.5 Tro không tan trong axit (% kh i l ơ X thô, ch s không hòa tan (% kh i l khô)
ỉ Ch tiêu vi sinh
ủ ộ ả ỉ B ng 12. Ch tiêu vi sinh c a b t tiêu đen theo TCVN 7036: 2002
ỉ ớ ạ Tên ch tiêu ứ M c gi i h n
ố ả
ố ẩ ả ẩ 102 0
ạ ẩ ố 0
ẩ ả ố ẩ ẩ Coliform, s vi khu n trong 1 g s n ph m E. coli, s vi khu n trong 1 g s n ph m ả Salmonella, s khu n l c trong 25 g s n ph mẩ ẩ S. aureus, s vi khu n trong 1 g s n ph m 102
Trang 26
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
ế 5. B t quộ
ạ ố Có ho t tính ch ng oxi hóa cao.
ế ầ Tinh d u qu có tính kháng sinh.
ế ượ ế ẩ ẩ ả ộ
ự Trong ch biên th c ph m, khi cho 1 l ừ ự ủ ể ế ẩ ơ
ươ ơ ng b t qu vào s n ph m giúp ả ạ t o mùi th m, ngăn ng a s phát tri n và sinh sôi c a vi khu n vì th giúp b o ệ ứ v th c ăn t i ngon h n.
ộ ỏ 6. B t t i
ầ ủ ỏ ứ ề ấ ố ạ Thành ph n c a t i ch a nhi u ch t kháng sinh allicin giúp ch ng l
ụ ệ ỏ ệ i các ẩ virút gây b nh. T i còn giàu glucogen và allin, fitonxit có công d ng di t khu n.
ạ ươ ạ ưở ị ơ T o mùi th m làm tăng h ng v cho l p x ng.
Trang 27
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
o)
ượ ắ 7. R u tr ng (40 – 45
ượ ắ ơ ố ả u tr ng (có kh năng bay h i t t) pha màu làm tăng
ậ ể ử ụ Có th s d ng r ế ứ ệ t và c ch vi sinh v t… mùi, tiêu di
ồ ố Trung Qu c nên
ưở ạ ế ộ ẽ ạ ư ơ
ặ ắ ể ạ ộ ướ ấ ứ ừ ố p ng có ngu n g c và xu t x t Tuy nhiên do l p x ẩ ả u Mai Qu L s t o mùi th m đ c tr ng cho s n ph m. Trong quy trình ế ộ có th t o nên mùi u tr ng và b t qu l
ế ằ ư ố ị ặ ầ ơ ớ ượ v i r ệ ượ này, ta thay th b ng nguyên li u r ư th m g n nh gi ng mùi v đ c tr ng.
Trang 28
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế IV. PH GIAỤ
ộ ể ế ạ
ưở ế ạ ả ả ứ ưở ắ ưở ng đ n màu s c và gi m t
Là m t thành không th thi u trong công th c làm L p X ng, cho thêm Ả ố i ể ủ ể ự ậ ấ vào trong quá trình s n xu t L p X ng. nh h ả ự thi u s ôi hóa và ngăn c n s phát tri n c a vi sinh v t.
ố 1. Mu i nitrite, nitrate
ự ủ ẩ ố Gi ớ ạ ố i h n t i đa cho phép trong th c ph m c a mu i nitrate là 500mg/kg.
ị ủ ị
ấ ổ ư ị ặ ả ủ ể ạ
ữ ươ h ẩ ư ỏ ự ể ậ ố
ả ỏ ẩ Nitrate là ch t n đ nh màu c a mô th t, làm cho s n ph m có màu đ và ộ ố ộ ố ự ế ự ng v đ c tr ng lâu dài, h n ch s phát tri n c a m t s đ c t gi th c ậ ph m và vi sinh v t gây h h ng, làm ch m s phát tri n mùi ôi trong su t quá ả trình b o qu n.
ế ử ụ ẽ ạ ộ N u s d ng quá l
ượ ế ấ ẫ ư
ợ ế ợ ụ ả ự ế ệ ượ ơ ể ơ ể ế ng thi u máu
ấ ng cho phép s t o h p ch t gây đ c tính cho c th ớ (nitrosamine là ch t d n đ n ung th ), và nó k t h p v i hemoglobin trong c th ạ t o thành methemoglobin, ngăn c n s h p th oxy gây ra hi n t não.
2. Sodium ascorbate và erythobate
ố ủ ượ ổ ế ể ẩ c dùng ph bi n đ thúc đ y quá
Mu i c a acid ascorbic và erythobic đ ố ủ ể ổ ị ị trình phát tri n và n đ nh màu c a th t mu i.
ự ế ỉ ượ ử ụ ch có sodium ascorbate và erythobate đ c s d ng trong
Trong th c t ị ố ả ứ ạ ớ
ộ ủ ế ớ
ớ ạ ự ế ủ ố
ể ủ ủ ế
ấ ượ c dùng trong th c t ả ự ơ ệ ộ ặ dung d ch mu i. Acid ascorbic và erythobic ph n ng v i nitrit t o thành oxit ể i h n nguy hi m v i nitit phân h y. Vì th , ascorbate nitrit, ch t này có m t gi ỉ ấ . Tính ch t ch ng oxy hóa c a ascorbate không ch luôn đ ị ự ngăn c n s phát tri n c a mùi ôi khét mà còn ngăn s phai màu c a mi ng th t t đ cao. khi ph i ra ngoài ánh sang ho c nhi
ư ộ ạ ộ ứ ấ ố Ascorbate có ch c năng chính là ho t đ ng nh m t ch t ch ng xoy hóa.
ị ổ ệ ẫ ả ị
ế ẽ ế ề ế ộ ệ ả m t đi u ki n nào đó ascorbate ở ề ủ li u
ạ ừ ể ẫ ặ ả ở ộ Vì th s làm n đ nh c màu l n mùi v và ạ ẫ d n đ n gi m vi c hình thành nitrosamine, h n ch đ c tính c a nitrite. ế ượ ng 500 ppm ascorbate có th d n đ n gi m ho c lo i tr nitrosamine. l
Trang 29
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
Ả
ƯƠ
Ạ ƯỞ
Ả
Ấ
NG 3. QUY TRÌNH S N XU T L P X
NG
GI I THÍCH ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế CH
Ấ Ả QUY TRÌNH S N XU T L P X Ạ ƯỞ . NG
ơ ồ ố
ấ ạ ưở
ả
I. S đ kh i quy trình s n xu t l p x
ng.
ơ ồ ố
ấ ạ ưở
ả
Hình 10. S đ kh i quy trình s n xu t l p x
ng.
Trang 30
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
Ả Ấ Ả Ạ ƯỞ . NG ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế II. GI I THÍCH QUY TRÌNH S N XU T L P X
ử ệ 1.X lí nguyên l u
ẩ ị ạ ệ ị
ệ ươ ỡ ươ ả ượ ử ng theo TCVN 7046:2002. Nguyên li u t ỉ ả ạ i, ph i đ t ch c x lí qua các
ế Ti n hành chu n b nguyên li u là th t n c heo và m t ấ ượ i ph i đ tiêu ch t l ướ b c sau:
ọ ươ + L c x ng
ươ ạ ầ ợ ỏ ỡ ỏ + Xén b gân, x
ị ồ ầ ng, màng nh y, m và các s i mao m ch ra kh i ph n ờ ế ế ữ ạ th t r i đem đi tr l nh ch ch bi n
ả ả ệ ộ ụ ị ấ Th t c p đông đ
ả ả ờ ẩ ơ c b o qu n trong kho chuyên d ng, nhi oC. Th i gian b o qu n không quá 6 tháng k t ả t đ tâm s n ể ừ ngày
ấ ượ ph m không cao h n – 12 ả s n xu t.
2. Quá trình rã đông
ể ế ể ắ c đang
ướ ỏ ạ ữ tr ng thái r n (tinh th đá) ả ộ nguyên thu c tính s n
ướ ẩ ở ạ Rã đông là quá trình chuy n bi n n ẫ ạ ẩ ả trong s n ph m đông l nh sang tr ng thái l ng mà v n gi ạ ph m đã có tr c khi đông l nh.
ụ ằ Quá trình rã đông nh m m c đích nâng nhi
ị ụ ồ ế ờ ế ố t đ c a kh i th t lên đ n ữ t đ theo yêu c u cho quá trình ch bi n ti p theo, đ ng th i ph c h i nh ng
ả ệ ộ ấ ế ế ư ướ ệ ệ ộ ủ ồ ả c khi đem b o qu n đông ầ nhi ầ ủ tính ch t ban đ u c a nguyên li u nh tr
ụ 2.1. M c đích
ắ ẩ ị Chu n b : cho quá trình c t và xay thô.
ế ổ ủ ệ 2.2. Các bi n đ i c a nguyên li u
ậ ỏ V t lý: Nhi
ơ ị
ụ ự ổ ế ư ấ ả ị ả ủ ự ấ ị ế c trên s n ph m chi m u th hay s t n th t chi m u th
ầ ế ộ ượ ẩ ả ị ệ ộ ị ộ t đ th t tăng d n. Th t làm rã đông có màu đ sáng. Đ đàn ơ ọ ủ ấ ố ả ồ ủ h i c a mô c th t gi m xu ng, do k t qu c a s phá h y c u trúc mô c h c. ấ ả ộ ớ ị ả ị ng nh t đ nh. Ph thu c vào quá trình x y D ch ch t trong th t x y ra v i m t l ế ế ư ự ấ ra, s h p th n ố ượ mà kh i l ụ ướ ng th t tăng lên hay gi m đi do quá trình làm tan giá.
ế ổ
ị ế ị ị
ể ộ ế ầ ổ ề ị
ậ ợ ơ ắ Hóa lý: Các tinh th đá tan ra d n đ n các bi n đ i trong c u trúc th t, ị ấ ẫ ế ị ỡ ế ề ặ bào thoát ra b m t th t hóa nhày do m t ph n các t bào th t b v làm d ch t ơ ị ngoài(trích ly d ch bào. Bi n đ i này cũng làm cho th t m m h n. Qua đó làm thu n l i h n cho quá trình c t và xay thô.
ậ ả ườ ụ ộ
ế ụ ể ộ ẽ ạ ọ ế ậ ươ Sinh h c: C ng đ và bi n đ i c a vi sinh v t x y ra ph thu c vào ổ ủ ng pháp ti n hành rã đông. C th là quá trình rã đông ch m s t o môi ph
Trang 31
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ậ ợ ủ ậ ậ ả ng thu n l
i cho s phát tri n c a vi sinh v t. Chính vì v y, ph i rã đông ắ ự ể ạ ể ế ự ể ủ ậ ờ ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế ườ tr trong th i gian ng n đ h n ch s phát tri n c a vi sinh v t.
ế ị ệ 2.3. Thi t b công ngh
ậ ố
ị ổ ạ ặ ị ượ
ả ư ệ
ầ ượ ạ i và ti n trình rã đông đ
ặ ở ượ ề ổ ớ c đ t vào h m, c a đóng l c m lên. Không khí th i vào đ
ạ ượ ế ị ệ ằ cho nhi t đ 18
ệ ộ ủ ế ể
ầ t đ có th tăng lên đ n 33 ệ ữ ể ễ
ả ầ ị ơ ế ả
ấ ẫ ơ ệ n i làm m ngay sau khi gia nhi
ả ượ ả ị ị ng và ch t l
ế ị ử ụ ị ệ ộ ơ ướ ở ằ t đ và v n t c xác đ nh. Thi t b s d ng c Rã đông b ng h i n nhi ế ị ạ ỉ ầ ư ố ạ t b l nh đông d ng h m ch khác là không cho lo i rã đông này gi ng nh thi ầ ố c đ t vào khay, đ a vào h m khí nóng th i qua xung quanh th t. Kh i th t đ ớ ầ ấ ằ ả b ng xe goòng. Xe goòng ph i kh p v i h m, nghĩa là phòng làm vi c ph i ch t ắ ử ầ ế ượ c b t đ y. Xe goòng đ ế ị ầ ỉ ằ t b đ u khi qu t đ c đi u ch nh b ng thi OC. ệ ộ ố ở ữ ề t b này gi đi u nhi t, thi t đ c a h m là h ng s nhi OC (nghĩa là đ n khi l p ngoài ớ ế ệ ộ ớ ắ ầ Khi m i b t đ u, nhi ị ắ ầ ủ t gi a th t và không khí di n ra c a th t b t đ u rã đông). Đ quá trình d n nhi ệ ạ t ph i có 100% h i khí bão hòa. H i khí bão hòa này có đ t hi u qu , c n thi ị ượ ừ ơ ị ả t. Không khí bão hòa ngăn c n th t b c t đ ấ ượ ố khô trong su t quá trình rã đông. Th t b khô làm gi m s n l ng ầ nên c n tránh.
ồ ặ ị ượ ẩ ồ
ơ ồ ư ồ ượ c t o ra trong bu ng kín. N c trong h đ
ơ ướ ượ ướ c b m và gia nhi i trên b m t c a th t, làm tăng nhi ụ ạ l
ả ồ ệ ố H th ng rã đông chân không: H th ng rã đông chân không bao g m ơ ặ c đ t trên giá ho c xe đ y tay đ a vào bu ng kín h i. ệ t ề ặ ủ ệ ị t ẩ ệ ộ ủ ệ ố t đ c a h th ng và s n ph m
ư c ng ng t c rã đông hoàn toàn. Nhi ự ề ể ượ ề ệ ở ồ ệ ố ơ bu ng kín h i. Th t đ ượ ạ Chân không đ ơ ể ạ c. H i này đ đ t o h i n ị ượ ị cho th t. Sau đó th t đ ể có th đ c đi u khi n b i vi c đi u hòa áp l c trong bu ng kín.
Trang 32
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
ấ ủ ừ ẻ Rã đông chân không là m t quá trình theo t ng m và năng su t c a h
ộ ố ệ ấ ố ỗ
oC trong 16h và sau đó
ấ ệ ộ ơ ướ ệ ộ ở ệ th ng cao nh t là 12 t n. Thông s công ngh : Rã đông trong h n h p không khí và h i n t đ 2025 t đ 45 c có nhi ợ oC. nhi
Trang 33
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế 3. Quá trình r a.ử
ụ 3.1. M c đích
ố ộ ắ ẩ ị Chu n b : cho quá trình c t và ph i tr n.
ườ ưở ớ
ể
ị ủ ế ả ượ vi sinh v t. Th t sau khi r a ph i đ ng có l p màng nh n bao ph bên ngoài, khi ả ử ạ ậ ẽ i, vì th ph i r a s ch ự ậ c làm ráo t
ể ạ ừ ạ ờ ạ L p x ng rã đông th ở ạ ợ ệ ặ ề g p đi u ki n thích h p vi sinh v t s phát tri n tr l ệ ử nguyên li u đ lo i tr ặ nhiên ho c nhân t o.
ế ổ 3.2. Các bi n đ i
ậ ệ ộ ủ ố ị t đ c a kh i th t tan
ự ế ự ướ ỉ ả ề ơ ị .V t lý: Ít có s bi n đ i, ch có th làm tăng nhi ể ổ c cao l m cho th t m m h n. giá mà thôi, đôi khi áp l c n
ả ọ ượ ộ ố enzym có khả năng Sinh h c: Làm gi m l
ậ ng vi sinh v t và m t s ế ế phân hủy thịt nhanh h n cho quá trình ch bi n. ơ
ế ị ệ 3.3. Thi t b công ngh
ươ Ph
ạ ụ ề ạ
ự ệ
ử ụ ố
ư ả ủ ườ ạ
ặ ể ố ng pháp ổ ế ệ ể ố ướ ượ ứ ử c ng d ng ph bi n đ làm s ch nhi u lo i nguyên li u. i đ r a x i t ướ ấ ộ ớ ươ ắ ủ ng pháp là phun n c lên nguyên li u v i m t áp l c nh t Nguyên t c c a ph ướ ự ấ ẩ ẽ ượ ự ướ ướ ị c, ch t b n s đ c. Áp l c c tách ra và đi theo dòng n đ nh. D i áp l c n ướ ươ ứ ộ ổ ạ ả ệ ng nguyên c càng cao, hi u qu làm s ch càng tăng, nh ng m c đ t n th n ấ ể ướ ệ c đ kéo ch t li u cũng tăng theo. R a x i là dùng tác d ng ch y c a dòng n ướ ệ ẩ c phun (p = ng dùng tia n i trên m t nguyên li u sau khi ngâm. Th b n còn l 2 ÷ 3atm), 50oC đ x i. (Hình 12).
Trang 34
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế ắ 4. Quá trình c t và xay thô:
ụ 4.1. M c đích
ố ộ ị ẩ ả ị c c a th t, giúp cho quá trình ph i tr n đ ượ c
Chu n b : làm gi m kích th ấ ướ ủ ị ề ị ễ d dàng và gia v ng m đ u vào th t.
ế ổ ủ ệ 4.2. Các bi n đ i c a nguyên li u
ắ ứ ớ ị ủ ả ố ị c kh i th t gi m do c t đ t mô c a các th th t, nhi ệ t
V t lý: Kích th ố ậ ị ướ ộ đ kh i th t tăng do ma sát.
ộ ượ ị ị ượ ả Hóa sinh: M t l ng d ch bào b trích ly, các enzyme đ c gi i phóng.
ế ị ệ 4.3. Thi t b công ngh
ồ ộ ồ ậ ệ ệ ể ấ ạ
ả ẩ ậ ả ộ
ậ Ở
ượ ẳ ẩ
ờ ọ ầ ủ ộ ng chuy n đ ng. Yêu c u th t n c đ
ể ỡ ượ ử ằ ắ c r a b ng n
c và ph ng. S n ph m sau khi c t đ ớ ướ ể c c t riêng đ sau khi c t m đ ề ặ ệ ộ ư ậ ỡ ẽ ể ư B ph n làm vi c g m bu ng đ c p nguyên li u vào, có hình d ng nh ả ề ả ướ ắ ẩ cái chêm, đ m b o ép đ u s n ph m và h ng s n ph m vào b ph n dao c t. ắ ồ ớ ắ ằ ộ B ph n dao c t g m đĩa n m ngang có g n v i dao. máy này có dao hình răng ả ả ử ắ ượ ấ ượ ng b n l c l y ra qua c a nh tr ng l ị ạ ượ ắ c thân c a nó. Dao l p vuông góc v i h ướ ỡ ượ ắ ắ c nóng có c t riêng và m đ ấ ồ t đ 500C, làm nh v y b m t m s khô khi đ ráo. Quá trình nh i và s y nhi
ơ ẽ ễ s d dàng h n.
ặ
ẩ ậ ỏ ụ ơ ấ
ể ộ ắ ừ ưỡ c c a l l
i dao quay l p t ng c p v i các l ủ ả ể
ộ ố ặ
ả ẩ ắ ỏ ộ ệ ồ Máy xay th t dùng đ nghi n trung bình ho c nh . B ph n làm vi c g m ổ ắ c vít thay đ i và v tr . C c u c t ướ ủ ỗ ướ ả i, kích th i gi m ặ ủ ơ ấ ử phía c a ra c a c c u có đ t vòng ẽ ế ả ướ ả i đ m b o t ch t dao trên l ỏ ụ ạ ả ẩ ộ ự t o nên m t l c ép đ y s n ể ề ỗ ướ l i và truy n chuy n cho
ề ị ả ớ ướ ơ ấ ấ ả i v i b c c u c p s n ph m là m t vít t ớ ặ ồ ưỡ g m các l ẩ Ở ướ ng chuy n đ ng c a s n ph m. theo h ặ khâu, khi v n vào đai c thì vòng khâu này s xi ẩ ả ắ ượ ả c s n ph m. Vít t i quay bên trong v tr c t đ ơ ấ ề ẩ ph m v phía c c u c t và đùn s n ph m đi qua l dao quay.
Trang 35
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
ố ộ 5. Quá trình ph i tr n
ơ ở ọ C s khoa h c:
ấ ử ộ Tr n là quá trình làm cho hai hay nhi u c u t
ề ẩ ố ồ ườ ấ ượ ộ ố ệ ự phân b đ ng nh t trong c phân ng đ
kh i nguyên li u. Trong công ngh th c ph m, quá trình tr n th ra thành 3 tr ệ ợ ườ ng h p:
ậ ệ ờ ấ ắ ạ ộ + Tr n ch t r n (d ng v t li u r i)
ấ ỏ ấ ộ ớ ộ ớ
+ Tr n ch t l ng (ch t l ng có đ nh t th p, ch t l ng có đ nh t cao có ớ ấ ỏ ấ ả ẻ ộ ộ đ nh t cao, các ch t gi ấ ỏ d o…)
ấ ắ ấ ỏ ộ ộ + Tr n ch t r n vào m t ch t l ng.
ế ủ ấ ắ ơ ở ộ C s lý thuy t c a quá trình tr n ch t r n:
ầ ể ậ ệ ờ ấ
ố ộ ố ộ ả Đ ph i tr n v t li u r i, c n ph i có năng l ượ ể ớ ộ ả ượ ạ ậ ệ ờ ng thì các h t v t li u r i m i chuy n đ ng đ
ạ
ố ộ ủ ạ ậ ệ ế ộ
ệ ế ị ẽ ể ế ạ
ng cung c p cho quá trình ượ ph i tr n vì ph i có năng l c. ơ ệ ậ ệ ờ ớ Trong quá trình ph i tr n các nguyên li u d ng v t li u r i v i nhanh, có ba c ộ ơ ế ố ệ ch chuy n đ ng c a các h t v t li u hi n di n cùng m t lúc. Đó là c ch đ i ế ộ ơ ế ư t b , s có m t c ch nào đó chi m l u, khu ch tán (shearing). Tùy vào lo i thi ế ư u th .
ụ 5.1 M c đích
ẩ ả ạ ớ T o ra s n ph m m i:
ự ố ạ ả ừ ộ ạ ồ + Đa s lo i th c ph m không ph i t
ạ ỷ ệ ữ
ề ữ ấ ệ ố ộ ỉ ớ ả ế ượ ệ m t lo i nguyên li u mà g m 2 hay gi a các nguyên li u x p x nhau. c, chúng ph i ph i tr n v i nhau
ấ ượ ư ặ ẩ ả ẩ ụ ạ ưở ng). T l nhi u lo i khác nhau (ví d : l p x ể ầ Nh ng thành ph n tham gia không th thi u đ ể ng đ c tr ng. đ cho s n ph m có ch t l
ấ ượ ằ ả ẩ Nh m tăng ch t l ng s n ph m:
ố ộ ữ ề
ể ủ ả ủ ả ẩ ẩ ấ ử ớ + Ph i tr n gi a 2 hay nhi u c u t ể ng c a s n ph m tăng lên đáng k . Ch t l ị v i nhau có th làm cho giá tr dinh ể ượ ấ ượ c ng c a s n ph m có th đ ưỡ d
Trang 36
ầ ng ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang
ố ộ ị ả ằ ầ
ộ ố ụ ạ ưở ể ữ ẩ ng đ gi
ộ ỏ ộ
ơ i cho s n ph m. H n n a khi cho b t t ị ị ủ ả ả ẩ ạ ưở ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế nâng cao khi ph i tr n thêm m t s thành ph n nh m tăng giá tr c m quan cũng ư màu nh mùi v c a s n ph m lên. (Ví d : Khi thêm nitrate vào l p x ữ ỏ ươ đ t i, b t tiêu giúp làm tăng thêm ươ h ng v cho l p x ng.)
ỗ ợ ẩ ị ệ Chu n b và h tr cho các quá trình công ngh :
ộ ượ ầ + Quá trình ph i tr n đ
ể ố ị ư ể ộ ấ ẩ
ệ ả ồ
ấ ố ộ ế ế ướ ự ệ ệ ụ c áp d ng đ tr n các thành ph n nguyên li u ấ ả ả ớ v i nhau đ chu n b đ a vào qui trình s n xu t. Trong t t c các qui trình công ầ ệ ngh s n xu t mà nguyên li u bao g m nhi u thành ph n khác nhau thì luôn có quá trình ph i tr n tr ề c khi th c hi n cho các quá trình ch bi n.
ữ ệ ế ổ ủ 5.2. Nh ng bi n đ i c a nguyên li u
ị ượ ấ Hóa lý: Các phân t ệ c ng m vào trong nguyên li u,
ự ờ ử gia v hòa tan và đ ỗ ế ợ nh hình thành các l c liên k t trong h n h p.
ọ ố ị ườ ỏ ứ Sinh h c: S có m t c a các gia v (mu i, đ ặ ủ ng, t i, tiêu) làm c ch ế
ể ự ậ ự s phát tri n vi sinh v t.
ậ ố ượ ợ ủ ỗ ng riêng c a h n h p tăng.
oC, th i gian ờ
V t lý: Kh i l ố ộ ế ạ Sau khi ph i tr n ti n hành gi 1518
ữ ạ l nh trong phòng l nh ị ụ ề ấ ả ở ị kho ng 2h, m c đích làm cho các gia v ng m đ u vào trong th t.
ệ ồ nên đ ng nh t. S khuêch tán gia v vào trong
ẽ ở Kh i nguyên li u s tr ấ ố ệ ấ ị ự ấ ượ ả ẩ ố ơ ề ị ng s n ph m t t h n. ị nguyên li u, làm cho gia v ng m đ u trong th t, ch t l
ế ị 5.3. Thi ệ t b công ngh :
ể ệ
t. Trong th c t ấ ự ế ố ơ ọ ộ ặ ạ ể ặ có th g p ề ấ
ữ ạ ụ ượ ề ớ Có th dùng c h c v i nh ng c c u đ c bi ạ các lo i máy đ o, máy tr n, lo i tr c vít ho c lo i cánh khu y tu c bin…V n đ ụ đi u khi n t ơ ấ ặ c áp d ng vào quá trình. ả ể ự ộ đ ng cũng đã đ
Trang 37
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
ồ ị ượ 6. Quá trình nh i đ nh l ng
ụ 6.1. M c đích
ằ ạ ạ ưở ướ ổ Nh m t o cho l p x ạ ng, hình d ng, kích th
ế ự ạ ả ấ
ng có kh i l ặ ủ ề ế ự ạ ạ ậ ự ả ị ố ượ c n đ nh và ễ ẩ ồ đ ng nh t, h n ch s có m t c a oxy trong s n ph m, h n ch s xâm nhi m ủ c a vi sinh v t gây h i và ki m hãm s oxy hóa x y ra.
ẩ ộ ị ị Chu n b : cho quá trình bu c, đ nh hình.
ệ ẩ ả ạ ướ ổ ị Hoàn thi n: T o hình cho s n ph m, kích th c n đ nh.
ế ổ 6.2. Các bi n đ i
ẩ ả ậ ạ V t lý: T o hình kh i tr tròn cho s n ph m. ố ụ
ố Hóa lý: Tăng đ k t dính cho kh i th t. ị ộ ế
Trang 38
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
ế ổ Các bi n đ i khác không đáng
k . ể
ế ị ệ 6.3. Thi t b công ngh
ố ế ằ ế ệ
ể ượ ể Thông qua công ngh tiên ti n qu c t ạ ứ s c m nh và ki m soát máy tính siêu nh . ư , b ng cách s d ng khí nén nh là ế ố ớ ấ ỳ ử ụ c k t n i v i b t k ỏ Nó có th đ
Trang 39
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ắ ự ộ ặ ộ ườ ố ng ng khác đ ể
ể ế ờ đ ng. Ngoài ra, nó cũng có th cài đ t m t đ ệ ể ư ể ỏ ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế ạ lo i máy c t t nó có th ti t ki m th i gian đ đ a vào các v xúc xích.
ẽ ượ ư ệ ả ậ c đ a vào ch o nh p li u, sau đó s đ c đ a qua m t đ ộ ườ ng
ồ ố ị ẽ ượ ư Th t s đ ồ ng r i nh i.
Trang 40
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ử ẩ ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế 7. Quá trình r a (bán thành ph m)
ụ ử ở ồ nhi
ề ặ ử ẽ ộ
ễ ỡ ả ờ ưở ế ấ ấ ờ ạ ồ ị ẽ ộ ẩ c th m vào, tăng đ m khi n kh i l p x
ệ ộ ộ t đ M c đích: Làm s ch b m t ru t nh i. Tuy nhiên, không r a ử cao s làm cho ru t nh i b dãn, r a trong th i gian quá dài s làm cho phân t ố ạ ướ n ng d v , l m th i gian s y kéo dài.
ế ổ ể Không có bi n đ i gì đáng k .
8. Quá trình s yấ ự ố ằ Là s b c h i n ệ ở t
ế ệ ộ ấ ậ ệ
ầ ở ề ặ ậ ệ ườ ệ t đ b t kì, là quá nhi b m t và bên trong v t li u, hay nói cách ng xung b m t v t li u và môi tr
ẩ ơ ướ ủ ả c c a s n ph m b ng nhi ệ ẩ ở ề ặ trình khu ch tán do chênh l ch m ấ ơ khác, do chênh l ch áp su t h i riêng ph n quanh.
ụ 8.1. M c đích
ự ẩ ẩ ị Chu n b : Đó là s tách b t n c đ ngâm t m các dung d ch, ướ ươ p h ng,
ể ả ả ị ố ượ ớ ướ ể ẩ ấ s y đ gi m kh i l ở ng s n ph m chuyên ch .
ượ Khai thác: Tăng hàm l ấ ng ch t khô.
ế ế ư ẩ ờ ồ đ ả c tính đ c tr ng cho s n ph m, đ ng th i qua
Ch bi n: S y đ gi ị ẩ ấ ươ quá trình làm tăng h ể ữ ượ ặ ả ng v cho s n ph m.
ả ể
ng n ấ ậ i thi u, vi sinh v t khó phát tri n đ ủ ướ
ả B o qu n: S y đ n l ả ả ẩ ể ượ ả ố ư ả ể ạ ộ ẩ c: a ọ ủ ả ể ướ ố ế ượ c t ộ ế w= 0,250,35, vì c lâu. S y đ n đ ho t đ ng c a n ả i u c a các s n ph m có tính sinh h c khi không b o
ấ ả b o qu n s n ph m đ đó là đi m b o qu n t ả ạ qu n l nh.
ẩ ủ ấ ẩ
ạ ế ẩ ộ ẩ ế ề ạ ổ
ưỡ ượ ấ ố ả ấ ng ch t dinh d
ả ầ ượ ụ ồ ấ ự ả S n ph m c a quá trình s y là th c ph m đã s y khô, đ t đ n đ m yêu ề ộ ẩ ả ồ ầ c u, ph i đ ng đ u v đ m và tr ng thái trong kh i s n ph m, ít bi n đ i so ớ ặ ấ ầ ấ v i tính ch t ban đ u (c u trúc, c m quan, hàm l ng,…) ho c ả kh năng ph c h i tính ch t ban đ u đ c nhanh chóng.
ẩ ế ổ ủ ả 8.2. Các bi n đ i c a s n ph m:
ậ ệ ượ ố ượ ể ả ng co th tích, kh i l ố ng riêng tăng lêngi m kh i
ơ V t lý: Có hi n t ướ c bay h i. ượ l ng n
ầ ạ ẩ ế
ậ ệ ở l p ngoài vào trong v t li u do dãn n vì nhi
ừ ớ ự ề ặ ữ ẩ ớ
ế ặ ạ ả ừ
ể ừ ớ ự ẩ ả ế ẩ
ể ẩ ấ ướ ờ ự ẩ ượ ộ ẩ ể ệ ờ ẽ ẩ ả
ọ ề ặ ậ ệ Hóa lý: Khu ch tán m: trong giai đo n đ u c a quá trình s y, m ấ ẩ ủ ệ ố ơ ừ ề ệ b khu ch tán t t. Vi c b c h i t ế ệ ậ ệ m t t o ra s chênh l ch m gi a các b m t và các l p bên trong v t li u, k t l p bên trong ra bên ngoài. Quá trình chuy n m t qu là m chuy n t bên ự ấ c nh l c khu ch tán th m th u, l c mao trong s n ph m s y th c hi n đ ừ ẩ ộ qu n…g i là đ dãn m. Nh có đ dãn m, mà m s chuy n h trung ng t tâm ra b m t v t li u.
Trang 41
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
ộ ọ ả ứ ệ ộ ậ ệ ọ Hóa h c: T c đ ph n ng hóa h c tăng lên do nhi t đ v t li u nh
ố ử ả ứ ả ứ ạ
ả ứ ử ả ả
ư ủ ả ứ ph n ng oxy hóa kh , ph n ng maye là ph n ng t o màu không enzim c a ớ ủ protein và đ ng kh : ph n ng phân h y protein gi m kh năng thích nghi v i ướ ự s tách n ườ c.
ạ ầ
ệ ộ ậ ệ ấ ẽ ủ
ả ậ ử ưở ấ ạ ộ ậ ệ ấ ng x u đ n v t li u. Trong th c t
ấ ệ ự ế ụ ơ ộ ử ặ
ả ứ ặ
Sinh hóa: Giai đo n đ u c a quá trình s y, nhi ầ ủ t đ v t li u tăng d n và ạ ự ạ ch m t o ra s ho t đ ng m nh m c a các h enzym nh t là enzym oxi hóa ế ế kh , gây nh h cho th y n u các enzym ấ ệ ộ ạ t đ trong quá trình s y không m t ho t tính do x lý s b ho c do tác d ng nhi ạ ủ ạ ế có th d n đ n ph n ng t o màu và polyfenol ho c th y phân lipid có trong l p ưở x ấ ể ẫ ng.
ế ặ ọ ệ ậ Sinh h c: Có tác d ng làm y u ho c tiêu di ụ ề ặ t vi sinh v t trên b m t
ậ ệ v t li u.
ả C m quan:
ắ ườ ả ứ ạ ộ + Màu s c: c ng đ màu tăng lên do ph n ng t o melanoidin và oxy hóa
do các polyphenol.
ươ ơ ươ ủ ạ ưở ơ + H ng th m: tăng h ng th m c a l p x ng.
ắ ủ ạ ị ộ + Tr ng thái: Tăng đ dai và ch c c a th t.
ế ị ệ 8.3. Thi t b công ngh
ị ố ằ ượ ượ ộ ấ ướ T c đ s y đ ẩ ng kg m (n
ộ ấ ụ ờ ố
ặ ậ ệ ấ ề c xác đ nh b ng l ị ờ ấ ủ ộ ơ ả ế ố ệ ệ
ấ ẩ ồ
2 bề ơ c) bay h i trên 1m ộ m t v t li u s y trong m t đ n v th i gian (1 gi ). T c đ s y ph thu c vào ầ : nguyên li u; b n ch t c a nguyên li u: c u trúc, thành ph n hóa nhi u y u t ọ ề ặ ủ ặ h c, đ c tính liên k t m,… ;hình dáng c a bán thành ph m sau khi nh i; B m t ớ ế ti p xúc v i tác nhân s y càng l n thì quá trình s y càng nhanh.
ế ẩ ấ ấ ớ
ấ ằ ệ ượ ọ
ạ ấ ạ ng nhân t o g i là ph ố ờ ự ạ
ự ế
ừ ẩ ệ ấ ặ ế ươ ế ướ ủ c c a nó. Ph ậ ệ c m trong v t li u (tr ng), làm nóng lên và hút h t n ượ ẩ ấ ng pháp duy nh t tách đ
ươ Quá trình s y khô nguyên li u b ng năng l ng ấ pháp s y khô nhân t o. S y nhân t o th c hi n nh tác nhân s y đã đ t nóng ặ ớ ế ườ ố ng dùng không khí. Chúng ti p xúc tr c ti p ho c gián ti p v i ho c kh i lò, th ấ ưở ạ ẩ ự th c ph m (l p x ng pháp s y ươ ệ ằ m liên t là ph b ng nhi ọ ế k t hóa h c).
ượ ế ế ạ ế ế ộ ầ ườ ng có thi
c thi ờ ấ ạ ộ ứ ầ t k d ng đ ng, th c ho t đ ng nh vào nguyên lý tu n hoàn khí nóng. L p x
ạ Là lo i máy s y đ ấ ượ ượ ơ ế ế
ệ ộ ừ 6080
ấ ộ t đ trong máy giao đ ng t ấ ị ậ oC, s y ấ ở ọ ế ị ị t k m t t ng. ưở ạ ng sau ể ấ c s ch cho vào máy s y treo lên và b t nút đi u khi n là có th s y ạ t đ này giúp cho l p ắ c g n thi t b chính ề ệ ộ nhi ượ ng không b quá khô làm m t v ngon, ng t. Máy đ Máy s y đ khi đ ngay. Nhi ưở x
Trang 42
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ấ ờ ờ ấ ẽ ừ ộ ẻ ạ 3 3h30 cho m t m l c
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế ệ nhi t và th i gian s y. Trung bình th i gian s y s t ưở ng. x
9. Quá trình hút chân không
ụ 9.1. M c đích
ả ả ế ế ị
ử ấ ố
ẩ B o qu n: Do s n ph m có giá tr dinh d ệ ươ t t ấ ng đ i th p (kho ng 60 ặ ưỡ ả ề ẩ ả ỉ ng cao, quá trình ch bi n ch oC), đ m trong thành ộ ẩ ấ ễ ả
ề ả ậ ự ấ ố ả ạ qua giai đo n x lý nhi ả ẩ ph m kho ng 25% nên v n đ b o qu n g p nhi u khó khăn, s n ph m r t d ư ỏ h h ng: lên men, m c xâm nh p, s oxy hóa ch t béo,…
Trang 43
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
ệ ệ ả Bao gói chân không là bi n pháp b o qu n có hi u qu do lo i đ
ả ữ ả ẩ
ủ ứ ấ
ả ự ế ả ứ ẩ ế ậ ả ạ ượ ả ầ c h u ế ượ ạ ừ ớ ế h t không khí, ngăn c n s ti p xúc gi a s n ph m v i oxi, t c đó h n ch đ ạ ộ ế ượ ự ư ỏ s h h ng ch t béo do ph n ng oxy hóa và c ch đ c ho t đ ng c a các vi sinh v t hi u khí trong s n ph m.
ế ị ệ 9.2. Thi t b công ngh
ế ị ề ặ ồ ớ ơ Thi
ượ ể ở t b bao gói chân không bao g m 2 l p bao bì ho c nhi u h n. B i c, ngăn
ả ứ ị ấ ế ế ậ ệ vi c hút chân không và b t kín bao bì, không khí không th chui vào đ ứ ả c n ph n ng oxi hóa ch t béo và c ch vi sinh v t hi u khí.
ồ ờ ế ị ả ạ ầ Đ ng th i thi t b bao gói chân không ph i đ t yêu c u sau:
ả ả ự ệ ẩ ả ộ + Ph i đ m b o v sinh an toàn th c ph m không gây ngô đ c.
ơ ướ ố ấ ả ố + Ph i kín, có tính ch ng th m khí và h i n c t t.
ệ ố ề ườ ề ố ị + Ch u nhi t b n trong môi tr t t ng mu i và ki m.
ễ ấ + D in n bao bì.
Trang 44
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
Trang 45
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
10. Quá trình bao gói
ụ ả ẩ ả ả ỹ ẩ M c đích: b o qu n và tăng tính th m m cho s n ph m.
Trang 46
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
Ợ Ẩ Ả Ỉ ƯƠ Ả Ẩ NG 4. S N PH M VÀ CH TIÊU CH T Ấ LƯ NG S N PH M ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế CH
ầ ưỡ I. Thành ph n dinh d ng
ưỡ ầ ưỡ ệ ng (Theo Thành ph n dinh d ứ ng th c ăn Vi t Nam – NXB
ọ ầ Thành ph n dinh d Y h c) ( Bàng 4.1)
ầ ả ưỡ ạ ưở B ng 13. Thành ph n dinh d ng trong 100g l p x ng.
Vitamin (mg/100 g)
Kh oán g (mg /100 g)
Thà nh phầ n hóa h cọ (g/1 00 g)
N cướ protein lipid Tro Ca P Na Fe A B1 B2 PP
18.8 20.8 55 3.7 52 3.0 0,46 0,24 4,7 L pạ ngưở x 17 5 88 0
ạ ưở ỉ II. Ch tiêu đánh giá l p x ng: theo TCVN 7049: 2002
ả ỉ Ch tiêu c m quan
ủ ạ ưở ả ỉ ả B ng 14. Ch tiêu c m quan c a l p x ng.
ỉ Tên ch tiêu Yêu c uầ
ạ ng
i, đ c tr ng cho l p x màu sáng, t Hình d ngạ ộ ồ không r n ặ ắ có đ đàn h i, ưở , hình tr ụ tròn dài, săn ,ỗ không có vị i,ươ không có l ợ ỉ ướ bề m t không nh t ặ c,
ầ ị ạ ỏ ồ
ỏ ồ ấ ặ Màu s cắ àu đ t ẫ ộ không l n l n thành ạ ư i, đ c tr ng cho l p
ặ ị ạ ng,không có mùi v l
ư ỏ ươ ư ạ ặ ưở Mùi vị ủ ạ ưở i, đ c tr ng cho l p x , không có ng, không có mùi,
ồ ố ưở ắ ư ặ ng ch c, đàn h i t ả t, không nhũn và đ c tr ng cho s n ạ Tr ng thái ư ỏ ươ Màu đ t ch c,ắ v t nhát c t khô, ế ị ,ạ không b ôi, l nh t.ạ ỡ ầ ph n m trong veo, Ph n th t n c đ h ng, ỏ ươ ồ ộ m t màu đ h ng đ ng nh t m ngưở . x ơ Mùi th m đ c tr ng c a l p x mùi chua, màu đ t v lị ạ. ạ L p x ph mẩ .
Trang 47
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế
Trang 48
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ỉ ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế Ch tiêu hóa lý: TCVN 7049: 2002
ủ ạ ưở ả ỉ B ng 15. Ch tiêu hóa lý c a l p x ng theo TCVN 7049: 2002
ỉ Tên ch tiêu Yêu c uầ
Âm tính ả ứ ả ứ
ớ ơ
ớ ng NH3, mg/100g. không l n h n ơ ng Nitrite, mg/100g, không l n h n
Ph n ng Kreiss ị Ph n ng đ nh tính H2S ượ Hàm l ượ Hàm l ỉ ố Ch s peroxyt ộ ẩ Đ m 40 167 5 Không quá 17% 18%
ư ượ ủ ạ ưở ạ ặ D l ng kim lo i n ng c a l p x ng, gi ớ ạ ố i h n t i đa
ượ Hàm l ng Chì (Pb): 0.5 mg/kg
ượ Hàm l ng Cadimi: 0.05 mg/kg
ượ ủ Hàm l ng Th y ngân (Hg): 0.03 mg/kg
ỉ Ch tiêu vi sinh: TCVN 7049: 2002
ủ ạ ưở ả ỉ B ng 16. Ch tiêu vi sinh c a l p x ng.
ỉ Gi ớ ạ ố i h n t i đa
Tên ch tiêu ế ậ ố ố ế ả bào/1g s n 3*105
ố ả ẩ
ẩ ả
ố ố ả
ả ố
ẩ ẩ ẩ ả ả ẩ ẩ ổ T ng s vi sinh v t hi u khí s t ph mẩ ẩ E. Coli s vi khu n/1g s n ph m ẩ Coliforms S vi khu n/1g s n ph m ẩ ẩ Salmonella S vi khu n/ 25g s n ph m ẩ B. cereus S vi khu n/1g s n ph m ố Staphylococcus aureus S vi khu n/1g s n ph m ố Clostridium botulinum S vi khu n/1g s n ph m 3 50 0 10 10 0
ộ ố ấ Đ c t ố n m m c
1 ≤0.005 mg/kg.
ượ Hàm l ng aflatoxin B
Trang 49
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ỉ ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế Ch tiêu hóa h c ọ
ọ ủ ạ ưở ả ỉ B ng 17. Ch tiêu hóa h c c a l p x ng.
ỉ Tên ch tiêu
ố
ượ ượ ng mu i nitrit,nitrate ng protein
pH Hàm l Hàm l H2S Đ mộ ẩ ỉ ố Ch s Perpoxide NH3 Hàn the Yêu c uầ 5.56.2 < 15 mg/100g > 35% Âm tính 25% ≤ 0.18mlq < 35 mg/100g Không có
ề ỉ Ch tiêu v bao bì
ị Nhãn: ph i đ ẩ c g n v i bao bì th c ph m sao cho không b bong,
ễ ọ ố ớ r iờ d đ c đ i v i khách hàng.
ự ắ ớ ễ ấ ả ở ị v trí d th y rõ ràng, ả ặ ả ấ ấ ả ả ượ ỏ ho c tách ra kh i bao bì. Ph i ự Ph i ghi tên th c ph m, ạ ử ụ ẩ ngày s n xu t ,h n s d ng và tên nhà s n xu t.
ươ ả ạ Vận chuy n:ể ph ở ng tiên chuyên ch ph i khô s ch.
ế ả ả ớ ệ ộ ơ B o qu n: n i khô s ch ạ , tránh ti p xúc v i ánh sang và nhi t đ cao.
Trang 50
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
Ậ Ế Ị ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế Ế K T LU N VÀ KI N NGH
K t lu n ậ ế
ớ ầ ế ự
ẩ ể
ạ ố
ệ ẩ
ấ ị ị ả ệ ị ng là th t, trong th t có giá tr dinh d
ầ
ườ ấ ộ ọ ế ế ẫ ể Ngày nay v i cu c s ng phát tri n d n đ n nhu c u th c ph m ch bi n ườ i tiêu dùng, trong đó không th không nói ớ ự ế ợ ề c xem là món ăn truy n th ng v i s k t h p ự ầ c đ m b o v sinh an toàn th c ph m. Thành ph n ưỡ ng cao, cung c p các ấ i, các vitamin và khoáng ch t B1, B2, B6,…. ng ru t có vai trò quan tr ng trong ừ ườ đ
ệ ầ ộ ố ấ ầ ế ố ớ t đ i v i ng nhanh là r t c n thi ưở ượ ưở ạ ế đ n L p X ng. L p X ng đ ủ ượ ả ạ c a các lo i nguyên li u, đ ưở ủ ế ủ ạ ch y u c a l p x ế t cho con ng acid amin c n thi ệ ủ ự ệ Trong đó có s hi n di n c a ch t béo t vi c tiêu hóa các vitamin tan trong d u.
ể ủ
ả ự ể ả ể ự ề ưở ả ạ ấ
ố ả ư ụ ố
ả gi m t i thi u s ôi hóa và ngăn c n s phát tri n c a vi ố ồ ạ ng đ b o qu n lâu và có i nhi u trong l p x ụ t. Tuy ph gia n m trong danh m c cho phép nh ng cũng ạ ế ứ ẹ ả ỏ ố ụ Các ph gia làm sinh v tậ , ch ng n m m c t n t ằ màu đ p, c m quan t có kh năng gây nguy h i đ n s c kh e.
Ki n ngh ị ế
ồ ệ ế ớ ợ Vi t Nam v i l
ự ệ ồ ư
ấ ề ư ượ ầ ư ọ
ệ ư ư ạ
ế ị ọ
ả ả ỏ ng cũng nh là b o đ m s c kh e cho ng
ướ ủ ầ i tiêu dùng trong n
ng có th đáp ng đúng nhu c u c a ng ướ ườ ệ i th là ngành nông nghi p chăn nuôi, ngu n nguyên li u ẩ ệ ế ế ị th t heo d i dào. Tuy nhiên n n công nghi p th c ph m ch bi n nhanh ch a phát ệ ả ấ ề ể và chú tr ng nhi u. Hi n nay có r t c đ u t tri n, công ngh s n xu t ch a đ ư ể ư ưở ưở ạ ạ ề ng nh bò, gà, heo, cá ba sa…nh ng ch a đ ng nh l p x nhi u lo i l p x ị ạ ấ ấ ầ ư ầ ườ t b , nâng cao giá tr i tiêu dùng. C n chú tr ng đ u t l thi i d u n cho ng ạ ể ừ ườ ứ ư ưỡ đó l p dinh d i tiêu dùng. Đ t ơ ứ ưở ể c và xa h n x ư ế ữ n a là đ a đ n tay ng i tiêu dùng ngoài n ườ c.
ệ ế ườ ể Đây là món ăn h u h t ng
ỏ t Nam đ u bi ọ ạ ế ế ả ả ề i Vi ưở i tiêu dùng nên ch n l p x
ầ ườ ẩ
ấ ứ ẩ ầ
ả ế ộ ượ ử ụ ơ ữ ề ợ ứ ẽ
ủ ơ ể ự ệ ệ ầ ế ấ t đ n. Tuy nhiên, đ an ệ ứ ng đ m b o v sinh, thông toàn cho s c kh e, ng ề ạ tin trên bao bì s n ph m có xu t x rõ ràng… Không nên ăn quá nhi u l p ưở ng, nên có ch đ ăn h p lí cho kh u ph n ăn. H n n a, các acid béo no trong x ạ ữ ụ ợ ỡ ế m n u đ c s d ng m c h p lí s có tác d ng làm b n v ng các mao m ch ả b o v h tu n hoàn c a c th , d phòng các xu t huy t não.
ế
ạ Trong quá trình ch bi n l p x ể ữ ố ừ ị th t, m t l ưở ng đ ộ ượ ượ ươ c t
ưở ng t ạ cho l p x ấ ượ ế ợ ấ ấ
ế c cho vào đ gi ớ ơ ể ử ụ ễ ấ ạ ạ ộ ng sodiumnitrate ơ ố (ch t ch ng th i) đ i ngon lâu h n. ị Ch t này d dàng k t h p v i amin trong ch t albumin có trong th t hình thành ề ưở ng nhi u và nên m t ch t có h i cho c th . Do đó không nên s d ng l p x
Trang 51
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
ớ ả ươ ặ ăn kèm nó v i các lo i rau xanh, hoa qu t i có hàm l ượ ng
ng xuyên ho c ứ ạ ủ ể ả ệ ứ ữ ỏ ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế ườ th ạ vitamin C ch a trong nh ng lo i rau c đ b o v s c kh e.
Trang 52
ầ ấ ạ ưở GVHD: TS Tr n Quang ng
Ả Ệ ả Quy trình s n xu t l p x Hi uế TÀI LI U THAM KH O
ệ ơ ả ự ả ẩ ấ
ị ạ ủ ụ ế ẫ ấ ả 1. “Các quá trình công ngh c b n trong s n xu t th c ph m” Nhà xu t b n Giáo D c, năm 1996, ch biên Lê Th B ch Tuy t (trích d n trang 127140)
ấ ả ự ố ố
ệ ẫ ồ ẩ ệ ế ế 2. “Công ngh ch bi n th c ph m” Nhà xu t b n Đ i h c Qu c gia Thành ph ẫ ủ H Chí Minh, ch biên Lê Văn Vi ạ ọ t M n, năm 2009 (trích d n trang 913917)
ọ ẩ ự ủ ỹ
ấ ả ươ ả ọ ng 2: trang 93, 94, ch
ươ ậ 3. “Hóa h c th c ph m” Nhà xu t b n Khoa h c và K thu t, ch biên Hoàng ươ ng 3: trang 166,167, Kim Anh, năm 2015, (Tham kh o ch ẫ trích d n ch ng 2 trang 116126)
ị ự ẩ ị
ệ ố ọ ọ ự ế ề ầ ệ ẩ ng th c ph m c n bi
ớ ề ệ ẩ ủ ị
ấ ả ẫ ư ế ế ử ệ ị ị
ậ 4. “Qui đ nh pháp lu t m i v v sinh an toàn th c ph m, d ch b nh năm 2009 và ế ộ ấ ượ t (B y t )” H th ng ch n l c tiêu chu n v ch t l ậ ộ Nhà xu t b n Lao đ ng, ch biên Quí Long, Kim Th . (Qui đ nh Kĩ thu t đông ẫ ậ ạ t (trích d n l nh (trích d n trang 457; Qui đ nh Kĩ thu t th t ch bi n có x lý nhi trang 466469)).
ệ ơ ả ự ấ ả
ẩ ụ ủ ả ộ ọ
ấ ả 5. “Các quá trình công ngh c b n trong s n xu t th c ph m” Nhà xu t b n Bách Khoa Hà N i, năm 2009, ch biên T.s Lê Ng c Th y (tham kh o trang 129).
ượ
ươ ệ ộ ị 6. Loài Piper nigrum L. (Cây Tiêu) – Khoa D c – ĐH Y D c Tp.HCM, ch u trách nhi m n i dung PGS TS Tr ượ www.uphcm.edu.vn ị ẹ ng Th Đ p, trang
ụ ấ ả ạ ọ ố ồ ẩ ố
ự ủ 7. “Ph gia th c ph m” – Nhà xu t b n Đ i h c Qu c gia Thành ph H Chí Minh, 2012, ch biên Đàm Sao Mai.
Ngu n:ồ
1.http://phugiathucphamvmc.com/quytrinhsanxuatlapxuongmoinhat.html
2.http://luanvan.co/luanvan/quytrinhsanxuatlapxuongtaixinghiepchebien thucphamnamphong2556.
3.http://doan.edu.vn/doan/detaicongnghesanxuatlapxuongheo25514/.
4text.xemtailieu.com/tailieu/tieuluanmoncongnghechebienxucsancong nghechebienlapxuong539492.html.
5.http://nhatphuthai.vn/vi/news/Tintuccongnghe/Cancanhquytrinhsanxuat lapxuongsaylapxuong189.html
6.Collagen EZ use casings http://www.sausagemaking.org/acatalog/Collagen_EZ_use_casings.html
Trang 53