Tiết 6:
VĂN HOÁ CỔ ĐẠI
I – MỤC TIÊU BÀI DẠY :
1.Kiến thức:
- Qua mấy nghìn năm tồn tại, thời cổ đại đã để lại cho loài
người một di sản văn hoá đồ sộ, quý giá.
- Tuy ở mức độ khác nhau nhưng người phương Đông và
người phương Tây cổ đại đều sáng tạo nên những thành
tựu văn hoá đa dạng, phong phú, bao gồm chữ viết, chữ số,
lịch, khoa học, nghệ thuật…
2. Về tư tưởng, tình cảm:
- Tự hào về những thành tựu văn minh của loài người thời
cổ đại.
- Bước đầu giáo dục ý thức về việc tìm hiểu các thành tựu
văn minh cổ đại.
3. Về kỹ năng: Tập mô tả một công trình kiến trúc hay nghệ
thuât lớn thời cổ đại qua tranh ảnh.
4. Trọng tâm:
- Những thành tựu văn hóa của các quốc gia cổ đại phương
Đông.
- Những đóng góp về văn hoá của người Hi Lạp và Rô ma.
II – ĐỒ DÙNG DẠY HỌC :
- Tranh ảnh một sồ công trình văn hoá tiêu biểu như :
Kim tự tháp Ai Cập, chữ tượng hình, tượng lực sĩ ném
đĩa..
- Một số thơ văn thời cổ đại (nếu có)
III – HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC :
1. On định lớp
2. Kiểm tra bài cũ:
- Các quốc gia cổ đại phương Tây được hình thành ở đâu
và từ bao giờ?
- Kể tên các quốc gia cổ đại phương Tây.
- Xã hội cổ đại Hi Lạp, Rôma gồm những giai cấp nào?
- Tại sao gọi là xã hội chiếm hữu nô lệ?
3. Giảng bài mới:
A. Giới thiệu bài: Thời cổ đại, khi nhà nước được hình
thành, loài người bước vào xã hội văn minh. Trong buổi
bình minh của lịch sử, các dântộc phương Đông và
phương Tây đã sáng tạo nên nhiều thành tựu văn hoá rực
rỡ mà ngày nay chúng ta vẫn đang được thừa hưởng.
B. Nội dung bài giảng :
a. Hoạt động 1: Các dân tộc phương Đông thời cổ đại
đã có những thành tựu văn hoá gì?
Để có thể cày cho -Tri thức thiên 1.Các dân tộc
cấy đúng thời vụ, văn. phương Đông
người phương Đông thời cổ đại đã
đã có những kiến có những thành
thức gì? -Cần, làm ra lịch, tựu văn hoá gì?
Làm nông nghiệp chủ yếu là âm lịch -Làm ra lịch,
cần biết ngày tháng về sau nâng lên biết làm đồng hồ
hay không, bằng thành âm – dương đo thời gian.
cách gì? lịch (tính tháng
theo Mặt trăng,
tính năm theo Mặt
trời)
Có mấy cách tính -Am lịch
thời gian của người -Dương lịch
xưa? -Nghĩ ra chữ viết. -Chữ viết: chữ
Làm thế nào để tượng hình.
lưu lại cho người -Chữ viết (chữ
sau? tượng hình)
-Gải thích: chữ
tượng hình là dùng -HS xem hình 11
hình giản lược của chữ tượng hình Ai
một vật để làm chữ Cập rồi nhận xét
gọi vật đó hoặc dùng về chữ tượng -Toán học: hình
một số đường nét hình. học và số học.
làm chữ để thể hiện -Trên giấy
một ý nào đó. Papirút, mai rùa,
Chữ tượng hình thẻ tre, các phiến -Kiến trúc : Kim
được viết ở đâu? đất sét ướt rồi đem tự tháp, thành
nung khô. Bablon.
-Họ nghĩ ra phép
Ngoài ra người ta đếm đến 10 để
dùng cái gì để ghi tính toán đo đạc.
ngày tháng, tính toán
đo đạ?
-Giải thích: Người
An Độ sáng tạo -Xây dựng: Kim
thêm được số 0. tự tháp ở Ai Cập,
Tính được số thành Babilon ở
pi=3,14 Lưỡng Hà
Các dân tộc
phương Đông đã xây
dựng những công
trình kiến trúc gì?
b.Hoạt động 2: Người Hi Lạp và Rô ma đã có
những đóng góp gì về văn hoá:
Người phương -Phương Đông: 2.Người Hi Lạp
Tây và phương tính tháng theo và Rô ma đã có
Đông đã có cách Mặt trăng. những đóng
tính khác nhau về -Phương Tây: tính góp gì về văn
lịch như thế nào ? năm theo Mặt trời. hoá:
-Sáng tạo ra hệ -Lịch: Dương
Trên cơ sở học chữ cái a, b, c, lúc lịch
tập chữ viết của đầu gồm 20 chữ, -Chữ viết: Sáng
người phương Đông, sau là 26 chữ cái. tạo ra hệ chữ cái
người Hi Lạp và a, b, c cho ngày
Rôma đã sáng tạo -Đọc SGK để tìm nay.
chữ viết ra sao? những đóng góp -Các ngành khoa
Còn các ngành của ngành khoa học cơ bản: số
khoa học cơ bản thì học cơ bản. học, vật lý, thiên
như thế nào? -Có bộ sử thi nổi văn, triết học,
tiếng của Hô-me, lịch sử, địa lý…
Nêu những thành những vỡ kịch thơ có trình độ khá
tựu chung về văn độc đáo của Et- cao.
học, kiến trúc, điêu sin. -Văn học nghệ
khắc, tạo hình? thuật.
-Kiến trúc, điêu
khắc.
C.Kết luận toàn bài: vào buổi bình minh của nên văn
minh loài người, cư dân phương Đông và phương Tây cổ
đại đã sáng tạo nên hàng loạt thành tựu văn hoá phong phú,
đa dạng, vĩ đại, vừa nói lên năng lực vĩ đại của trí tuệ loài
người, vừa đặt cơ sở cho sự phát triển của nên văn minh
nhân loại sau này.
4. CỦNG CỐ:
- Em hãy nên những thành tựu văn hoá lớn của các
quốc gia phương Đông cổ đại.
- Người Hi Lạp và Rôma đã có những thành tựu văn
hoá gì?
- Theo em, các thành tựu văn hoá nào của thời cổ đại
còn được sử dụng đến ngày nay?
Bài tập ở lớp:
1. Có cột 1 ghi 4 môn khoa học, cột 2 ghi tên các
nhà khoa học. Em hãy điền các chữ cái T, L, S, Đ
vào cột 3 cho đúng với tên các nhà khoa học
nghiên cứu về bộ môn đó:
Cột Cột 2 Cột 3
1
(…) Bộ Tên
mô các
n nhà
kho khoa
a học
học
Toá Talet ………………………………………………
n Pitago …………....
(T) Ơclit ………………………………………………
Lý Acsim ……………..
(L) et ………………………………………………
Sử Hêrôđ ……………..
(S) ôt ………………………………………………
Địa Tuxidi ……………
(Đ) t ………………………………………………
Storad ……………
on ………………………………………………
……………
………………………………………………
…………
2. Có cột 1 ghi tên Tác giả, cột 2 ghi tên tác phẩm.
Em hãy điền các chữ cái H, E, X vào ô trống (…)
ở cột 3 sao cho đúng
Cột 1 Cột Cột 3
2
(…) Tác Tác
giả phẩ
m
Hô- I-li- ………………………………………………
me( at – …………
H) Ô- ………………………………………………
Et- đi- …………
sin(E xê ………………………………………………
) Ơ- …………
Xô- đíp
phô- làm
clơ vua
(X) O-
re-
xti
3. Điền tên nước (nơi có công trình kiến trúc) cho
khớp với các công trình kiến trúc sau:
Tên các công trình Tên nước (Nơi có công trình kiến trúc)
kiến trúc
Kim tự tháp ………………………………………
Đền Pac-tê-nôn ………………………………………
Thành Ba-bi-lon ………………………………………
Đấu trường Cô-li-dê …
………………………………………
………………………………………
………………………………………
…
V – DẶN DÒ :
- Học bài kỹ, trả lời các câu hỏi trong SGK
- Xem trước bài “On tập” (Trả lời các câu hỏi trong SGK) .